Toelichting opstart IJH voor organisaties BJB

1. Toelichting opstart IJH voor organisaties BJB Februari 2014

2. INHOUD • Algemeen: soorten dossiers in voorziening/organisatie BJB • Vóór start hulpverlening: wachtlijst – opnamebeleid • Start hulpverlening • Wijzigingen in trajecten • Stopzetten traject • Voorgezette hulpverlening • Wijziging in soort dossier – verwijzer • Versnelde indicatiestelling en toewijzing (VIST) • Dossiers die regio-grenzen overschrijden • Registratie • Specifieke situatie: NBMV • Belangrijke informatie

3. Hulpvrager Minderjarige-ouders-context Niet rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp Rechtstreeks toegankelijke jeugdhulp MDT Toegangspoort IRPC BREDE INSTAP Probleem gebonden hulp Indicatiestelling Jeugd hulpregie Gemand. voorz. Gerecht. jeugdhulp Parket OCJ SDJ MDT Jeugd rechter VK Gemeens. instelling Jeugdhulp buiten toep. gebied IJH MDT CAP Politie Crisisjeugdhulp Bemiddeling Cliëntoverleg

4. Voorafgaand: erkende voorzieningen/organisaties BJB • Inrichtende macht is erkend voor • Organisatie voor bijzondere jeugdzorg • Crisishulp aan Huis • OOOC • CIG • Diensten voor pleegzorg • (2014: begeleidingstehuis/thuisbegeleidingsdienst/dagcentrum/dienst bzw) • (HCA)

5. Algemeen: soorten dossiers in voorziening/organisatie BJB • A: dossiers zonder verwijzer (cf. beslissingsboom) • B: dossiers bij gemandateerde voorziening (GV) (OCJ/VK): observerend case-management • C: dossiers bij gemandateerde voorziening (OCJ/VK): interveniërend case-management • D: dossiers bij jeugdrechtbank • Grootste wijziging: A, en mogelijk B – C • Vanaf 1/03/14: formele besluitvorming over lopende individuele dossiers (A/B/C)

6. Algemeen: soorten dossiers - instroom • via ITP zonder GV (vrijwillig(e) gevraagde hulp) (A) • via ITP met GV • vrijwillig aanvaarde hulp (observerend casemanagement (B)) ((minder actieve) driehoek, minder actieve regie-rol verwijzer (observatie-overeenkomst), informatieplicht jeugdhulpaanbieder, verantwoordelijkheid blijft bij hulpaanbieder en cliënt) • weerstand tegen hv, maar nog niet gedwongen (interveniërend casemanagement) (C) (actieve driehoek, expliciete regie-rol verwijzer, verantwoordelijkheid bij GV, neemt over en organiseert hv, maakt jeugdhulpverleningsplan op) • via ITP met JRB (gedwongen hv): jeugdrechter – consulent SDJ (D)

7. vóór start hulpverlening: nieuwe aanmeldingen op wachtlijst, opnamebeleid (1) • Jongere krijgt indicatiestelling (met NRTJ)  wordt door jeugdhulpregie op intersectorale registratielijst geplaatst. • De jeugdhulpregisseur zoekt alle mogelijke voorzieningen in de regio die de hulp aanbieden die de jongere nodig heeft (longlist), de jeugdhulpregisseur geeft de cliënt een aantal mogelijkheden waar hij de hulp zou kunnen krijgen (rek. houdend met specifieke kenm van jg en probl). (shortlist) • De cliënt maakt een keuze, eventueel op basis van een bezoek. (uitz: jeugdrechtbank) • De jeugdhulpregisseur duidt voorkeurvoorzieningen per module aan bij de jongere, hierdoor krijgt die voorziening toegang tot het A-document en indicatiestellingsverslag (insisto)

8. vóór start hulpverlening: nieuwe aanmeldingen op wachtlijst, opnamebeleid (2) • De voorziening bevestigt opnamebereidheid door de jongere te slepen naar een (of meerdere) instroommogelijkheid.De wachttijd begint dan te lopen. • OF de voorziening verwijdert de jongere gemotiveerd van de algemene wachtlijst. • De jongere blijft op de instroommogelijkheid staan tot er een vrije plaats is. (mogelijkheid tot escalatie via bespreking of prioritair toe te wijzen hulpvragen (cf. infra))

