Praca o Czechach

1. Praca o Czechach Autorzy: Paweł Majkowski Bartek Osada

2. Godło i Flaga Czech • Tradycyjnymi barwami Czech, pochodzącymi od herbu ustanowionego w 1192 roku (w polu czerwonym wspięty lew o podwójnym srebrnym ogonie), są biel i czerwień. Ze względów historycznych flaga czeska ściśle wiąże się z flagą czechosłowacką. Czechosłowacja po 1918 roku czasowo posługiwała się biało-czerwoną flagą. Już w XV wieku znane były czerwone flagi z białym lwem, od XIX wieku posługiwano się narodowymi kolorami: czerwonym i białym (np. studenci na praskich barykadach w 1848 roku). Z powodu podobieństwa do flagi Polski oraz w związku z połączeniem w jedną państwowość Czech i Słowacji, powstała pod koniec 1918 roku komisja, która miała ustanowić nowe symbole państwa. W czerwcu 1919 roku postanowiono, że nowa flaga będzie zawierała trzy kolory: czerwony, biały i niebieski. Na łodziach pływających po Wełtawie testowano kilka propozycji nowego wzoru flagi czechosłowackiej. • Republika Czeska posiada dwa herby państwowe: wielki i mały. Zwyczaj posiadania dwóch herbów wywodzi się z heraldycznej tradycji habsburskiej.Oprócz flagi państwowej istniejejeszcze flaga prezydencka, która zawiera herb i motto Pravda vítězí (Prawda zwycięża).

3. Język urzędowy, położenie geograficzne • Odpółnocnego wschodu graniczą z Polską, od zachodu i północnego zachodu z Niemcami, od południa z Austrią, a od południowego wschodu ze Słowacją. • Język pochodzenia indoeuropejskiego należący do grupy języków zachodniosłowiańskich, który jest językiem urzędowym w Czechach. Cechą charakterystyczną języka czeskiego jest podział na język literacki, pisany (spisovná čeština) i język potoczny (obecná čeština), którym mówi się na co dzień. Ponadto istnieją różne narzecza (czyli dialekty: czeskie, środkowomorawskie, morawskoslowackie, śląskie).

4. Muzycy z Czech • Jaromir Nohovica • Karela Gotta • Karel Svoboda

5. Jaromir Nohavica • Jaromír Nohavica (ur. 7 czerwca 1953 w Ostrawie) – czeski pieśniarz, kompozytor i poeta. Początkowopisał teksty dla innych wykonawców, pracował m.in. w bibliotece w Czeskim Cieszynie. Dopiero od 1982, namówiony przez przyjaciół, zaczął sam wykonywać swoje utwory. Od tej pory stał się popularnym wykonawcą, a od lat 90. jest stale w czołówce najpopularniejszych czeskich pieśniarzy

6. Karel Gott • Śpiewał m.in. słynny przebój "Lady Carneval" i tytułową piosenkę do popularnej bajki Pszczółka Maja, do wersji czeskiej i niemieckiej (autorem muzyki obu przebojów jest Karel Svoboda). W 2006 w Jevanach pod Pragą, w dawnej willi piosenkarza zostało otwarte poświęcone mu muzeum, Gottland.

7. Karel Svoboda • Karel Svoboda (ur. 19 grudnia 1938 w Pradze, zm. 28 stycznia 2007 w Jevanach), jeden z najbardziej znanych i wszechstronnych kompozytorów czeskich. Najbardziej znanym dziełem w Polsce była muzyka do czołówki serialu animowanego pt. "Pszczółka Maja". • Początkowo Svoboda studiował medycynę; w latach 50. dołączył do zespołu rockowego "Mephisto". Komponował dla Laterna Magica w Pradze i dla wszystkich znaczących czeskich piosenkarzy; szczególnie znany jest jako twórca wielkich hitów, które wykonywał Karel Gott. Svoboda skomponował muzykę do około 900 filmów. Stworzył także musical "Dracula" (1995) i "Monte Christo" (2000).

8. Czescy sportowcy • František Čapek • Helena Fibingerová • František Plánička • Frantisek Vesely

9. František Čapek • František Čapek (ur. 24 października 1914 w Branicach, zm. 31 stycznia 2008) – czeski kajakarz, złoty medalista Letnich Igrzysk Olimpijski 1948 na dystansie 10 000 m. • Karierę sportową zaczynał jako zapaśnik, po złamaniu nogi zdecydował się na kajakarstwo. W 1954 na mistrzostwach świata zajął drugie miejsce w wyścigu na 10 km, na tym dystansie wywalczył także 7 tytułów mistrza Czechosłowacji. W momencie śmierci był najstarszym czeskim złotym medalistą olimpijskim.

