300 likes | 644 Views
Karşılaştırmalı Tarih Eğitimi. Y.Doç.Dr . İbrahim Turan Nisan 2013. Tarih Programlarında Değişim. Politik, sosyo -kültürel , ekonomik ve teknolojik gelişmeler eğitim programlarını etkiler Son 100 yıldaki değişimin nedenleri: 2 büyük savaş ve korkulan 3. Dünya savaşı,
E N D
Karşılaştırmalı Tarih Eğitimi Y.Doç.Dr. İbrahim Turan Nisan 2013
Tarih Programlarında Değişim • Politik, sosyo-kültürel, ekonomik ve teknolojik gelişmeler eğitim programlarını etkiler Son 100 yıldaki değişimin nedenleri: • 2 büyük savaş ve korkulan 3. Dünya savaşı, • Toplumlar arası barış ve uzlaşı çabaları, • BM, UNESCO, AB, EUROCLIO • Sanayileşme, şehirleşme • Demokratikleşme, insan hakları
Tarih Öğretiminin Amacı Geleneksel: • Tarihsel bilgi: Siyasi ve askeri tarih (kazananlar, alt sınıflar) ağırlıklı, isim, rakam, sayı, neden-sonuç veya antlaşma maddelerinin ezberlenmesi Çağdaş: • Bilgi: Tarihsel bilgi: Siyasi, Sosyal (kaybedenler, alt sınıflar), Ekonomik • Beceri: Problem çözme, analitik düşünme, tarihçilik • Tutum: Farklılıklara değil benzerliklere odaklanma, karşılıklı saygı, etkin vatandaşlık
AB’ye Göre Çağdaş Tarih Öğretiminin Hedefleri (REC 2001) • Sorumlu ve etkin yurttaşlar yetiştirmek, • Halklar arasında uzlaşma, birbirini anlama ve tanımanın sağlanması, • Hoşgörü, karşılıklı anlayış, insan hakları ve demokrasi gibi temel değerleri yaygınlaştırmak, • Tarihsel olguları araştırma, özellikle ihtilaflı ve duyarlı konularda çoklu bakış açısı kazandırmak, • Avrupa’nın tarihsel ve kültürel ortak mirasını tanıtmak, • İnsanlık suçlarının önüne geçmek.
TÜRKİYE • Atatürk ilke ve inkılâpları, laik, demokratik, ulusal ve çağdaş değerler, • Tarih bilinci, • Kültürel miras, • Millî kimlik • Millî birlik ve beraberlik • Tarih boyunca kurulmuş uygarlıklar, • Dünya kültür ve uygarlığında Türklerin rolü, • Öğrencilerin kültür dünyaları meraklarını gidermek,
TÜRKİYE • Sadece siyasi değil, ekonomik, sosyal ve kültürel tarih • Tarihsel yöntem ve teknikler, tarihçi becerileri, • Analiz ve çıkarım, • Barış, hoşgörü, karşılıklı anlayış, demokrasi ve insan hakları, • Farklı kültürlerle etkileşim, • Çalışkanlık, bilimsellik, sanatseverlik ve estetik değerleri, • Türk dilini doğru ve etkili kullanma.
CALIFORNIA (ABD) Tarih eğitiminin amaçları üç ana başlık altında toplanır: • Bilgi ve kültürel anlama: Tarihsel, etik, kültürel, coğrafik, ekonomik ve sosyo-politik okur yazarlık becerileri, • Demokratik anlayış ve sivil değerler: Milli kimlik, anayasal miras, sivil değerler, haklar ve sorumluluklar, • Beceri ve sosyal katılım: Katılım, eleştirel düşünme ve temel araştırma becerileri
İNGİLTERE • Başarılı öğrenciler yetiştirmek: Tarihsel sorgulama, geçmişe ait kanıtları kullanma ve geçmiş hakkında konuşma becerileri • Özgüvene sahip bireyler yetiştirmek: Kendi kimlik ve değerlerinin farkında olma • Sorumlu vatandaşlar yetiştirmek: Demokratik toplumda etkin rol alma, aktif ve sorumlu vatandaşlık
AVUSTURALYA • Geçmişi ve bugünü anlama, kendi ve başkalarının değerini bilme, • Tarihin farklı versiyonlarını karşılaştırma, günlük hayatta karşılaşılan çatışma ve anlaşmazlıkları anlama, aktif ve bilinçli demokratik vatandaşlık, • Olgu bilgisi; kronoloji, coğrafya, kurumsal yapı, maddi şartlar ve inanç sistemlerini • Tarihsel beceriler
İRLANDA a) Bilgi ve Anlama: Öğrencilerin; • Geçmiş olaylar hakkındaki bilgi ve anlama düzeylerini yükseltmek, • Bugünü daha iyi anlamalarına yardım etmek, • İrlanda, Avrupa ve dünya tarihinde anlama ve bilgi düzeylerini yükseltmek, • Tarihsel kavramları anlama düzeylerini geliştirmek, • Değişen dünya içerisinde değişim algısını kazanmalarını sağlamak.