9. Cliënt vraagt second opinion Team IS vraagt bijkomende info (diagnostiek) Timing van fasen in traject: (10wd) Team indicatiestelling informeert cliënt + C/A over ontvankelijkheid Indienen A-document door contactpersoon/aanmelder Team IS maakt indicatiestellingsverslag over aan cliënt + C/A (5wd) (30wd) (5 wd) Team JHR bezorgt eerste jeugdhulpverleningsvoorstel aan cliënt en C/A met shortlist Team IS verstuurt ISV naar team Jeugdhulpregie (15 wd) voorziening sleept jongere naar instroommogelijkheid Fase 2 Fase 3

10. vóór start hulpverlening: nieuwe aanmeldingen op wachtlijst, opnamebeleid (3) • De voorziening meldt een vrije plaats (knop in insisto) en kiest de jongere. • OF: De voorziening geeft een vrije plaats door zonder voorkeur (knop in insisto). De jeugdhulpregisseur kiest uit de instroomlijst welke jongere kan instromen. • ‘spelregels’: als er een prior op de wachtlijst staat, moet die eerst gekozen worden, tenzij grondig gemotiveerd (maar jeugdhulpregie moet akkoord gaan met die vraag tot uitzondering). Jongerenwelzijn: uitgangspunt = chronologie + chronologie binnen priors

11. Wachtlijstbeheer: systeem • Aanmaken van instroommogelijkheden via moduledatabank (tab ‘Mijn instroomcapaciteit’)  www.moduledatabank.vlaanderen.be  instroommogelijkheid = manier waarop jongeren in uw organisatie kan binnenkomen (specifiek doelgroep-, module- en locatie-gebonden) • INSISTO: geeft voorziening zicht op de jongeren die op individuele instroommogelijkheid staan. • www.insisto.vlaanderen.be • insisto@jongerenwelzijn.be

12. Start hulpverlening • Indien een jongere kan opstarten wordt de contactpersoon / aanmelder door de voorziening gecontacteerd (gegevens contactpersoon / aanmelderzichtbaar in Insisto) • De jongere gaat op intake in de voorziening (al dan niet met contactpersoon / aanmelder). • De voorziening meldt aan jeugdhulpregie dat de jongere ingestroomd is, ten laatste 24uur nadat dit gebeurd is (via invullen instroomdatum in Insisto). (belangrijk!) • De jeugdhulpregisseur maakt een jeugdhulpbeslissing op in Insisto. (kopie naar voorziening) • = FASE 1

13. Start hulpverlening mislukt • De voorziening meldt aan jeugdhulpregie dat de intake mislukt is. (telefonisch)  De jongere wordt uit de instroomlijst verwijderd. • Voorziening meldt ook aan jeugdhulpregisseur als minderjarige met prior toch niet wenst op te starten ( prior vervalt) (uitgez. jrb) (telefonisch)

14. Problemen bij matching • Fase 1: matching jongere – vrije plaats (cf. supra) • Fase 2: hulpregiebespreking: • Als geen voorkeurvoorziening gevonden wordt • Als een cliënt ‘onredelijk lang’ moet wachten voor de hulp wordt opgestart  initiatief van jeugdhulpregie om een hulpregiebespreking op te starten = vorm van casusoverleg met (mogelijke) jeugdhulpaanbieder(s), de contactpersoon-aanmelder en de cliënt (collectieve verantwoordelijkheid) • Verplicht • Resulteert in verslag (ook naar cliënt) • Ev. via cliëntoverleg met externe voorzitter

15. Problemen bij matching • Fase 3: prioritair toe te wijzen hulpvragen • hoogdringendheid jeugdrechtbank • complexiteit en/of dringendheid ingeschat door jeugdhulpregie (teambeslissing) • mislukte hulpregiebespreking (fase 2) • Overlegtafel met experten, betrokken jeugdhulpaanbieders, contactpersoon/aanmelder en cliënt • Jeugdhulpregie: beslissend mandaat toewijzen hulp

16. Wanneer contact met jeugdhulpregie (ITP) • Na de opstart van de hulp meldt de voorziening aan de jeugdhulpregisseur: • Binnen de 24u dat de hulp gestart is • Als de lopende hulpverlening onregelmatig beëindigd wordt (telefoon/email) (opm: bemiddeling) • Als er capaciteit vrijkomt in de voorziening (geformuleerd in termen van het beschikbare aanbod van een instroommogelijkheid) (liefst 14 dagen vooraf).

