Knelpunten aan banden

1. Knelpunten aan banden Ontwikkelingen Vrijheidsbeperkende interventies in het algemeen ziekenhuis Marieke van Piere MANP

2. Risico’s van onbewaakte VBI Marieke van Piere MANP

3. Marieke van Piere MANP

4. Inhoud • Actuele ontwikkelingen • Knelpunten • Mogelijke oplossingen, acties m.vanpiere@ggzleiden.nl Marieke van Piere MANP

5. Definitie VBI (CBO 2001) • “alle interventies die beperkende gevolgen hebben voor de individuele vrijheid van de patiënten”. • Het betreft alle handelingen die als effect hebben dat de vrijheid van de patiënt wordt ingeperkt. Marieke van Piere MANP

6. Reden tot gebruik VBI • Valpreventie (CBO 2004) • Voortzetten medische behandeling (Hamers en Huizing 2005, Dielis –van Houts e.a. 2004) • Betreft vooral delirante, oudere patiënten. Marieke van Piere MANP

7. Artikel TvZ Tijdschrift voor verpleegkundigen. 7/8 2008. 42-47 Vrijheidsbeperking in het ziekenhuis. Landelijke normen nodig. Arja Mourik, Liesbeth van Gemert, Corry Knijnenburg, Marieke van Piere Marieke van Piere MANP

8. Conclusies IGZ Atrium • Ontbreken van : • systematisch patiëntveiligheidsbeleid bij de toepassing van fixatie, • proactieve en retrospectieve risicoanalyse, • beheren en beheersen van veranderingen, • monitoren van uitkomsten, • leiderschap. Marieke van Piere MANP

9. Prevalentie (1) * • Nederland: geen registratie (IGZ , 2005). Onderzoek één ziekenhuis: 9 % (n=208, afd neurologie geriatrie) (Tutuarima et al, 2003) • Buitenland:Fixatie in ziekenhuizen cijfers variëren van 6-40%. Meerendeel 6-20% (Forrester et al, 2000) • IC: 56 % ( Minnick et al, 2007) • In Diaconessenhuis: 7 dagen-prevalentie november 2008 (N=73),: 4,1% (gefixeerden), 44 % bedhekken (21,3% met toestemming) * bron: Bandefix ( Nesselrooy, 2007) Marieke van Piere MANP

10. Prevalentie (2) • Enquête onder verpleegkundigen (de Veer et al , 2006): • (n=82) 72% voert wel eens fixatie uit en • 12% tenminste een keer per week Marieke van Piere MANP

11. Prevalentie (3) Consumentengids 2009: • 670 verpl in ziekenhuis: • 58% gebruikt fixatie (16% (zeer) regelmatig) • 23% heeft scholing ( N=389), , 46 % uit de praktijk geleerd, 21 % specifieke scholing in het zkh. • Duidelijk? > 33% een 8 • Risicovolle situaties of problemen? > meer dan 75% antwoordt met een 5-10, 113 verpl geven rapportcijfer 1-4 • 76,6% heeft een richtlijn (n=389) en 53% heeft kennis van de inhoud Marieke van Piere MANP

12. Actuele ontwikkelingen Marieke van Piere MANP

13. VBI in de media 2008 Extra toezicht dreigt voor Atrium ziekenhuis , n.a.v. 2 doden in 2008. (Trouw 1/11/08) Dood door Zweedse band voor rechtbank Nursing sept 2008 Zweedse band is soms net wurgslang. 7 doden in 2008 BN de stem 16 mei 2008 Klink: 'Fixatie niet altijd uit te sluiten' Nursing 16 JUL 2008 Vastbinden van patiënten met Zweedse band risicovol Persbericht, 28 januari 2002 Inspectie wijst op risico’s Zweedse band Nieuwsbericht, 29 januari 2002 Marieke van Piere MANP

14. Marieke van Piere MANP

15. Circulaire IGZ (nov 2008) Marieke van Piere, MANP GGZ, Rivierduinen behandelcentrum ouderen, Oegstgeest, 2008

16. Wat te doen? (IGZ) 1.organisatorisch: • Adequaat inkoopbeleid, bekwaamheid personeel en • Periodieke scholing (niet geschoold is niet bevoegd) • Indicatie voor fixatie opstellen • Protocol voor de toepassing • Matrassen + materiaal moet kloppen/passen en gecontroleerd • Gebruiksaanwijzing • Veiligheidsmes Marieke van Piere, MANP GGZ, Rivierduinen behandelcentrum ouderen, Oegstgeest, 2008

17. 2.Inhoudelijk • Iedere patiënt heeft een risicoinventarisatie • Alle alternatieven zijn afgewogen • Motivatie tot toepassing is toetsbaar in dossier • Controleren op complicaties Marieke van Piere MANP

18. Rapport : Zorg voor vrijheid (IGZ) -zorg als proces -communicatie -verantwoording -deskundigheid -preventief beleid -randvoorwaarden Marieke van Piere MANP

19. Verdere ontwikkelingen • Sept 2008: samenwerking V&VN Verpleegkundigen Geriatrie en Consultatieve psychiatrie en Nurse Practitioners • Mei 2009 jl. bijeenkomst met IGZ voor algemeen ziekenhuis (met NFU, NVZ en Med. orde) Marieke van Piere MANP

20. Knelpunten Marieke van Piere MANP

21. 5 thema’s • Materiaal • Deskundigheid medewerkers • Organisatie • Methode/beleid • Maatschappij Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

22. Materiaal • Knelpunten • Aankoop/aanschaf • Beheer/controle • Onduidelijke verantwoordelijkheden • Gebruik materiaal>onduidelijkheden Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

23. Deskundigheid • Knelpunten • Bevoegdheden • Verantwoordelijkheden • Scholingsbeleid • Willekeur toepassing Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

24. Organisatie • Knelpunten • Onduidelijke verantwoordelijkheden • Gericht beleid • Veiligheid • Vrijheid • Bouw Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

25. Methode en procedure • Knelpunten • Richtlijn • Wettelijk kader • Registratie • Bekendheid alternatieven • Risico-analyse Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

26. Risicoanalyse Risicomanagement : Risico = Kans x Gevolg Marieke van Piere MANP

27. Maatschappij • Knelpunten • Angst fixeren • Onveilige zorg • Alternatieven onvoldoende in beeld Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland

28. Marieke van Piere MANP

29. Plan van aanpak Als je het doet, doe het dan goed ….. En weloverwogen. Marieke van Piere MANP

30. Voorstel aanpak • opnemen in veiligheidspro-gramma VMS zorg • opnemen als prestatieindicator • door IGZ als follow-up van de circulaire Marieke van Piere MANP

31. Marieke van Piere MANP

32. Marieke van Piere, MANP GGZ,

33. Marieke van Piere MANP