ÇOKLU ZEKA KURAMI

1. ÇOKLU ZEKA KURAMI Hazırlayan : H. Ceren DEMETGÜL

2. ZEKA NEDİR? Zeka, bir kişinin: • Kendi kültüründe değer bulan bir ürün ortaya koyabilme kapasitesi, • Gerçek hayatta karşılaştığı problemlere etkili ve verimli çözümler üretebilme becerisi • Çözüme kavuşturulması gereken yeni problemleri keşfetme yeteneğidir.

3. Çoklu zeka, HowardGardner’in zekayı yeniden tanımlaması olarak çıkmış bir kavramdır.Çokluzeka, çevresel ve genetik etmenlerle birlikte insanı yorumlamaya dair yeni bir bakış açısıdır. Buna göre insan çevresi ile kurduğu tüm ilişkide, iletişim ve etkileşimde zekasını kullanmaktadır.

4. ÇOKLU ZEKA TORİSİNİN TEMELLERİ • Her insan çeşitli zeka alanlarının her birine sahiptir. • Çoklu zeka teorisi, yeterli ve uygun destek imkan ve eğitim sağlandığında, gerçekte her bireyin zeka alanlarının hepsini oldukça yüksek bir düzeyde geliştirebilme kabiliyetine sahip olduğunu ileri sürmektedir. • Çeşitli zeka alanları birbirleri ile sürekli olarak etkileşim içindedirler. • Bireyler kendi zekalarını arttırma ve geliştirme yeteneklerine sahiptirler. • Öğretim sürecinde öğrencilerin baskın olan zeka alanlarına göre değil, birçok zeka alanını işlevsel yapan öğretim teknikleri geliştirilmelidir.

5. Çoklu zeka kuramında 8 çeşit zeka belirlenmiştir 1- Sözel - Dilsel Zeka2- Mantıksal – Matematiksel Zeka3- Görsel- Uzamsal Zeka4- Müziksel – Ritmik Zeka5- Bedensel – Kınestetik Zeka6- Kişilerarası – Sosyal Zeka7- İçsel – Özedönük Zeka8- Doğa Zekası

6. SÖZEL-DİLSEL ZEKA Bu zekası kuvvetli olan bir öğrenci;1- Diğer öğrencilerden daha iyi yazar.2- Uzun hikayeler ve fıkralar anlatır.3- İsimler, yerler ve tarihler ile ilgili iyi bir hafızaya sahiptir.4- Sözcükleri anlamlarına uygun bir biçimde kullanır.5- Yaşına göre iyi bir kelime haznesine sahiptir.6- Başkalarıyla yüksek düzeyde sözel iletişime girer.7- Tekerlemeleri, anlamsız ritimleri ve sözcük oyunlarını sever.8- Okumayı sever.9- Dinleme becerisi yüksektir; dinleyerek daha iyi öğrenir.10- İyi bir hafızası vardır.

7. MANTIKSAL-MATEMATİKSEL ZEKA Mantıksal – matematiksel zekası kuvvetli bir öğrenci ;1- Olayların oluşumu ve işleyişi hakkında çok soru sorar.2- Soyut ve kavramsal düşünebilir.3- Bilgiler arasında bağlantılar kurar.4- Güçlü bir muhakemesi vardır.5- Satranç ve briç gibi oyunları oynamaktan zevk alır.6- Matematiksel problemleri kafasında kolayca ve çabucak çözer.7- Matematik dersini sever.8- Matematiksel hesaplama oyunlarını ilginç bulur.9- Mantıksal bulmacaları çözmeyi ve satranç veya dama gibi stratejik oyunları oynamayı sever.10-Olayları ve nesneleri kategorilere ayırmayı veya onları hiyerarşik olarak düzenlemeyi sever.

