FİNANSAL YÖNETİME GİRİŞ

1. FİNANSAL YÖNETİME GİRİŞ YARD.DOÇ.DR. DİLEK DEMİRHAN

2. İşletmenin Fonksiyonları FİNANS ÜRETİM PAZARLAMA YÖNETİM Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

3. FİNANS, FİNANSMAN VE FİNANSAL YÖNETİM… • FİNANS; Kişi ya da kurumların faydalanabileceği para, fon ya da sermayedir… • FİNANSMAN; İşletmenin ihtiyacı olan fonların sağlanmasıdır… • FİNANSAL YÖNETİM; İşletmenin ihtiyacı olan fonların belirlenerek, bu fonların sağlanmasını ve sağlanan fonların yönetimini kapsamaktadır… Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

4. TEDARİK Uygun koşullarda ve miktarda KARAR FON Doğru ve İsabetli KULLANIM Etkin Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

5. FİNANS FONKSİYONU VE FİNANS YÖNETİCİSİ • FİNANS FONKSİYONU, işletmenin gereksinim duyduğu fonları en uygun koşullarda elde etmek ve bu fonların en etkin şekilde kullanılmasını sağlamak olarak tanımlanabilir… • 1950’lere kadar finans yöneticisinin temel görevi, muhasebe kayıtlarını tutmak, belirli dönem sonlarında finansal raporlar hazırlamak ve firmanın ihtiyaç duyduğu fonları sağlamak olduğu halde; günümüzde finans yöneticisi finans politika ve stratejilerini saptamak, bu politika ve stratejilere uygun programlar hazırlamak, bunları uygulamak ve sonuçlarını kontrol etmek gibi önemli görevler üstlenmiştir. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

6. FİNANS FONKSİYONU • Son yıllarda dünya ekonomisinde meydana gelen büyük değişim ve gelişmeler diğer alanlarda olduğu gibi finansı da önemli ölçüde etkilemiştir. • İlk dikkati çeken eğilim sermayenin dolaşım hızının olağan üstü artmasıdır. • Sermayenin uluslararasılaşması yeni bir olgu değildir; ancak dünya ekonomisinin merkez ülkelerden çevre ülkelere yapılan doğrudan sermaye yatırımlarında ve daha çok da portföy yatırımlarında büyük sıçramalar yaşanmıştır. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

7. FİNANS FONKSİYONU • Dikkati çeken bir diğer eğilim,teknolojik gelişme ve değişikliklerdir.Bilgisayarın işlem hızında,bellek kapasitesinde yaşanan olağanüstü gelişmelere karşılık,maliyetlerin hızla düşüyor olmasıyla dünyanın hemen hemen bütün noktalarının yalnızca telefon hatlarıyla değil,fiber optik veri transfer kanallarıyla bağlanmasını olanaklı hale gelmiştir. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

8. Diğer gelişmeler ise; • İşletmelerin büyük ölçekte faaliyette bulunmaları • İşletmelerin çok çeşitli ürünler üretmeleri ve çeşitli piyasalara sunmaları • Ar- Ge faaliyetlerinin öneminin artması • İşletmelerin büyümeye verdikleri önemin artması • İşletmeler arasında birleşmelerin satın almaların yoğunlaşması • Teknolojideki değişimler • Rekabetin artması • Faiz, döviz kurlarında dalgalanmaların artması. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

9. Bu yaşanan değişikliklerle birlikte finans yöneticisinin işlevleri de büyük ölçüde değişmiştir.Karar alma zorlaşmış,riskli hale gelmiştir. Zamanın önemi büyük olduğu için verilerin hızlı alınarak kullanılabilmesinde bilgi işlemin önemi artmıştır.Piyasaların entegre olması nedeniyle etkileşim büyümüş,finansal yönetimde yeni finansal araçların ve yeni risk yönetim tekniklerinin kullanılması kaçınılmaz olmuştur. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

10. Finansal yöneticiler, işletmenin varlıkları ile işletmenin fon temin ettiği finansal piyasalar arasında yer alan kişilerdir. • İşletmenin yatırım kararları ile finanslama kararlarının alınması faaliyet konuları içerisinde yer alır. YATIRIM KARARLARI Hangi tür ve tutarda varlıklara sahip olunmalıdır FİNANSLAMA KARARLARI Gerekli olan fonlar hangi kaynaklardan sağlanacaktır Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

11. İŞLETMENİN VARLIK VE KAYNAK YAPISI BİLANÇO • DÖNEN VARLIKLAR YABANCI KAYNAKLAR • DURAN VARLIKLAR ÖZKAYNAKLAR VARLIKLAR KAYNAKLAR EKONOMİK YAPI FİNANSAL YAPI İŞLETME İÇİ VE DIŞI FAKTÖRLER RİSK VE BEKLENEN DEĞER FİRMA DEĞERİ Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

