180 likes | 326 Views
Praktische aspecten van de vitamine K antagonisten ('orale antico'). Dr. Berth Mario AML, Antwerpen. Fenprocoumon ( Marcoumar , Roche) Compr. (deelb.) 25 x 3 mg b € 2,02 Warfarine (natriumzout) ( Marevan , Therabel) Compr. (deelb.) 25 x 5 mg b € 2,16
E N D
Praktische aspecten van de vitamine K antagonisten ('orale antico') Dr. Berth Mario AML, Antwerpen
Fenprocoumon (Marcoumar, Roche) Compr. (deelb.) 25 x 3 mg b € 2,02 Warfarine (natriumzout) (Marevan, Therabel) Compr. (deelb.) 25 x 5 mg b € 2,16 Acenocoumarol (Sintrom, Novartis Pharma) Compr. 100 x 1 mg b € 2,61 Compr. (deelb.) 20 x 4 mg b € 2,34 Overgenomen uit het Gecommentarieerd Geneesmiddelenrepertorium, www.bcfi.be.
Grote interindividuele respons. • Variaties over de tijd. • Relatief nauw therapeutisch-toxische grens. • Geneesmiddeleninteracties, voeding… • … Daarom: monitoring!
aPTT PT Uit: Davie EW. A brief historical review of the waterfall/cascade of blood coagulation. J Biol Chem 2003; 278:50189-32.
Bloeden - Stollen Bloeding - Trombose Baten - Kosten
Uit: Cannegieter SC, Rosendaal FR, Wintzen AR, van der Meer FJ, Vandenbroucke JP, Briet E. Optimal oral anticoagulant therapy in patients with mechanical heart valves. NEJM 1995; 333:11-7
Indications INR Prophylaxis of venous thrombosis (high-risk surgery) Treatment of venous thrombosis Treatment of PE Prevention of systemic embolism 2.0–3.0 Tissue heart valves AMI (to prevent systemic embolism)* Valvular heart disease AF Mechanical prosthetic valves (high risk) 2.5–3.5 Bileaflet mechanical valve in aortic position 2.0–3.0 * If oral anticoagulant therapy is elected to prevent recurrent MI, an INR of 2.5 to 3.5 is recommended, consistent with US Food and Drug Administration recommendations. Uit: Hirsh J, Dalen J, Anderson DR et al. Oral Anticoagulants: Mechanism of Action, Clinical Effectiveness, and Optimal Therapeutic Range. Chest 2001; 119:8S-21S.
Coumarines Opstarten • Startdosis: 5 – 10 mg warfarine (marevan) • Geen ladingsdosis! • Bij DVT: minimum 4 à 5 dagen overlap met heparine/LMWH. Het is niet omdat de INR OK is dat daarom de patiënt ontstold is (antithrombotisch vs anticoagulerend) • Liefst ‘s avonds in te nemen (éénmalige inname!).
Opvolging • Antico-boekje: website van de Belgische Vereniging voor Trombose en Hemostase, www. bsth.be(via het menu "information for MD's"). • Hoe frequent? • Patiënt afhankelijk (compliance, stabiliteit, sociale context) • Frequent in het begin afhankelijk van snelle of trage dose finding. (eerste week: 3 tal keer, 2e week: 2 tal keer, 3e week en verder: wekelijks…), • Indien stabiel: maximum om de 4 (tot 6) weken.
Opvolging 2 Wat te doen indien dosis niet OK? • Oorzaak? • Te laag gedoseerd: opdrijven dosis. Reken uit: hoeveel mg (of aantal comp.) per week of 2 weken, voeg 5 – 10 – 15% bij. Opgelet: %! • Te hoog gedoseerd (zonder bloedingen): • Indien INR lager dan 5: sla dosis over en verminder. • INR Tussen 5 en 9: 1 of 2 doses overslaan, evt Vit K • INR >9: 5 tot 10 mg Vit K, dosis overslaan, dosisreductie.
7/2/05 2-1 2-1 2,6 21/2/05 2,7 2-1 22/3/05 2,9 2-1 29/4/05 2-1-1 3,4 1/6/05 21/6/05 Aantal Comp.!
2-1, 2 weken = 21 comp 10% minder = ong 19 comp 2-1-1? 2-1-1-1? 2-1-1-2-1-1-1? 1-1-1-2-1-1-1? • 2-1-1-2-1-1-2 19 comp 1-1-2-1-1-2-1 • 2-1-1-1-2-1-1 18 comp 1-2-1-1-1-2-1 (2-1-1-2-1-1-1)x2 18 comp (1-1-1-2-1-1-1)x2 16 comp
De belangrijkste invloeden op het effect van VKA • Medicatie“For these reasons, the INR should be measured more frequently when virtually any drug or herbal medicine is added or withdrawn from the regimen of a patient treated with warfarin.”* • Absorptie (vb diarree) • Metabole status. • Ziekte (vb leverpathologie, hartfalen, thyroid) • Voedingsgewoonten (vb Vit K inname) • Leeftijd (gemiddelde daling van 1% klaring per jaar) • Genetische invloeden (vb CYP2C9 varianten) • (Compliance, arts-patient communicatie, variaties in de laboratoriumanalyses, vakantie) *Uit: Hirsh J, Fuster V, Ansell J, Halperin JL. American Heart Association/American College of Cardiology Foundation guide to warfarin therapy. J Am Coll Cardiol 2003; 41:1633–52.
Geen of minimale directe interacties • beta blokkers • ACE-inhibitoren • hartglycosiden • calciumantagonisten • methyldopa • clonidine • alfa1-blokkers • dihydralazine • antacida • mianserine • tricyclische antidepressiva • benzodiazepines • pompelmoessap • paracetamol • ...
Opvolging 3 Wat te doen indien dosis niet OK? • Belangrijke bloeding: EHBO, Vit. K (10 mg, afhankelijk van VKA, oraal is OK indien mogelijk, anders traag IV), PPSB (of FFP). • Vitamine K • Vit K werkt niet omiddellijk!!! Nieuwe stollingsfactoren moeten in lever aangemaakt worden: uren –dag(en). • Niet overdrijven. Bij INR 5 - 9: < 5mg!, 1 à 2 mg oraal (pediatrische ampulles) is meestal genoeg!). Denk aan nadien…
Stoppen? • Stoppen is stoppen. • Effect is afhankelijk van de VKA (halfwaardtijd). • Marcoumar > Marevan > Sintrom • Tandextracties en ingrepen: stoppen hoeft theoretisch niet, wel goede hemostase nodig door tandarts: tranexaminezuurspoeling, hechten,… • Invasieve ingrepen: marevan ongeveer 4 dagen tot 1 week op voorhand stoppen (ook dosisafhankelijk!) • LMWH (of heparine) als overbrugging: afhankelijk van indicatie tot VKA. 2-tal dagen voor ingreep (dus 2 tot 5 dagen na stop VKA). • Alternatief bij laag bloedingsrisico: dosis verminderen (INR ong 1.3 – 1.5).
Nuttige literatuur • Jaffer A, Bragg L. Practical tips for warfarin dosing and monitoring. Cleve Clin J Med 2003; 70:361-71. • Jaffer AK, Brotman DJ, Chukwumerije N. When patients on warfarin need surgery. Cleve Clin J Med 2003; 70:973-84. • Ansell J, Hirsh J, Poller L, Bussey H, Jacobson A, Hylek E. The pharmacology and management of the vitamin K antagonists: the Seventh ACCP Conference on Antithrombotic and Thrombolytic Therapy. Chest 2004; 126:204S-233S.
Einde Coumarine