Deeltijds Onderwijs

1. Deeltijds Onderwijs CDO: Centrum Deeltijds Onderwijs dbso: Deeltijds BeroepsSecundair Onderwijs Straks CLW: Centra voor Leren en Werken

2. Situering deeltijds onderwijs • Ontstaan bij de invoering van de leerplicht tot 18 jaar. • Gestart in september 1984 in een experimentele fase en met ingang van september 1990 organiek. (binnen de structuur van het bso) • Deeltijds onderwijs: - 2 dagen school - 3 dagen tewerkstelling/opleiding

3. Centra deeltijds onderwijs • 24 vrije centra in Vlaanderen(47 in totaal in Vlaanderen) • 5 vrije centra in West-Vlaanderen:- Brugge, Oostende, Kortrijk, Poperinge en Roeselare • Telkens verbonden aan een centrumschool:het Vrij Technisch Instituut

4. Raad van Bestuur van de scholengemeenschap Centrumraad van het CDO:adviesorgaan bestaande uitvertegenwoordigers van minimum viergeledingen:- onderwijs- clbsociale partners:- werkgevers- werknemers Directeur VTI Coördinator CDO Begeleidersgroep:- (technisch adviseur)- (verantwoordelijken diverse groepen)- begeleiders algemene vorming- begeleiders praktijk- trajectbegeleiders Organogram van een CDO (1)

5. Organogram van het CDO (2) • Samenwerkingsverbanden met diverse organisaties:- centra voor levensvorming (vormingswerk): * gewone lesactiviteiten algemene vorming * brugprojecten (promotor) * voor-trajecten- sectoren: FVB, IPV, …- VDAB- DBO, ESF- werkgevers, vakbonden, sociale secretariaten- sociale organisaties…- comité bijzondere jeugdzorg, jeugdrechtbank- ...

6. Leerlingenpopulatie (1) • 1. Inschrijvingsvoorwaarden:- vanaf 16 jaar zonder voorwaarden; - vanaf 15 jaar mits de eerste 2 jaren secundair onderwijs gevolgd te hebben; - +18-jarigen: ° andere opleiding dan in voltijds indien Get. 3de gr. behaald; ° zeker contract tewerkstelling (niet alleen voor kinderbijslag).

7. Leerlingenpopulatie (2) • 2. Kenmerken:- redenen tot inschrijving:° echte keuze leren en werken ° certificaat behalen ° gebrek aan welbevinden voltijds onderwijs ° conflictsituatie op school ° watervalsysteem (juiste oriëntering, keuze?) ° persoonlijke redenen (leefomgeving)

8. Leerlingenpopulatie (3) - Heterogeen samengestelde groepen: ° vaardigheden en attitudes ° motivatie ° leeftijd (15- tot 20-jarigen) - Sterk wisselende leerlingengroep gedurendeeerste jaarhelft van het schooljaar: ° in principe inschrijven tot 31 januari van het schooljaar ° omwisselen om reden van tewerkstelling ° …

9. Evolutie leerlingenaantal in West-Vlaanderen

10. Vorige onderwijsvorm

11. Vorige onderwijsvorm (%)

12. Visie • Als team willen wij de jongeren van het deeltijds onderwijs:- een zinvol vormings- en opleidingsaanbod geven,- op maat van de jongeren,- gericht op volwaardig, met rechten en plichten, functioneren in de maatschappij. • Instap in deeltijds onderwijs is drempelloos en selectieloos:- streven naar optimale begeleiding tijdens de vijf dagen;- aandacht voor attitudes en inhoud van een beroep;- component tewerkstelling staat centraal in het traject. • Samenwerking met heel wat externen noodzakelijk • Sterk engagement van de personeelsleden

13. Pedagogische aanpak • streven naar individueel traject voor elke jongere; • in aspv inspelen op vragen van leerkrachten beroeps-gerichte vorming en van de werkgevers; • differentiatie belangrijk, zoeken naar passendedidactische werkvormen (zie ‘aspv aan zet’); • individueel traject gaat mee naar andere leerkracht bij verandering groep of bij het nieuwe schooljaar • traject uitwerken in nauwe samenwerking met Netwerk Welzijn Jongere

