1 / 31

Eikozanoidler ve Diğer Otakoidler

Eikozanoidler ve Diğer Otakoidler. Prof. Dr. Hakan KARADAĞ. Ders Planı. Siklooksijenaz Ürünleri Prostaglandinler Prostasiklin (PG I2) Tromboksan A2 İlaç Olarak Kullanılan Prostaglandinler

sai
Download Presentation

Eikozanoidler ve Diğer Otakoidler

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Eikozanoidler ve Diğer Otakoidler Prof. Dr. Hakan KARADAĞ

  2. Ders Planı • Siklooksijenaz Ürünleri • Prostaglandinler • Prostasiklin (PG I2) • Tromboksan A2 • İlaç Olarak Kullanılan Prostaglandinler Dinoproston, Dinoprost, Karboprost, Gemeprost, Alprostadil, Mizoprostol, Rioprostil, Enprostil, Arboprostil, Latanoprost,Travoprost, Bimatoprost, İloprost • Lipoksijenaz Ürünleri • Sitokrom P450 Ürünleri • Nitrik Oksid • Trombosit Aktive-Edici Faktör (PAF)

  3. Membran Fosfolipidleri Fosfolipaz A2 ARAŞİDONİK ASİT Siklooksijenaz Sitokrom P450 5 Lipoksijenaz Prostaglandinler Sitokrom P450 Ürünleri 12 Lipoksijenaz 15 Lipoksijenaz Lökotrienler ve Diğer Lipoksijenaz Ürünleri

  4. Araşidonik asit PGG2 PGH2 PGI2 TxA2 PGF2a PGE2 PGD2

  5. Prostanoidler • Prostaglandinler • Prostasiklinler • Tromboksanlar

  6. FOSFOLİPİDLER Araşidonik Asit • Siklooksijenaz (COX) • COX1 • COX2 PGG2 Prostasiklin sentaz Tromboksan sentaz PGH2 PGI2 TxA2 non enzimatik non enzimatik Endoperoksit E izomeraz Endoperoksit D izomeraz Endoperoksit redüktaz 6-keto PGF1a TxB2 9-hidroksiprostaglandin dehidrojenaz 6-keto PGE1 PGE2 PGF2a PGD2 9 hidroksiprostaglandindehidrojenaz 9 ketoredüktaz PGF2a PGE2

  7. COX1(Konstitütif Form) • Damar endoteli • Mide mukozası • Böbrek • Kalp • Trombosit COX2>COX1 Nimesulid Etodolak Meloksikam FOSFOLİPİDLER Araşidonik Asit COX2>>COX1 Selekoksib Rofekoksib • COX2 • (İndüklenebilir Form) • Makrofajlar • Diğer inflamatuar hücreler • Siklooksijenaz (COX) • COX1 • COX2 PGG2 Prostasiklin sentaz Tromboksan sentaz PGH2 PGI2 TxA2 non enzimatik non enzimatik Endoperoksit E izomeraz Endoperoksit D izomeraz Endoperoksit redüktaz 6-keto PGF1a TxB2 9-hidroksiprostaglandin dehidrojenaz 6-keto PGE1 PGE2 PGF2a PGD2 9 hidroksiprostaglandindehidrojenaz 9 ketoredüktaz PGF2a PGE2

  8. FOSFOLİPİDLER NSAİİ Glukokortikoidler Araşidonik Asit • Siklooksijenaz (COX) • COX1 • COX2 PGG2 Prostasiklin sentaz Tromboksan sentaz PGH2 PGI2 TxA2 non enzimatik non enzimatik Endoperoksit E izomeraz Endoperoksit D izomeraz Endoperoksit redüktaz 6-keto PGF1a TxB2 9-hidroksiprostaglandin dehidrojenaz 6-keto PGE1 PGE2 PGF2a PGD2 Dazoksiben Dazmegral 9 hidroksiprostaglandindehidrojenaz 9 ketoredüktaz PGF2a PGE2

  9. Salıverilme • Prostanoidler depolanmazlar. • Sentezlendikleri yerden salıverilirler. • Sentezlerinin artırılması ya da azaltılması, salıverilen prostanoid miktarını artırır ya da azaltır.

  10. PGE ve PGF’ler Sentezlendikleri dokularda ya da kan dolaşımı sırasında akciğerler tarafından metabolize edilir. PGI2 Akciğerde metabolize edilmez. Karaciğer ve böbrek tarafından metabolize edilir. Ayrıca, plazmada enzimatik olmayan bir yıkıma da uğrar. Metabolizma • TxA2 • Metabolizması karmaşıktır. • Enzimatik olmayan hidrolizle TxB2’ye dönüşebilir.

