490 likes | 830 Views
SİGARA VE ZARARLARI. SİGARANIN İNSAN SAĞLIĞINA ETKİLERİ. “Sigaradan uzak durmakla bir hayat kurtarıyorsunuz. En güzeli ise, bu hayatın kendi hayatınız olmasıdır”. Dünyada. 1 MİLYAR’ ın üzerinde kişi sigara içiyor
E N D
“Sigaradan uzak durmakla bir hayat kurtarıyorsunuz. En güzeli ise, bu hayatın kendi hayatınız olmasıdır”
Dünyada 1 MİLYAR’ınüzerinde kişi sigara içiyor Gelişmekte olan ülkelerde artış daha belirginÇin’de erişkinlerde 1970 700 adet / yıl 1992 2000 adet / yıl
TÜRK TOPLUMUNUN • % 33’ ü SİGARA İÇMEKTEDİR • EĞİTİM ve STATÜ ARTIKÇA • SİGARA İÇME ORANI ARTMAKTATIR
GENÇLERDE • ÜNİVERSİTE öğrencilerinin% 23-48’i • LİSE öğrencilerinin% 20’si • İLKÖĞRETİM öğrencilerinin% 11.7’si SİGARA İÇMEKTEDİRLER
Gençleri SigarayaÖzendiren Faktörler • Erişkinlerin (Anne-Baba, Öğretmen, Doktor, Sanatçı, Politikacı) Sigara kullanımı ve kötü model olmaları • Ailenin Sigaraya Yönelik Tutumu • Gurup Davranışı • Bireysel Özellikler (düşük benlik saygısı, risk alma davranışından zevk alma) • Sigara satışında denetimsizlik • Sigara fiyatları • Sigara reklamları
Nikotin yoksunluk bulguları Tütün arayışı Huzursuzluk ve karamsarlık Uykusuzluk, Sinirlilik, öfkelenme Sıkıntı Düşüncelerini yoğunlaştırmama Kalp hızında azalma İştah artışı ve kilo alma (Bu yakınmalar 1-4 gün içinde çok yüksektir. 3-4 hafta sürer. 6 aya kadar uzayabilir.)
SİGARA KULLANIMIÜLKEMİZDE ÖNLENEBİLİREN ÖNEMLİÖLÜM NEDENİDİR
TÜRKİYEDE HALEN YILDA YAKLAŞIK 100.000 KİŞİ SİGARA NEDENİYLE ZAMANSIZ ÖLMEKTEDİR
TÜRKİYE’DE EN ÇOK ÖLÜME NEDEN OLAN HASTALIKLAR • KORONER KALP HASTALIKLARI • % 43’ü sigara kaynaklı • KANSER • % 50 Akciğer Kanser (% 90’ı sigara kaynaklı) • 3. BEYİN VE DAMAR HASTALIKLARI • 65 yaş altı % 50 sigara kaynaklı
SOLUNUM YOLLARIMIZveSİGARA Sigara içenlerde öksürük, balgam çıkarma ve nefes darlığı görülmektedir. Ayrıca sigara içenlerin %40’ında Kronik Bronşit gelişir. Günde 1-10 adet sigara içenlerde solunum yollarında bulunan silier epiter hücrelerinin bu tüylerinde hareket kısıtlılığı meydana gelir.Eğer kişi günde 10 adet sigaradan fazla içiyorsa bu tüylerde felç meydana geliyor.
Sigara İçen Bir Kişide Sırayla Şu Aşamalar Oluşur. 1- Sabah Öksürüğü 2- Kronik Bronşit 3- Kronik Obtrüktif Akciğer Hastalığı 4-Kor Pulmonale 5-ÖLÜM
KOAH% 90 oranında sigaradan meydana gelen bir hastalıktır.Dünyada en çok ölüme neden olan hastalıklar arasındadır.Ülkemizde ölüm sebepleri arasında 4 . Sırada yer alır.Her yıl 30-40 bin kişiKOAHtan ölmektedir. (TRAFİK KAZALARINDAKİ ÖLÜMLERİN 5 KATI)
AKCİĞER KANSERİ Sigara içenlerin akciğer kanserinden ölüm riski, sigara içmeyenlere oranla, içilen sigara miktarına göre 15-20 kat daha fazladır. Bu kanser türü çoğu zaman geç evrede fark edilir ve en ileri tedavi ile bile beklenen yaşan süresi birkaç yılı geçmez. Sigara akciğer kanserlerinin %87’sinden sorumludur. Sigara içme ile akciğer kanserine yakalanma riski arasındaki ilişki bilimsel olarak kanıtlanmıştır.
