Turystyka a środowisko naturalne

1. Turystyka a środowisko naturalne Prezentacja II

2. Turystyka wiejska i agroturystyka • Czym jest turystyka wiejska? • Co to jest agroturystyka?

3. Turystyka wiejska i agroturystyka • Jaki jest wpływ turystyki wiejskiej i agroturystyki na ochronę środowiska i zdrowie człowieka?

4. Turystyka wiejska i agroturystyka Gospodarstwa eko-agroturystyczne i ich oferta Przykłady gospodarstw agroturystycznych: • http://www.youtube.com/watch?v=1cNemd2FjIg • http://www.beskidbanica.pl/ • http://www.watra-koninki.pl/atrakcje

5. Odpady ODPADY – są to wszystkie przedmioty oraz substancje stałe i substancje ciekłe, powstałe w wyniku prowadzonej działalności gospodarczej lub bytowania człowieka i nieprzydatne w miejscu lub czasie, w którym powstały. Podział odpadów ze względu na pochodzenie: • odpady przemysłowe • odpady bytowe (komunalne) • odpady niebezpieczne

6. Odpady Odpady przemysłowe – powstają podczas wydobywania i przetwarzania różnych surowców. Najwięcej odpadów wytwarzają energetyka, górnictwo i przemysł metalurgiczny (odpady górnicze, głównie skalne z kopalń, szlamy poflotacyjne i odpady popłuczkowe przetwórstwa węglowego, barytowego, siarkowego, miedziowego i cynkowo-ołowiowego, a także popioły lotne i żużel z elektrowni, elektrociepłowni).

7. Odpady Odpady komunalne – powstają w związku z bytowaniem człowieka, są pozostałością po jego działalności bytowo-gospodarczej. Występują w postaci odpadów płynnych i stałych. Mogą to być resztki żywności, szkło, plastik, papier i karton, metale, tekstylia, oraz inne odpady.

8. Odpady Odpady niebezpieczne - odpady, które po przedostaniu się do środowiska naturalnego mogą stanowić dla niego zagrożenie. Źródłami odpadów niebezpiecznych są głównie: przemysł, rolnictwo, usługi związane z ochroną zdrowia oraz laboratoria naukowe i badawcze. Część odpadów niebezpiecznych występuje w grupie odpadów komunalnych.

9. Odpady Klasyfikacja odpadów ze względu na użyteczność: • odpady użytkowe (nadają się do wykorzystania po przetworzeniu) • odpady nieużytkowe (nie można ich powtórnie wykorzystać) Systematyka odpadów ze względu na stan skupienia: • stałe • ciekłe (nie zalicza się do nich ścieków) • gazowe

10. Tematy referatów na następne zajęcia: • Segregacja odpadów, recykling, odzysk • „Ustawa śmieciowa” w Polsce • Bioróżnorodność gatunkowa i jej ochrona • Krajobraz i jego elementy • Formy ochrony krajobrazu i przyrody • Przyjazne formy turystyki

11. Uciążliwość odpadów dla środowiska W wyniku dużego nagromadzenia odpadów na stosunkowo małej powierzchni składowana masa oddziałuje negatywnie na środowisko, a przede wszystkim: • zanieczyszcza wody gruntowe i powierzchniowe, • zanieczyszcza atmosferę oraz gleby i okoliczną szatę roślinną, • stanowi zagrożenie z uwagi na wysoki udział substancji organicznych (odpady komunalne), sprzyjających rozwojowi mikroorganizmów chorobotwórczych (np. duru brzusznego, tężca, czerwonki, żółtaczki), • niszczy walory estetyczne środowiska przez niekorzystne zmiany krajobrazu (np. hałdy, wysypiska).

12. Sposoby zagospodarowania odpadów Każdy odpad może być potencjalnym surowcem. Zagospodarowanie wszelkich odpadów może odbywać się na drodze ich ponownego gospodarczego wykorzystania bądź spalenia, kompostowania albo składowania w określonych warunkach terenu. Podstawowym kierunkiem ochrony środowiska przed odpadami jest ich gospodarcze wykorzystanie, czyli utylizacja. Odpady, których nie można wykorzystać gospodarczo należy unieszkodliwić lub ograniczyć ich uciążliwość dla otoczenia (np. przez spalanie lub składowanie).

