Fundacja Komeńskiego

1. Fundacja Rozwoju Dzieci im. Jana Amosa Komeńskiego Dlaczego edukacja małych dzieci jest ważna Pawłosiów 01.12.2009 Fundacja Komeńskiego

2. Fundacja Komeńskiego Jesteśmy organizacją pozarządową działającą od 2003 roku. Dążymy do zapewnienia optymalnych warunków rozwoju i wyrównania szans edukacyjnych wszystkim dzieciom od urodzenia do 10 roku życia. Chcemy stwarzać dzieciom jak najlepsze warunki do budowania poczucia własnej wartości, rozbudzania ciekawości, rozwijania samodzielności i kreatywności. Szczególnie dbamy o dobro tych dzieci, które mają mniejsze szanse na udany start w dorosłe życie: z małych miejscowości, ze środowisk zaniedbanych ekonomicznie i kulturowo. Fundacja Komeńskiego

3. Fundacja Komeńskiego - priorytety Zapewnienie wszystkim dzieciom dostępu do wysokiej jakości wczesnej edukacji Ośrodki Przedszkolne, Grupy Zabawowe, Centra Dziecka i Rodziny Podnoszenie jakości edukacji elementarnej w Polsce Akademia Komeńskiego - Ośrodek Ustawicznej Edukacji Nauczycieli i Rodziców Uspołecznianie zarządzania edukacją Lokalne Strategie Edukacji/ Wyrównywania szans edukacyjnych Partnerstwo na rzecz Rozwoju i Edukacji Małych Dzieci (PREMD) Zwiększenie świadomości społecznej na temat znaczenia wczesnej edukacji dla równości szans i rozwoju kapitału ludzkiego Konferencje, seminaria, publikacje Fundacja Komeńskiego

4. Dlaczego należy inwestować w rozwój i edukację małych dzieci I. Wczesne doświadczenia dzieci mają długofalowy i formujący wpływ na rozwój mózgu, umiejętności i zachowań człowieka. • Okresem krytycznym jest czas między urodzeniem a 5 – 6 rokiem życia, czyli przed rozpoczęciem formalnej nauki. • Wtedy właśnie najdynamiczniej rozwijają się umiejętności językowe, matematyczne, społeczno-emocjonalne, buduje się poczucie własnej wartości i ciekawość świata – fundamenty nieodzowne do osiągnięcia sukcesu w życiu. Fundacja Komeńskiego

5. Rozwój i edukacja małych dzieci Gęstość synaps Po urodzeniu 6 lat 14 lat Rethinking the Brain, Families and Work Institute, Rima Shore, 1997. From: Founders’ Network, slide 03-012 FundacjaKomeńskiego

6. Edukacja małych dzieci – moment krytyczny Lata przed-szkolne Lata szkolne Wysoka Matematyka Umiejętności społeczne Tworzenie znaczeń Wrażliwość Język Sposoby reagowania Kontrola emocji Widzenie Słyszenie Niska 1 2 3 4 5 6 7 0 Lata życia Graph developed by Council for Early Child Development (ref: Nash, 1997; Early Years Study, 1999; Shonkoff, 2000.)

7. Dlaczego należy inwestować w rozwój i edukacje małych dzieci II. Wspieranie edukacji małych dzieci to najlepsza inwestycja. • Stopa zwrotu z inwestowania w rozwój małych dzieci jest bardzo wysoka. • Jak dowodzi laureat ekonomicznej Nagrody Nobla James Hackmann, inwestowanie w rozwój i edukację dzieci do 6 roku życia, daje zwrot w wysokości co najmniej czterokrotnej. • Stopa zwrotu inwestycji maleje bardzo znacząco w miarę wzrastania dzieci. Inwestowanie w przygotowanie zawodowe jest już nieopłacalne z ekonomicznego punktu widzenia. Fundacja Komeńskiego

