Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE

1. Koordynacja systemów zabezpieczenia społecznego państw członkowskich UE

2. Art. 39 [42] TWE • Zapewnia się swobodny przepływ pracowników wewnątrz Wspólnoty. • Swoboda ta obejmuje zniesienie wszelkiej dyskryminacji ze względu na przynależność państwową (...). • (...) Swoboda ta obejmuje prawo: • ubiegania się o rzeczywiście oferowane miejsca pracy, • swobodnego przemieszczania się w tym celu po terytorium państw członkowskich, • przebywania w jednym z państw członkowskich w celu podjęcia tam pracy, zgodnie z przepisami (...) dotyczącymi zatrudnienia pracowników tego państwa, • pozostawania na terytorium państwa członkowskiego po ustaniu zatrudnienia, na warunkach ustalonych przez Komisję w rozporządzeniach wykonawczych. • Postanowienia niniejszego artykułu nie mają zastosowania do zatrudnienia w administracji publicznej.

3. Art. 42 [51] TWE Rada, stanowiąc zgodnie z procedurą określoną w artykule 251, przyjmuje w dziedzinie zabezpieczenia społecznego środki niezbędne do ustanowienia swobodnego przepływu pracowników, w tym celu Rada ustanawia system umożliwiający pracownikom-migrantom oraz uprawnionym osobom od nich zależnym: • zaliczanie okresów uwzględnianych w prawie poszczególnych państw, w celu nabycia i zachowania prawa do świadczenia oraz naliczania wysokości świadczeń, • wypłatę świadczeń osobom zamieszkałym na terytoriach państw członkowskich. Rada stanowi jednomyślnie w toku całej procedury określonej w art. 251.

4. Rozporządzenie nr 1408/71 rozporządzenie Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971r. dotyczące stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników, osób pracujących na własny rachunek oraz członków ich rodzin przemieszczających się w granicach Wspólnoty (tj: Dz.U. L 28 z 30.01.1997, str. 1-229, późniejsze zmiany - rozporządzenia nr 1290/97, 1223/98, 1606/98, 307/99, 1399/99, 1386/2001, 631/2004, 647/2005, 629/2006, 1791/2006, 1992/2006, 592/2008) Specjalne wydanie polskie: Rozdział 05 Tom 3 str. 3

5. Rozporządzenie nr 574/72 rozporządzenie Rady (EWG) nr 574/72 z 21 marca 1972r. ustalające procedurę wykonania rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71, dotyczącego stosowania systemów zabezpieczenia społecznego do pracowników, osób pracujących na własny rachunek oraz członków ich rodzin przemieszczających się w granicach Wspólnoty (tj: Dz.U. L 28 z 30.01.1997, str. 1, późniejsze zmiany - rozporządzenia nr 1290/97, 1223/98, 1606/98, 307/99, 1399/99, 89/2001, 410/2002, 1851/2003, 631/2004, 77/2005, 647/2005, 207/2006, 629/2006, 1791/2006; 311/2007; 101/2008 , 120/2009) Specjalne wydanie polskie: Rozdział 05 Tom 3 str. 3

6. Rozporządzenie nr 859/2003 rozporządzenie Rady (WE) nr 859/2003 z 14 maja 2003r. rozszerzające postanowienia rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 i rozporządzenia (EWG) nr 574/72 na obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi postanowieniami wyłącznie ze względu na ich obywatelstwo (Dz.U. L 124 z 20.05.2003, str. 1) Specjalne wydanie polskie: Rozdział 05 Tom 4 str. 317

7. Rozporządzenie nr 883/2004 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 883/2004 z dnia 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.U. L 166 z 30.04.2004, sprostowanie: L 200 z 07.06.2004, str. 1) Specjalne wydanie polskie: Rozdział 05 Tom 5 str. 72 Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 988/2009 z dnia 16 września 2009 r. zmieniające rozporządzenie (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego oraz określające treść załączników Dz.U. L 284 z 30.10.2009, s. 1 Stosowane od 1 maja 2010 r. 7 7

8. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 987/2009 z dnia 16 września 2009 r. dotyczące wykonywania rozporządzenia (WE) nr 883/2004 w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego Dz.U. L 284 z 30.10.2009, s. 1