12. DÖNEN VARLIKLAR • Serbestçe harcanacak nakit para ile bir yıl gibi normal faaliyet dönemi içinde paraya çevrilebilecek, satılabilecek ve tüketilebilecek değerlerin tümüdür . TİCARET İŞLETMELERİNDE DÖNEN VARLIK > DURAN VARLIK HİZMET VE SANAYİ İŞLETMELERİNDE DÖNEN VARLIK < DURAN VARLIK YETERSİZSE; Faaliyetlerin başarıyla sürdürülmesini engeller. AŞIRIYORSA; Aktifin verimsiz kullanılmasına neden olur; dolayısıyla kârlılığı olumsuz etkiler Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

13. DURAN VARLIKLAR • Bir yıl gibinormal faaliyet döneminden daha uzun sürede işletme faaliyetlerinde kullanılacak, paraya çevrilecek veya tüketilecek değerlerin tümüdür. Vadesi bir yılı aşan her türlü alacaklar ile, ortaklıklar veya diğer uzun vadeli hisse senetleri, işletme faaliyetlerinde kullanılan maddi duran varlıklar, maddi olmayan değerler, aktifleştirilmiş giderlerden oluşur. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

14. Bir yıl gibi normal faaliyet dönemi içinde ödenmesi gereken borçların tümünden oluşur. KVYK grubu, bir yıl içinde içinde ödenecek borçlar karşılığında dönen varlıklar grubundan çıkacak tutarı kapsar. Banka kredileri ve tahvilli borç taksitleri gibi mali borç kalemleri, faiz yükü getirerek KVYK maliyetini ve tutarını artırırlar. Borçlanma maliyeti UVYK’ dan düşük olduğu ve KVYK ödeme gücünün daha yüksek olması sebebiyle; KVYK toplamının UVYK toplamından yüksek olması istenir. KVYK nakit ihtiyacını karşılamak, hammadde, malzeme ve mal stoklarını krediyle sağlamak nedeniyle oluşu Borçların kısa vadeli olması, sağlanan fonların da dönen varlıkların finansmanında kullanılmasını gerektirir. Kısa vadeli fonların duran varlıklarda kullanılması halinde, dönen varlıklar bu borçların vadesinde ödenmesine yetmeyecektir. KISA VADELİ YABANCI KAYNAKLAR Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

15. UZUN VADELİ YABANCI KAYNAKLAR • Bir yıl gibi normal faaliyet döneminden daha uzun dönemde ve ödemeleri duran varlıklardaki değerlerle yaratılacak fonlarla yapılacak olan borçlardır. ÖZKAYNAKLAR • İşletme sahip ve ortaklarının kuruluşta koydukları, sonradan artırdıkları sermaye ile, dönem kârı ve oto finansman kaynaklarıyla oluşan, işletme sahip, ortaklarının haklarını ifade eder. • İşletme sahiplerinin aktif üzerindeki haklarını göstermesi ve işletmeye faiz yükü getirmeyen bir kaynak grubu olması sebebiyle; ÖZKAYNAKLAR = KVYK + UVYK olması, hatta büyük olması istenir Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

16. FİNANSAL AMAÇ • Finans yöneticisinin görevlerini yerine getirirken göz önünde bulundurduğu temel amaç: işletmenin piyasa değerini maksimize etmek… • Piyasa değerinin maksimizasyonu amacı, kısa dönemde karı veya hisse başına düşen kazancı maksimize etmek amacından farklıdır. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

17. FİNANSAL AMAÇ • Kısa sürede karı veya hisse başına kazancı maksimize etme amacı; • İşletmenin gelecekte elde edeceği gelirin yıllar arasında dağılımını ve sürekliliğini dikkate almamak, • Beklenen gelir akışındaki risk veya belirsizlik derecesini ihmal etmek • gibi eksik yönlere sahiptir Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

18. FİNANSAL AMAÇ • Halbuki işletmelerin karşı karşıya oldukları risklerdeki farklılıklar, belli bir dönemde hisse başına elde ettikleri gelir eşit olsa dahi, bu işletmelerin piyasa değerlerinin değişik olmasına yol açmaktadır. • Piyasa değerini maksimize etme amacı, işletmenin yönetimi ve kaynakların çeşitli iktisadi değerler arasında dağılımı açısından, kısa sürede hisse başına geliri maksimize etme amacına göre daha rasyonel görülmektedir… • Finans yöneticisi kar risk dengesini iyi kurarak hisse senedi fiyatlarının yükselmesini sağlarsa, şirket sahiplerinin serveti artmış olur. Ortaklar tarafından benimsenen bu amaç yöneticiler açısından da uygun bir göstergedir. Çünkü yönettikleri şirketin değer kazanması başarılı olduklarının bir göstergesidir. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

