Hippias (Hdt 6.107-108)

1. Hippias(Hdt 6.107-108)

2. HippiasZoon van Peisistratos (de eerste tiran van Athene). • Na diens dood in 527 v. Chr. regeerde Hippias eerst • met zijn broer Hipparchos. In 514 werd door • Harmodios en Aristogeiton een aanslag op deze • twee tirannen gepleegd. Alleen Hipparchos werd • gedood, maar daarna ging Hippias zich als een • echte tiran gedragen. • Uiteindelijk werd Hippias uit Athene verdreven. Hij vluchtte naar Klein-Azië en werd raadgever van de Perzische Koning Dareios. Ook in de slag bij Marathon is hij in die functie aanwezig. De tirannendoders

3. 1071 οὗτοι μέν νυν τὴν πανσέληνον ἔμενον,Zij nu wachtten op de volle maan, • 62 οὗτοι- wie worden bedoeld? • De Spartanen

4. τοῖσι δὲ βαρβάροισι κατηγέετο Ἱππίης ὁ Πεισιστράτου ἐς τὸν Μαραθῶνα, τῆς παροιχομένης νυκτὸς ὄψιν ἰδὼν τοιήνδε·maar Hippias de zoon van Peisistratos leidde de barbaren naar Marathon, nadat hij in de voorbije nacht [of: de nacht ervoor] het volgende (droom)gezicht had gezien [in zijn slaap]. • 62-3 τοῖσι δὲ βαρβάροισι … ἐς τὸν Μαραθῶνα: epanalepsis; na een uitleg over wat er met de Atheners gebeurde gaat Hdt. weer over op de Perzen en Marathon • 62 Wie zijn τοῖσι δὲ βαρβάροισι? • De Perzen. Hippias was daar adviseur! • 63 ὁ Πεισιστράτου – genit. geeft afkomst weer • (het woord ‘zoon’ wordt weggelaten) • 64 ὄψιν ἰδὼν τοιήνδε – zoals vaker krijgt Hippias • een voorspellende droom.

5. ἐδόκεε ὁ Ἱππίης τῇ μητρὶ τῇ ἑωυτοῦ συνευνηθῆναι.Hippias scheen [of: droomde] met zijn eigen moeder het bed te delen. • 64-65 τῇ μητρὶ τῇ ἑωυτοῦ συνευνηθῆναι – aan welk vergelijkbaar orakel moet je hierbij denken ? • Aan Oedipus, over wie ook werd voorspeld dat hij met zijn moeder zou trouwen. Daarom werd hij te vondeling gelegd. Toen hij het orakel hoorde en het probeerde te voorkomen door te vluchten , kwam het juist uit, want hij ontvluchtte juist zijn • pleegmoeder en doodde op zijn vlucht • zijn vader en trouwde daarna met zijn • echte moeder. Toen hij uiteindelijk achter • de waarheid kwam, stak hij zijn eigen ogen • uit.

6. 2 συνεβάλετο ὦν ἐκ τοῦ ὀνείρου κατελθὼν ἐς τὰς Ἀθήνας καὶ ἀνασωσάμενος τὴν ἀρχὴν τελευτήσειν ἐν τῇ ἑωυτοῦ γηραιός.Op grond van de droom nu vermoedde hij dat hij, nadat hij was teruggekeerd naar Athene en nadat hij de macht had teruggekregen, op hoge leeftijd zou sterven in zijn eigen (land). • Hoe legt Hippias dus de droom uit? Wat bedenkt hij er zelf bij? • τῇ μητρὶ τῇ ἑωυτοῦ = τὰς Ἀθήνας / ἐν τῇ ἑωυτοῦ (moeder = moederland, Athene) • συνευνηθῆναι = τελευτήσειν (slapen in bed = laatste rustplaats vinden) • Zelf bedacht: • ἀνασωσάμενος τὴν ἀρχὴν: hij krijgt de macht terug • γηραιός – hij wordt oud

7. ἐκ μὲν δὴ τῆς ὄψιος συνεβάλετο ταῦτα, τότε δὲ κατηγεόμενος τοῦτο μὲν τὰ ἀνδράποδα τὰ ἐξ Ἐρετρίης ἀπέβησε ἐς τὴν νῆσον τὴν Στυρέων, καλεομένην δὲ Αἰγλείην,Op grond van dat (droom)gezicht vermoedde hij dat, en toen, terwijl hij de leiding had, zette hij enerzijds de slaven uit Eretria aan land op het eiland van de inwoners van Styra, genaamd Aigilië, • 68 τὰ ἀνδράποδα – de slaven die hij had buitgemaakt na de overwinning op Euboia waarschijnlijk. Zij moesten niet in de weg lopen bij de veldslag, maar later wilde hij ze natuurlijk wel als buit meenemen. Van een eiland kunnen ze niet zomaar vluchten. • 69 Ἐρετρίης – stad op Euboia • Αἰγλείην – eiland tussen Euboia / • Eretria en Marathon in