  11. Prostaglandinlerin Etkileri

  12. Prostaglandinlerin Etkileri (devam)

  13. Mizoprostol • CYTOTEC 200 mg, 28 tablet11,11 YTL • Yan Etkiler • Diyare, karın ağrısı, dispepsi, flatulans, bulantı, kusma, vajinal kanama • Latanoprost • XALACOM 50 mg latanoprost+5 mg timolol, 2,5 ml göz damlası 36,64 YTL • XALATAN %0,005’lik 2,5 ml göz damlası 28,77 YTL • Travoprost • TRAVATAN 40 mg, 2,5 ml göz damlası 25,82 YTL • Bimatoprost • LUMİGAN 0,3 mg/mL, göz damlası 30,97 YTL • Dinoproston • PROPESS 10 mg, 1 ovül 81,57 YTL • İloprost • İLOMEDİN 0,20 mg/ml, 1 ampul 349,30 YTL

  14. Prostaglandin Reseptörleri Tümü 7 transmembranal segmentli,G proteini ile kenetli reseptördür.

  15. Membran Fosfolipidleri Fosfolipaz A2 ARAŞİDONİK ASİT Siklooksijenaz Sitokrom P450 5 Lipoksijenaz Prostaglandinler Sitokrom P450 Ürünleri 12 Lipoksijenaz 15 Lipoksijenaz Lökotrienler ve Diğer Lipoksijenaz Ürünleri

  16. FOSFOLİPİDLER 15-lipoksijenaz 12-lipoksijenaz Araşidonik Asit 15-HPETE 12-HPETE Zilöton 5-lipoksijenaz 5-HPETE 12-HETE LTA sentaz SRS-ALTC4LTD4LTE4 non-enzimatik LTC sentaz 5-HETE LTA4 LTC4 g-glutamil transpeptidaz LTA hidrolaz LTB4 Güçlü kemotaktik LTB4 LTD4 dipeptidaz • LTC4, LTD4,LTE4 • Bronkokonstriksiyon • Pulmoner kan basıncı artışı • Vazokonstriksiyon (arteriyel) • Kapiler permeabilite artışı LTE4 g-glutamil transpeptidaz LTF4

  17. Lökotrien Reseptörleri Tümü 7 transmembranal segmentli,G proteini ile kenetli reseptördür.

  18. Montelukast • LUXAT 10 mg, 28tablet53,46 YTLNOTTA 4 mg, 28tablet55,28 YTL 5 mg, 28tablet55,28 YTL 10 mg, 28tablet53,48 YTLONCEAIR 4 mg, 28tablet55,28 YTL 5 mg, 28tablet55,28 YTL 10 mg, 28tablet53,46 YTLSINGULAIR 4 mg, 28tablet66,78 YTL 5 mg, 28tablet66,78 YTL 10 mg, 28tablet66,78 YTL4 mg, ped 28 saşe 66,78 YTL ZESPIRA 4 mg, 28tablet 53,59 YTL 5 mg, 28tablet 53,59 YTL 10 mg, 28tablet 53,48 YTL • Yan Etkiler • Gastrointestinal bozukluklar, ağız kuruluğu, aşırı duyarlılık reaksiyonları, ateş, artralji, baş ağrısı, uyku bozuklukları • Zafirlukast • ACCOLATE20 mg, 56 tablet59,03 YTLCARROX 10 mg, 56 tablet25,84 YTL 20 mg, 56 tablet51,41 YTL • Yan Etkiler • Gastrointestinal bozukluklar, baş ağrısı, aşırı duyarlılık reaksiyonları, artralji, karaciğer enzimlerinde yükselme, hepatit, trombositopeni

  19. Nitrik Oksid (NO, EDRF) Keşif Furchgott ve Zawadzki 1979 L - Arjinin Nitrik Oksit Sentaz (NOS) NOS İnhibitörleri L - NAME (N - nitroarjinin - L - metil ester) G L - NMMA (N - monometil - L - arjinin) Nitrik Oksit (NO) eNOS (endotel) Kalsiyum ve kalmoduline bağımlı (NOS-3) bNOS (beyin) İnhibitörler (nNOS), (NOS-1) Glukokortikoidler b TGF , IL - 4, IL - 10 iNOS (indüklenebilir) Kalsiyum ve kalmoduline bağımlı değil (NOS-2) İndükleyiciler Makrofaj Sitokinler a b g) Hepatosit (TNF , IL - 1 , interferon - Endotoksin (Lipopolisakkarid)

  20. Etki Mekanizması • Solubl guanilat siklaz aktivasyonuintraselüler sGMP  • Etkileri • Düz kas gevşemesi • Trombosit adezyonu ve agregasyonunun inhibisyonu • Antiproliferatif etki

  21. Trombosit Aktive Edici Faktör (TAF, PAF) • Membran fosfolipidlerinden üretilir. • Kimyasal yapı: 1-alkil-2-asetilgliseril-3-fosfokolin

  22. Etkileri Güçlü vazodilatör (hipotansif etki) Pulmoner damar yatağında vazokonstriksiyon Kapiler ve venüllerin permeabilitesinde artma(Lewis’in üçlü yanıtı) Trombosit agregasyonuTxA2 üretiminde artmaTrombosit yıkımının artması sonucu trombositopeni Düz kas kasıcı etki gastrointestinal bronş uterus Ülserojen Üretim Trombositler Nötrofil ve eozinofil lökositler Monositler Damar endotel hücreleri Mast hücreleri Böbrekte mezangial ve interstisyel hücreler

  23. 2007 Eylül TUS

  24. 2007 Nisan TUS

More Related