19. FİNANSAL AMAÇ • Finansmana ilişkin kararlar, hem işletmenin gelecekteki gelir akışının büyüklüğünü, hem de işletmenin risk derecesini etkiler… • Günümüzde finansal kararların odak noktasını,işletmenin piyasa değerini etkileyen karar ve faaliyetler oluşturmaktadır… Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

20. BİR FİRMANIN DEĞERİ, GELECEKTE SAĞLAYACAĞI GELİR AKIŞI İLE, BU GELİR AKIŞININ ELDE EDİLMESİNDEKİ RİSK DERECESİNE BAĞLIDIR KARLILIK KARARLAR PİYASA DEĞERİ RİSK FİNANS YÖNETİCİSİNDEN BEKLENEN İŞLETMENİN PİYASA DEĞERİNİ EN YÜKSEK DÜZEYE ULAŞTIRACAK BİÇİMDE RİSK VE KARLILIK ARASINDA BİR DENGE KURMASI; KAR VE RİSK ARASINDA OPTİMAL BİR DEĞİŞİM SAĞLAMASIDIR… Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

21. Örneğin, bir işletme riski azaltmak için, varlıklarının büyük bir bölümünü para veya kolaylıkla paraya çevrilebilir finansal varlıklar şeklinde koruduğu durumda emniyet artmakla birlikte karlılık azalmakta; buna karşın firmanın elinde az miktarda nakit değer tutarak kaynaklarının büyük bir bölümünü gelir sağlayan varlıklara yatırması seçeneğinde, riskle birlikte karı da genellikle artmaktadır… Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

22. PİYASA DEĞERİNİN MAKSİMİZASYONU VE SOSYAL SORUMLULUK • Piyasa değerinin maksimizasyonu amacı etik değerler ile ne derecede bağdaşmaktadır? • Piyasa değerini maksimize etmek, sosyal sorumluluğun bir tarafa bırakılması anlamına gelmemektedir. • Bu amaç, • İşletmelerin yüksek kalitede mal ve hizmeti mümkün olan en düşük fiyatla üretmelerini zorunlu kılmakta • İşletmeleri tüketicilerin ihtiyacı olan mal ve hizmetleri üretmeye yöneltmektedir Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

23. PİYASA DEĞERİNİN MAKSİMİZASYONU VE SOSYAL SORUMLULUK • İşletmelerin, tüketiciyi korumadan, çalışanlara uygun ücretler ödemeden, uygun istihdam yaratmadan, çevreyi korumadan piyasa değerlerini en yükseğe çıkartmaları pek mümkün gözükmemektedir. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

24. Finansman Fonksiyonunun Diğer Amaçları • Uygun finansal yapıyı oluşturmak, • Özsermayenin güvenliğini korumak, • Yeterli bir kar ve karlılık sağlamak, • İşletmenin likiditesini korumak. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

25. Finansman Fonksiyonunun Temel İlkeleri • Geçici (kısa vadeli) fon ihtiyacı, kısa vadeli borçları artırmakla karşılanmalıdır. • Dönemsel (orta vadeli) fon ihtiyacı orta vadeli borçları artırmakla karşılanmalıdır. • Duran varlıkların finansmanı, işletmenin emrine uzun süre için ayrılmış olan devamlı sermaye ile yapılmalıdır. Minimum Finansal Denge Kuralı Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

26. Finansman Fonksiyonunun Temel İlkeleri • Stokların karşılık olabilmesi için, likidite derecelerinin yüksek yani hemen paraya çevrilebilir unsurlardan oluşmasına dikkat edilmelidir. • İşletme sermayesi (dönen aktif), kısa vadeli borçlardan (dönen pasiflerden) fazla olmalı ve böylece bir “güvenlik marjı” (net dönen aktif) oluşturulmalıdır. • Minimum net dönen aktif miktarı, ihtiyaçlara uygun olarak saptanmalı ve duran varlık niteliğinde düşünülerek, süreklilik gösteren uzun vadeli kaynaklarla finanse edilmelidir. • Özkaynakların, işletmenin bağımsızlığını güvence altında tutmak için uzun ve orta vadeli borçları karşılayabilecek düzeyde olmasına özen gösterilmelidir. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

