Regio West Brabant 25-6-09 ‘de Nobelaer’ Etten-Leur

1. Regio West Brabant 25-6-09‘de Nobelaer’ Etten-Leur 1 • TOEZICHT OP DE BESTAANDE GEBOUWENVOORRAAD: • Een rol van het gemeentelijk BWT ? Of !! • een bijdrage vanuit de Vereniging BWT Nederland • door ing Gert-Jan van Leeuwen directeur

2. Wat is de VBWTN? 2 DOELSTELLINGEN: PROFESSIONALISERING & BELANGENBEHARTIGING In 2003 voortgekomen uit: Platform BWT Grote Gemeenten Nu 260 gemeentelijke leden (ca 80 % vd bevolking) 40 geassocieerde leden (bedrijven, instellingen) 775 persoonlijke leden (medewerkers gemeenten etc.)

3. BWT en de bestaande bouw 3 • De wet en de werkelijkheid…DE ZORGPLICHT • Woningwet Artikel 1a • De eigenaar van een bouwwerk, standplaats, open erf of terrein of degene die uit anderen hoofde bevoegd is tot het daaraan treffen van voorzieningen draagt er zorg voor dat als gevolg van de staat van dat bouwwerk, die standplaats, dat open erf of terrein geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat dan wel voortduurt. • 2. Een ieder die een bouwwerk of standplaats bouwt, gebruikt, laat gebruiken of sloopt, dan wel een open erf of terrein gebruikt of laat gebruiken, draagt er, voor zover dat in diens vermogen ligt, zorg voor dat als gevolg van dat bouwen, gebruik of slopen geen gevaar voor de gezondheid of veiligheid ontstaat dan wel voortduurt.

4. BWT en de bestaande bouw 4 • De wet en de werkelijkheid… HET TOEZICHT • Woningwet Artikel 100: • Burgemeester en wethouders dragen zorg voor de bestuursrechtelijke handhaving van het bepaalde bij of krachtens de hoofdstukken I tot en met IV. • In het kort: b&w en dus BWT hebben onder andere tot taak om toe te zien op de naleving van de zorgplicht, ook waar het gaat om bestaande bouw van oplevering tot en met sloop!

5. BWT en de bestaande bouw 5 • De wet en de werkelijkheid: • Grote verschillen tussen gemeenten, kwalitatief en kwantitatief:Stelselmatige aandacht bestaande voorraad met nadruk op woningvoorraad in G4 + nog een paar steden<>elders alleen respons op klachten van huurders<>of specifieke problematiek als verzakkingen, grondwaterstand, etc.

6. BWT en de bestaande bouw 6 • Waardoor zijn die verschillen ontstaan? • 1 Voor G4 etc. is beheer bestaande (woning)voorraad in de eerste plaats een kwestie van sociaal-economisch en ruimtelijk beheersbaar houden van de stad,een politieke must. • Kleinere steden kennen dat vraagstuk minder, maar daarop zijn soms wel uitzonderingen. • 2 Bouwregelgeving, politieke aandacht en 2e lijns toezicht zijn vooral gericht op nieuwbouw (en verbouw), amper op beheer.

7. BWT en de bestaande bouw 7 • Waardoor zijn die verschillen ontstaan? • 3 Financiering: • Vergunningverlening en toezicht op de uitvoering daarvan worden grotendeels betaald uit legesopbrengsten • Toezicht op de bestaande bouw en handhaving komen grotendeels ten laste van algemene middelen (en een beetje uit dwangsombaten e.d.)

8. Problemen bestaande bouw: 8 • Recent: • Vallend metselwerk, vallende gevelplaten, instortingsgevaar balkons, brandover*slag, binnenklimaat (woningen maar ook scholen!)… (* eigenlijk branddoorslag!) • Maar al veel langer: • Funderingsproblemen, paalrot, betonrot, asbest, gas- en elektra, platte daken, grondwaterproblemen, open verbrandingstoestellen… • En wat te denken van: • Energieprestatie, wooncomfort, bereikbaarheid…!?

9. Problemen bestaande bouw: 9 • Omvang problematiek? • Jaarlijkse nieuwbouw = 1 % van reeds bestaande (woning)voorraad • We bouwen voor 50 jaar, maar het moet dus 100 jaar mee… • ¾ huidige*) bouwaanvragen heeft betrekking op aanpassing en verbetering bestaande bouw • *) dit zal door verruiming vergunningvrij bouwen drastisch verminderen, niet qua bouwproductie, maar wel qua procedures • Prof. Ing. André Thomsen TU Delft >

10. Problemen bestaande bouw: 10 • Bedrijfsgebouwen: • Kronkel in de regelgeving: • Aanhoudingsbepaling in de Woningwet bij o.a. MilieuvergunningMaar geen aanhoudingsbepaling in Wet milieubeheer • Omgevingsvergunning maakt daar deels een eind aan mits integraal toezicht en handhaving nu echt worden opgepakt!

11. (Integraal) Toezichtprotocol PLAN BOUW SLOOP GEBRUIK 11 • Wat is het? • Na Toezichtprotocol voor de bouw hebben wesamen met collega’s milieu en brandveiligheideen Integraal Toezichtprotocol ontwikkeld voortoezicht en naleving Wabo • En we werken samen met Bouwend Nederland aan privaat gebruik door bouwbedrijven voor kwaliteitsbewaking en meer???En er komt een verdiepingsinstrument voor de gebruiksfase van bestaande woningvoorraad, horeca, etc.

12. (Integraal) Toezichtprotocol Opbouw integraal toezichtprotocol 12 Regelgeving: Activiteitenbesluit Gebruikbesluit Bouwbesluit Praktijk: Één checklist per object :

13. Andere tijden op komst 13 • Besluit omgevingsrecht > tot 57 % afname aantal vergunningen • Certificering BRL5019 > minder toetswerk door gemeenten • Wabo / omgevingsdiensten > integraal werken, beïnvloeding door werk- en denkkader milieu en brandveiligheid • Aandacht en capaciteit verschuiven naar toezicht en handhaving • Voorwaarde: Algemene middelen en professionaliteit!

14. Meer weten? 14 • www.bwtinfo.nl • www.vereniging-bwt.nl • Maandblad ‘Bouwregels in de Praktijk’ • 1+2 juli: Studiedagen Toezicht in de Bouw (Nieuwegein) • 26 november: Congres Bouwregels in de Praktijk in Rotterdam (ism Bouwend Nederland, BNA, ONRI, Aedes en VROM)