17. Tussentijdse evaluatie in lopende trajecten • A: minstens elke 6 maand (erkenningsbesluit) • B: minstens elke 6 maand (decreet) • C: minstens elke 6 maand (decreet) • D: minstens elke 6 maand (decreet) Handelingsplan – evolutieverslagen blijven bestaan (cf. erkenningsbesluit). Algemeen: trajectmatig denken – vraagverheldering!

18. Wijzigingen in trajecten – schakelen (1) • Inschakelen modules nog niet vervat in het indicatiestellingsverslag  herindicatie nodig ( contact opnemen met team indicatiestelling, A-document (verder) invullen in INSISTO: www.insisto.vlaanderen.be ) • Activeren / de-activeren modules vervat in het indicatiestellingsverslag  geen herindicatie nodig, afhankelijk van het soort dossier is wel of geen nieuwe jeugdhulpverleningsbeslissing nodig. team indicatiestelling • Ter herinnering: ITP team jeugdhulpregie • Enkele voorbeelden van trajecten

19. Wijzigingen in trajecten – schakelen (2) • Situatie 1: zwaardere hulp nodig, zit reeds vervat in indicatiestelling. Vb: indicatiestelling bevat zowel verblijf als contextbegeleiding, maar er wordt enkel gestart met contextbegeleiding  contact opnemen met jeugdhulpregie i.f.v. nieuwe jeugdhulpverleningsbeslissing • Bij A: voorziening neemt initiatief en stapt naar poort (team jeugdhulpregie). • Bij B: voorziening neemt initiatief en stapt naar poort (team jeugdhulpregie) • bij C/D: consulent neemt initiatief. • Eventueel jongere op instroommogelijkheid plaatsen voor de nieuwe typemodules

20. Wijzigingen in trajecten – schakelen (3) • Situatie 2: zwaardere hulp nodig, zit nog niet vervat in indicatiestelling. Vb: indicatiestelling bevat contextbegeleiding en dagbegeleiding, maar er moet geschakeld worden naar verblijf  Herindicatiestelling nodig: team indicatiestelling contacteren en A-document invullen in insisto • Bij A: voorziening neemt initiatief • Bij B: voorziening neemt initiatief • Bij C/D: consulent neemt initiatief • Herindicatiestelling moet leiden tot nieuwe jeugdhulpverleningsbeslissing • Jongere met nieuwe herindicatiestelling moet voor de nieuwe modules op een instroommogelijkheid worden gezet

21. Wijzigingen in trajecten – schakelen (4) • Situatie 3: Uitschakelen van een module: bv minder zware hulp nodig: uitschakelen verblijf, cb blijft lopen: • A: in onderling overleg tussen voorziening en cliënt wordt beslist om module te stoppen: geen nieuwe jeugdhulpverleningsbeslissing, voorziening registreert en geeft door ifv verrekenen kinderbijslag • B/C: in onderling overleg tussen GV, voorziening en cliënt wordt beslist om modules te stoppen: geen nieuwe jeugdhulpverleningsbeslissing, voorziening registreert en geeft door ifv verrekenen kinderbijslag (brief uit domino wordt ook verstuurd naar voorziening) • D: nieuwe beschikking nodig (voorziening moet ook registreren intern ifv bezetting)