27. Fon akışı finansal varlıkların fon yaratmak üzere yatırımcılara satılmasıyla başlamaktadır (1). • Sağlanan bu fonlar , işletmenin faaliyetlerinde kullanılacak reel varlıkların satın alınmasında kullanılır (2). • Daha sonra işletme faaliyetlerinde başarılı ise, reel varlıklara yaptığı harcamalardan daha fazla gelir elde edecektir (3). • Sonra da elde edilen gelir ya işletmeye tekrar yatırılır (4a) ya da menkul değer satın alan yatırımcılara (4b) geri döner. 4a ile 4b arasındaki seçimde işletmeler tamamen serbest değildirler. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

28. FİNANS YÖNETİCİSİNİN GÖREVLERİ • Finansal Analiz ve Kontrol • Finansal Planlama • Varlıkların Yönetimi • Fon Sağlanması • Firmanın Karşılaştığı Özel Sorunların Çözülmesi Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

29. FİNANSAL KARARLAR • Finans yöneticisinin işletmenin piyasa değerini etkileyen başlıca kararları 3 grupta toplanabilir • YATIRIM KARARLARI; Hangi iktisadi varlıklara ne tutarda bir yatırım yapılacak? • FİNANSMAN KARARLARI; Yatırım kararlarının gerektirdiği fonlar nasıl sağlanacak? • KAR DAĞITIM KARARLARI; Karın ne kadarı işletmede kalacak ne kadarı dağıtılacak? Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

30. FİNANSAL KARARLAR • Finans yöneticisi vereceği kararlarda birçok değişkeni hesaba katmak, bu değişkenlerin finansal kararlar üzerine yansıyacak etkilerini ölçmek zorundadır. • Sınırsız sayıdaki işletme içi ve işletme dışı faktörlerden bir kısmı kontrol edilebilirken, bir kısmı da kontrol dışında kalmaktadır. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

31. Finansal Kararları Etkileyen Faktörler • İşletme İçi Faktörler İşletmenin niteliği: İşletmenin sermaye ihtiyaç miktarını belirleyen yapısal özellikleridir.Örneğin Endüstri işletmelerinin duran varlık ihtiyaçları büyük olduğu halde,ticaret işletmelerinin dönen varlık ihtiyacı fazladır.Bu fark tedarik edilecek finansal kaynağın türü ve planlaması üzerinde etkili olacaktır. İşletmenin büyüklüğü:İşletmenin büyük orta ve küçük olmasını ifade eder.Büyük bir işletme daha elverişli koşullarda finans sağlayabilir,fon tedarik olanakları daha geniştir,finansal yapıları daha iyidir.Bu takdirde finansal denetim zorlaşabilir.Küçük işletmelerde sermaye tedariki elverişsiz koşullarla yapılır,finansal yapıları istikrarlı değildir fakat denetim kolaydır. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

32. Finansal Kararları Etkileyen Faktörler • İşletmenin hukuki yapısı:Kamu iktisadi işletmesinin finansal yapısı bireysel işletmelerden çok farklıdır.Anonim şirketinin finansal yapısı kollektif şirketten daha farklıdır. • Kar dağıtım politikası:İşletme yöneticileri karın işletmede bırakılmasıyla daha fazla yarar sağlamayacaklarsa karı işletmede bırakmak rasyonel olmayacaktır.Böylece kar dağıtımı gerçekleştirerek fon ihtiyacı yabancı kaynaklardan sağlanacaktır. • Sermaye maliyeti:İşletme ister iç ister dış kaynak ağırlıklı sermaye oluşumuna gitsin,belli bir maliyete katlanmak zorundadır.Bu bakımdan kaynak türlerinin maliyetlerinin ayrı ayrı incelenmesi sonucu daha düşük maliyetli fonlar tercih edilecektir ve finansal kararlar ona göre verilecektir Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

33. Finansal Kararları Etkileyen Faktörler İşletme Dışı Faktörler İşletmeler ülke ekonomisinde oluşan makro değişikliklerden etkilenirler. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN

34. Özellikle bilgi teknolojilerindeki gelişmeler, planlama ve kontrol tekniklerinde önemli ilerlemeler sağlayarak firma hedeflerinin sayısal olarak saptanmasına, bu hedeflerin sayısal olarak saptanmasına ve bölümler arasında ayrımına, alınan sonuçların önceden saptanmış standartlara göre değerlendirilmesine imkan vermiştir. • Firmanın amaçlarına etkin bir şekilde ulaşabilmesi için planlama ve denetime olan gereksinimin artması, finans yöneticisinin görev ve sorumluluklarını genişleterek, yönetimde kilit konuma getirmiştir. Yard.Doç.Dr. Dilek DEMİRHAN