210 likes | 359 Views
Cb.22Ríocht na bhFungais. Cuspoirí léann :. Cuir síos ar na gnéite a mbionn ag na fungais chin iad a aithint ó aon orgánaigh eile (ÁRD) cuir síos ar cén fáth gur cealla eocarotacha a mbíonn sna fungais Cothú I fungas & sámpla do fungas (1) saprafíteach (2) seadánach
E N D
Cuspoiríléann: • Cuirsíosarnagnéite a mbionnagnafungais chin iad a aithint ó aonorgánaigheile (ÁRD) cuirsíosarcénfáthgurceallaeocarotacha a mbíonnsnafungais • Cothú I fungas & sámpla do fungas (1) saprafíteach(2) seadánach (fungas 1) Giosta- atáirgeadh & bunstructúir (fungas2) Rhizopus- atáirgeadh & bunstructúir • Tabhachteacnamaíochtfungas (tairbheach & díobhálach)
RíochtFungais • Orgánaighilcheallachis mó (eisceacht-giosta). • 100,000 speiceas. Muisiriún, múscán…. • Snaithíní ‘hífe’inambíonn a láncealla. • Mícéiliam, grúpahífí. • Sapraifítíis ea a lán de nafungaisle rólsadianscaoileadh.
Ithtear an chuidsapraifítíáirithem.s.muisiriúin. • Seadáin is eacuidacu e.g. borrphéistnacoise. • Ionsaíonnfungaisseadánachabarraíagusdéanannsiad an-damáiste. Tástaidéar le déanamhardháfhungas– RhizopusagusGiosta (Saccharomyces). Tároinntfungastairbheach& roinnteiledíobháileach. ‘Plandaítráitífaoiionsaíag an fungas ‘Botrytis’ ‘Trichophytonmentagrophytes‘ a cruthaíonnborrpheistnacoise.
FungaisThairbeacha (maith) • Penecilliumnotatum a tháirgeann an t-antaibheathachpenicillin. • Giosta- a úsaidtearsabhácáil& ghrúdaireacht. • Foinnsebiadúinn- muisiriúnáirithe , cáisgorm • Dianscaoileadhábharmarbh ‘Turkey Tail’- fungas a fásannaradhmadmarbh.
FungaisDhíobháileacha (droch) 1. Phythophthorainfestans is cúis le dúchánprátaí. 2. Trichophyton is cúisleis borrphéistnacoise (athletes foot). 3.Candidais cúis le thrush saduine. 4. ‘Chalarafraxinea’ an fungasatáagmarúnacrainnDarrach (Ash) arfúdnahÉorapa. (D.F. 2012)
1. Giosta • Fungasaoncheallach is eaGiosta. • Cillsféarach a bhíonn ann. • Bíonnnúicléasamháinann, folúisínaguscillbhallatanaídéanta as an cairbahidráitChitin.
AtáirgeadhGiosta: • De gnáthéighnéasach. Bachlú a thugtarar.(miotóis). • Macsamhlaíonn an DNA. • Fásannbachlógarthaobhnacille& gluaiseann an daranúicleasisteachsabhachlóg. • Fásann an bhachlóguaireantascarannsínóuaireantadéantarslabhragearrchealla. Bachlúanseo
TábhachtEacnamaíochta • Táan Giostaan tábhachtdúinn. • Is é coipeadhgráinnínótorthaíchunalcól a dhéanamh an ceadcineálbhith-theicneolaíocht. • Bácáil • Grúdóireacht Coipeadh= ‘Fermentation’ in food processing typically is the conversion of carbohydrates to alcohols and carbon dioxide or organic acids using yeasts,bacteria, under anaerobic conditions.
http://www.youtube.com/watch?v=lK0MtXNKgKI 2. Rhizopus: • Ceannde namúscáinDUBH aráin. • Hífífadatanaí • Faigheannsécothútríeinsímí a scaoileadhar an aránchun é a dhíleá& natáirgídíleáitea ionsútríidirleathadh (diffusion).
StructúirRhizopus http://www.youtube.com/watch?v=PXwLddA4Ctw&feature=BFa&list=PLCD6F7526AAE553CB&lf=results_mainb
3 Cineálhífí(snáithíní) agRhizopus: • Na stólain – fásannardromchlanasubstaintear a mbíonn an fungaisagfás. • Na Riosóidigh– hífí a fhásannsíosisteachsasubstráit/aránó áiteannaéagsúlaar an stólan • Na spórangafóir- hífí a fhásanndíreachsuasagus a bhfuilbaintacu le h-atáirgeadh. Spórangafóir Stólain Riosóidigh
Seo SEM (fluro.) do múscán ‘Arcyriastipata’ féacharna sporangia ógaagfás.
AtairgeadhsaRhizopus Atáirgeadhéighnéasach an modhis mó. • Déanannhífeingéarach (naspórangafóir) spóir. • Deantar a lánspóirbeagadhubhasaspóragántrí___________. • Nuaira bhíonnnaspóiraibípléascannballa an spóragáinagusscaoilteariad. Máthiteannsiadarshubstráitoiriúnachpeáchfaidhsiad.
Atáirgeadh‘gnéasach’ I Rhizopus Nílaonmícéiliambaineannnáfireann. Tácosúlachtsastruchtúr ACH bíonnceimicéandifrúiliontu. Tugtarhífímóide(+) agushífílúide (-) arna 2 chineálhífí. • Nuair a fhásann an dáchineálseoararán le chéilefásannsínteáinamach ó hífeamháin(-) idtreo an hífeeile (+). • Bíonn an mícéiliamhaplóideach& cuireann an sínteángaiméithaplóideacharfáil.
Comhtháthaíonn(fuse) nagaiméitíagdéanamhsiogótdioplóideach. • Fasannfallatiubhar an siogót- tugtarsigeaspóranois air. • Péacannan sigeaspórtrímhéóistar éistréimhsesuanachtaigcoinníollachamíorúinach. • Cuireannséspóragánhaplóideachaergaamachinandéantarspóir. • Pléascann an spóragánagusscaiptearnaspóir. • Nuair a thiteannspóir(armheánoiriúnach) peacannsiad.
SteiriúileachtagusAiseipteacht • Támiocróbgacháit. Caithfidhgo bhfuiltú in anniad go léirnóroinntdóibh a scriosadh. • Steiriúil= substaintcóireáiltechunmiocrób a mharú. • Aiseipteacht= miocrób a coinneáilamachóntimpeallachtchomhfadaagus is féidir.
Tácúplaslíinaféidir é seo a dhéanamh: • Coimeádtar an ábhari teas taisag 120°C igcomhair 20 nóiméid. Marítearnamiocróibagusnaspoir. • San ospidéalclúdaítearéadaíaguscraiceanndaoineagusscagadh an t-aerchunnamiocrób a choimeádamach. • TurgnamhÉigeantach: Fásgiostaíduilleoige a fhiosrú.