70 likes | 525 Views
Sistemet Politike Krahasuese SI T Ë NDALOHET SHPËRDORIMI I PUSHTETIT: SISTEMI PRESIDENCIAL VS PARLAMENTAR. KOLEGJI UNIVERSITAR VICTORY, PRISHTINË. MR. GËZIM SELACI gezimselaci@yahoo.com. Ndarja e pushtetit. Qëllimi: parandalimi i keqpërdorimit të pushtetit.
E N D
Sistemet Politike KrahasueseSI TË NDALOHET SHPËRDORIMI I PUSHTETIT: SISTEMI PRESIDENCIAL VS PARLAMENTAR KOLEGJI UNIVERSITAR VICTORY, PRISHTINË. MR. GËZIM SELACI gezimselaci@yahoo.com
Ndarja e pushtetit. Qëllimi: parandalimi i keqpërdorimit të pushtetit. Përqendrimi i pushtetit (centralizimi, jofederalizmi). Presidencial (SHBA) Parlamentar/ Uestminster (MB) DALLIMET: Mënyra e zgjedhjes së kreut të qeverisë.
PRESIDENCIAL: Dy rolet bashkohen në një individ. PARLAMENTAR: (në monarkitë kushtetuese: monarku, në republika parlamentare: kryetari i republikës/presidenti). Rolet përkatëse janë të veçanta. Kreu i shtetit mishëron unitetin e kombit dhe ka funksione ceremoniale. Pak/aspak fuqi politike. DALLIMET: Roli i qeverisë dhe i kreut të shtetit.
PRESIDENCIAL X Presidenti dhe kreu i qeverisë është i njëjti person, si rrjedhim: Ai mund të jetë më pak i suksesshëm në mishërimin e vlerave dhe shpirtit të kombit si një i tërë, Ai mund ta përdorë mbështetjen e përgjithshme si personifikim i idesë së kombit për qëllime partiake. PARLAMENTAR/U’MINSTER √ Presidenti/Monarku si një figurë: Që ka mundur të qëndrojë mbi çështjet konfiktuale të politikës partiake, mishëron unitetin e kombit, Lehtëson qeverinë nga funksione të mundimshme ceremoniale, pritje e shkuarje. Përparësitë (√) dhe të metat (X)
PRESIDENCIAL √ Llogari ndaj votuesit të thjeshtë. PARLAMENTAR/U’MINSTER X Llogari përpara legjislaturës, X Ul vlerën demokratike të dhënies së llogarisë të kreut të qeverisë ndaj shoqërisë, sepse elektorati nuk voton drejtpërdrejtë se kush e merr atë rol. Përparësitë (√) dhe të metat (X)
PRESIDENCIAL: X Mirëpo është e dyshimtë, deri në ç’masë mund të kufizohet presidenti nga frika e mosaprovimit të lirë të opinionit publik. (Votuesit janë të painformuar dhe pasivë.) Krerët e qeverisë me aftësi politike e karizmatike kanë një kapacitet të fuqishëm për të udhëhequr opinioninn publik në drejtimin që duan ata. PARLAMENTAR/U’MINSTER √ Por, një trup kolektiv është më i pajisur se votuesit e thjeshtë për të ushtruar kontroll ndaj një kreu të fuqishëm qeverie. √ Në krahasim me individin e izoluar dhe të painformuar, që shkëputet nga politika, deputetit mund të jetë në pozicion më të përshtatshëm për t’i kërkuar llogari qeverisë. Përparësitë (√) dhe të metat (X)
PARLAMENTAR/U’MINSTER X Struktura formale e dhënies llogari zëvendësohet me tekonkraci... X Mundësia e legjislativit për t’i dhënë fund mandatit të qeverisë me një votë të thjeshtë mosbesimi sjell rrezikun e ndryshimeve të shpeshta të qeverisë. Përparësitë (√) dhe të metat (X)