830 likes | 1.11k Views
FİNANSMAN faiz HESAPLARI. Yard.Doç.Dr. HAYRİ BARAÇLI Yard.Doç.Dr. MUSTAFA İME.
E N D
FİNANSMANfaiz HESAPLARI Yard.Doç.Dr. HAYRİ BARAÇLI Yard.Doç.Dr. MUSTAFA İME
PARANIN ZAMAN DEĞERİParayı arz eden açısından o günkü kullanım hakkında vazgeçmenin bir getirisi olacağı gibi, parayı talep eden açısından da parayı şimdiden tüketmenin bir bedeli olması gerekir. Bu bedel paranın zaman değeridir ve faiz olarak adlandırılır. Paranın zaman değeri, enflasyon nedeniyle para değerinin düşmesinden farklı bir kavramdır. Çünkü enflasyon sıfır bile olsa paranın bir zaman değeri vardır.
Paranın Zaman Değeri • Paranın zaman değeri, paranın bekleme fiyatı veya faizidir. • Enflasyon nedeniyle paranın değer kaybetmesi ile paranın zaman değeri arasında fark vardır. • Paranın zaman değeri, paranın kullanım zamanındaki tercih nedeniyle oluşan bir değerdir.
Faiz Nedir • Faiz, başkalarına ait sermayenin kullanımı için ödenen bedeldir. • Faiz, paranın zaman değeridir.
Nominal Faiz ve Reel Faiz • Nominal faiz, piyasada uygulanan cari faiz oranıdır. • Reel faiz, enflasyondan arındırılmış faiz oranıdır. Reel faiz, aşağıdaki şekilde bulunabilir: 1 + Reel Faiz = (1 + Nominal Faiz) – (1 + Enflasyon Oranı) Veya, kısaca; Reel Faiz = Nominal Faiz Oranı – Enf. Oranı’dır.
Basit Faiz • Basit faiz, ana paraya ödenen faizin, ana paraya ilave edilmeden hesaplanan faizdir. • Basit faiz şöyle hesaplanmaktadır: I = P*i*n I = Basit faiz tutarı P = Ana para tutarı i = Yıllık faiz oranı n = Vade
Örnek • Bir yatırımcı, basit faiz hesabıyla, 10.000,- TL’yi bankaya yıllık %10 faizle yatırdığında, yıl sonunda ne kadar faiz alır? P = 10.000.- TL i = %10 n = 1 yıl I = ? • I = P*i*n I = 10.000.- TL * 0.10*1 yıl I = 1.000.- TL faiz tutarıdır.
Bileşik Faiz/Paranın Gelecek Değeri • Bileşik faiz, yıl sonunda kazanılan faizin çekilmediği sürece, ana paraya ilave edilerek, ana para+faiz üzerinden faiz hesaplanmasıdır. • Bileşik faiz şöyle hesaplanır: FVn = P ( 1 + i )n P = Ana para i = Yıllık faiz oranı n = Yıl FVn = Gelecek değer
Örnek • Bir yatırımcı, 1.000.000 lirasını, %12 faiz üzerinden 3 yıllığına bir bankaya yatırmıştır. Yatırımcının 3. yılın sonundaki parası ne kadar olacaktır? • FVn = P ( 1 + i )n FVn= 1.000.000 (1+0.12)3 FVn= 1.404.928,- TL olur.
Faiz ödemeleri yılda 1 defadan fazla yapılıyorsa, gelecek değer şöyle hesaplanır: FVnm = P( 1 + i / m )nm • Örneğin, yatırımcı, 1.000.000 lirasını, bir bankaya, 3 yıl için, faiz oranı yıllık %12’den 6 ay vadeli olarak yatırmıştır. Yatırımcının3. yıl sonunda parası kaç lira olacaktır? • FVnm = P( 1 + i / m )nm FVnm = 1.000.000 (1+0.12/2)3*2 FVnm=1.000.000(1.06)6 FVnm = 1.418.519 TL olur.
Paranın Bugünkü Değeri • Bugünkü değer, gelecekte elde edilecek getirileri, belli bir faiz veya iskonto oranından başlangıç yılına indirgemektir. • Bugünkü değer şöyle hesaplanır: P = FVn / (1 + i)n P= Şimdiki değer FV=Gelecekteki değer i=İskonto oranı n=Vade • Yılda birden fazla faiz ödemesi durumunda, BD P = FVnm [ 1/ (1 + i /m )n*m ] şeklinde hesaplanır.
