1 / 57

Kamu Borç Stokun Yapısı ve Sorunları

Kamu Borç Stokun Yapısı ve Sorunları. R. Hakan ÖZYILDIZ 2013. STOK. Stok, hem iç hem de dış borç için, anapara ve anaparadan kaynaklanan kur farkı değerlerini içermektedir. Faiz değerleri stok kapsamında yer almamaktadır.

vida
Download Presentation

Kamu Borç Stokun Yapısı ve Sorunları

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript


  1. Kamu Borç Stokun Yapısı ve Sorunları R. Hakan ÖZYILDIZ 2013

  2. STOK... • Stok, hem iç hem de dış borç için, anapara ve anaparadan kaynaklanan kur farkı değerlerini içermektedir. • Faiz değerleri stok kapsamında yer almamaktadır. www.hozyildiz.com

  3. Türkiye borçlanmaya makum (mu?). Kamu borçları azalsada diğer kesimlerin borcu artıyor www.hozyildiz.com

  4. Oransal olarak gelişmeler www.hozyildiz.com

  5. Hanehalkının borç artışına dikkat www.hozyildiz.com

  6. Büyüme dış kaynakla sağlanıyor. Cari açık verip dışarıdan kaynak geldikçe büyüyebiliyoruz. www.hozyildiz.com

  7. Kısa vadeli dış borçlar artıyor www.hozyildiz.com

  8. Dış borç göstergelerini çok dikkatle izlemek gerek www.hozyildiz.com

  9. Kamu borç rakamları kötü değil www.hozyildiz.com

  10. Sıkıntı olunca TCMB varlıkları devlete mi, özel sektöre mi yetecek? İşsizlik Sigortasının birikimleri varlık mıdır? www.hozyildiz.com

  11. Devletin varlıkları çok değişmiyor www.hozyildiz.com

  12. BÜTÇE AÇIĞI = BORÇLANMA !?Borç stoku faiz ödemlerindeki artış ve borçlanma gereğinin artmasıyla büyüyor www.hozyildiz.com

  13. 2001 Krizinden bu yana epeyi yol alındı. Ancak düşüş eğilimi yavaşlamaya başladı. www.hozyildiz.com

  14. Dolaylı vergiler harcamalardan alınır. Harcamaların artması için gelirlerin yükselmesi gerekir. Vergi toplamakta zorlanan devlet vergi dışı (özelleştirme, 2B arazi satışı, bedelli askerlik gibi) yöntemlere yönelir. www.hozyildiz.com

  15. Gelirler harcama artışına bağımlı iken, harcamalarda esneklik yok. Eknomide sorun olursa gelir azalırken, harcama kısıntısı yapılamıyor. Mecburen borçlanmaya gidiliyor. www.hozyildiz.com

  16. Bütçe dışı dengeler etken www.hozyildiz.com

  17. Sadece bütçe açığının büyüklüğü borç stokunun artışını açıklamaya yetmez. Bütçe dışı etkenleri de çok dikkatli takip etmek gerekir. www.hozyildiz.com

  18. Krizde kamu borç stokunun artışı hızlanmış. www.hozyildiz.com

  19. ARTIŞ 2012 DE TL AĞIRLIKLI. DÖVİZLİ BORÇLAR AZALTILMIŞ www.hozyildiz.com

  20. Kur hareketleri, TL bazında dış borçlar gösterimini etkiliyor. www.hozyildiz.com

  21. 2001Krizinden dış borç alınarak çıkıldı. Şimdi iç piyasadan borçlanan Hazine, Kamuya ve dışarıya olan borçlarını ödüyor. www.hozyildiz.com

  22. Vade uzuyor. Olumlu bir gelişme www.hozyildiz.com

  23. Toplam borcun vadeye kalan ortalama süresi 4,6 yıl. www.hozyildiz.com

  24. İç borçlanmada ortalama maliyet önceki yıllara oranla düştü. Ancak düşme eğilimi yavaşlamaya başladı. Nedeni enflasyon ve kurdaki değişmeler. www.hozyildiz.com

  25. İç borcun vadesi yükseliyor www.hozyildiz.com

  26. Nominal faizler krizin etkisiyle oldukça düştü… Hazine’nin faiz yükü göreli olarak azaldı. www.hozyildiz.com

  27. Reel faizlerdeki düşüşe dikkat. Negatif reel faiz olur mu? www.hozyildiz.com

  28. Dış borcun faiz değişikliklerinden etkilenme süreci uzun. www.hozyildiz.com

  29. Piyasadaki faizler değişirse, stok kaç ay sonra etkilenecek? www.hozyildiz.com

  30. 15 ay iyi bir süre. Ani faiz değişimlerinde karar alıcılara önlem alma zamanı sağlayabilir. www.hozyildiz.com

  31. Faizlerde değişim olursa borcun ne kadarının etkilendiğine dikkat etmek gerek www.hozyildiz.com

  32. DİBS piyasasında bankalar ve tüzel kişiler kağıtların çoğunluğunu taşıyorlar. Yurtdışı yerleşiklerin ilgisi getiriye bağlı olarak değişiyor. www.hozyildiz.com