13. Sposoby zagospodarowania odpadów Utylizacja – to wykorzystanie odpadów komunalnych i przemysłowych jako surowców do nowej produkcji. Jedną z form utylizacji odpadów jest recykling, tzn. odzyskiwanie surowców z materiałów odpadowych i wykorzystywanie ich do produkcji (zawracanie surowców odpadowych do ponownego wykorzystania). Do recyklingu nadają się m.in. szklane opakowania, makulatura, przedmioty z tworzyw sztucznych, metale, tekstylia, a także odpady żywności.

14. Sposoby zagospodarowania odpadów Gospodarcze wykorzystanie odpadów – to najskuteczniejsza metoda ich zagospodarowania. Odpady po przeróbce mogą być wykorzystane w przemyśle lub rolnictwie m.in. jako: • surowce wtórne (recykling), • surowce do produkcji półfabrykatów (np. z żużli, popiołów lotnych, odpadów przemysłu drzewnego, włókienniczego, tworzyw sztucznych), • substancje do nawożenia w rolnictwie i rekultywacji gleb zdegradowanych, np. komposty z odpadów komunalnych, odpady przemysłu cukrowniczego, odpady z ferm hodowlanych, • materiały do budowy dróg i rekultywacji terenu, • odpady użyte do niwelacji terenu, zapełniania wyrobisk kopalnianych, niecek itp.

15. Sposoby zagospodarowania odpadów Spalanie – to najbardziej radykalna metoda unieszkodliwiania odpadów, zarówno przemysłowych, jak i komunalnych. Odbywa się ono w specjalnie do tego przeznaczonych piecach o różnej pojemności. Piece mają zapewnić możliwe szybkie i pełne spopielenie odpadów z wytworzeniem produktów spalania nieszkodliwych dla otoczenia. Zalety: wysoki stopień likwidacji odpadów, możliwość uzyskania energii i ciepła oraz dalszego wykorzystania pozostałości po spaleniu (np. do budowy dróg). Wady: emisja gazów i pyłów, żużel i popiół mogą być źródłem toksycznych związków np. dioksyn, wysokie koszty inwestycyjne i eksploatacyjne.

16. Sposoby zagospodarowania odpadów Kompostowanie – to kontrolowany tlenowy, biotermiczny proces, w którym odpady organiczne zostają rozłożone na kompost, będący cennym nawozem organicznym. W procesie tym istotną rolę spełniają mikroorganizmy – bakterie, grzyby, promieniowce. Do produkcji kompostu nadają się wszystkie łatwo rozkładające się części pochodzenia roślinnego i zwierzęcego, znajdujące się w odpadach komunalnych. Nadają się również: trociny i kora, odchody, osady z oczyszczalni ścieków, torf, węgiel brunatny, niektóre odpady przemysłu rolno-spożywczego, skórzanego, farmaceutycznego, celulozowo-papierniczego. Kompostowanie dzieli się na pryzmowe (na otwartej przestrzeni) i komorowe.

17. Sposoby zagospodarowania odpadów Składowanie odpadów –niezagospodarowane odpady bytowe składuje się na wysypiskach. Wysypisko nie jest formą utylizacji odpadów a sposobem ich zagospodarowania. O przyrodniczym zagospodarowaniu wysypiska mówimy wtedy, gdy składowanie odpadów nie daje określonych wartości ekologiczno-gospodarczych, ale też nie czyni ewidentnego uszczerbku dla środowiska. Lokalizacja, urządzenie i eksploatacja wysypiska powinny minimalizować jego uciążliwość dla środowiska. O uciążliwości wysypisk dla otoczenia w dużej mierze decyduje wielkość powierzchni i czas eksploatacji wysypiska. Sposobami ograniczającymi uciążliwość wysypiska dla środowiska są też: wyeliminowanie lub ograniczenie bezpośredniego kontaktu odpadów z wodami gruntowymi i powierzchniowymi, systematyczne zagęszczanie (ugniatanie), pokrywanie warstwą ziemi, wprowadzanie roślinności, ujmowanie i odprowadzanie nadmiaru wód opadowych i spływów powierzchniowych.