AKCİĞER KANSERİ En çok görülen 7 kanser türünün oranları şöyledir.(100.000 de yıl)
Akciğer Kanserinde en önemli nedenSİGARADIR. Sigara sadece Akciğerleri değil tüm vücuttaki kanser çeşitlerinin riskini arttırır. Ama en çok sigara dumanı ile direk ilişkide olan Dudak, Ağız, Gırtlak ve Akciğerleri etkiler.Bu bölge kanserlerine yakalanma riski Sigara İçmeyenlere göre 20 kat daha fazladır. İçilen Sigara sayısı ile Akciğer Kanserine yakalanma riski artar.
DAMARLARIMIZveSİGARA Zararlı kolestrolde yükselme Damar ve çeperinde arteriosklerotik plan oluşumu Hipertansiyon riski Kan akışkanlığında azalma
DAMARLARIMIZveSİGARA Sigara bütün damarlarımızı ve kanımızın yapısını etkileyerek organlarımızın beslenmesini bozar Sigaranın yol açtığı damar daralması ve tıkanması, ellerde ve ayaklarda soğumaya, bacak ağrılarına, kramplara ve zamanla gangrene yol açabilir, bu nedenlekol ve bacakların kesilmesi gerekli olabilir.
KALBİMİZveSİGARA Koroner damarlarda daralma Anjina pectoris (ağrı) Myokard enfarktüsü Kalbin çalışma hızında artış Sigara, felçlerin %18’inden, kalp ve damar hastalıklarının %21’inden, kronik kalp hastalıklarına bağlı ölümlerin %43’ünden sorumludur.
Kalp damar hastalıklarının değiştirilemeyen risk faktörleri • Yaş • Cinsiyet • Ailede erken yaştakalp damarhastalığı bulunması
Kalp-damar hastalıklarının değiştirilebilen risk faktörleri • S İ G A R A • Yüksek kan kolesterolü • Yüksek kan basıncı • Şişmanlık • Fizik aktivite azlığı • Şeker hastalığı
BEYNİMİZveSİGARA Beyin damarlarında daralma ve tıkanmalar, beyin enfarktüsüne ve kanamaya yol açar.Bu da kaslarda kuvvet azalması, felçler ve yatalak kalma şeklinde kendini gösterir. Sigaranın içerdiği karbon monoksit zihinsel eforumuzu olumsuz etkiler.Nikotin beyin hücrelerini etkileyerekbağımlılığa yol açar. Sigara içmeyi bir kez deneyen her 4 kişiden 3’ü sigara bağımlısı olmaktadır.
ÜREME - BOŞALTMA ORGANLARIMIZve SİGARA Sigara, kadında erken menopoz, erkekte cinsel istekte azalma Kadında ve erkekte kısırlık riski Yumurtalık ve rahim ağzı kanserleri Doğum kontrol haplarıyla birlikte kadınlarda emboli riskinde artma Mesane ve böbrek kanserleri Ayrıca erkeklerde prostat kanserlerine de yol açar
SİNDİRİM ORGANLARIveSİGARA Sigara dumanı asit salgısını arttırır. Gastrite, mide ve on iki parmak bağırsağı ülserine yol açar. Ülser tedavisinin başarısını da azaltır.Ayrıca ağız, dudak, yemek borusu, mide, safra kesesi vepankreas kanserleri sigara içenlerde daha çok görülür.
GEBELİKTE SİGARA Düşük riski Erken doğum Düşük tartılı bebek Bebeğin fiziksel ve mental gelişmesinde yavaşlama Bebeğin ilerdeki yaşamında astım riskinde artma Süt oluşumunda ve kalitesinde bozulma
PASİF İÇİCİLİK Sigara içmediği halde, pasif olarak sigara dumanına maruz kalma astım veya kalp damar hastalığı olanlarda kriz geçirme riskini arttırır veaktif içicilerde görülen diğer bütün kanser türlerinin oluşmasına neden olur........