  33. Yabancılar Türk kağıtlarına ilgi gösteriyor. Vadeye kadar elde tutarlarsa iyi. İlk kur ve faiz hareketinde satmaya kalkarlarsa piyasada yıkıcı etki yaratabilirler. www.hozyildiz.com

  34. Bankalar DİBS taşımayı arttırmış www.hozyildiz.com

  35. Özel bankaların kağıda ilgisi devam ediyor. Sektördeki paylarına oranla asıl kamu bankaları yükü taşımaya devam ediyorlar. www.hozyildiz.com

  36. Banka dışı kesimde tüzel kişiler DİBS alıyor, şirket bilançolarına koyuyorlar. Özkaynaklarını değerlendiriyorlar. www.hozyildiz.com

  37. Kamu Borç Stoku’nun % 70’i TL. www.hozyildiz.com

  38. Stok’un sadece % 38’i sabit TL enstrüman www.hozyildiz.com

  39. Döviz ve değişken ağırlıklı stok yapısı kur, faiz, enflasyon ve diğer etkenlere açık bir yapıdır. Stokun kırılganlığı açısından önemlidir. www.hozyildiz.com

  40. Piyasalarda yatırımcılar TL’yi tercih ediyor. Faiz getirisi, yabancı paraya oranla daha yüksek. www.hozyildiz.com

  41. Piyasa oyuncuları, risk algılamaları nedeniyle, değişken faizli enstrümanları tercih ediyorlar. www.hozyildiz.com

  42. Krizde mali baskınlık çoğaltmış. DTH’lar olmasa, sadece TL kaynaklarla borç çevirmek oldukça zor. Belkide olanaksız. www.hozyildiz.com

  43. Yapancı para kaynaklar olmasa kaynaklar yetersiz kalıyor. Bu durumun faizlere etkisi düşünülmeli www.hozyildiz.com

  44. Kur ile fiyatlar arasındaki ilişki önemini koruyor. • “Sonuç olarak, 2001 yılı sonrasında döviz kurundan tüketici enflasyonuna geçişkenlik azalmakla ile birlikte, yeni fiyat endeksi döviz kuruna karşı 1994 temel yıllı endekse kıyasla daha duyarlı bir görünüm ortaya koymaktadır.”TCMB Enflasyon Raporu, 2006-I Shf. 19 • Bu durumda; kurda olabilecek bir düzelme hareketi fiyatları ve sonuç olarak da beklentilere bağlı olarak, faizleri etkileyecektir. www.hozyildiz.com

  45. Kur ve DİBS Faizleri arasındaki korelasyon yüksek www.hozyildiz.com

  46. DİBS Piyasasında faizi döviz birikimi olanlar belirliyor www.hozyildiz.com

  47. Gelecekte borçlanmadaki azalma... • Yapısal reformlara, özellikle, vergilerde ve sosyal güvenlikte kayıt dışılıkla mücadeleye, • Nakit dışı borçlanmada olması gereken azalmaya, • Kamu mali disiplinin genel anlamda sağlanmasına, (Bütçe dışı kamunun yüklerinin azalması), • Reel faizlerdeki azalmaya, ve, • Ekonominin istikrarlı büyümesine, • En önemlisi beklentilerin iyi yönetilmesine bağlıdır. www.hozyildiz.com

  48. Borcun Sürdürülebilirliği www.hozyildiz.com

  49. Borcun Sürdürülebilirliği • Kamu borcunun sürdürülebilirliği, kamu borcunun sabit kalması ve/veya konuyla ilgili standart borç oranlarına bakılarak değerlendirmeler yapılmasının yanında, cari dönemde sürdürülen maliye politikasının borcun sürdürülebilirliğini ve/veya borç stokunun ödenebilirliğini sekteye uğratmadan gelecek dönemlerde de borçlanmanın sürdürülebilmesi olarak tanımlanmaktadır. • Borcun sürdürülebilirliğini etkileyen en önemli faktörler, piyasalarda oluşturulacak güven ortamı, borçlanma politikalarına verilecek politik destek ve borçlanma birimlerinin teknik kapasiteleri olarak belirmektedir. www.hozyildiz.com

  50. Borç stoku neden büyüyor? • ANAPARA ÖDEMESİ = 100 TL. • FAİZ ÖDEMESİ = 50 TL. • TOPLAM ÖDEME = 150 TL. • Eğer, anaparanın kur farkı yokken; • ÖDEME = 50 TL. İSE STOK SABİT • ÖDEME < 50 TL. İSE STOK BÜYÜR • ÖDEME > 50 TL. İSE STOK KÜÇÜLÜR. • Diğer bir deyimle FAİZ DIŞI FAZLA > FAİZ ÖDEMELERİ olmazsa STOK nominal olarak büyümeye devam edecektir. Eğer, ödeme yapmak için tekrar borçlanılıyorsa o zaman net ödemeye dikkat etmek gerekecektir. www.hozyildiz.com

More Related