18. Tematy referatów na następne zajęcia: • Biomy kuli ziemskiej (las deszczowy, pułpustynia, pustynia, sawanna itd.) • Zasoby wyczerpywalne i niewyczerpywalne (odnawialne i nieodwiadalne) • Zmniejszanie się bioróżnorodności gatunkowej, • Efekt cieplarniany i globalne ocieplenie • Kwaśne deszcze, dziura ozonowa, smog

19. Środowisko a oddziaływanie człowieka • Środowisko to ogół elementów przyrodniczych znajdujących się zarówno w stanie naturalnym, jak też przekształconych w wyniku działalności człowieka. Obejmuje w szczególności powierzchnię ziemi łącznie z glebą, kopaliny, powietrze atmosferyczne, świat roślinny i zwierzęcy, a także krajobraz. • Środowisko to całokształt otaczających nas, wzajemnie ze sobą powiązanych elementów, takich jak warunki przyrodnicze, atmosferyczne, hydrologiczne, litologiczne, a także takich, które wynikają z działalności człowieka, a więc społecznych, kulturowych, ekonomicznych. • Środowisko obejmuje zasoby naturalne i wytwory działania człowieka, pozwalające na zaspokajanie jego elementarnych potrzeb życiowych.

20. Środowisko a oddziaływanie człowieka • Warunki środowiskowe można scharakteryzować opisując podłoże (ukształtowanie terenu, skała, gleba), stosunki wodne (rzeki, jeziora, dostępność wody słodkiej), klimat (temperatura, wilgotność, opady, wahania sezonowe), a jeśli idzie o układy ekologiczne – występujące na danym terenie rośliny, zwierzęta, i mikroorganizmy. Do opisu tego zaliczamy także populacje ludzkie.

21. Ochrona środowiska w Polsce Organizacja ochrony środowiska • Wprowadzony ustawą z dnia 24 lipca 1998r. podział kompetencji i zadań przede wszystkim pomiędzy gminy, powiat, samorząd województwa, wojewodę i centralne organy administracji rządowej z jednej strony zdecentralizował zarządzanie środowiskiem, zaś z drugiej spowodował niekiedy nieczytelny podział kompetencji. • Organami ochrony środowiska są: • wójt, burmistrz lub prezydent miasta • starosta, a także prezydent miasta na prawach powiatu • wojewoda • Minister Środowiska

22. Ochrona środowiska w Polsce Minister Środowiska jest głównym organem rządowym (administracji publicznej) odpowiedzialnym za gospodarowanie środowiskiem. Do kompetencji Ministra Środowiska należą w szczególności : • ochrona środowiska oraz zapobieganie i ograniczanie zanieczyszczeń, • ochrona przyrody, • gospodarka wodna i ochrona przeciwpowodziowa, • ochrona lasów i gospodarka leśna, • gospodarowanie zasobami mineralnymi, w tym przyznawanie koncesji na prace badawcze i wydobywanie kopalin. Do obowiązków Ministra należy jak wyżej wspomniano opracowywanie i wdrażanie polityki ekologicznej państwa, formułowanie projektów przepisów z zakresu ochrony środowiska, w tym norm ochrony środowiska, nadzór nad podległymi służbami ochrony środowiska oraz koordynacja inwestycji oraz współpracy z zagranicą w tej dziedzinie.

23. Ochrona środowiska w Polsce W rządzie ochroną przyrody w Polsce zajmuje się Ministerstwo Środowiska (adres:http://www.mos.gov.pl/). Poza tym działa wiele pozarządowych organizacji i instytucji ekologicznych o zasięgu lokalnym, regionalnym, ogólnokrajowym czy międzynarodowym (transgranicznym). Do najbardziej znanych należą:- Liga Ochrony Przyrody (adres: http://www.lop.org.pl/),- Fundacja “Nasza Ziemia” (http://www.naszaziemia.pl/v3/),- Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska (http://www.nfos.org.pl/),- Instytut na Rzecz Ekorozwoju (http://www.ine-isd.org.pl/),- Fundacja Ekologiczna "Zielona Akcja" (http://www.zielona-akcja.eko.org.pl/),- Polski Klub Ekologiczny (http://www.pke-zg.org.pl/). Lista wybranych, działających w Polsce organizacji ekologicznych: http://www.ekologia.pl/wiedza/organizacje/