530 likes | 937 Views
AKCİĞER KANSERİ TEDAVİSİNDE META-ANALİZLERE GENEL BAKIŞ. Dr. Hakan Bozcuk T. Onkoloji BD. Akdeniz Üniversitesi, Antalya. +. =. PLAN. Giriş (Metaanaliz nedir? ne değildir?) KHDAK Palyatif kt ve rt Daha erken evrede kt ve cerrahi KHAK Gene sigara Sonuç. Metaanalizler genel çerçeve.
E N D
AKCİĞER KANSERİ TEDAVİSİNDE META-ANALİZLERE GENEL BAKIŞ Dr. Hakan Bozcuk T. Onkoloji BD. Akdeniz Üniversitesi, Antalya + =
PLAN • Giriş (Metaanaliz nedir? ne değildir?) • KHDAK • Palyatif kt ve rt • Daha erken evrede kt ve cerrahi • KHAK • Gene sigara • Sonuç
Metaanalizler genel çerçeve • Metaanalizler • üst düzey kanıt oluşturur • en hızlı artan yayın türüdür (akciğer ca için sayısı 1000’e yaklaşıyor) • Sistematik derleme ile yakın ilişkili • Kendine özgü istatistiki metodolojisi var • Çalışma heterojenliği metaanaliz için bir sorun mu? • Fayda ve kısıtlamaları iyi bilinmeli
Kanıt düzeylerinde sistemik derlemenin yeri Sistemik derleme ve metaanalizler 1. ve 2 düzey kanıtlar arasında
Akciğer ve diğer kanserlerde zamana göre yayın türleri • Pubmed’de Mart 2010’daki içerik analizi (Bozcuk H): • Metaanalizler Akciğer CA için en hızlı ivme ile artan yayın tütü • Durum diğer kanserler (kolon, meme) için de benzer
Metaanaliz nedir?Sistematik derleme metaanaliz ilişkisi Her sistematik derleme bir meta-analiz değildir. Çalışmaların kantitatif Derlenme ve harmanlanması Sistematik derleme Meta- analiz Gain Steward web sunumundan faydalanılmıştır
Metaanaliz türleri • IPD (bireysel hasta verili metaanaliz) • SD (özet verili metaanaliz) • Kanıt gücü • Yapılma zamanı • Maliyeti • Teknik özellikleri (altgrup analizleri vs) FARKLI
Metaanalizin evreleri Amacı ve soruyu ortaya koy Çalışmaları tara ve ara Çalışma özellikleri ve metodolojik kalitelerini tanımla Gerekirse araştırıcılarla temas kur İstatistik sentez Alternatif analizler Yazım BMJ 1997; 315 : 672 (Published 13 September 1997) Education and debate How to read a paper: Papers that summarise other papers (systematic reviews and meta-analyses) Trisha Greenhalgh, senior lecturer (p.greenhalgh@ucl.ac.uk)a
Meta-analiz ne yapar? Faydaları nelerdir? • Çalışmaların sonuçlarını kantitatif olarak birleştirir. • Havuzlanan özet sonuç tüm çalışmaların sonuçlarının ağırlıklı ortalamasını verir • İstatistik gücü arttırır. • Genelleştirmeye olanak tanır.
Çalışmaların ağırlıkları nasıl saptanır? Ağırlıkları belirlemede bazı kriterler: • Büyük çalışma > küçük çalışma • Daha küçük varyanslı > büyük varyanslı çalışma
Heterojenite sebepleri • Şans • Değişik denekler • Değişik tedaviler • Değişik çalışma metodoloji kaliteleri • Değişik sonlanım noktaları Çalışma heterojenitesi=metaanalizlerin Yumuşak karnı?
