210 likes | 346 Views
Veranderen. Het omgaan met verschillende werkelijkheden Steven de Groot – KULTIFA www.kultifa.nl.
E N D
Veranderen Het omgaan met verschillende werkelijkheden Steven de Groot – KULTIFAwww.kultifa.nl
Complexiteit werkveld vtsPNOmvang:• veelheid aan actoren;• veelheid aan verschillende percepties van het probleem;• veelheid aan verschillende discoursen• veelheid aan relaties tussen actoren;• veelheid aan vaak tegenstrijdige doelen per actor en tussen actoren;• veelheid aan strategieën/middelen;Dynamiek:• veranderingen in doelen en percepties van actoren ;• tussentijdse veranderingen in doelen van het beleidsproces;• veranderingen in relaties tussen actoren (zoals coalities);• veranderingen in beschikbare middelen bij actoren;• tijdsdruk;• tijdritme van actoren (zoals interne besluitvorming);Onzekerheid over:• timing (wat is het goede moment voor een actie);• effect van specifieke strategieën;• participerende actoren en hun percepties;• machtspositie (beschikbare middelen en invloed) van actoren;• relaties tussen actoren;• de strategieën en doelen van andere actoren;• randvoorwaarden kunnen ter discussie komen te staan en kunnen veranderen;• keuzes van andere actoren. 2 15-11-2014
Denkkaders / Hulpmiddelen● Whole Scale Change ● Kritisch Realisme -> CMO’s● Veranderstrategieën 3 15-11-2014
Uit Whole Scale Change 1:● Constructivisme: betekenisgeving en eigen waarheden in sociale omgeving (en onderstroom en bovenstroom)● Systeemdenken (versus mechanistische denken) / chaostheorie: AHMAS-principe● Meervoudigheid: continue beweging 4 15-11-2014
Uit Whole Scale Change 2:1 Meervoudigheid - zorg dat je de bomen en het bos ziet 2 Common ground – leg de puzzel samen 3 Real-time – laat leren en veranderen samen gaan 4 Dialoog – werk aan eigenaarschap 5 Visie – zorg voor focus en bezieling 6 Systeemafbakening – bepaal het sociale geheel 7 Momentum – houd het juiste tempo 5 15-11-2014
6 15-11-2014
Onderstroom versus bovenstroomBovenstroom (formeel): dat wat je ziet● De PID is getekend ● De FAT was succesvol ● Het gaat om de inhoud ● De Board heeft afgetikt / besloten… ● Het is een ICT-operatie ● 1 concernOnderstroom (informeel): dat wat men denkt en voelt ● Zij bepalen, wij betalen ● 26 concerns ● t Is niets en zal nooit wat worden ● Ze begrijpen ons werk niet 7 15-11-2014
Wat Actie Stap Mechanistisch denken Reageren 1. Vertel het verhaal Gebeurtenissen Zichtbaar Trends & patronen Anticiperen 2. Bepaal de trends Onzichtbaar ‘Causaliteit’ Reframen 3. Bepaal de richtinggevende vraag Systeemdenken Structuren Redesignen 4. Schets de structuur Mentale modellen Opvattingen, cultuur Regereneren 5. Reflectievragen 8 15-11-2014
CMO-configuratiesCMO-methode is methode van vierde generatie beleidsevaluatie - Pawson & TilleyGebaseerd op Kritisch Realisme: reconstructie ‘Wat werkt wel en niet in welke situatie?’Context + Mechanisme -> Outcome (CMO-configuratie)Ontwerpen van CMO op basis van analyse van causaliteitCIMO-Configuraties: Interventie (I) op C en/of M leidt tot andere O 9 15-11-2014
CMO-configuraties 2Het Kritisch realisme heeft als ambitie om de ‘generatieve’mechanismen en regelmatigheden ervan aan te geven of teverklaren (de ‘theoriegestuurde aanpak’)Drie dimensies, lagen of niveaus van werkelijkheid:1. het empirische (ervaringen, indrukken, percepties) die wemiddels de verhalen optekenen en verspreiden;2. het 'feitelijke' (evenementen, toestanden die in tijd en ruimtebestaan);3. het 'niet-feitelijke', 'reële' of het 'diepe' niveau (meerduurzame structuren, generatieve mechanismen, krachten,tendensen), die we middels de CMO-configuraties weergeven.Doel: ´geweven werkelijkheid´ (3 dimensies: 3D) 10 15-11-2014