8. Edukacja małych dzieci jako inwestycja przedszkole szkoła Zwrot z każdego zainwestowanego $ przygotowanie zawodowe wiek Inwestycja w edukację przedszkolną zwraca się w przyszłości – lepiej wykształcone społeczeństwo to większe wpływy z podatków oraz mniejsze koszty pomocy społecznej. Fundacja Komeńskiego

9. Dlaczego należy inwestować w rozwój i edukację małych dzieci III. Dobre środowisko rozwojowo-edukacyjne dla małych dzieci umożliwia dobrą współpracę z rodzicami. • Wsparcie rodziców w wychowywaniu małych dzieci to najlepsza profilaktyka. • Dobre środowisko pozwala wcześnie wykrywać i eliminować deficyty i prowadzić – wspólnie z rodzicami - efektywne działania wspierające prawidłowy rozwój dzieci. Fundacja Komeńskiego

10. Dlaczego należy inwestować w rozwój i edukację małych dzieci IV. Wczesna profilaktyka zachowań agresywnych – szansą na dobrą edukację w przyszłości  Badania wykazują, że dzieci o wysokim poziomie agresji prezentowanej w wieku 5 latwielokrotnie częściej nie kończą edukacji na poziomie ponadgimnazjalnym (80% prawdopodobieństwa przerwania nauki ws 25% prawdopodobieństwa). Jeżeli dzieci nigdy nie zachowywały się agresywnie to prawdopodobieństwo że skończą szkołę jest prawie 80% dużo bardziej zagrożone wypadnięciem z systemu edukacji są dzieci które bardzo często zachowują się agresywnie. Fundacja Komeńskiego

11. Edukacja małych dzieci - profilaktyka Tremblay 1999 FundacjaKomeńskiego

12. Dlaczego należy inwestować w rozwój i edukację małych dzieci V. Wczesne doświadczenia edukacyjne najefektywniej pomagają wyrównywać szanse życiowe dzieci. • Wczesne dzieciństwo jest pierwszym i zasadniczym etapem tworzenia się nierówności edukacyjnych ponieważ w tym okresie możliwości rozwojowe dzieci są największe i najsilniejszy jest wpływ środowiska, w którym są wychowywane. • Pozytywne zmiany relacji wychowawczych w rodzinach i wsparcie specjalistyczne  dla dzieci poniżej 5 roku życia może przełamać schemat społecznego dziedziczenia biedy i problemów społecznych. • Dlatego dostęp do jakościowej edukacji jest szczególnie ważny dla dzieci wychowujących się w środowiskach zaniedbanych kulturowo i ekonomicznie. Fundacja Komeńskiego

13. Jakość edukacji małych dzieci Wysoka jakość edukacji przekłada się na dobry start szkolny dziecka. Wysoka jakość edukacji to przede wszystkim: • dobra, relacja nauczyciela z dzieckiem • dobry program pracy z dziećmi • dobra współpraca nauczyciela z rodzicami Fundacja Komeńskiego

14. Unia Europejska – inwestowanie w małe dzieci • Państwowe subwencje na edukację małych dzieci prowadzoną przez różne podmioty (publiczne, pozarządowe, prywatne) •  Obniżanie wieku obowiązku szkolnego/przedszkolnego •  Tworzenie systemów podnoszenia kwalifikacji pedagogicznych osób pracujących z małymi dziećmi  Wprowadzanie do ustawodawstwa oświatowego różnorodnych form wspierających rozwój dzieci. Fundacja Komeńskiego

15. Unia Europejska – inwestowanie w małe dzieci Zgodnie z postanowieniami Strategii Lizbońskiej państwa członkowskie Unii Europejskiej powinny dołożyć wszelkich starań aby do 2010 r.: 90% dzieci miało zapewnioną edukacje przedszkolną 33% dzieci poniżej 3 lat miało zapewniony dostęp do edukacji różnych form opieki i wychowania.