10. Helena Fibingerová • Helena Fibingerová (ur. 13 lipca 1949), czeska lekkoatletka - kulomiotka, reprezentująca Czechosłowację. • Dwukrotna olimpijka (Monachium 1972, Montreal 1976), brązowa medalistka igrzysk olimpijskich w Montrealu (1976), mistrzyni świata (Helsinki 1983). Dwukrotna srebrna (1978, 1982) i brązowa (1974) medalistka mistrzostw Europy, 11-krotna medalistka halowych mistrzostw Europy, w tym 8-krotnie złota (1973, 1974, 1977, 1978, 1980, 1983, 1984, 1985) i 3-krotnie srebrna (1975, 1981, 1982). Srebrna medalistka Zawodów Przyjaźni w 1984 r. Trzykrotna rekordzistka świata: 21,57 w 1974, 21,99 w 1976, 22,32 w 1977 r. (rekord życiowy i trzeci wynik w historii lekkiej atletyki). Aktualna rekordzistka świata w hali (22,50 - 1977). W Polsce Fibingerová była bohaterką piosenki śpiewanej przez Andrzeja Rosiewicza.

11. František Plánička • František Plánička (ur. 2 czerwca 1904 w Pradze, zm. 19 lipca 1996 w Pradze), czeski piłkarz, bramkarz. Srebrny medalista MŚ 34. Długoletni zawodnik Slavii Praga. • Jest jedną z największych legend czechosłowackiego futbolu i uchodzi za jednego z najlepszych bramkarzy w historii. Graczem Slavii był w latach 1923-1938, pełnił funkcję kapitana zespołu. Wielokrotnie był mistrzem Czechosłowacji (1925, 1929, 1930, 1931, 1933, 1934, 1935, 1937), w 1938 triumfował w Pucharze Mitropa. W barwach Slavii rozegrał 969 meczów. • W reprezentacji Czechosłowacji zagrał 73 razy. Debiutował 17 stycznia 1926 w meczu z reprezentacji Włochami, ostatni raz zagrał w 1938. Wielokrotny kapitan, w tej roli poprowadził Czechosłowację do srebra MŚ 34. Cztery lata później w meczu z Brazylią doznał kontuzji, był to jego ostatni reprezentacyjny występ.

12. Frantisek Vesely • František Veselý, (ur. 7 grudnia 1943 w Pradze, zm. 30 października 2009), były czeski piłkarz, występujący na pozycji napastnika. Karierę zaczynał w Slavii Praga w której grał w latach 1953 - 1962. Następnie do roku 1964 grał w Dukli Praga i wrócił do Slavii, w której grał do roku 1980, kiedy to podjął decyzję o wyjeździe do Austrii, gdzie grał w Rapidzie Wiedeń (1980-1981), Sparkasse Zwettl (1981-1983) i First Vienna, gdzie w roku 1984 zakończył karierę sportową. • W reprezentacji Czechosłowacji wystąpił 34 razy, zdobywając 3 gole. Wraz z Czechosłowacją uczestniczył w MŚ 1970 i Euro 1976, gdzie Czechosłowacja wywalczyła złoty medal.

13. Potrawy Czeskie • Bramboracka • Vanilkové rohlíčky • Buchty

14. Bramboracka • Bramboracka35g masla3 lodygi selera naciowego1 duzy por1 cebula3 plaskie lyzki maki10 srednich ziemniakow10g suszonych borowikow, namoczonych i odsaczonych5 zabkow czosnku roztartych z 1/2 lyzeczki solimajeranek, kminek, pieprz2 lyzki zielonej pietruszki, posiekanej1 1/2 litra wywaru warzywnego lub miesnegodobrze wysmazony wedzony boczek (opcjonalnie)W duzym garnku stopilam maslo i natychmiast dodalam pokrojona w kostke cebulke, talarki pora i kawalki selera. Warzywa przykrylam i dusilam na wolnym ogniu przez 10 minut. Dodalam 3 lyzki maki i dokladnie wymieszalam. Wsypalam pokrojone w kostke ziemniaki i odsaczone grzyby. Wlalam caly wywar i doprowadzilam wszystko do wrzenia.Gotowalam na wolnym ogniu przez 20-30 minut. Do granka wsypalam ziola i roztarty czosnek. Doprawilam do smaku. Podawalam z chrupiacymi kawalkami pancetty.