9. Komisja Administracyjna • Rozp. 1408/71 (art. 80): Komisja Administracyjnej ds. Zabezpieczenia Społecznego Pracowników Migrujących • Rozp. 883/2004 (art. 71): Komisja Administracyjna ds. Koordynacji Systemów Zabezpieczenia Społecznego przedstawiciele rządów państw członkowskich i, w razie konieczności, doradcy techniczni oraz w charakterze doradczym przedstawiciel Komisji

10. Decyzje Komisji Administracyjnej ds. Zabezpieczenia Społecznego Komisja Administracyjna ma za zadanie (art. 81 rozp.) (art. 71 rozp. 883/2004) • rozpatrywanie wszelkich spraw administracyjnych lub dotyczących wykładni, wynikających z przepisów niniejszego rozporządzenia oraz rozporządzeń późniejszych, jak i każdej umowy lub uzgodnień, zawartych w ramach tych rozporządzeń, bez uszczerbku dla uprawnień władz, instytucji i osób zainteresowanych do korzystania z procedur i sądownictwa przewidzianych przez ustawodawstwo państw członkowskich, przez niniejsze rozporządzenie i przez TWE;

11. Decyzje Komisji Administracyjnej ds. Zabezpieczenia Społecznego Decyzje dotyczące spraw wykładnimogą być podejmowane wyłącznie jednomyślnie. Decyzje stanowią przedmiot koniecznego ogłoszenia (art. 80 ust. 3 rozp.).

12. Decyzje: zawierają dodatkowe reguły interpretacji przepisów rozporządzeń uzupełniają te przepisy określają zasady realizacji postanowień rozporządzeń – procedury stosowane miedzy instytucjami wzory formularzy / struktura, zawartość, format, ustalenia dot. wymiany dokumentów Inne: Zalecenia Akty o charakterze informacyjnym – np.: przeliczniki walut „Interwencja” KA - trudności w interpretacji lub zastosowaniu rozporządzenia (art. 84a rozp. 1408/71) Rozbieżność opinii między instytucjami lub władzami państw członkowskich: stara się pogodzić rozbieżne opinie w terminie sześciu miesięcy (art. 6 rozp. wyk. ) Formy działania KA

13. Orzecznictwo ETS • Trybunał Sprawiedliwości i Sąd Pierwszej Instancji, każdy w zakresie swojej właściwości, czuwają nad poszanowaniem prawa w wykładni i stosowaniu Traktatu (art. 220 TWE) • ETS - orzeczenia w trybie prejudycjalnym: a) o wykładni Traktatu; b) o ważności i wykładni aktów przyjętych przezinstytucje Wspólnoty i EBC (art. 234 TWE)

14. Prawo polskie • Rozporządzenie ma zasięg ogólny. Wiąże w całości i jest bezpośrednio stosowane we wszystkich państwach członkowskich (art. 249 TWE) • Jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami (art. 91 ust. 3 Konstytucji RP) • Ustawodawstwo polskie

15. Cele regulacji • Koordynacja, nie harmonizacja • Gwarancje dla osób przemieszczających się • Sytuacja osoby przemieszczającej się nie powinna być gorsza niż osoby, która nie skorzystała ze swobody przepływu (mieszkała i pracowała, w tym samym kraju) • Bez nadmiernych korzyści dla osób przemieszczających się

16. Zakres podmiotowy (art. 2 rozp.) • 1. pracownicy 2. osoby prowadzące działalność na własny rachunek 3. studenci, którzy a. podlegają lub podlegali ustawodawstwu przynajmniej jednego państwa członkowskiego i b. są: - obywatelami jednego z państw członkowskich, - bezpaństwowcamilubuchodźcami, zamieszkałymi naterytorium jednego z państw członkowskich

17. Zakres podmiotowy (art. 2 rozp.) • członkowie rodzinyoraz osoby pozostałe przy życiu po zmarłych osobach wskazanych w pkt I (niezależnie od obywatelstwa) • osoby pozostałe przy życiu po zmarłych pracownikach, osobach prowadzących działalność na własny rachunek lub studentach,którzy podlegali ustawodawstwu przynajmniej jednego państwaczłonkowskiego, niezależnie od obywatelstwa tych osób, o ile osoby pozostałe po zmarłych są obywatelami jednego z państw członkowskich, bezpaństwowcami lub uchodźcami, zamieszkałymi na terytorium jednego z państw członkowskich

18. Zakres podmiotowy(art. 2 rozp. nr 883/2004) • 1. Obywatele państwa członkowskiego 2. Bezpaństwowcy lubuchodźcy którzy podlegają lubpodlegali ustawodawstwu przynajmniej jednego państwaczłonkowskiego