Neden heterojeniteyi araştıralım? • Hangi modelle sonuçları birleştireceğimize karar vermek (FE vs. RE modeller) • Sonucu etkileyen faktörleri araştırmak • Yeni hipotezler • Sonuçların uygulanabilirliğini arttırmak • Sonuçları daha anlaşılır kılmak
Metaanalizin kusurları • Metaanaliz retrospektifdir • Sonuçlar kimi zaman yanlış yönlendirebilir • Çalışmaların tanımlanması ve değerlendirilmesi basamağı hataya açıktır • Yayın hatasından etkilenir (publication bias)
Kötü metaanalizi nasıl anlarsınız?-1 • Çalışma seçimi sistematik veya mantıksal değil • Uygun olmayan istatistiki model kullanımı (heterojen çalışmalar için FE model kullanmak, vs.) • Heterojenite kaynağının araştırılmaması • Alınan çalışma detaylarının yeterince verilmemesi • Çalışmaların uygunsuz ağırlık alması - - - -
Kötü metaanalizi nasıl anlarsınız?-2 • Yayın hatasının bakılmaması • Hassasiyet analizi olmaması • Altgrup analizlerinin uygun olmayan yorumu • Esas havuzlanmış sonucun uygun olmayan yorumu
KÜÇÜK HÜCRELİ DIŞI AKCİĞER KARSİNOMU TEDAVİSİNDE METAANALİZLER
KHDAK PALYATİF KEMOTERAPİ ve PALYATİF RADYOTERAPİ
Khdak’da 1.basamak kemoterapi destek tedavisinden daha iyi midir?-1 • 16 rkç, 2714 hasta • Kt>destek • 1 yıllık gsk +%9 • Medyan gsk +1.5 ay • İlaç türü etkisiz! • İlaç sayısı etkisiz!
Khdak’da 1.basamak kemoterapi destek tedavisinden daha iyi midir?-1 Bilinen klinik faktörler kt’den sağkalım artımı ile ilişkili değil
Khdak’ da cisplatin mi, carboplatin mi?-1 9 rkç, 2968 hasta Carboplatin, 3.nesil ilaçlarla ve nonskuamoz patolojide %12 mortalite artışı getiriyor. Carboplatin<cisplatin (yanıt): %6↓
Khdak’ da cisplatin mi, carboplatin mi?-2 Patoloji ve eş ilaç türü önemli!
khdak 1. basamakta 3. nesil kemoterapötiklerin aktivitesi Gemsitabin ile daha az erken ilerleme riski (%14↓) Paclitaksel ile daha çok erken ilerleme riski (%22↑) Yanıt oranları aynı 3.Nesil kombinasyonlar eş etkin
Khdak’da 2. ve 3. ek kemoterapötikler gerekli mi? - 1 2. Kemoterapatik sağkalım farkı yaratır Bu fark neye kombinasyon yapıldığından bağımsızdır
Khdak’da 2. ve 3. ek kemoterapötikler gerekli mi? - 2 3. İlaç yanıt oranını arttırır, sağkalımı arttırmaz! 2. İlaç hem yanıt oranı hem de sağkalımı arttırır! 2’ye EVET, 3’e HAYIR
Khdak’da 2 .basamak tedaviler etkin mi? EVET, en iyi destek tedaviden daha etkinler (sağkalım). Docetaxel 75mg/m2 altın standart
Khdak’da 2. basamak tedaviyi tek mi, çok ajanlı mı verelim? Tek ajanlı tedavi çok ajanlı kadar iyi genel sağkalım oluşturur. Çok ajanlı daha iyi PSK ile beraber. Daha çok toksisite! 2.Basamakda çok ajanlı tedavinin şu an yeri yok Meta-Analysis of Single-Agent Chemotherapy Compared With Combination Chemotherapy As Second-Line Treatment of Advanced Non–Small-Cell Lung cancer. Maio et al., JCO, 27(11): 1836-43, 2009.
Khdak’da idame kt işe yarar mı? • 13 rkç, 3027 hasta • İdame psk arttırıyor, hr = 0.75 • Özellikle idame 3. nesil kt ile ise • İdame gsk arttırıyor, hr = 0.92
Khdak’da palyatif torasik RT • 13 rkç, 3473 hasta • Daha yüksek dozdaki torasik palyatif rt’de gsk farkı • Min 35gy?
