Herkennen van verbindingsklasse 5 de jaar Natuurwetenschappen

1. Wist je dat ... Deze taak als doel heeft jullie wegwijs te maken in het herkennen van organische stofklassen - jullie meer uitleg vinden op de volgende pagina - jullie daar geraken door op de pijl hieronder te drukken Herkennen van verbindingsklasse 5de jaar Natuurwetenschappen

2. Het is de bedoeling dat jullie de volgende opdrachten proberen op te lossen. Er wordt een vraag gesteld en jullie hebben steeds de keuze uit 3 mogelijke antwoorden, te vinden in de tandwielen onderaan. Klik het tandwiel aan waarop volgens jullie het juiste antwoord staat. Is het antwoord inderdaad juist, dan start de machine en beginnen de tandwielen te draaien. Is het antwoord fout, dan blokkeert de machine en zullen er geen tandwielen draaien. Bij een fout antwoord dien je aandachtig de uitleg en/of tips te lezen en ga je nadien door middel van de pijl terug naar de vraag. Daar probeer je ditmaal juist te antwoorden. Heb je al de vragen van een opdracht juist opgelost dan rolt uit de machine een geel papier met ‘wist je datjes’ en kan je overgaan naar de volgende opdracht. Veel succes, breng de machine op gang en laat de wieltjes draaien!

3. Wat is de structuurformule van de verbinding voorgesteld door de rode lijnen?

4. Wat is de juiste naam van deze verbinding? propaan propeen propyn

5. Fout, want elk streepje telt voor één C-C binding; bij deze formule zien we drie C-C bindingen dus de schematische voorstelling zou zijn:

6. Fout, want elk streepje telt voor één C-C binding; bij deze verbinding zien we maar één C-C bindingen dus de schematische voorstelling zou zijn:

7. propaan Geef aan om welk soort koolwaterstofverbinding (KWS) het hier gaat. Alifatisch verzadigd KWS alicyclisch verzadidgd KWS propaan pentaan Onverzadigd KWS

8. propeen Dit is een foute naam; de uitgang –een wijst op een dubbele binding in het molecule, propeen is de naam van een alkeen. propaan propyn propyn

9. propyn Dit is een foute naam; de uitgang –yn wijst op een drievoudige binding in het molecule, propyn is de naam van een alkyn. propaan propeen

10. Wist je dat ... benzine bestaat uit een mengsel van alkanen - de getallen 95 en 98 bij superbenzine octaangetallen worden genoemd - deze niet slaan op de hoeveelheid octaan die in de benzine aanwezig is - deze getallen de klopvastheid van de motor aanduiden - de klopvastheid van de motor wordt verhoogd door het toevoegen van de volgende stof: propaan Alifatisch verzadigd KWS

11. propaan Onverzadigd KWS Fout, bij onverzadigde KWS is er een dubbele binding aanwezig in het molecule. Alifatisch verzadigd KWS alicyclisch verzadidgd KWS

12. propaan alicyclisch verzadidgd KWS Deze verbinding behoort inderdaad tot de verzadigde KWS omdat het alleen maar enkelvoudige bindingen bevat, maar het is geen cyclische verbinding. Alifatisch verzadigd KWS Onverzadigd KWS

13. Geef de schematische voorstelling van dit molecule.

14. Tot welke stofklasse behoort deze verbinding? ether alcohol ester

15. Elk streepje staat voor één C-C binding. De gekozen schematische voorstelling verwijst naar volgende verbinding:

16. Elk streepje staat voor één C-C binding, hier zou het dus gaan om de volgende verbinding:

17. Wist je dat ... ether in de volksmond wordt gebruikt om di-ethylether aan te duiden - dit vroeger werd gebruikt als verdovings-middel – dit tegenwoordig wordt gebruikt om pleisterlijm te verwijderen - daartoe ook dissolvant wordt gebruikt - dissolvant ook wordt gebruikt om nagellak te verwijderen - dit het model is van een dissolvant-verbinding: ether

18. alcohol Deze verbinding is geen alcohol de algemene formule voor een alcohol is: R-OH ether ester

19. ester Deze verbinding is geen ester de algemene formule voor een ester is: ether alcohol