19. Zakres podmiotowy(art. 2 rozp. nr 883/2004) • członkowie rodzinyoraz osoby pozostałe po zmarłych osobach wskazanych w pkt I (niezależnie od obywatelstwa) • osoby pozostałe przy życiu po osobach zmarłych, które podlegały ustawodawstwujednego lub kilku państwaczłonkowskiego, niezależnie od obywatelstwa tych osób, o ile pozostali przy życiusą obywatelami państwaczłonkowskiego, bezpaństwowcami lub uchodźcami, zamieszkałymi na terytorium jednego z państw członkowskich

20. Zakres podmiotowy(rozp. 859/2003, art. 90 ust. 1 lit. a rozp. 883/2004) Postanowienia rozporządzenia nr 1408/71 i 574/72 stosuje się do: • obywateli państw trzecich, którzy nie są jeszcze objęci tymi postanowieniami wyłącznie ze względu na swe obywatelstwo • członków rodziny oraz osób pozostałych po zmarłych osobach wskazanych w pkt 1 jeżeli: • legalnie zamieszkują na terytorium państwa członkowskiego i • są w sytuacji, która nie jest ograniczona wyłącznie do jednego państwa członkowskiego

21. Pracownik, osoba prowadząca działalność na własny rachunek(art. 1 lit. a rozp.) (i)ubezpieczona w ramach ubezpieczenia obowiązkowego lub dobrowolnie kontynuowanego od przynajmniej jednego ryzyka w ramach działów zabezpieczenia społecznego dla pracowników, osób prowadzących działalność na własny rachunek lub w ramach specjalnego systemu dla służby publicznej; (ii)ubezpieczona obowiązkowo na wypadek przynajmniej jednego ryzyka odpowiadającego działom zabezpieczenia społecznego, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie, w ramach zabezpieczenia społecznego dla wszystkich mieszkańców (ogółu ludności czynnej zawodowo), jeżeli ta osoba: - może być określona jako pracowniklubosoba prowadząca działalność na własny rachunek ze względu na sposób zarządzania albo finansowania tego systemu (...)

22. Pracownik, osoba prowadząca działalnośćna własny rachunek(art. 1 lit. a rozp.) (iii)ubezpieczona obowiązkowo na wypadek kilku ryzyk odpowiadających działom zabezpieczenia społecznego, do których stosuje się rozporządzenie, w ramach standardowego systemu zabezpieczenia społecznego dla ogółu ludności wiejskiej(kryteriaw załączniku I); (iv)ubezpieczona dobrowolnie na wypadek przynajmniej jednego ryzyka odpowiadającego działom, do których stosuje się rozporządzenie, w ramach systemu zabezpieczenia społecznego państwa członkowskiego dla pracowników, osób prowadzących działalność na własny rachunek lub wszystkich mieszkańców albo niektórych grup mieszkańców: - jeżeli jest zatrudniona lub prowadzi działalność na własny rachunek, lub - była uprzednio obowiązkowo ubezpieczona na wypadek tego samego ryzyka w ramach systemu dla pracowników lub osób prowadzących działalność na własny rachunek w tym samym państwie

23. Student(art. 1 lit. ca rozp.) • osoba(inna niż pracownik, osoba prowadząca działalność na własny rachunek, członekrodziny, osoba pozostała po zmarłym), która • odbywa studia lub kształcenie zawodowe, prowadzące do uzyskania kwalifikacji urzędowo uznawanych przez władze państwa członkowskiego i • ubezpieczona w ramach powszechnego systemu zabezpieczenia społecznego lub szczególnego systemu zabezpieczenia społecznego dla studentów

24. Członek rodziny(art. 1 lit. f rozp.) (i)każda osoba określona lub uznana zaczłonka rodziny lub członka gospodarstwa domowego przez ustawodawstwo, na podstawie którego udzielane są świadczenia lub przez ustawodawstwo państwa członkowskiego, na którego terytorium ta osoba zamieszkuje (w przypadkach art. 22 ust. 1 lit. a i art. 31 rozp.) Warunek wspólnego zamieszkiwania i gospodarowania - spełniony, jeżeli osoba, o której mowa, pozostaje na utrzymaniu tej osoby. W przypadku, gdy ustawodawstwo państwa członkowskiego nie umożliwia odróżnienia członków rodziny od innych osób - załącznik I