8. τοῦτο δὲ καταγομένας ἐς τὸν Μαραθῶνα τὰς νέας ὅρμιζε οὗτος, ἐκβάντας τε ἐς γῆν τοὺς βαρβάρους διέτασσε. anderzijds legde hij de schepen, toen die binnenliepen bij Marathon, voor anker, en nadat de barbaren daaruit aan land waren gegaan, stelde hij ze op. • 70 οὗτος = Hippias • ἐκβάντας – ptc aor; acc mv M; congr met τοὺς βαρβάρους • τοὺς βαρβάρους = Perzen

9. 3 καί οἱ ταῦτα διέποντι ἐπῆλθε πταρεῖν τε καὶ βῆξαι μεζόνως ἢ ὡς ἐώθεε· En terwijl hij met die dingen bezig was, overkwam het hem dat hij nieste en hoestte, harder dan zoals hij gewend was. • 71 οἱ = Hippias • διέποντι – dat ev; congr met οἱ; de dativus • vormt een aanvulling bij ἐπῆλθε

10. οἷα δέ οἱ πρεσβυτέρῳ ἐόντι τῶν ὀδόντων οἱ πλεῦνες ἐσείοντο· Omdat hij tamelijk oud was, schudden de meeste vanzijn tanden. • 72 οἱ πρεσβυτέρῳ ἐόντι – Hippias was al bijna 80!

11. τούτων ὦν ἕνα τῶν ὀδόντων ἐκβάλλει ὑπὸ βίης βήξας·Een van deze gooit (-de) hij eruit, omdat/toen hij met kracht hoestte. • 73 τούτων - verwijst naar …? • τῶν ὀδόντων • ἕνα – acc van ei}~ • ἐκβάλλει – praeshistoricum

12. ἐκπεσόντος δὲ ἐς τὴν ψάμμον αὐτοῦ ἐποιέετο σπουδὴν πολλὴν ἐξευρεῖν.Toen deze in het zand gevallen was, deed hij veel moeite hem te vinden. • 74 ἐκπεσόντος … αὐτοῦ - gen abs • αὐτοῦ verwijst naar ….? • ἕνα τῶν ὀδόντων

13. 4 ὡς δὲ οὐκ ἐφαίνετό οἱ ὁ ὀδών, ἀναστενάξας εἶπε πρὸς τοὺς παραστάτας Toen de tand niet aan hem verscheen, zei tegen de omstanders:, nadat hij diep had gezucht: • -

14. “ἡ γῆ ἥδε οὐκ ἡμετέρη ἐστί, οὐδέ μιν δυνησόμεθα ὑποχειρίην ποιήσασθαι· ‘Dit land is niet van ons en niet zullen wij het kunnen onderwerpen. • 76 Hippias beschouwt het dus als een voorteken, dat hij zijn tand niet kan vinden: het zand (=Griekse land) wint het als het ware van hem. Graftombe en herdenkingsmomument in Marathon

15. ὁκόσον δέ τι μοι μέρος μετῆν, ὁ ὀδὼν μετέχει”.Hoe groot deel ervan aan mij toebehoorde, (dat) heeft mijn tand in bezit.’ • 77 ὁκόσον - onzijdig, omdat μέρος onzijdig is • De hele zin ὁκόσον … μετῆν is lijdend voorwerp • bij μετέχει

16. 1081 Ἱππίης μὲν δὴ ταύτῃ τὴν ὄψιν συνεβάλετο ἐξεληλυθέναι.Hippias vermoedde dat op die manier het (droom)gezicht uitgekomen was. • 78 ἐξεληλυθέναι – infin perf van exe[rcomai • Nu interpreteert Hippias zijn droom dus anders: • - zijn moeder = zijn land (dit deel blijft dus) • - slapen met = verbonden zijn met, • maar dan letterlijk: contact hebben met. Helaas is zijn tand nu ‘verbonden met het land’, dus komt hij er niet meer voor in aanmerking.