1 / 18

Mati čna ploča

Mati čna ploča. Osnovni pojmovi. Najviše se koriste u tzv. IBM PC kompatibilnim računarima, ali ima ih i u satovima, mobilnim telefonima, ... Tipičan računar ima CPU, memoriju i još neke osnovne delove ugrađene na ploču

sydnee
Download Presentation

Mati čna ploča

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Matična ploča

  2. Osnovni pojmovi • Najviše se koriste u tzv. IBM PC kompatibilnim računarima, ali ima ih i u satovima, mobilnim telefonima, ... • Tipičan računar ima CPU, memoriju i još neke osnovne delove ugrađene na ploču • Ostali uređaji (video kontroler, spoljašnja memorija, ...) se posebno priključuju na ploču pomoću konektora i/ili kablova

  3. Šta se nalazi na matičnim pločama? • slot (ili socket) u koji se ugrađuje procesor (jedan ili više) • slot za memoriju(jedan ili više) • chipset koji povezuje procesor sa memorijom i ostalim delovima sistema • ROM memoriju koja sadrži BIOS • sat za sinhronizaciju u računarskom sistemu • slotoveza proširenja • priključke za napajanje (preko njih se vrši napajanje svih komponenata koje su priključene na ploču) • ploče mogu da sadrže i priključke za spoljašnje uređaje (miš, tastatura, USB, i dr)

  4. Chipset1 • osnovni delovi su severni i južni most • veza između njih je brža od magistrale za ostale uređaje • najpoznatiji proizvođači su: NVIDIA, AMD, VIA Technologies, SiS, Intel i Broadcom • ne popravlja se pošto je sve zalemljeno na ploči

  5. Chipset2 • Severni most • veća brzina i veće grejanje • prave se obično za određen tip procesora i memorije • može da radi sa različitim južnim mostovima • Južni most • pokriva više klasa uređaja • manje brzine • kontroler sabirnice • DMA kontroler • sat

  6. Chipset3 • Zbog veće potrebe za brzinom, memorija i grafički podsistem nisu na zajedničkoj magistrali sistema • Magistrala prema severnom mostu i memoriji se naziva front side bus • Severni most je sve češće deo CPU (Intel Core i AMD Fusion), pa ploče imaju samo južni

  7. BIOS1 • BIOS je skup malih programa koji identifikuju, testiraju i inicijalizujuuređaje u sistemu • ranije se nalazio u ROM i PROM čipovima • danas je u EEPROM-ima • povećanje mogućnosti BIOS-a je rezultat napretka u izradi mikročipova • Linux na čipu koji ima ulogu BIOS-a

  8. BIOS2 • Flash BIOS-a – reprogramiranje BIOS-a; radi se softverski, jer se BIOS stavlja na EEPROM • problemi sa BIOS-om • greške u flešovanju dovode do blokade rada računara – bios backup čipovi • virusi koji flešuju BIOS • BIOS van matične ploče: ako uređaji imaju složene inicijalizacione rutine (npr. video kartice)

  9. Uloga BIOS-a u pokretanju računara • pri paljenju računara, pali se prvo matična ploča • pokreću se programi u BIOS-u koji proveravajuelektrične signale,procesorm, memoriju idodatne uređaje (POST – Power On Self Test) • u POST mogu da budu uključeni i: • floppy drive • mrežni kontroler • DVD/CD-ROM diskovi • SCSI hard diskovi • IDE, EIDE ili SATA hard diskovi • USB memorija

  10. Sabirnica (bus)1 • ranije – komponente povezivane po potrebi • ISA (1981) • širina 8 ili 16 bita • 4.77, 8MHz • paralelno povezivanje • nema spoljašnjeg povezivanja i hotplugging-a • CPU prinuđen da sporo komunicira sa ostatkom sistema

  11. Sabirnica2 • MCA • EISA • 32 bit, 8.33MHz • VESA Local Bus (VLB) • vezana za 486 procesore • 32bit • frekvencija je zavisila od frekvencije procesora

  12. Sabirnica3 • Apple je pravio svoje računare i nije mora da brine o kompatibilnosti • NuBus (1987) – kompatibilna sa različitim arhitekturama, ne samo sa x86 • Commodore Amiga • Zorro II – plug-and-play • Kasnije Zorro III

  13. Sabirnica4 • PCI • nezavisan od CPU • 32bit, 33.3MHz, kasnije 66.6MHz, 64bit • u toku pokretanja, proverava se prisutnost uređaja, utvrđuju se njihove potrebe i obaveštavaju se o dodeljenim resursima – automatsko konfigurisanje

  14. Sabirnica5 • PCI-X • ubrzanje do 533MHz, ali zamenjena sa... • PCI-Express (PCIe, PCI-E) • današnji standard (menja PCI, PCI-X i AGP) • serijska veza (moguće 1,2,4,8,16 i 32 linije) • moguć hotplugging i spoljašnji priključak • spoljašnje video kartice za laptope • AGP • samo za grafičke kartice • brži od PCI, sporiji od PCIe • AGP 1x-8x • 64bit AGP

  15. FSB • sabirnica između CPU i severnog mosta • protok = širina sabirnice * clock * broj prenosa u u ciklusu • bitno za overclocking – povećava se FSB da se ubrza rad • FSB je zastarela, fleksibilna tehnologija • umesto FSB uvode se nove tehnologije koje direktno povezuju CPU sa memorijom

  16. Temperatura i pouzdanost ploča • potrebno hlađenje bržih čipova – severni most • mogu i ostali da se hlade • priključci za dodatne ventilatore • senzori za merenje temperature i detektori prekoračenja • tihe ploče za računare posebne namene • pouzdanost • otpornost čipova na toplotu (hlađenje) • otpornost elektrolitskih kondenzatora – mogu da “probiju” posle određenog vremena na visokoj temperaturi

  17. Dimenzije ploče • form factor • standardizacija dimenzija ploče omogućuje da se kombinuju ploče, kućišta, uređaji za proširenje, ... • različite dimenzije za različita tržišta

  18. Integracija uređaja na matičnu ploču • disk kontroleri • integrisani grafički kontroleri sa VGA izlazom • integrisane zvučne karte (7.1 izlaz) • mrežni kontroleri (1Gbit) • USB kontroleri • dodatni uređaji (IrDA, Bluetooth, ...) • serijski, paralelni portovi

More Related