25. Członek rodziny(art. 1 lit. f rozp.) (ii)świadczenia dla niepełnosprawnych przyznane zgodnie z ustawodawstwem państwa członkowskiego wszystkim obywatelom tego państwa, spełniającym wymagane warunki - przynajmniej małżonek, dzieci niepełnoletnie lub pozostające na utrzymaniu pracownika, osoby prowadzącej działalność na własny rachunek lub studenta

26. Pozostały przy życiu(art. 1 lit. g rozp.) • każda osoba określona lub uznana za pozostałą przy życiu przez ustawodawstwo, na podstawie którego przyznawane sąświadczenia; • jeżeli to ustawodawstwo uznaje za pozostałąprzy życiu jedynie osobę wspólnie zamieszkującą i gospodarującą ze zmarłym, warunek ten jest uznany za spełniony, gdy osoba, o której mowa pozostawała głównie na utrzymaniu zmarłego

27. Praca najemna (art. 1 lit. a rozp. 883/2004)Działalność na własny rachunek (art. 1 lit. a rozp. 883/2004) wszelka praca lub sytuacja równoważna, traktowana jako taka do celów stosowania ustawodawstwa w zakresie zabezpieczenia społecznego Państwa Członkowskiego, w którym taka praca lub sytuacja równoważna ma miejsce

28. Zakres przedmiotowy – katalog pozytywny (art. 4 ust. 1 rozp.) działy zabezpieczenia społecznego, które dotyczą: a)świadczeń w razie choroby i macierzyństwa; b)świadczeń z tytułu inwalidztwa, łącznie ze świadczeniami służącymi zachowaniualbo zwiększeniu zdolności do zarobkowania; c)emerytur; d)świad. dla osób pozostałych przy życiu (rent rodz.); e)świadczeń z tytułu wypadku przy pracy i choroby zawodowej; f)świadczeń z tytułu śmierci; g)zasiłków dla bezrobotnych; h)świadczeń rodzinnych

29. Zakres przedmiotowy – katalog pozytywny(art. 3 ust. 1 rozp. 883/2004) całe ustawodawstwo odnoszące się do następujących działów zabezpieczenia społecznego: b) świadczeń z tytułu macierzyństwa i równoważnych świadczeń dla ojca j) świadczeń przedemerytalnych

30. Zakres przedmiotowy – katalog pozytywny(art. 4 ust. 2 rozp.) systemy zabezpieczenia społecznego • powszechne i szczególne, • składkowe i nieskładkowe, systemydotyczące obowiązków pracodawcy lub armatora

31. Zakres przedmiotowy – katalog pozytywny(specjalneświadczenia nieskładkowe - art. 4 ust. 2a rozp.) Niniejszy artykuł stosuje się do specjalnych świadczeń pieniężnych o charakterze nieskładkowym, przewidzianych w ramach ustawodawstwa, które z uwagi na jego zakres podmiotowy, cele i/lub warunki nabycia uprawnienia posiada cechy zarówno ustawodawstwa dotyczącego zabezpieczenia społecznego, o którym mowa w ust. 1, jak również pomocy społecznej.

32. "Specjalne świadczenia pieniężne o charakterze nieskładkowym" a) są przeznaczone na zapewnienie: i) uzupełniającego, zastępczego lub dodatkowego ubezpieczenia od ryzyk objętych działami zabezpieczenia społecznego objętymi koordynacją, które zagwarantują zainteresowanym osobom dochód na poziomie minimum egzystencji, uwzględniający sytuację gospodarczą i społeczną w zainteresowanym Państwie Członkowskim; albo ii) wyłącznie szczególnej ochrony niepełnosprawnym, ściśle powiązanej z otoczeniem społecznym takiej osoby w zainteresowanym Państwie Członkowskim; oraz b)jeżeli finansowanie pochodzi wyłącznie z obowiązkowego opodatkowania przeznaczonego na pokrycie ogólnych wydatków publicznych, a warunki przyznawania i ustalania wysokości świadczeń nie są uzależnione od jakiegokolwiek składki ze strony beneficjenta. (świadczeń w celu uzupełnienia świadczenia składkowego nie uważa się wyłącznie z tego powodu za świadczenia składkowe); oraz c) są wymienione w załączniku IIa.

33. Niniejsze rozporządzenie stosuje się także do specjalnych nieskładkowych świadczeń pieniężnych objętych art. 70 (art. 3 ust. 3 rozp. 883/2004): • wymienione w załączniku X • świadczenia udzielane są wyłącznie w Państwie Członkowskim, w którym zainteresowani mają miejsce zamieszkania, zgodnie z jego ustawodawstwem.