Pasif içicilikte ortamın büyüklüğü önem kazanır.Eğer ortam küçük bir oda ise %80, orta büyüklükte ise %60,büyük bir salon ise %40 civarında sigara içmeyende sigara içmiş olur. Aktif içici sigara içme nedeniyle %100 etkilenmesini yanında yukarıdaki ortamın büyüklüğüne göre bir kez daha içmiş olacaktır. Ne ekonomi ama!
Sigara içerken başkasına zarar veriyor muyum ? • Pasif içicilerde(sigara içmediği halde sigara dumanına maruz kalan kişilerde) • Kalp hastalığı% 20 – 30 • Akciğer kanseri% 30 • Çocuk solunum yolu enfeksiyonlarıdaha sık
ÇOCUKLARvePASİF İÇİCİLİK Sık bronşit ve zatürree riski Alerjik hastalıklar ve astım riski Orta kulak iltihabı Beyin ve kas tümörleri Ani bebek ölümü sendromu Solunum fonksiyonlarında azalma görülür 2003 yılı emniyet müdürlülüğü çocuk şubelerinde işlem gören 88 bin çocuktan 27 bin’i sigara içiyormuş, 4 binide uyuşturucu kullanıyormuş.
DİĞER ETKİLERİ Kemiklerde osteoproz (erime) ve kırılma riski Ciltte kırışıklıklar ve soluk görünüm Dişlerde ve parmaklarda sararma, kötü koku Saçlarda dökülme Tırnaklarda çabuk kırılma Kadınlarda meme dokusunda deformasyon
Sigara içenlerin; % 70‘ i sigarayı bırakmayı düşünüyor % 20’ si bırakmayı deniyorSigarayı bırakmayı deneyenlerin 1 yıl sonunda ancak% 3 - 5 ‘i başarılı!!!
Sigarayı neden bırakmalıyım ? • Her yıl sigara nedeniyle 417 bin kişi ölüyor • Kalp krizi ve kalp damar hastalıklarına bağlı ölüm sigara içenlerde % 70 daha fazla • Günde 1- 4 arasında sigara içilse bile riski anlamlı olarak artıyor • Risk içilen sigara miktarına bağlı olarak giderek artıyor
Sigarayı bıraktıktan sonra tekrar içmemek için • Sigara içen bir kişi için sigara içmemek çok zordur • Sigarayı bıraktıktan sonra ilk sigarayı içmemek için kendinizi sonuna kadar tutun • Sigara içme isteği geçecektir • İlk 2 -5 dakika en zor anlardır
SİGARA BIRAKILDIĞINDA VÜCUTTA OLUŞAN DEĞİŞİKLİKLER • İlk 20 dakikada kan basıncı ve hızı normale iner. • 8.saatte kandaki nikotin ve karbonmonoksit düzeyleri yarıya iner. • 24 saat sonra karbonmonoksit vücutta kalmaz.
SİGARA BIRAKILDIĞINDA VÜCUTTA OLUŞAN DEĞİŞİKLİKLER • 48 saat sonunda nikotin kalmaz ayrıca tat ve koku duyularında iyileşme olur. • 72.saate bronş tüpleri gevşemeye başladığında solunum kolaylaşır. • 2 ve 12. haftalarda dolaşım iyileşir. 5 yılın sonunda kalp hızı riski yarıya iner. 10 yılın sonunda kalp hastalığı ve kanser riski sigara içmemişlerle eşit düzeye yaklaşırmış.
Eğer bıraktıktan sonra içerseniz ! • Bu tekrar başladığınız anlamına gelmez • Tekrar içmemek için kendinizle bir anlaşma yapın • Neden içtiğiniz hakkında düşünün ve tekrar sigara içme isteği geldiğinde ne yapacağınıza karar verin • Hala sigara içmeyen bir kişisiniz
SONUÇ Daha sağlıklı bireylerden oluşan, sigarasız bir Türkiye için bir adım daha .............
Sabrınızdan dolayı Teşekkür ederiz !