Podejmowanie decyzji

1. Podejmowanie decyzji

2. Sytuacja decyzyjna jest scharakteryzowana przez: • Zbiór możliwych działań, miedzy którymi decydent może dokonywać wyboru • Zbiór możliwych stanów otoczenia, których decydent nie może kontrolować • Zbiór wyników będących wynikami/ rezultatami podjętej decyzji przy określonym stanie otoczenia • Subiektywną ocenę użyteczności wyników

3. Podejmowanie decyzji w warunkach pewności • Każda z decyzji może dać tylko jeden możliwy wynik i są one nam doskonale znane • Deterministyczna sytuacja decyzyjna • Wybieramy tę decyzję, która pozwala na osiągnięcie wyniku o najwyższej użyteczności • Poszukiwanie optimum konsumenta, maksymalizacja zysków przy znajomości kosztów i popytu, problem przydziału zadań, problem komiwojażera • Metody programowania liniowego, wyznaczanie ścieżki krytycznej

4. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka • Niewiedza dotyczy tylko stanu otoczenia występującego w rzeczywistości – znamy rozkład prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych stanów • Kryterium wartości oczekiwanej odpowiadającej danej decyzji przy różnych stanach otoczenia • Dane są 3 sposoby działania: A1, A2, A3 oraz 3 stany otoczenia: X1, X2, X3

5. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka– przewidywane rezultaty każdego działania przy danym stanie otoczenia

6. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzykap1=0,25, p2=0,5, p3=0,25

7. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzyka- ocena warunków niepewnych Podjęcie decyzji dotyczącej zainwestowania 1000 zł – oczekiwane wypłaty • 1200 zł z prawdopodobieństwem 1 • 1100 zł z prawdopodobieństwem 0,5 lub 1300 zł z prawdopodobieństwem 0,5 • 900 zł z prawdopodobieństwem 0,5 lub 1500 zł z prawdopodobieństwem 0,5 • 0 zł z prawdopodobieństwem 0,999 lub 1200000 zł z prawdopodobieństwem 0,001

8. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzykafunkcja użyteczności u(xi)=PIERWIASTEK(xi)

9. Podejmowanie decyzji w warunkach ryzykaocena pojedynczych wyników • Obojętność wobec ryzyka (f. użyteczności jest liniowa) • Wszystko mu jedno czy otrzyma na pewno wynik równy wartości oczekiwanej, czy też weźmie udział w loterii • Niechęć do ryzyka (f. użyteczności jest wklęsła) • Woli wynik pewny, niż loterię o równej mu wartości oczekiwanej • Skłonność do ryzyka (f. użyteczności jest wypukła) • Wyżej oceniany wynik loterii o danej wartości oczekiwanej niż równy jej wynik pewny

10. Preferencje i użyteczność Liniowa funkcja użyteczności Wklęsła f. użyteczności Subiektywna użyteczność wyniku Wypukła funkcja użyteczności Obiektywna miara wyniku

11. Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności • Nie znamy prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych stanów otoczenia • Kryteria • Pesymizmu – wybór strategii, przy której w najgorszym stanie otoczenia użyteczność wyniku będzie największa • Optymizmu – wybór strategii, w której wynik będzie największy z możliwych • Laplace’a – przyjmujemy, że prawdopodobieństwa wystąpienia poszczególnych stanów są równe; wybór strategii, która przy tym założeniu umożliwi uzyskanie największej użyteczności wyniku • Rozczarowania – różnica między użytecznością rzeczywiście uzyskanej wypłaty, a użytecznością, jaka można by było uzyskać, gdyby stan natury był z góry znany – przyjmowana miara

12. Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności

13. Podejmowanie decyzji w warunkach niepewności • Pesymizmu – strategia A2 (w najgorszym razie dostanie 30) • Optymizmu – strategia A3 (w najlepszym przypadku dostanie 180) • Laplace’a – prawdopodobieństwo 1/3; strategia A1 – użyteczność=50 • Rozczarowania – strategia A2 (minimalne największe rozczarowanie 130)

14. Macierz rozczarowania

15. Podejmowanie decyzji w warunkach konfliktu • Na stan otoczenia wpływają zarówno działania rozpatrywanego decydenta, jak i innych decydentów • Sytuacja decyzyjna opisywana za pomocą tzw. gry strategicznej • Zbiór graczy • Przestrzeń strategii • Funkcje użyteczności wypłat • Reguły gry

16. Podejmowanie decyzji w warunkach ignorancji • Najczęściej podmiot podejmujący decyzje w rzeczywistych sytuacjach gospodarczych znajduje się w sytuacji ignorancji, czyli nie zna wszystkich możliwych stanów otoczenia, ani wszystkich decyzji, które mógłby w tej sytuacji podjąć, ani nie zna końcowego rezultatu • Decydent musi zdecydować, czy zaopatrzyć się w informacje, które mogą zmniejszyć jego ignorancję, czy podjąć decyzje od razu • Po uzyskaniu informacji jego wiedza jest inna i znowu stoimy w obliczu decyzji informacyjnej itd. ...

17. Zadanie domowe • Firma Kawosz produkuje dwie mieszanki kawowe: Rodzinna i Mocca. Mieszanki sporządza się z trzech gatunków: robusta, super i arabica. Miesięczne dostawy i ceny zakupu poszczególnych gatunków podaje tabela 1 (w kg) • Proporcje stosowane w poszczególnych mieszankach podaje tabela 2 • Dane dotyczące popytu w kg i ceny rynkowej za kg mieszanek podaje tabela 3 • Wyznaczyć miesięczny poziom produkcji kaw rodzinnej i mocca tak, aby zysk z ich produkcji był maksymalny