8. GÖRSEL ZEKA 1- Haritaları, çizelgeleri ve diyagramları yazılı materyallerden daha kolay okur. 2-Sanat içerikli etkinlikleri sever. 3- Arkadaşlarına oranla daha çok hayal kurar. 4-Filmleri, slaytları ve diğer görsel sunuları izlemeyi tercih eder. 5- Bulmaca çözmekten hoşlanır. 6- Renklere karşı çok duyarlıdır.7- Resimli yayınlardan daha çok hoşlanır.8- Elinde bulunan materyallere bir şeyler çizer.9- Daha önce gittiği yerleri kolay hatırlar.10- Yaşına göre ilginç üç boyutlu yapılar veya modeller oluşturur.11-Okurken kelimelere oranla resimlerden daha çok öğrenir.

9. MÜZİKSEL-RİTMİK ZEKA 1- Şarkıların melodilerini çok iyi hatırlar.2- Güzel şarkı söyleyebilme sesine ve yeteneğine sahiptir.3- Bir şarkının makamını, notalarını, eslerini ayırt edebilir.4- Öğrendiği şarkıları paylaşmak ister.5- Herhangi bir müzik aletini çok iyi çalar ya da bunun eğitimini almak ister.6- Konuşurken veya hareket ederken elleri ve ayakları ile ritim tutar.7- Farkına varmadan kendi kendine mırıldanır.8- Ders çalışırken farkında olmadan masaya vurarak ritim tutar.9- Çevresindeki seslere duyarlıdır.10-Bir şarkı duyduğunda farkında olmadan ona eşlik eder.11- Müzik çalan bir ortamda daha verimli çalışır.

10. BEDENSEL ZEKA 1- Duygularını belirgin olarak vücut diliyle ifade eder.2- El becerileri iyidir.3- İnsanlara, canlı ve cansız varlıklara dokunmaktan hoşlanır.4- Bir veya birden fazla sportif faaliyetlerde başarılıdır.5- Bir yerde uzun süre kaldığında hareket etmeye, kımıldamaya ihtiyaç duyar.

11. SOSYAL- KİŞİLERARASI ZEKA 1-Yaşıtları ile ya da farklı yaş grupları ile birlikte olmaktan zevk alır.2- Diğer insanların duygularına karşı duyarlıdır.3- Diğer insanları konuşmaları ile etkiler.4- Grup ve takım çalışmalarından, çok özel ve mükemmel ürünler ortaya çıkararak, gruplar halinde çalışmaktan zevk alır.5- Farklı kültürler, farklı yaşam tarzları konusunda çok meraklıdır.6- Davranışlarının sonuçlarını değerlendirebilir.7- Sözel ve bedensel dili etkili bir biçimde kullanır.

12. İÇSEL-ÖZEDÖNÜK ZEKA 1- Yalnız kalmaktan hoşlanırlar. 2-Kendi duygu ve düşüncelerinin farkındadırlar. 3-Yaşamlarında motivasyon kaynakları hedefleridir. 4-Bireysel çalışmalardan zevk alırlar. 5-Yaşadıkları her olay veya deneyim üzerinde çok fazla düşünürler.

13. DOĞA ZEKASI 1- Doğadaki bitki türlerine karşı duyarlıdır. 2- Doğanın insan üzerinde ya da insanın doğa üzerindeki etkisi ile ilgilenir. 3-Doğadaki hemen her canlının yaşamına karşı duyarlıdır. 4- Seyahat etmeyi,belgesel izlemeyi sever.

14. ÇOKLU ZEKA ETKİNLERİ-1 1.sınıf okuma yazma çalışmalarında • Sözel-dil zekası : Sesin yer aldığı kelimelerden örnekler vermesi. • Matematiksel zeka :Kelimenin içinde o sesten kaç tane olduğunu sorabilir. • Bedensel zeka : Sesin havada ,kum havuzunda ,tahtada yazdırılması. • Müziksel zeka :Sesin yer aldığı şarkılar ve tekerlemeler söylettirilir.

15. Sosyal zeka : Sesin öğretiminde kullanılan oyunlar. • İçsel zeka :Öğrencinin sevdiği ve sesin de yer aldığı varlıklardan örnekler vermesi. • Görsel zeka : Sesin yer aldığı eşya ve hayvan resimlerinin boyanması. • Doğacı zeka : Harfleri okunuşunu hayvan sesleriyle ilişkilendirme.