300 likes | 507 Views
POLISIN ZOR KULLANMASINDA SINIRIN ASILMASI (lme ya da yaralanmaya neden olma) zor ve silah kullanma. Necati MeranYargitay 4. Ceza Dairesi Hakiminecati.meran@mynet.com. Ilgili Mevzuat. Yasal erevePVSK (Degisik madde: 02/06/2007-5681 S.K./4.mad) madde 16.5237 sayili YTCK Madde 24., 25., 27.
E N D
1. 10 Ekim 2002 tarihinde Adana’da dininikahli esi tarafindan 54 yerindenbiçaklanan Aysegül PORSUK
2. POLISIN ZOR KULLANMASINDA SINIRIN ASILMASI(ölüme ya da yaralanmaya neden olma)zor ve silah kullanma Necati Meran
Yargitay 4. Ceza Dairesi Hakimi
necati.meran@mynet.com
3. Ilgili Mevzuat Yasal Çerçeve
PVSK (Degisik madde: 02/06/2007-5681 S.K./4.mad) madde 16.
5237 sayili YTCK Madde 24., 25., 27. ve 256)
Polis Vazife ve Selahiyetleri Tüzügü (madde 17)
Polis Çevik Kuvvet Yönetmeligi (madde25/c)
Gümrük Kanunu (madde 7)
1481 sayili Asayise Müessir Bazi Fiillerin Önlenmesi Hakkindaki Kanun (madde 1)
1402 sayili Sikiyönetim Kanunu (madde 4)
2935 sayili Olaganüstü Hal Kanunu (madde 23)
4. PVSK Madde 16Polisin Zor Kullanmaya Iliskin Yetkisinin Yasal Dayanagi Polis, görevini yaparken direnisle karsilasmasi halinde;
A) Bu direnisi kirmak amaciyla ve
B) Kiracak ölçüde,
Zor kullanmaya yetkilidir.(PVSK.md.16/1)
5. Zor kullanmanin ön kosulu Zor kullanmadan önce, ilgililere direnmeye devam etmeleri halinde dogrudan dogruya zor kullanilacagi ihtari yapilir.
Ancak, direnmenin mahiyeti ve derecesi göz önünde bulundurularak, ihtar yapilmadan da zor kullanilabilir. (PVSK.md.16/4)
6. Zor Kullanmanin Ölçütü Zor kullanma yetkisi kapsaminda, direnmenin mahiyetine ve derecesine göre ve direnenleri etkisiz hale getirecek sekilde kademeli olarak artan nispette bedenî kuvvet, maddî güç ve kanunî sartlari gerçeklestiginde silah kullanilabilir.(PVSK.md.16/2)
7. Zor Kullanma Yetkisinin Kapsami Bedeni kuvvet,
Maddi güç,
Silah,
Kullanilmasidir.
8. Bedeni ve Maddi Gücün Tarifi a) Bedenî kuvvet; polisin direnen kisilere karsi veya esya üzerinde dogrudan dogruya kullandigi bedenî gücü,
b) Maddî güç; polisin direnen kisilere karsi veya esya üzerinde bedenî kuvvetin disinda kullandigi kelepçe, cop, basinçli su, göz yasartici gazlar veya tozlar, fizikî engeller, polis köpekleri ve atlari ile sair hizmet araçlarini, ( PVSK.md.16/3)
ifade eder.
9. Bedeni güç kullanmada sinir Haksiz fiil nedeniyle veya karsilikli hakaret
(1) Hakaret suçunun haksiz bir fiile tepki olarak islenmesi hâlinde, verilecek ceza üçte birine kadar indirilebilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir.
(2) Bu suçun, kasten yaralama suçuna tepki olarak islenmesi hâlinde, kisiye ceza verilmez.
(3) Hakaret suçunun karsilikli olarak islenmesi hâlinde, olayin mahiyetine göre, taraflardan her ikisi veya biri hakkinda verilecek ceza üçte birine kadar indirilebilecegi gibi, ceza vermekten de vazgeçilebilir. (TCK.md.129)
10. Zor kullanmada takdir yetkisi Polis, zor kullanma yetkisi kapsaminda direnmeyi etkisiz kilmak amaciyla kullanacagi araç ve gereç ile kullanacagi zorun derecesini kendisi takdir ve tayin eder.
Ancak, toplu kuvvet olarak müdahale edilen durumlarda, zor kullanmanin derecesi ile kullanilacak araç ve gereçler müdahale eden kuvvetin amiri tarafindan tayin ve tespit edilir.
11. Polisin Kendisine ya da Baskasina Yönelik Saldiriyi Gidermesi Polis, kendisine veya baskasina yönelik bir saldiri karsisinda, zor kullanmaya iliskin kosullara bagli kalmaksizin, 5237 sayili Türk Ceza Kanununun mesru savunmaya iliskin hükümleri çerçevesinde savunmada bulunur.
12. Mesru müdafaa(Ceza Sorumlulugunu Kaldiran Neden)
Gerek kendisine ve gerek baskasina ait bir hakka (can, irz ya da mala) yönelmis,
gerçeklesen, gerçeklesmesi veya tekrari muhakkak olan haksiz bir saldiriyi,
o anda,
hâl ve kosullara göre saldiri ile orantili biçimde,
defetmek zorunlulugu ile islenen fiiller.