20. Duidde schematische voorstelling van dit molecule aan. kleurcode: rood: zuurstof zwart: koolstof wit: waterstof

21. Welke brutoformule hoort bij deze verbinding? C4H8O C3H6O C5H10O

22. Fout, want elk streepje telt voor één C-C binding, de vereenvoudigde structuurformule van deze verbinding zou zijn:

23. Fout, want elk streepje telt voor één C-C binding, de vereenvoudigde structuurformule van deze verbinding zou zijn:

24. C3H6O Tot welke stofklasse behoort deze verbinding? carbon-zuur keton aldehyde

25. C4H8O Fout, TIP: kijk naar het algemene model van de verbinding en tel het aantal H-, C- en O–atomen C3H6O C5H10O

26. C5H10O Fout, TIP: kijk naar het algemene model van de verbinding en tel het aantal H-, C- en O–atomen C3H6O C4H8O

27. Wist je dat ... Dit keton aceton wordt genoemd – dit naast glucose een brandstof is voor de hersenen - dit als enige brandstof kan worden aangemaakt in het menselijk lichaam uit vetten – het molecule hieronder een voorstelling is van een vet of lipide: C3H6O keton

28. C3H6O carbon-zuur Deze verbinding is geen carbonzuur; een carbonzuur heeft als functionele groep: keton aldehyde

29. C3H6O aldehyde Deze verbinding is geen aldehyde; een aldehyde heeft als functionele groep: Carbon-zuur keton

30. Lipide Welk van de volgende stofklasse vind je terug in het lipide? Carbon-zuur ester keton

31. Lipide ester Als we kijken naar de drie lange ketens: om welke koolwaterstoffen gaat het hier? Alifatisch verzadigde KWS Onverzadigde + verzadigde KWS Onverzadigde KWS

32. Lipide Lipide Carbon-zuur Fout: voor een carbonzuur zou je de volgende functionele groep moeten terugvinden: ester keton

33. Lipide Lipide keton keton Fout: voor een keton zou je de volgende functionele groep moeten terugvinden: Carbon-zuur ester keton

34. Lipide Lipide Onverzadigde + verzadigde KWS ester Welke keten is een verzadigd KWS? 1 2 3 2 3 1

35. Lipide Lipide Onverzadigde KWS ester Er zijn inderdaad onverzadigde KWS-ketens aanwezig, maar de drie ketens zijn niet allemaal onverzadigd. Een onverzadigd KWS is een keten die een dubbele binding bezit. Onverzadigde + verzadigde KWS Alifatisch verzadidgde KWS

36. Lipide Lipide Alifatisch verzadidgde KWS ester Er is inderdaad een verzadigde KWS-keten aanwezig, maar de drie ketens zijn niet allemaal verzadigd. Een verzadigd KWS is een keten die alleen enkelvoudige C-C bindingen bezit. Onverzadigde + verzadigde KWS Onverzadigde KWS

37. Lipide Lipide Wist je dat ... naast deze chemische verbindingen er ook nog vele andere in het menselijk lichaam voorkomen - eiwitten die in het lichaam voorkomen aminozuren bevatten Onverzadigde + verzadigde KWS 3 ester

38. Lipide Lipide Onverzadigde + verzadigde KWS 1 ester Deze keten is geen verzadigd KWS omdat het 2 keer een dubbele binding bevat. 2 3

39. Lipide Lipide Onverzadigde + verzadigde KWS 2 ester Deze keten is geen verzadigd KWS omdat het 1 keer een dubbele binding bevat. 3 1

40. Amino- zuur Als je weet dat een aminozuur een amine- en een carbonzuurfunctie bevat, welk van de onderstaande algemene formules is dan die van een aminozuur?

41. Amino- zuur Welk van de volgende verbindingen is een aminozuur?

42. amide + carbon- zuur Amino- zuur Amino- zuur Fout want deze verbinding bezit een aldehydefunctie (-CHO) ipv een carbonzuurfunctie (-COOH)

43. Amino- zuur Amino- zuur Fout want deze verbinding bezit een amidefunctie (-CONH2) ipv een aminefunctie (-NH2)

44. Wist je dat ... je de laatste vraag goed beantwoord hebt – je hiermee het einde van de opdracht bereikt hebt – je de wieltjes goed doen draaien hebt. Proficiat! Amino- zuur

45. Amino- zuur Deze verbinding bezit wel degelijk een aminefunctie (-NH2) maar bevat geen carbonzuurfunctie, we vinden hier een ketonfunctie terug (-CO-)

46. Amino- zuur We vinden in deze verbinding een carbonzuurfunctie terug, maar geen aminefunctie, het gaat hier om een amidefunctie (-CONH2).