Örnek • Bir yatırımcının 4 yıl sonra eline geçecek 1.000.000 TL’nin, yıllık %16 bileşik faiz oranı ile şimdiki değeri kaç TL’dir? • P = FVn / (1 + i)n P = 1.000.000 / (1+0.16)4 P=1.000.000/1.810 P = 552.486,18 TL’dir.
ANÜİTE HESAPLAMALARI • Anüite, belirli bir zaman süreci içerisinde, eşit aralıklarla verilen veya alınan eşit ödemeler serisidir. • Anüiteler, ödemeler serisinin başlama noktasına göre, dönem başı veya dönem sonu olarak ikiye ayrılır.
Dönem Sonu Anüitelerin Gelecek Değeri • Her devre sonu alınacak veya verilecek eşit taksitlerin, belirli bir süre sonunda ulaşacağı değer, şöyle hesaplanır: • FVAn = P [(1 + i)n -1) / i ] FVAn=Anüitenin n dönem sonundaki gelecek değeri P = Eşit aralıklarla yatırılan eşit para turarı i=Faiz oranı n=Dönem sayısı
Örnek • Bir yatırımcı, %12 faiz üzerinden, her yıl sonunda 4 yıl boyunca, 1.000.000 TL yatırırsa, 4. yılın sonundaki yatırım tutarı ne kadar olur? • FVAn = P [(1 + i)n -1) / i ] FVAn = 1.000.000 [(1+0.12)4-1 / 0.50] FVA=1.000.000(1.573-1/0,12 FVAn = 4.775.000 TL olur.
Dönem Sonu Anüitelerin Şimdiki değeri • Her yıl sonunda yatırılan veya alınan eşit tutarların bugünkü değeridir. PVA = P. [[ 1- 1/(1+i)n]/i]
Örnek • 4 yıl boyunca, her yıl sonunda elde edilen 100.000 TL’nin, %30 faiz oranı üzerinden bugünkü değeri kaç TL’dir? • PVA = P. [[ 1- 1/(1+i)n]/i] PVA = 100.000 [[1-1/(1+0,30)4]/0,30] PVA = 216.620 TL
Dönem Başı Anüitelerin Gelecek Değeri • Eşit aralıklarla yapılan eşit ödemeler, her dönem başında yapılıyorsa, buna peşin anüite denir. • Peşin anüite şöyle hesaplanabilir: FVAn = P [( 1 + i )n – 1) / i ] ( 1 + i ) FVAn=Anüitenin n dönem başındaki gelecek değeri P = Eşit aralıklarla yatırılan eşit para turarı i=Faiz oranı n=Dönem sayısı
Örnek • Bir yatırımcı, %20 faiz üzerinden, her yıl başında 4 yıl boyunca, 1.000.000 TL yatırırsa, 4. yılın sonundaki yatırım tutarı ne kadar olur? • FVAn = P [(( 1 + i )n – 1) / i ] ( 1 + i ) FVAn = 1.000.000[((1+0.20)4-1)/0.20](1+0.20) FVA=1.000.000(2,073-1/0,20)(1.20) FVA=1.000.000(5,365)(1.20) FVAn =6.438.000 TL olur.
Dönem Başı Anüitelerin Şimdiki Değeri • Her dönem başında, eşit aralıklarla ödenen veya alınan eşit taksitlerin şimdiki değerinin hesaplanmasıdır. • PVA = P. [ (1+i) [(1+i)n –1 /(1+i)n -1]]
1-12 KOLİYE 8 KOLİ MAL FAZLASI KAÇ İSKONTOYA DENK GELMEKTEDİR? • 2-%7+%5+%3 İSKONTOYU TEK İSKONTO SEKLİNDE YAZIN. • 3-RAFTA 10.000 TL YE SATILMASI İSTENEN BİR ÜRÜNDE %12 KAR EDİLMESİ HEDEFLENİYORSA. ÜRÜNÜN LİSTE FİYATI 15.000 VE %8 İSKONTO UYGULAMALI SATILDIĞINA +KDV %18 Sİ VARSA BU ÜRÜNÜN GETİRİSİ NEDİR? • 4-%18 İSKONTOSU 3600 TL OLAN ÜRÜNÜN SATIŞ FİYATI KAÇ TL’ DİR. • 5-GÜNÜN TARİHİ 4 HAZİRAN ELİNİZDE AŞAĞIDAKİ 4 ÇEK VARDIR BU ÇEKLERİN ORTALAMA VADESİ NEDİR? • 15 TEMMUZ 750 TL • 19 TEMMUZ 120 TL • 8 AĞUSTOS 250 TL • 17 AĞUSTOS 850 TL • 6-BİR ÜRÜNÜN % 12 İSKONTO DÜŞÜLMÜŞ TUTARI 2.640 TL İSE İSKONTO DÜŞÜLMEMİŞ HALİ BRÜT TUTARI KAÇ TL SIDIR?