CMO-configuraties 3 - mechanismen in organisaties*Omgevingsmechanismen: beïnvloeding door externe factoren op dewerking van sociale contacten -> Framing en Reframing;Cognitieve mechanismen: beïnvloeding door wijzigingen vanindividuele of collectieve kennis en percepties -> Recency effect,Primacy effect, Poor probability estimation, Overconfidence, Escalationphenomina, Association bias, Selffulfilling prophecy ('Pygmalion effect'),Entrapment, Diffusion;Relationele mechanismen: beïnvloeding van verbindingen tussenindividuen, groepen en netwerken -> Threshold-based behaviour,Groupthink, Interdependentie, Goal intertwinement, Smallenbroekeffect.* Myers (2007); Cambell (2005); Stinchcombe (2001); Hedstrom & Swedberg (1998) 15-11-2014 11
CMO-configuraties 4 – vragen CIMO’s Context (C)- Who are the individuals of interest?- Which interpersonal relationships are of interest?- Which aspects of the institutional setting are of interest?- Which aspects of the wider infrastructural system are of interest?Interventions (I)- What is the intervention of interest?www.kultifa.nl | 2009 17Mechanisms (M)- What are the mechanisms of interest?- Which claims, concern and issues (CCI’s) of stakeholders are of interest?- What is it about interventions acting in a context that leads to the outcome?- Why are mechanisms activated or not activated?Outcome (O)- What are the relevant outcome?- What outcomes would be important to the individuals involved?- How will the outcomes be measrured?- What is the primary outcome and what are the secondary outcomes? 15-11-2014 12
CMO-configuraties 4- doel-middel relaties- oorzaak-gevolg-argumentaties 13 15-11-2014
CMO-configuraties 51. Ontregelen van onbewuste patronen, door het verbreken of verzwakken van een bestaande causale relatie (‘morrrelen’ aan de Context);2. Het versterken van bestaande patronen, bijvoorbeeld door hetverminderen van de tijdsvertraging;3. Installeren van nieuwe patronen – deels door hergebruik van bestaande patronen - ondersteund door voorbeeldgedrag, nieuwe structuren en procedures e.d.;4. Onbewust maken van de nieuwe patronen;In termen van CMO’s: nieuwe CMO-configuraties (bv. C3 + M2 -> O1)Hoe (door welke Interventie (I), in welke context en met welk mechanisme(n)) kunnen we tot een gewenste outcome Y komen of op een andere wijze outcome X realiseren? 15-11-2014 14
Veranderen in kleuren 15 15-11-2014
16 15-11-2014
Huidige mix van kleuren… Kleur van project (vtsPN: blauw) Kleur van de (ontvangende) organisatie(politie: geel + beetje rood) ‘Match’ of onderkennen van kleurverschillen Kleur van de projectleider (politie: veelal blauw) Kleur van de opdrachtgever (politie: veelal blauw) 17 15-11-2014
Kleuren in project vtsPN / korps VraagarticulatieGEEL Mogelijk effectiever(buitenste ring) Huidig (binnenste ring) ImplementatieGEEL / ROOD / GROEN (her)OntwerpBLAUW 18 15-11-2014
De ontvangende organisatie: KGB3● Klant (opdrachtgever)● Gebruiker● Beslisser● Beïnvloeder● BetalerMet allen hun eigen verhaal… SBG CIO Board CIO vtsPN ? Gebruikers Lokaal FB Proces-eigenaar Landelijk FB Domein-manager SWH 19 15-11-2014
Uitdagingen verandermanagement Onderkennen van complexiteit => standaardisatie in diversiteit- Meer aandacht voor het HOE (veranderstrategieën) naast het WAT (inhoud) door:- Een veranderagenda opstellen (visie) & in samenhang veranderen (meervoudigheid)- Verbinden de bovenstroom met onderstroom: luisteren naar & bij elkaar brengen van stakeholders (KGB3)- Onderzoeken & benutten van patronen en mechanismen in organisaties 20 15-11-2014