KHDAK DAHA ERKEN EVRE KEMOTERAPİ ve CERRAHİ
Khdak’da kemoterapinin lokal tedavilere katkısı • 2 yıl önceki bir metaanaliz derlemesi: • Lokal tedavilere kemoterapinin katkısı • cerrahiye %10-20 düzeyinde • Radyoterapiye gene %10-20 düzeyinde
Adjuvan kt cerrahi +/- radyoterapiye ne kadar ekler?-1 Adjuvan kt cerrahiye %4 GSK farkı ekler
Adjuvan kt cerrahi +/- radyoterapiye ne kadar ekler?-2 Esas olarak PS=0 olanlar kt’den fayda görüyor?!
Adjuvan kt cerrahi +/- radyoterapiye ne kadar ekler?-3 Adjuvan kt cerrahi + rayoterapiye gene %4 GSK farkı ekler Kt’nin cerrahiye katkısı rt’den bağımsız
Khdak’da adjuvan kt sonrası faydayı hesaplayabilirmiyiz? Matematik modelleme Adjuvan kt faydası: 1-daha etkin tedavi 2-daha yüksek evrede belirgin.
Khdak’da indüksiyon kemoterapinin rolü 13 rkç Gsk için HR = 0.84 (tüm) Gsk için HR = 0.83 (evre3)
Khdak’da indüksiyon kt/rt hangi durumda faydalı olabilir?-1 Bozcuk ve ark., J BUON 15: 43-50, 2010)
khdak’da indüksiyon kt/rt hangi durumda faydalı olabilir?-2 Radyoterapiye kadar geçen süre özellikle erken dönem sağkalımı için belirleyici.
khdak’da indüksiyon kt/rt hangi durumda faydalı olabilir?-3 Ölüm riski %9↓ Ölüm riski %6↓ 13 RKÇ, 2776 hasta: İndüksiyon kt rt öncesi 2 ve 3. yıl genel sağkalımını arttırır
khdak’da indüksiyon kt/rt hangi durumda faydalı olabilir?-4 Tümör repopulasyonunun sağ kalıma olumsuz katkısı? 2.5 ay sonrası zararlı etki
Khdak’da kemoradyoterapi nasıl verilsin? Eş zamanlı?, Ardışık?-1 6 rkç, 1205 hasta, Konkomitant>ardışık (HR=0.84, 5 yılda %5 gsk farkı Grade 3-4 ösofajit RR = 5
Khdak’da kemoradyoterapi nasıl verilsin? Eş zamanlı?, Ardışık?-2 Eş zamanlı kt’nin minimum 2 ajanlı olması daha iyi psk doğurur
Khdak cerrahide sleeve lobektomi mi, pnömonektomi mi? 12 rkç, 2984 hasta SL vs. Pnömonektomi, HR=0.70 Medyan gsk’da 34 ay fark
Khdak’da mediastinal cerrahi nasıl olmalı? 3 çalışma: Komplete mediastinal ln diseksiyonu vs. ln örnekleme HR = 0.78
KÜÇÜK HÜCRELİ AKCİĞER KARSİNOMU TEDAVİSİNDE METAANALİZLER
Khak’da 1.basamak kemoterapi destek tedavisinden daha iyi midir? • Destek tedavi ile karsılaştırmalı 2 çalışma • İfosfamide • Topotekan • Yaklaşık 2.5 ay sağkalım farkı
Khak’da platinli vs. platinsiz kemoterapi 29 rkç, 5530 hasta Platinli vs. platinsiz rejimle sağ kalım, tümör yanıtları aynı, tam yanıt daha fazla
Khak-idame kemoterapisi işe yarar mı?-1 İdame 1 ve 2 yıllık gsk arttırır. (%9 ve %4) Bozcuk ve ark., Cancer 2005; 104:2650-7
Khak-idame kemoterapisi işe yarar mı?-2 İdame 1 ve 2 yıllık psk arttırır.
Khak sınırlı hastalıkta göğüs rt zamanlaması 7 rkç Rt, kt (platin) başlangıcı sonrası 30 gün içinde başlarsa 2 vıl ve 5 yıllık gsk’lar daha iyi