Örnek 1: • Maliyet üzerinden %15 kârla 6.000 TL’ye satılan malın, kâr tutarını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı + kâr = SatışFiyatı
Örnek 1: • Maliyet üzerinden %15 kârla 6.000 TL’ye satılan malın, kâr tutarını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı + kâr = SatışFiyatı • 100 + 15 = 115 • X = 6000 • Buradan; • SatışFiyatı Kâr • 115 15 • 6000 X • 6000 x 15/115 • X = 782,60 TL kâr
Örnek 2: • 3.000 TL maliyeti olan bir mal, maliyet üzerinden %20 kârla satılmıştır. • Kâr tutarını hesaplayalım.
Örnek 2: • 3.000 TL maliyeti olan bir mal, maliyet üzerinden %20 kârla satılmıştır. • Kâr tutarını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı Kâr • 100 20 • 3000 X • 3000 x 20/100 • X = 600 TL kâr
Örnek 3: • 8.000 TL maliyetindeki mal, maliyet fiyatıüzerinden %10 zararla satılmıştır. • Zarar tutarınıhesaplayalım
Örnek 3: • 8.000 TL maliyetindeki mal, maliyet fiyatıüzerinden %10 zararla satılmıştır. • Zarar tutarınıhesaplayalım. • Maliyet Fiyatı - Zarar = SatışFiyatı • 100 - 10 = 90 • 8.000 - X • Buradan; Maliyet Fiyatı Zarar • 100 10 • 8.000 X • 8.000 x 10/100 • X = 800 TL
Örnek 4: • Maliyet üzerinden %30 zararla 250 TL’ye satılan maldaki zarar tutarını hesaplayalım.
Örnek 4: • Maliyet üzerinden %30 zararla 250 TL’ye satılan maldaki zarar tutarını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı - Zarar = SatışFiyatı • 100 - 30 = 70 • X = 250 • Buradan; SatışFiyatı Zarar • 70 30 • 250 X • 250 x 30/70 • X = = 107.14 TL zarar
Örnek 5: • Maliyet üzerinden % 25 kârla 562.50 TL’ye satılan malın maliyet fiyatını hesaplayalım.
Örnek 5: • Maliyet üzerinden % 25 kârla 562.50 TL’ye satılan malın maliyet fiyatını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı + kâr = SatışFiyatı • 100 + 25 = 125 • X = 562.25 • Buradan; • SatışFiyatı Maliyet Fiyatı • 125 100 • 562.25 X • 562.25 x 100/125 • X = = 450 TL maliyet fiyatı
Örnek 6: • 2 000 TL maliyetindeki mal, maliyet üzerinden % 20 kârla satılmıştır. Malın satış fiyatını hesaplayalım.
Örnek 6: • 2 000 TL maliyetindeki mal, maliyet üzerinden % 20 kârla satılmıştır. Malın satış fiyatını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı + kâr = SatışFiyatı • 100 + 20 = 120 • 2 000 = X • Buradan; • Maliyet Fiyatı SatışFiyatı • 100 120 • 2 000 X • 2 000 x 120/100 • X = = 2 400 TL satışfiyatı
Örnek 7: • Maliyet üzerinden % 30 zararla 250 TL’ye satılan malın maliyet fiyatını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı - Zarar = SatışFiyatı
Örnek 7: • Maliyet üzerinden % 30 zararla 250 TL’ye satılan malın maliyet fiyatını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı - Zarar = SatışFiyatı • 100 - 30 = 70 • X = 250 • Buradan; • SatışFiyatı Maliyet Fiyatı • 70 100 • 250 X • 250 x 100/70 • X = = 357.14 TL maliyet fiyatı
Örnek 8: • Maliyet fiyatı 230 TL olan mal, maliyet üzerinden % 20 zararla satılmıştır. Malın satışfiyatını hesaplayalım.
