XX wiek – „Nowa”

1. XX wiek – „Nowa” MATEMTYKA Wielu ludzi myśli, że matematyka została odkryta już w starożytności. Jednak jest inaczej… W zeszłym stuleciu pojawił się człowiek, który to udowodnił. Był nim… Stefan Banach

2. Stefan Banach Urodził się 30 marca 1892 roku w Krakowie zmarł 31 sierpnia 1945 we Lwowie Pochodził z rodziny góralskiej Wychowywał się w rodzinie zastępczej Znał osobiście tylko swojego ojca, z którym czasami się spotykał Od dzieciństwa wykazywał nieprzeciętne zdolności matematyczne i lingwistyczne. Już od piętnastego roku życia Banach musiał utrzymywać się z korepetycji. Początkowo studiował matematykę jako samouk. Przez krótki czas uczęszczał na Uniwersytet Jagielloński, a następnie wstąpił na Politechnikę Lwowską. Studia na Politechnice przerwał wybuch I wojny światowej.

3. „Odkrycie” Banacha A oto jak opisuje Steinhaus swe pierwsze spotkanie z Banachem: "Idąc letnim wieczorem r. 1916 wzdłuż plant krakowskich, usłyszałem rozmowę, a raczej tylko kilka słów; wyrazy "całka Lebesgue'a" były tak nieoczekiwane, że zbliżyłem się do ławki i zapoznałem się z dyskutantami; to Stefan Banach i Otton Nikodym rozmawiali o matematyce".Tak odbyło się "odkrycie" Banacha. Steinhaus uważał je za swoje największe odkrycie matematyczne. To spotkanie Steinhausa z Banachem miało niemal natychmiastowe konsekwencje naukowe: Steinhaus zakomunikował Banachowi pewne zagadnienie, nad którym od dłuższego czasu pracował, a w parę dni później - ku zdziwieniu Steinhausa - Banach przyszedł z gotowym rozwiązaniem. Tak powstała pierwsza publikacja Banacha, ogłoszona w "Biuletynie Akademii Krakowskiej" wspólnie ze Steinhausem.

4. KARIERA W 1920 roku profesor Antoni Łomnicki przyjął Banacha na swego asystenta na Politechnice Lwowskiej, mimo że Banach nie miał ukończonych studiów. Od tego momentu zaczęła się błyskawiczna kariera naukowa Banacha. W tymże roku Banach przedstawia tezę doktorską Uniwersytetowi Jana Kazimierza (ogłoszoną w trzecim tomie "Fundamenta Mathematicae") W 1922 roku Banach się habilituje i w tymże roku zostaje profesorem Uniwersytetu; w dwa lata później - członkiem korespondentem Akademii Umiejętności. Jako profesor Uniwersytetu we Lwowie, Banach rozwija - obok dużej aktywności dydaktycznej - wielką działalność naukowo-badawczą. Staje się wkrótce największym autorytetem w analizie funkcjonalnej, której jest jednym z twórców. Dokoła niego koncentruje się plejada młodych talentów; wyrasta - pod kierownictwem Steinhausa - nowa, Lwowska Szkoła Matematyczna, która wkrótce, bo już w 1929 roku, zaczyna wydawać własny organ, poświęcony analizie funkcjonalnej - są to " Studia Mathematicae".

5. W 1932 roku ukazuje się w druku słynne dzieło Banacha Theorie des operations lineaires Dzieło to przyczynia się w dużym stopniu do spopularyzowania osiągnięć Banacha wsród ogółu matematyków i do rozwoju analizy funkcjonalnej.O zainteresowaniu świata matematycznego osobą Banacha świadczy między innymi fakt powierzenia mu jednego z odczytów plenarnych na Międzynarodowym Kongresie Matematycznym w Oslo w 1936 r. O uznaniu zasług Banacha w kraju świadczy też i to, że Banach był kilkakrotnie laureatem nagród naukowych, a w 1939 roku zostaje wybrany na prezesa Polskiego Towarzystwa Matematycznego. Lata wojny spędza we Lwowie. Ogólna lista publikacji Stefana Banacha obejmuje 58 pozycji, z tego 6 pośmiertnych. choć analiza funkcjonalna była główną domeną działalności naukowej Banacha, i wyniki jego w tym zakresie przyniosły mu światową sławę, to Banach również w innych działach matematyki położył duże zasługi. Do tych działów należą między innymi teoria funkcji rzeczywistych, teoria szeregów ortogonalnych, opisowa teoria mnogości.

6. Monety 3 kwietnia 2012 Narodowy Bank Polski upamiętnił Stefana Banacha na złotej monecie 200 zł, srebrnej 10 zł i 2 zł ze stopu Nordic Gold.

7. Wykonanie: Agnieszka Zyśko „Matematyka jest najpiękniejszym i najpotężniejszym tworem ducha ludzkiego. Jest tak stara, jak stary jest człowiek. Wysoki już poziom osiągnęła w starożytnej Babilonii i Egipcie, wydatnie posunęli Ją naprzód Grecy, wielkie zasługi dla jej rozwoju położyli Hindusi i Arabowie. Matematycy średniowiecza przygotowali grunt dla jednego z największych odkryć, które wywarło przemożny wpływ na rozwój kultury i przyczyniło się w wielkiej mierze do osiągnięcia dzisiejszych jej wyżyn. W ostatnich czasach matematyka wywiera coraz większy wpływ na rozwój wielu nauk [...] Tylko państwa, które pielęgnują matematykę, mogą być silne i potężne.„ Dr Stefan Banach Lwów, dn. 27.IX.1938 prof. U.J.K.