22. Wijzigingen in trajecten – schakelen (5) • Situatie 4: Veranderen van module (inhoudelijk ander aanbod) (vb: verblijf uitschakelen, dagbegeleiding in de plaats, of bv. veranderen van contextbegeleiding naar contextbegeleiding in functie van autonoom wonen, niet vervat in oorspronkelijke indicatiestelling)  Herindicatiestelling nodig: team indicatiestelling contacteren en A-document invullen in insisto • Bij A: voorziening neemt initiatief • Bij B: voorziening neemt initiatief • Bij C: consulent neemt initiatief • Bij D: consulent neemt initiatief • Herindicatiestelling moet leiden tot nieuwe jeugdhulpverleningsbeslissing • Jongere met nieuwe herindicatiestelling moet voor de nieuwe modules op een instroommogelijkheid worden gezet

23. Wijzigingen in trajecten – schakelen (5) • Situatie 5: Inschakelen van een crisismodule (vb: jongere heeft enkel contextbegeleiding of contextbegeleiding + dagbegeleiding in groep, er is nood aan crisisopvang) • Scenario 1: crisisopvang al vervat in jeugdhulpbeslissing  Flexibel in te schakelen • Scenario 2: zuiver mobiele/ambulante dienst, zonder ‘link’ met residentie  meldpunt crisis • Scenario 3: crisisopvang nog niet in jeugdhulpbeslissing, maar organisatie kan zelf het crisisverblijf organiseren.  Flexibel in te schakelen (modaliteiten worden bepaald) OPM: Jeugdrechtbank: altijd nieuwe maatregel

24. Wijzigingen in trajecten – schakelen (5) • Situatie 6: Combineren van modules over voorzieningen heen, al dan niet intersectoraal • Gerechtelijke dossiers: combinatie van maatregelen • Buitengerechtelijke dossiers: team indicatiestelling en jeugdhulpregie • Omzichtigheid geboden • Opvolging, evaluatie (cf. inhoudelijk, financieel)

25. Verlenging(verderzetting van lopende hulp, binnen geldige termijn van indicatiestellingsverslag): • A: voorziening neemt contact op met jeugdhulpregie, nieuwe beslissing nodig • B: voorziening neemt contact op met jeugdhulpregie, nieuwe beslissing nodig • C: consulent neemt contact op met jeugdhulpregie, nieuwe beslissing nodig • D: consulent neemt contact op met jeugdhulpregie, nieuwe beslissing nodig

26. Samenvatting: wanneer stap je als voorziening naar de toegangspoort: • Naar team indicatiestelling (voor nieuwe indicatiestelling): • Voor inschakelen modules die nog niet in het indicatiestellingsverslag staan (voor al of niet in eigen voorziening) • Voor verlenging termijn indicatiestellingsverslag  Voorziening moet A-document invullen (insisto). Kwaliteitsvoorwaarden cf. 2-daagse vorming, handleiding: https://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/vlaams-loket-jeugdhulp • Naar team jeugdhulpregie (voor nieuwe beslissing): • Verlenging van de lopende hulpverlening • Vraag naar dezelfde hulpverlening, maar bij een andere hulpaanbieder • Vraag naar nieuwe hulpverlening, maar in overeenstemming met het ISV

27. Stopzetten traject • Duur begeleidingen: afhankelijk van jeugdhulpverleningsbeslissing – indicatiestellingsverslag. Bij A/B/C: duur beslissing = in principe duur ISV tenzij cliënt, voorziening of gemandateerde voorziening korter vraagt. • Gerechtelijke maatregelen in duur beperkt volgens decreet (cf. situatie vandaag). • Einde begeleiding in consensus moet niet gemeld worden aan jeugdhulpregie (enkel indien één van de partijen niet akkoord gaat) • Opm: elke wijziging in verblijfsmodule (die afwijkt van oorspronkelijke datum in jeugdhulpbeslissing) moet doorgegeven worden ifv verrekening kinderbijslag

28. Specifieke situatie: overgang naar meerderjarigheid: voortgezette hulpverlening • Enkel mogelijk als er (ooit) NRTJ-hulp aangevraagd werd aan toegangspoort vóór 18 jaar • Enkel mogelijk als in indicatiestellingsverslag typemodules staan die kunnen worden ingezet voor personen ouder dan 18 jaar (BJB: verblijfmodules (+cb), cbaw) • Enkel mogelijk in dossiers zonder gemandateerde voorziening of jeugdrechtbank ( enkel in A-dossiers) • Vb. Hulpverlening verloopt residentieel (jrb), is al duidelijk dat na 18j hulp niet kan stoppen, maar bijvoorbeeld overgaan naar autonoom wonen: voorziening vraagt herindicatie aan aan team indicatiestelling van ITP (invullen A-document) • (Spijtprocedure: geen termijn)