İRLANDA b) Beceriler: Öğrencilerin; • Tarihin farklı yorumlarının farkında olmalarını sağlamak, • Araştırma becerilerini kazanmalarını sağlamak, • Tarihi kanıtların doğasını ve çeşitlerini idrak etmesini sağlamak, c) Hayata ve vatandaşlığa hazırlık:Öğrencilerin; • Eleştirel düşünme yeteneklerini geliştirmek, • Tarih bilimi ile ilişkili olumlu değerleri geliştirmelerini sağlamak, • İçinde yaşadıkları ve diğer (geçmişte yaşamış toplumlar dahil) toplumlara dair değer yargılarını geliştirmek, • Kendi tarihsel mirasları hakkında bilinçli ve eleştirel farkındalıklarını geliştirmek
TÜRKİYE Tarih programında yer alan tarihsel düşünme becerileri: • Kronolojik düşünme • Tarihsel kavrama • Tarihsel analiz ve yorum • Tarihsel sorun analizi ve karar verme • Tarihsel sorgulamaya dayalı araştırma
CALIFORNIA (ABD) a) Toplumsal katılım becerileri: • Kişisel beceriler • Grup etkileşim becerileri • Sosyal ve siyasal katılım becerileri b) Eleştirel düşünme becerileri: • Olayları tanımlama ve netleştirme becerileri • Probleme dair bilgileri değerlendirme becerileri • Problem çözme ve sonuca varma becerileri
CALIFORNIA (ABD) c) Temel çalışma becerileri: • Farklı kaynak ve yöntemlerle bilgi edinebilme • Yazılı kaynaklarda var olan bilgilere ulaşma, seçme, organize etme • Teknolojik materyalleri kullanarak bilgiye ulaşma, analiz etme • Görsel materyalleri okuma ve yorumlama • Tarih araştırmalarında kullanılan dili anlama • Fikirlerini açık ve organize bir şekilde sözlü veya yazılı ifade edebilme
İNGİLTERE • Kronoloji bilinci ve geçmişi anlama (hissetme), • Çeşitli ve derin tarih bilgisi, • Tarihsel kaynakları kullanma, • Anladıklarını (öğrendiklerini) değişik formlarda ifade edebilme Bu dört temel becerinin yanısıra her sınıfta öğrencilerin hangi becerileri geliştirmeleri gerektiği programda ayrıntılı olarak belirtilmiştir.
AVUSTURALYA • Tarihi anlama: Tarihsel bilgi ve kavramlar • Tarihsel değer: Bir olayın tarihi değerini tespit • Delil (Kanıt): Tarihsel kanıtları bulma, seçme ve yorumlama • Devamlılık ve değişim: • Sebep – Sonuç: • Tarihsel bakış açısı: Olayları bölgenin ve zamanın şartlarına göre değerlendirme • Tarihsel empati ve dürüst yargılama: • Fark ve Farklılık: Tarihin farklı yorumlarını anlama • Problem çözme: Tarihsel anlama becerisini tarihsel bir problemin araştırma, analiz ve çözüm aşamalarında kullanma
İRLANDA - 1 a) Tarihsel bilginin doğasını anlamak: • Tarihsel bilgi değişebilir, düzeltme ve yeniden yorumlamaya maruz kalır • Tarih yazımı her zaman güvenilir kaynaklara dayanmalıdır
İRLANDA -2 b) Araştırma becerileri: • Bir araştırma projesi için uygun bir konu belirleyebilmek, • Çeşitli ana ve ikinci el kaynakları kullanarak tarihi bilgilere ulaşabilmek, • Araştırma konusuyla ilgili verileri ayırt edebilmek ve kaydedilmek, • Verileri değerlendirebilmek, • Verileri harmanlayabilmek ve düzenleyebilmek, • Elde ettiği sonuçları iyi yapılandırılmış, mantıklı bir formatta sunabilmek.
İRLANDA - 3 c) Kanıt ile çalışma becerileri: • Tarihin farklı kaynaklarını ayırt edebilmek, • Tarihi bir soruya cevap verebilmek için gereken bilgileri tarihi kaynaklardan çıkartabilmek, • Kaynakların kullanılabilirliklerini ve sınırlılıklarını değerlendirebilmek, • Çelişkileri fark edebilmek, • Propaganda amaçlı yazı ve ifadeleri fark edebilmek
DEĞERLENDİRME • Bilgi, beceri, tutum • Ulusal, uluslararası tarih oranları • Karşılaştırmalı tarih öğretimi • Ayrıştırıcı – birleştirici tarih • Çok kültürlü, çok sesli, demokratik tarih • Siyasi-askeri tarih ile sosyal-kültürel tarih oranları • Tekrar • Tematik yaklaşım • Sıkıcı – en faydalı