15. Vanilkové rohlíčky • Składniki Tradycyjne czeskie waniliowe rożki1 duża kostka miękkiego masła (250g!)1/2 szklanki cukru2 szklanki przesianej mąki1 szklanka zmielonych lub posiekanych, obranych migdałów1 opakowanie cukru waniliowego lub 1 łyżeczka aromatu waniliowego1/2 łyżeczki solicukier puder do posypania. Masło utrzeć z cukrem na lekką, puszystą masę (można mikserem, na najwyższych obrotach). Dodawać mąkę, po 1/2 szklanki na jeden raz i mieszać dalej. Dodawać kolejno migdały, cukier/aromat waniliowy i sól. Z ciasta uformować kulę, owinąć przezroczystą folią i włożyć do lodówki na godzinę.Po schłodzeniu odrywać z kuli kawałki ciasta wielkości orzecha włoskiego. Rolować na grubość ok 1 cm i zaginać brzegi, formując rożki. Wyjdzie ich ok. 35 sztuk.Nagrzać piekarnik do temp. 200 stopni. Blachę koniecznie!!! wyłożyć pergaminem, lekko posmarowanym masłem. Układać rożki w odległości min. 1 cm od siebie (podczas pieczenia lekko się rozpływają). Piec ok 15 min., aż się lekko zarumienią, ale doglądać, bo łatwo spalić te ciasteczka :)Rohlicky wystudzić, oprószyć cukrem pudrem. Najlepsze są po kilku dniach, przechowywane w pudełeczku.

16. Buchty • Składniki: 3 jaja 1 łyżka gęstych drożdży 1/4 litra mleka kawałek masła cukier odrobina soli Wsypać trochę mąki do donicy, wlać drożdże i po trosze mleko; rozbić dobrze jaja z cukrem, dodac topionego masła i wszystko wlać do ciasta, dając resztę mąki. Poczem lekko posolić, dobrze wymiesić i wyrabiać buchty w ten sposób: Maczać ręce w maśle roztopionem i brać potrosze ciasta na dłoń, formować małe bułeczki, dając do środka trochę konfitur osączonych z syropu i marmolady i układać jedną przy drugiej na blasze posmarowanej masłem. Gdy podrosną, upiec i poprzedzielać. Podaje się z sokiem, lub bitą śmietaną.

17. Zabytki • Karlův most • Katedrála sv Víta

18. Karlův most • Most ma prawie 516 m długości i ok. 9,50 m szerokości. Jego 17 łęków spoczywa na 15 filarach. Jest to najstarszy zachowany most kamienny świata o tej rozpiętości przęseł. Początkowo nazywano go Kamiennym lub Praskim Mostem. Nazwa Most Karola przyjęła się dopiero od mniej więcej 1870 roku. Do 1741 roku był jedynym mostem na Wełtawie. Most jest obecnie otwarty tylko dla ruchu pieszego, choć dawniej kursował po nim tramwaj konny, w latach 1905-1908 tramwaj elektryczny, a do 1965 normalny ruch samochodowy. • Budowę mostu rozpoczęto w 1357 r. za panowania cesarza Karola IV. Stanął on na miejscu wcześniejszego (również kamiennego) mostu z XII w., zniszczonego przez powódź w 1342. Poprzedni most, romański, nosił nazwę "mostu Judyty" na cześć drugiej żony księcia czeskiego Władysława II i przebiegał odrobinę na północ od miejsca, w którym znajduje się Most Karola. Posiadał wieże na obu końcach, z których małostrańska, choć przebudowana, istnieje do dziś.

19. Katedrála sv Víta • Katedra św. Wita na Hradczanach jest szczególnie cennym zabytkiem architektury gotyckiej, a zarazem jednym z symboli Pragi. Obecna świątynia to już trzeci kościół w tym miejscu. Pierwszy, romańską rotundę, postawił w 929 r. św. Wacław. Po 1060 r. książę Spitygniew ufundował trójnawową romańską bazylikę, a budowę trzeciej – gotyckiej katedry wzorowanej na katedrze w Narbonne – rozpoczął cesarz Karol IV. Kamień węgielny położono w 1344 r., ale fundator nie dożył zakończenia dzieła. Przez pierwsze pół wieku prace posuwały się raźno naprzód, najpierw pod kierunkiem Macieja z Arras, potem – mistrza praskiego gotyku, Petra Parléřa, a następnie jego synów: Johanna i Wenzla. Przez ten czas zdołano wznieść jedynie prezbiterium i część transeptu.

20. Karel Čapek Karel Čapek (ur. 9 stycznia 1890 w Malé Svatoňovice, zm. 25 grudnia 1938 w Pradze) - jeden z najważniejszych czeskich pisarzy XX wieku.

21. Miloš Forman • Miloš Forman, właściwie Jan Tomáš Forman (ur. 18 lutego 1932 w Čáslaviu), czeski reżyser filmowy, obecnie zamieszkały i tworzący w Stanach Zjednoczonych. • Rozpoczynał karierę w Czechach, kręcił filmy krótkometrażowe i komedie. • 1996 – Skandalista Larry Flynt • 1999 – Człowiek z księżyca • 2006 – Duchy Goi

22. Václav Havel • Václav Havel (ur. 5 października 1936 w Pradze) – czeski pisarz i dramaturg, sygnatariusz i jeden z pierwszych rzeczników Karty 77. Przywódca politycznych zmian w Czechosłowacji w listopadzie 1989 r. Ostatni prezydent Czechosłowacji i pierwszy prezydent Republiki Czeskiej.

23. Koniec