Örnek 8: • Maliyet fiyatı 230 TL olan mal, maliyet üzerinden % 20 zararla satılmıştır. Malın satışfiyatını hesaplayalım. • Maliyet Fiyatı - Zarar = Satış Fiyatı • 100 - 20 = 80 • 230 = X • Buradan; • Maliyet Fiyatı SatışFiyatı • 100 80 • 230 X • 230 x 80/100 • X = 184 TL satışfiyatı
Örnek 9: • 390 TL’ye satılan malda, satış üzerinden % 20 kâr elde edilmiştir. Kâr tutarını bulalım.
Örnek 9: • 390 TL’ye satılan malda, satış üzerinden % 20 kâr elde edilmiştir. Kâr tutarını bulalım. • SatışFiyatı - Kâr = Maliyet Fiyatı • 100 - 20 = 80 • 390 - X • Buradan; • SatışFiyatı Kâr • 100 20 • 390 X • 390 x 200/100 • X = = 78 TL kâr tutarı
Örnek 10: • Maliyet fiyatı 330 TL olan mal, satış üzerinden %25 kârla satılmıştır. Kâr tutarınıhesaplayalım.
Örnek 10: • Maliyet fiyatı 330 TL olan mal, satış üzerinden %25 kârla satılmıştır. Kâr tutarınıhesaplayalım. • SatışFiyatı - Kâr = Maliyet Fiyatı • 100 - 25 = 75 • X = 330 • Buradan; • Maliyet Fiyatı Kâr • 75 25 • 330 X • 330 x 25/75 • X = = 110 TL kâr tutarı
Örnek 11: • Maliyet fiyatı 800 TL olan mal, satış üzerinden %20 zararla satılmıştır. Zarar tutarını hesaplayalım.
Örnek 11: • Maliyet fiyatı 800 TL olan mal, satış üzerinden %20 zararla satılmıştır. Zarar tutarını hesaplayalım. • SatışFiyatı + Zarar = Maliyet Fiyatı • 100 + 20 = 120 • X = 800 • Buradan; • Maliyet Fiyatı Zarar • 120 20 • 800 X • 800 x 20/120 • X = = 133.33 YTL zarar tutarı
Örnek 12: • Satışüzerinden %5 zararla 600 TL’ye satılan malın zarar tutarını hesaplayalım.
Örnek 12: • Satışüzerinden %5 zararla 600 TL’ye satılan malın zarar tutarını hesaplayalım. • SatışFiyatı + Zarar = Maliyet Fiyatı • 100 + 5 = 105 • 600 + X • Buradan; • SatışFiyatı Zarar • 100 5 • 600 X • 600 x 5/100 • X = = 30 TL zarar tutarı
Örnek 13: • Maliyet fiyatı 400 TL olan bir mal, satış üzerinden %20 kârla satılmıştır. Satış Fiyatını hesaplayalım.
Örnek 13: • Maliyet fiyatı 400 TL olan bir mal, satış üzerinden %20 kârla satılmıştır. Satış Fiyatını hesaplayalım. • SatışFiyatı - Kâr = Maliyet Fiyatı • 100 - 20 = 80 • X = 400 • Buradan; • Maliyet Fiyatı SatışFiyatı • 80 100 • 400 X • 400 x 100/80 • X = = 500 TL satış tutarı
Örnek 14: • Satış üzerinden %15 kârla 350 TL’ye satılan malın maliyet fiyatını hesaplayalım.
Örnek 14: • Satış üzerinden %15 kârla 350 TL’ye satılan malın maliyet fiyatını hesaplayalım. • SatışFiyatı - Kâr = Maliyet Fiyatı • 100 - 15 = 85 • 350 = X • Buradan; • SatışFiyatı Maliyet Fiyatı • 100 85 • 350 X • 350 x 85/100 • X = = 297.50 TL maliyet tutarı
Örnek 15: • Satış fiyatı 900 TL olan bir mal, satış üzerinden % 10 zararla satılmıştır. Maliyet fiyatını hesaplayalım.