29. Wijziging in soort dossier - verwijzers • Bij verontrusting: overgang van A naar B/C ( van ‘zonder verwijzer’ naar Gemandateerde Voorziening (OCJ/VK)) (consult/aanmelding): • Aanmelding bij GV door voorziening: M-document (via https://gemandateerdevoorziening.vlaanderen.be) (handleiding: https://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/vlaams-loket-jeugdhulp/; vragen: domino@vlaanderen.be) • Cf. tweedaagse vorming (wat zijn de krachten/lasten, wat heb je zelf al gedaan, waarom meld je aan, teambeslissing, cliënt geïnformeerd) • Als stap wordt gezet naar GV voor onderzoek maatschappelijke noodzaak (duur max. 65 werkdagen): • Aanspreekpunt zijn voor GV • Contact houden met cliënt tijdens onderzoek • Aanwezig op triadegesprek • In onderling overleg na triadegesprek zelf bieden van hulp of toeleiden naar hulp ( naar ITP)

30. VERSNELDE INDICATIESTELLING EN TOEWIJZING: VIST • 4 soorten: • VIST TIME OUT • VIST DIAGNOSTIEK • VIST NA CRISISJEUGDHULP • VIST SPECIFIEKE ACTIE Voor elk van de VIST’sis het akkoord van de cliënt vereist (uitz: jeugdrechtbankdossiers)

31. VIST TIME OUT • Niet via team indicatiestelling, maar moet als vorm van ‘hernieuwde jeugdhulpregie’ rechtstreeks aangevraagd worden bij team jeugdhulpregie. HOE: VIST-knop in INSISTO. Uit de aanvraag blijkt de gevraagde duur van de time out (max. 2 maand). • Criteria: • Geldigheidsduur indicatiestelling niet verlopen • Vraag naar NRTJ die overeenkomt met de geïndiceerde jeugdhulp uit indicatiestelling ( verblijf) • Instemming minderjarige, ouders, opvoedingsverantwoordelijken (uitz. JRB) • Aanmelder is jeugdhulpaanbieder die op het ogenblik van de aanmelding de lopende NRTJ hulp uitvoert • De aanmelder bij de toegangspoort toont aan dat hij zelf een jeugdhulpaanbieder gevonden heeft die akkoord is om de overname van de minderjarige op zich te nemen. • Jeugdhulpregie  jeugdhulpbeslissing binnen 15 werkdagen aan beide betrokken voorzieningen en cliënt. De time out kan intussen al zijn opgestart. Zodra de overname is gebeurd moet de overnemende jeugdhulpaanbieder dit binnen de 24u kenbaar maken aan de toegangspoort . • Na afloop van de time out geldt opnieuw de oorspronkelijke jeugdhulpbeslissing (die genomen was voor uitvoering van NRTJ door de aanmelder) • OPMERKING: gaat niet over time out vanuit Gemeenschapsinstelling!

32. VIST DIAGNOSTIEK • De noodzakelijke diagnostiek kan niet bekomen worden bij een MDT (RTJ); • de contactpersoon / aanmelder kan ook zelf de nodige informatie en diagnostiek niet aanleveren; • aanvragen tot mobiele/ambulante/residentiële oriëntatie/observatie BJB • Via A-document (minder verplichte velden) • Team indicatiestelling maakt binnen de 5 werkdagen over naar team jeugdhulpregie

33. VIST NA CRISISJEUGDHULP = in geval van noodzakelijke snelle residentiële hulp geïndiceerd vanuit crisisjeugdhulp • Voorwaarden/ontvankelijkheidsvereisten: • De VIST-CJ kan enkel worden aangevraagd voor een minderjarige die tijdens het CJ-traject in een module crisisopvang verblijft. Een minderjarige die vanuit het hulpprogramma enkel begeleiding of enkel een interventie heeft verkregen kan niet via een VIST-CJ worden aangemeld bij het team IS. • Bij de aanvraag van een VIST-CJ dienen alle betrokken jeugdhulpaanbieders geraadpleegd te zijn. Deze voorwaarde moet uit het A-document blijken. • In het A-document wordt duidelijk geargumenteerd waarom er een urgente nood is aan onmiddellijke hulp.