(mesru müdafaadir.) bu fiillerden dolayi faile ceza verilmez. (TCK.md.25)
13. Polisin silah kullanma yetkisinin yasal dayanagi Polis;
a) Mesru savunma hakkinin kullanilmasi kapsaminda,
b) Bedenî kuvvet ve maddî güç kullanarak etkisiz hale getiremedigi direnis karsisinda, bu direnisi kirmak amaciyla ve kiracak ölçüde,
c) Hakkinda tutuklama, gözaltina alma, zorla getirme karari veya yakalama emri verilmis olan kisilerin ya da suçüstü halinde süphelinin yakalanmasini saglamak amaciyla ve saglayacak ölçüde,
silah kullanmaya yetkilidir. (PVSK.md. 16/7)
14. Silah Kullanmanin Önkosulu ve Ölçütü Polis, yedinci fikranin (c) bendi kapsaminda (tutuklama, gözaltina alma, zorla getirme karari veya yakalama emri verilmis olan kisilerin ya da suçüstü halinde süphelinin yakalanmasini saglamak amaciyla) silah kullanmadan önce kisiye duyabilecegi sekilde "dur" çagrisinda bulunur.
Kisinin bu çagriya uymayarak kaçmaya devam etmesi halinde, önce uyari amaciyla silahla ates edilebilir.
Buna ragmen kaçmakta israr etmesi dolayisiyla ele geçirilmesinin mümkün olmamasi halinde ise kisinin yakalanmasini saglamak amaciyla ve saglayacak ölçüde silahla ates edilebilir. (PVSK.md.16/8)
15. Mesru müdafa amaciyla silah kullanma Polis, direnisi kirmak ya da yakalamak amaciyla zor veya silah kullanma yetkisini kullanirken, kendisine karsi silahla saldiriya tesebbüs edilmesi halinde, silahla saldiriya tesebbüs eden kisiye karsi saldiri tehlikesini etkisiz kilacak ölçüde duraksamadan silahla ates edebilir.(PVSK m.16/8)
16. Yakalama Amaçli Silah Kullanmanin Kosullari 1) Tutuklama, gözaltina alma, zorla getirme karari veya yakalama emri verilmis olan kisi ya da suçüstü halinde süpheli bir kisi olacak.
Bu kisilere karsi yakalamak amaciyla ,silah kullanmadan önce kisiye duyabilecegi sekilde "dur" çagrisinda bulunulacak.
Kisinin bu çagriya uymayarak kaçmaya devam etmesi halinde, önce uyari amaciyla silahla ates edilebilecek.
Buna ragmen kaçmakta israr etmesi dolayisiyla ele geçirilmesinin mümkün olmamasi halinde, kisinin yakalanmasini saglamak amaciyla ve saglayacak ölçüde silahla ates edilebilir. (PVSK.Md.16/8)
17. Mesru Müdafaa Sartlari 1-Saldiriya Iliskin Sartlar
Saldiri halen var olmali, gerçeklesen, baslayacagi muhakkak saldiri, bitmis fakat tekrar baslamasi muhtemel saldiri
Saldirinin haksiz olmasi
Kisilerin korunabilecek bir hakkina yönelik olmali
Mesru savunma ile giderilebilecek bir tarzda olmali
18. Mesru Müdafaa Sartlari 2-Savunmaya Iliskin Sartlar
Savunmada zorunluluk olmali
Savunma saldiriya karsilik olmali
Savunma saldiri ile orantili saldiriyi uzaklastirmaya yetecek ölçüde olmali
Amaca ulasildiginda son verilmeli
19. Sinirin kast olmaksizin asilmasi “Ceza sorumlulugunu kaldiran nedenlerde (mesru müdafa, zorunluluk hali, kanunun hükmünü ya da amirin emrini yerine getirme hallerinde) sinirin kast olmaksizin asilmasi hâlinde, fiil taksirle islendiginde de cezalandiriliyorsa, taksirli suç için kanunda yazili cezanin altida birinden üçte birine kadari indirilerek hükmolunur.
Mesru savunmada sinirin asilmasi mazur görülebilecek bir heyecan, korku veya telastan ileri gelmis ise faile ceza verilmez.”
(TCK.md.27/1-2)
20. Zorunluluk Hali Kisinin kendisinin veya baskasinin sahip oldugu BIR HAKKA yönelik kendisinin sebep olmadigi agir ve muhakkak bir tehlike bulunmali
Bu tehlikeden baska türlü korunmak olanagi bulunmamali
Tehlike agir ve muhakkaka olmali
Tehlikeye karsi koyma yükümlülügünün olmamasi
Tehlikenin agirliligi kullanilan vasita arasinda oran olmali
21. Zorunluluk Hali Gerek kendisine gerek baskasina ait bir hakka yönelik olup, bilerek neden olmadigi ve baska suretle korunmak olanagi bulunmayan agir ve muhakkak bir tehlikeden kurtulmak veya baskasini kurtarmak zorunlulugu ile ve tehlikenin agirligi ile konu ve kullanilan vasita arasinda oranti bulunmak kosulu ile islenen fiillerden dolayi faile ceza verilmez. (TCK.md.25/2)
22. Kisinin yasam hakki gözetilmeli, Silah kullanacagini karsi tarafa hissettirmeli, niyetini açikça belirtmeli, Firsati varsa ikaz etmeli ilgiliye ve etrafina en az zarar verecek sekilde silah kullanmali, Kaçan kisinin çevreye ve kendisine zarar verme ihtimali yüksekse, bir daha ele geçirme imkani yoksa kisiyi öldürmekten ziyade, en az zarar verecek sekilde etkisiz hale getirme amaçli silah kullanilmalidir. Uygulanan silah kullanma tedbiri ile gerçeklesmesi düsünülen amaç arasinda denge olmalidir. Amaca ulasildiginda silah kullanma tedbirine son verilmeli, Karsi taraf etkisiz hale geldiginde gerekli ilkyardimi yapmali, en kisa sürede saglik kuruluslarina ulastirarak, Yakinlarina haber vermelidir.