34. POLSKA Renta socjalna (ustawa z dnia 27 czerwca 2003 r. o rentach socjalnych).

35. Zakres przedmiotowy – katalog negatywny (art. 4 ust. 2b i 3 rozp.) Rozporządzenia nie stosuje się do: • pomocy społecznej • pomocy zdrowotnej, • systemów świadczeń dla ofiar wojny lub jej skutków

36. Zakres przedmiotowy – katalog negatywny (art. 3 ust. 5 rozp. 883/2004) Niniejszego rozporządzenia nie stosuje się: a) do pomocy społecznej i medycznej; ani b) do świadczeń, w związku z którymi państwo członkowskie przejmuje odpowiedzialność za szkody wyrządzone osobom i zapewnia odszkodowanie, takich jak świadczenia dla ofiar wojny i działań wojennych lub ich skutków, ofiar zbrodni, zabójstw lub aktów terroryzmu, ofiar szkód spowodowanych przez funkcjonariuszy państwa członkowskiego podczas wykonywania ich obowiązków lub dla osób, które znalazły się w niekorzystnej sytuacji ze względów politycznych lub religijnych lub też ze względu na pochodzenie.

37. Wykładni art. 18 ust. 1 WE należy dokonać w ten sposób, że stoi on na przeszkodzie ustawodawstwu państwa członkowskiego, na podstawie którego państwo to odmawia, w sposób generalny i w każdych okolicznościach, wypłaty swym obywatelom świadczenia przyznawanego cywilnym ofiarom wojny lub represji tylko z tego powodu, że nie mają oni przez cały okres wypłaty tego świadczenia miejsca zamieszkania na terytorium tego państwa, lecz na terytorium innego państwa członkowskiego. • ETS, 22.5.2008, C‑499/06 Halina Nerkowska przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych, Oddział w Koszalinie

38. Wykładni art. 18 ust. 1 WE należy dokonać w ten sposób, że stanowi on przeszkodę dla ustawodawstwa państwa członkowskiego, na podstawie którego państwo to odmawia wypłaty pewnych świadczeń przyznawanych pozostałym przy życiu małżonkom ofiar działań wojennych z tego tylko powodu, że zamieszkują oni na terytorium pewnych określonych państw członkowskich. • ETS, 4.12.2008, C‑221/07, Krystyna Zabłocka-Weyhermüller przeciwko Land Baden-Württemberg

39. Zakres terytorialny • Unia Europejska • Europejski Obszar Gospodarczy (Islandia, Lichtenstein i Norwegia) • Szwajcaria Układy stowarzyszeniowe (Turcja, Algieria, Maroko, Tunezja)

40. Zakres czasowy(art. 94 i nast. rozp., art. 87 rozp. 883/2004 ) 1.Rozporządzenie nie daje podstawy dla nabycia praw za okres poprzedzający datę jego stosowania na terytorium danego państwa. 2.Każdy okres ubezpieczenia, zatrudnienia lub zamieszkania osiągnięty na podstawie ustawodawstwa państwa członkowskiego przed datą stosowania rozporządzenia na terytorium tego państwa jest uwzględniany dla celów ustalenia praw na podstawie przepisów rozporządzenia. 3.Prawo nabywa się na podstawie rozporządzenia nawet jeżeli odnosi się ono do zdarzenia, które nastąpiło przed datąobjęcia rozporządzeniem terytorium danego państwa członkowskiego.

41. Zakres czasowy(art. 94 i nast. rozp., art. 87 rozp. 883/2004 ) 4.Każde świadczenie, które nie zostało ustalone, lub którego udzielanie zostało zawieszone ze względu na obywatelstwo lub miejsce zamieszkania zainteresowanego, zostaje na jego wniosek ustalone lub przywrócone od daty objęcia rozporządzeniem terytorium danego państwa. 5.Prawa osób, które przed datąobjęcia rozporządzeniem terytorium danego państwa członkowskiego uzyskały emeryturę lub rentę mogą zostać zmienione na ich wniosek (w terminie dwóch lat).