34. VIST SPECIFIEKE ACTIE • Door amendement: niet meer via OCJ, maar bij Toegangspoort • Via A-document versnelde afhandeling • Voorwaarden: • de aanmelder heeft een ondersteuningsplan opgesteld; • door gebruik te maken van de specifieke acties, wordt het inzetten van meer ingrijpende jeugdhulpverlening vermeden; • de specifieke acties worden niet aangewend om een feitelijk ononderbroken uithuisplaatsing te realiseren; • de specifieke acties worden niet gebruikt voor een louter financiële tegemoetkoming; • akkoord van de cliënt. • (vbn: familiehulp, kampen, internaat, …)

35. Dossiers die regio-grenzen overschrijden • Uitgangspunt: woonplaats van minderjarige is bepalend voor bevoegdheid van de ITP Vb: jongere woont in provincie x, ITP van die provincie x is bevoegd voor de behandeling van de aanvraag NRTJ voor die jongere. Opm1: als jongere geen woonplaats heeft in het werkingsgebied van een toegangspoort, maar wel een feitelijke verblijfplaats, is de ITP bevoegd van de regio van die feitelijke verblijfplaats Opm2: als jongere geen woonplaats noch feitelijke verblijfplaats heeft in het werkingsgebied van een toegangspoort, maar de ouders / opvoedingsverantwoordelijken wel een feitelijke verplaats hebben in het werkgebied van een toegangspoort, is de ITP bevoegd van de regio van die feitelijke verblijfplaats Opm3: NBMV: woonplaats / feitelijke verblijfplaats voogd • ITP uit één regio kan wel een beroep doen op aanbod uit andere regio

36. REGISTRATIE DOOR VOORZIENINGEN: 2014 • Kwartaalstaten (regulier – EMK – OOOC - CIG) • In afwachting van gefinaliseerde informaticasystemen: In A- dossiers (zonder verwijzer), B- én C-dossiers (Gemandateerde Voorziening): wijzigingen in verblijfsmodules (uitschakelen, maar ook weer inschakelen!): zo snel mogelijk via e-mail melden aan de ITP (concrete modaliteiten worden nog bezorgd) (cruciaal i.f.v. correcte verrekening kinderbijslag)

37. SPECIFIEKE SITUATIE: NBMV • Voogd cruciale rol in bepalen of (bijkomende) hulp nodig is • Woonplaats van voogd bepalend voor regio waar jeugdhulpproces opstart (aanmelding ITP) • Voogd kan niet rechtstreeks aanmelden bij ITP, moet via een jeugdhulpverlener (cf. brede instap) • (Aanmeldpunt NBMV: ondersteuning voor aanmelding bij ITP)

38. Belangrijke informatie • Vlaams loket jeugdhulp: http://wvg.vlaanderen.be/jongerenwelzijn/vlaams-loket-jeugdhulp/  nota ‘werkingsprocessen’, handleidingen A- en M-documenten,… • HELPDESK: vragenIJH.westvlaanderen@jongerenwelzijn.be / vragenIJH.oostvlaanderen@jongerenwelzijn.be / vragenIJH.antwerpen@jongerenwelzijn.be / vragenIJH.limburg@jongerenwelzijn.be / vragenIJH.vlbrabantbrussel@jongerenwelzijn.be • insisto@jongerenwelzijn.be • domino@vlaanderen.be (voor M-doc) • Aanvragen cliëntoverleg: http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/ijh/vlaanderen/clientoverleg/Paginas/aanvragen.aspx • Aanvragen bemiddeling: • http://www4wvg.vlaanderen.be/wvg/ijh/vlaanderen/bemiddeling/Paginas/aanvragen.aspx • Voorzieningenbeleid Jongerenwelzijn: Kim Craeynest/Geert Michiels/Bram Antheunis