14. Algemene Sociale en PersoonlijkheidsVorming (ASPV): 7u • Via thematisch werk de jongeren begeleiden om een getuigschrift te behalen.- basisvaardigheden rekenen en taal;- actualiteit bespreken;- diverse thema’s zoals mobiliteit, relationele vorming, alcohol en drugs, muziek, solliciteren …;- cultuuruitstappen en sportactiviteiten. • Ook de cursus bedrijfsbeheer wordt aangeboden.(voor jongeren die al het Get. 2de gr. behaald hebben)

15. Beroepsgerichte opleiding: 8u (1) • De jongere doorloopt een individueelleertraject, volgt een kwalificatiegerichte beroepsopleiding. • De beroepsopleiding in het centrum is alternerend aan de opleiding op de tewerkstellingsplaats.

16. Beroepsgerichte opleiding: 8u (2) • Lineaire opleiding:- VLOR steekkaarten per opleiding;, • - schooljaargebonden. • Modulaire opleiding:- modulair traject;- niet schooljaargebonden;- project didactische werkvormen;- stap voor stap principe;- motivatieverhogend.

17. Opleidingen BGV: rubriek bouw • Werfbediener • Metselaar • Voeger • Vloerlegger/wand- en tegelzetter • Dakbedekker • Stukadoor

18. Opleidingen BGV: rubriek hout • Houtbewerker • Machinale houtbewerker • Schrijnwerker - timmerman

19. Opleidingen BGV: rubriek metaal • Lasser-monteur • Lasser-plaatbewerker • Bediener werktuigmachines • Onderhoudswerker metaal • Draaier-frezer • Installateur sanitaire installaties

20. Opleidingen BGV:rubriek elektriciteit • Bedrader – bestukker • Hulpelektricien residentiële elektriciteit • Elektricien residentiële elektriciteit

21. Opleidingen BGV:rubriek land- en tuinbouw • Tuinaanlegger • Tuinbouwarbeider • Groenarbeider • Medewerker bloemenzaak en tuincenter

22. Opleidingen BGV: rubriek transport • Hulpmecanicien personenwagens • Mecanicien personenwagens • Carrossier

23. Opleidingen BGV:rubriek distributie • Goederenbehandelaar – magazijnier • Goederenbehandelaar – magazijnier – heftruckchauffeur • Goederenbehandelaar – magazijnmedewerker • Verpakkingsoperator

24. Opleidingen BGV:rubriek decoratie • Schilder • Schilder – behanger • Schilder – behanger - vloerbedekker

25. Opleidingen BGVrubriek textiel • ? (Kortrijk)

26. Opleidingen BGV: rubriek voeding - horeca • Keukenhulp • Zaal- en keukenhulp • Hulpkok • Horecamedewerker

27. Opleidingen BGV:rubriek personenzorg • Logistiek helper in de verzorgingsinstellingen • Logistiek assistent in de ziekenhuizen • Verzorgende

28. Opleidingen BGV:rubriek onderhoud • Onderhoudswerker gebouwen • Hulp in huishouden

29. Opleidingen BGV:rubriek handel • Kassier • Winkelbediende • Administratief helper

30. Te behalen attesten en getuigschriften • Getuigschrift 2de graad bso (6 voorwaarden) • Kwalificatiegetuigschrift (volgens het gevolgde leertraject) • Deelcertificaten modulaire opleiding • Getuigschrift industrieel leerlingwezen • Getuigschrift over de basiskennis van het bedrijfsbeheer • Attest verworven bekwaamheden

31. Getuigschrift 2de graad bso (1) • Met uitzondering van de 1ste graad, ten minste 2 schooljaren secundair onderwijs gevolgd hebben. • Voor de algemene vakken in voldoende mate de doelstellingen uit het leerplan bereikt hebben. • Voldaan hebben aan de vastgelegde beroepscompetenties. • Het geheel van de vakken in een dbso gevolgd hebben. • Kwalificatiegetuigschrift behaald hebben. • Een deeltijds alternerende werkplekervaring op contractuele basis verworven hebben. (voorwaarden: zie volgende dia)