16. Różnorodne formy opieki i edukacji • Anglia * • Dla dzieci w wieku 0-5 lat •  Grupy zabawowe • Dzienne placówki oświaty • Ośrodki dla dzieci • Ośrodki rodzinne • Przedszkola • Klasy zerowe przy szkołach podstawowych (od 3 lat) • Świetlice rekreacyjne • Świetlice rodzinne • Opiekunki do dzieci • Świetlicobusy • Wypożyczalne zabawek • I inne * Zgodnie z ustawą „The Children Act” • Polska • Dla dzieci w wieku 0-5 lat • Żłobki •  Przedszkola * • Inne formy wychowania przedszkolnego* • * Na podstawie Ustawy o systemie oświaty • Francja * • Dla dzieci w wieku 0-5 lat • Opiekunki pracujące we własnych domach • Opiekunki zajmujące się dziećmi w domu rodziców • Publiczne żłobki • Żłobki rodzinne • Ogniska dziecięce • École maternelle * powszechna edukacja dla dzieci 3-5 letnich (99% dzieci) * Na podstawie Ustawy o szkolnictwie z 1886 r. Fundacja Komeńskiego

17. Małe dziecko w Polsce - statystyki Źródło danych: Główny Urząd Statystyczny (GUS) 2008 Fundacja Komeńskiego

18. Małe dziecko w Polsce - statystyki Liczba dzieci w/w 3-5 lat 1064153 Miasto 611 644 Wieś 452 509 Liczba dzieci w przedszkolach lub oddziałach przedszkolnych 556552 Miasto 429 986 Wieś 126 250 Źródło danych: Główny Urząd Statystyczny (GUS) 2008 Fundacja Komeńskiego

19. Małe dziecko w Polsce - statystyki Liczba dzieci w/w 0-3 lat 1534735 Miasto 891954 Wieś 642781 Liczba dzieci w żłobkach i oddziałach żłobkowych 30187 Miasto 30173 Wieś 14 Razem około 2% Źródło danych: Główny Urząd Statystyczny (GUS) 2008 Fundacja Komeńskiego

20. Wspieranie rozwoju i edukacji małych dzieci - kierunki zmian • I. Podnoszenie jakości instytucji zajmujących się małymi dziećmi  wyższe kwalifikacje nauczycieli II. Dywersyfikacja form pracy z dziećmi  korzystanie z dobrych praktyk organizacji pozarządowych III. Uspołecznianie zarządzania edukacją  większy wpływ rodziców  długofalowe strategie edukacyjne wypracowywane w dialogu społecznym  uwzględnienie potrzeb i opinii najmłodszych obywateli Fundacja Komeńskiego

21. Projekt– „Wyrównywanie szans edukacyjnych dzieci wiejskich” • Podnoszenie jakości instytucji zajmującymi się małymi dziećmi – szkolenia dla nauczycieli, rodziców, pracowników urzędu gminy, zespoły nauczycielsko – rodzicielskie podejmujące działania na rzecz dzieci. • Dywersyfikacja form opieki – nowa forma zajęć Grupy Zabawowe dla dzieci i rodziców, możliwość prowadzenia zajęć przez wyszkolonego Animatora (nauczyciele, rodzice, pracownicy świetlic i bibliotek). • Uspołecznianie zarządzania edukacją– strategie wyrównywania szans edukacyjnych opracowywane z udziałem społeczności lokalnej, organizacja pozarządowa jako partner lokalnych instytucji edukacyjnych podejmujący działania na rzecz małych dzieci. Fundacja Komeńskiego

22. Sponsor Projektu • Wsparcie udzielone przez Islandię, Liechtenstein i Norwegię poprzez dofinansowanie ze środków Mechanizmu Finansowego Europejskiego Obszaru Gospodarczego oraz Norweskiego Mechanizmu Finansowego, a także ze środków budżetu Rzeczpospolitej Polskiej w ramach Funduszu dla Organizacji Pozarządowych Fundacja Komeńskiego

23. Dziękuję za uwagę! „Bo jakie początki takie będzie wszystko” - Jan Amos Komeński www.frd.org.pl