42. Stosunek rozporządzenia do umów międzynarodowych Zasada substytucji (art. 6 rozp., art. 6 rozp. 883/2004) Artykuły 39 ust. 2 i 42 TWE należy interpretować w sposób wykluczający utratę uprawnień socjalnych przysługujących pracownikom, którzy skorzystali ze swobody przemieszczania się, która mogłaby wynikać z niestosowania po wejściu w życie rozporządzenia dwu- lub wielostronnych konwencji zawartych przez państwa członkowskie (Orzeczenie ETS (Izba Szósta) z 7 lutego 1991r., w sprawie C-227/89 Ludwig Rönfeldt przeciwko Bundesversicherungsanstalt für Angestellte, [1991] E.C.R. I-323)

43. Stosunek rozporządzenia do umów międzynarodowych Konwencje pozostawione w mocy • Konwencje MOP • Załącznik III • inne

44. Umowy zawierane na podstawie rozporządzenia 1. Art. 8 rozp. - przynajmniej dwa państwaczłonkowskie mogą zawrzeć między sobą, o ile jest to niezbędne, umowy oparte na zasadach i wduchu niniejszego rozporządzenia (notyfikacja - art. 97 ust. 1 rozp.) (art. 8 ust. 2 rozp. 883/2004) 2. Art. 17 rozp. – przynajmniej dwa państwaczłonkowskie, właściwe władze tych państw lub organy wyznaczone przez te władze mogą przewidzieć, za wspólnym porozumieniem, w interesie niektórych osób lub niektórych grup osób, wyjątki odprzepisów art. 13-16 rozp. (wskazanie ustawodawstwa właściwego) (art. 16 ust. 1 rozp. 883/2004)

45. Instytucje zabezpieczenia społecznego Instytucja- w stosunku do każdego państwa członkowskiego, jednostka organizacyjna lub organ, do której należy stosowanie całości lub części ustawodawstwa (art. 1 lit. n rozp.) określenie „instytucja” oznacza, w odniesieniu do każdego Państwa Członkowskiego, organ lub władzę odpowiedzialną za stosowanie całości lub części ustawodawstwa (art. 1 lit. p rozp. 883/2004)

46. Instytucja właściwa (art. 1 lit. o rozp.) i)instytucja, w której zainteresowany jest ubezpieczony w chwili składania wniosku o świadczenia; lub ii)instytucja, w stosunku do której zainteresowanemu przysługuje prawo do świadczeń lub przysługiwałoby prawo do świadczeń, gdyby zainteresowany, członkowie jego rodziny zamieszkiwali na terytorium państwa członkowskiego, w którym znajduje się ta instytucja; lub iii)instytucja wskazana przez właściwy organ danego państwa członkowskiego; lub iv)w stosunku do systemu odnoszącego się do obowiązków pracodawcy - pracodawca lub zastępczy ubezpieczyciel lub, w razie ich braku, jednostka organizacyjna lub organ wskazany przez właściwy organ danego państwa członkowskiego

47. Instytucja miejsca zamieszkania, Instytucja miejsca pobytu Odpowiednio: • instytucja uprawniona do udzielania świadczeń w miejscu zamieszkania zainteresowanego i • instytucja uprawniona do udzielania świadczeń w miejscu pobytu zainteresowanego na podstawie administrowanego przez tę instytucję ustawodawstwa lub, w braku takiej instytucji, instytucja wskazana przez właściwy organ danego państwa członkowskiego(art. 1 lit. p)

48. a) dla osób, które w ostatnim czasie były zatrudnione lub prowadziły działalność na własny rachunek, z wyłączeniem rolników prowadzących działalność na własny rachunek oraz dla żołnierzy zawodowych i funkcjonariuszy (…): 3. Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) – Oddział w Opolu – dla osób, które spełniły: a) wyłącznie polskie okresy ubezpieczenia, zamieszkałych na terytorium Niemiec; b) polskie i zagraniczne okresy ubezpieczenia wraz z okresami spełnionymi w ostatnim czasie w Niemczech; a) świadczenia rzeczowe: Narodowy Fundusz Zdrowia, Warszawa;";

49. Zasady koordynacji Zasada równego traktowania Zasada przynależności do jednego systemu Zasada zachowania praw w trakcie nabywania Zasada zachowania praw nabytych Zasada współpracy instytucji zabezpieczenia społecznego (pomocy urzędowej, lojalnej współpracy)

50. Zasada równego traktowania(art. 4 rozp. 883/2004) • O ile niniejsze rozporządzenie nie stanowi inaczej, • osoby, do których stosuje się niniejsze rozporządzenie • korzystają z tych samych świadczeń i podlegają tym samym obowiązkom • na mocy ustawodawstwa każdego Państwa Członkowskiego, • co jego obywatele.