Współpraca lekarza z biblioteką medyczną: spojrzenie lekarza

1. KONFERENCJA BIBLIOTEK MEDYCZNYCH Bydgoszcz, 16.09.2008 Współpraca lekarza z biblioteką medyczną: spojrzenie lekarza Dr hab. n. med. Jan Styczyński Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Collegium Medicum, UMK, Bydgoszcz

2. Praca lekarza w klinice 1. terapia pacjentów 2. praca naukowa 3. działalność dydaktyczna

3. Terapia pacjentów • wyselekcjonowana grupa pacjentów • konieczność poszukiwania rozwiązań terapeutycznych • stosowanie indywidualnych rozwiązań • prowadzenie terapii wysokospecjalistycznej

4. Działalność naukowa • Z prowadzenia najtrudniejszych klinicznie pacjentów wynika możliwość, potrzeba i konieczność: • opracowania naukowego • rozwoju metod terapeutycznych • porównania swoich osiągnięć z innymi

5. Działalność dydaktyczna • regularna praca ze studentami • studenckie koła naukowe • praca indywidualna ze studentami • szkolenie podyplomowe lekarzy stażystów • specjalizacje • zdawanie egzaminów specjalizacyjnych

6. Lekarz pracujący w klinice realizuje swoje dwie podstawowe ambicje związane z pracą: 1. skuteczne leczenie pacjentów 2. awans zawodowo-naukowy

7. Biblioteka medyczna • miejsce pozyskiwania informacji do pracy klinicznej i do pracy naukowej • wymagania lekarza: zasady EBM (evidence-based-medicine) • poszukiwanie wiadomości udowodnionych i opublikowanych Zasady EBM stosowane są w sposób ciągły w pracy klinicznej. Lekarze zdają sobie sprawę z hierarchii i wartości prac.

8. Miejsca pozyskiwania wiedzy • możliwości biblioteki medycznej i internetu • - wiedza internetowa ? • - trend do łączenia tych 2 możliwości Biblioteka medyczna - instytucja wirtualna. Własny laptop (często z mobilnym dostępem do Internetu) staje się portalem tej biblioteki, dostępnym o każdej porze, w każdym miejscu. Kluczową sprawą staje się możliwość zdalnego dostępu do oferty biblioteki oraz zakres tej oferty.

9. Lekarz szuka w bibliotece medycznej: • Bazy medycznej z abstraktami, pełnego tekstu pracy naukowej, podręcznika, monografii specjalistycznych, materiałów zjazdowych, książek (również w wersji elektronicznej) • Pełnych tekstów prac naukowych • Potwierdzenia efektów swojej pracy naukowej i zawodowej

10. Oczekiwania od biblioteki medycznej Zróżnicowane na różnych etapach rozwoju zawodowego: Student - np. praca licencjacka, magisterska Doktorant - rozprawa doktorska Habilitant - rozprawa habilitacyjna Profesor - różne wymagania Lekarz praktyk -leczenie pacjenta

11. Zadania biblioteki wobec lekarzy • ułatwić dostęp do artykułu ze specjalistycznego czasopisma • ułatwić dostęp do książki • udzielanie porad bibliotecznych

12. Książki i podręczniki Zalety podręczników Wersja elektroniczna książek ! Ideałem jest posiadanie podręcznika w swoim laptopie, a na potrzeby „dyżurowe” – w palmtopie. Coraz więcej książek jest sprzedawanych wraz z wersją on-line, corocznie aktualizowaną. Potrzeba szybkiego dostępu do informacji stała się normalnym elementem naszych czasów. Właściwie jest to jedno ze znamion okresu w którym żyjemy.

13. Bazy medyczne • Rola biblioteki medycznej w udostępniania form drukowanych. • Coraz bardziej potrzebna jest forma elektroniczna. • Podstawowym elementem medycznej informacji elektronicznej są bazy naukowe. • PubMed: 17 mln rekordów, 5 tysięcy czasopism z ponad 80 państw. • Embase

14. Polskie bazy medyczne: Polska Bibliografia Lekarska • W PBL znajduje się ponad 350 tysięcy rekordów od 1979 roku, z ponad 300 czasopism biomedycznych. • Minusem PBL jest jej ograniczenie funkcjonalności jako wyszukiwarki, a poza tym nie wszystkie publikacje są w niej dostępne. Brakuje również polskich tekstów w wersji elektronicznej. • Niekompatybilność z programami typu EndNote i Reference Manager, niezbędnych do prawidłowego cytowania innych materiałów źródłowych.

15. Oczekiwania w stosunku do pracowników bibliotek • Coraz większe oczekiwania ze strony lekarzy • Po roku 2000 zwiększyła się liczba polskich publikacji w czasopismach z Listy Filadelfijskiej • Zapotrzebowanie na różne analizy wykonywane przez biblioteki dla lekarzy, np. dotyczących różnych awansów naukowych w różnych uczelniach. • Doktoraty !

16. Podsumowanie: przykłady z życia wzięte(1) Pierwsza praca zjazdowa (1992), wystarczyło przeczytanie 1 rozdziału z książki. Pierwsza praca oryginalna (1994) potrzebne mi było zapoznanie się z kilkoma prac, skorzystałem też z Głównej Biblioteki Lekarskiej (GBL). Doktorat (1995) - znalazłem wszystkie publikacje i abstrakty polskie oraz wszystkie publikacje zagraniczne (których zdobycie zajęło mi kilka tygodni) związane z tematem mojej pracy doktorskiej, zmieściły się one w jednym cienkim segregatorze, złożyłem też 2 wizyty w GBL.

17. Podsumowanie: przykłady z życia wzięte(2) Pierwsza praca za granicę (1998) potrzebny był mi 1 segregator z kserokopiami publikacji. Pierwsza „zamówiona” praca zagraniczna (2001) zebrałem już 2 segregatory kserokopii. Habilitacja (2003-2004) - zebrałem 4 segregatory kserokopii w przeciągu ponad 2 lat, a w komputerze utworzyłem 679 plików danych o łącznej wielkości 95 MB. Pisanie rozdziału do książki amerykańskiej (2006) potrzebne mi były materiały źródłowe o łącznej wielkości ponad 50 MB.

18. Dzisiaj: - artykuły (wersja elektroniczna!) - książki (podręczniki) - rozprawy habilitacyjne - bezprzewodowy internet uczelniany

19. KONFERENCJA BIBLIOTEK MEDYCZNYCH Bydgoszcz, 13.09.2008 Współpraca lekarza z biblioteką medyczną: spojrzenie lekarza Dr hab. n. med. Jan Styczyński Katedra i Klinika Pediatrii, Hematologii i Onkologii Collegium Medicum, UMK, Bydgoszcz