32. Getuigschrift 2de graad bso (2) • Voorwaarden betreffende de tewerkstelling:- ten minste 8u per week (gradueel opbouwen mogelijk);- contracten: werknemersleercontract of ILW, deeltijds arbeidscontract of DAC, contract individuele beroepsopleiding of IBO, beroepsinlevingsovereenkomst of BIO, contract thuishelper, brugproject;- indien 2 schooljaren deeltijds onderwijs: minimum 3 maand werken tijdens 1ste schj, minimum 6 maand werken tijdens 2de schj,en minimum 12 maanden over de 2 schooljaren;- indien 1 schooljaar deeltijds onderwijs: minimum 6 maand gewerkt hebben;- slechts één contract per schooljaar mogelijk.

33. Brugprojecten • Brugprojecten:- opleiding/tewerkstelling gedurende de 3 dagen georganiseerd door een promotor (vzw);- doel: jongeren met onvoldoende attitudes en vaardigheden kansen bieden zich verder bij te werken met als doel een reguliere tewerkstelling;- opleidingsvergoeding: € 240 per maand voor 20u/week werken.

34. Voortrajecten • Voortrajecten:- meestal georganiseerd in samenwerking met het vormingswerk- doel: jongeren die nog niet klaar zijn om via brugprojecten te participeren aan tewerkstelling, motiveren en activeren via allerhande methodes en snuffelstages. Doorstroming naar brugprojecten is het hoofddoel.

35. Time-out • Jongeren die zich niet meer kunnen handhaven in het cdo gedurende de 2 lesdagen, dit na een lange weg van begeleiding (= gesprekken, volgkaarten, pedagogisch contract, ambulante externe hulpverlening …). • Via vormingswerk of in eigen beheer volgt de jongere een duidelijk individueel traject. Dit gebeurt best niet op het centrum:- wel blijvende betrokkenheid met het centrum,- betrokkenheid van de ouders waar noodzakelijk. • Uiteindelijke doelstelling is een terugkeer naar het centrum mogelijk te maken. (de jongere blijft meestal wel werken)

36. Schema traject

37. Trajectbegeleiding (1) • Team • Leerkrachten/begeleiders(vormingswerk) • Leerlingenbegeleiders • Tewerkstellingsbegeleiders • Coördinator • Time out • CLB • externen

38. Trajectbegeleiding (2) • Begeleiding (formeel/informeel) • Aanwezigheden/stiptheid • Conflictsituaties • Hulpvraag • Overleg • Heel wat intern overleg • Intensieve communicatie met ouders en externen

39. Realisatie voltijds engagement

40. Personeel • Sterk engagement • Motiveren leerlingen – sterk leerlingengericht • Heterogene en sterk wisselende groepen • Opvolgen leertraject ook naast de twee lesdagen • Bedrijfsbezoeken

41. Knelpunten dbso: • Negatief imago in schril contrast met de bereikte resultaten in vrije centra dbso West-Vlaanderen. • Doorverwijzingsproblematiek voltijds onderwijs.(watervalsysteem) • Ondersteuning overheid bij spijbelproblematiek. • Diverse soorten contracten en geen conformiteit tussen de verschillende sectoren. • Voltijds engagement tot op heden niet afdwingbaar. • Esf-subsidie mag niet wegvallen.

42. Troeven dbso: • Schoolmoeheid bij de jongeren opvangen. • Via werken en leren vaardigheden en attitudes opdoen. • Op het einde van de tewerkstelling/opleiding mogelijkheid om vaste tewerkstellingsplaats te hebben. • Individuele begeleiding van elke jongere. • Leerlinggericht/dicht bij de leefwereld van de jongere. • Open klimaat tussen jongeren-personeelsleden-directie

43. Slotconclusie: Volwaardig alternatief !!