340 likes | 1.38k Views
KLASIFIKACIJA. Pojam, značaj i primena. Latinskog porekla clasification-rasporediti Predmeti klasifikacije mogu biti: - imena ljudi, organa, dokumenata... -personalna dokumentacija i dokumentacija iz oblasti korespodencije.... -razne vrste akata, poslovna pisma... -književna dela.
E N D
Pojam, značaj i primena • Latinskog porekla clasification-rasporediti • Predmeti klasifikacije mogu biti: - imena ljudi, organa, dokumenata... -personalna dokumentacija i dokumentacija iz oblasti korespodencije.... -razne vrste akata, poslovna pisma... -književna dela
VRSTE KLASIFIKACIJE • Osnovni sistem klasifikacije - slovni, azbučni ili abecedni - brojčani ili numerički • Iz slovnog sistema izvedeni su
SISTEM KLASIFIKACIJE BROJČANI HRONOLOSKI SLOVNI ideološki geografski simbolički azbučno- numerički centralni DECIMALNI međunarodni obavezni proizvoljni
SLOVNO AZBUČNI ILI ABECEDNI SISTEM • Primenjuje se u rečnicima, arhivama, kartotekama • Lična imena razvrstavaju se: -prezime -nadimak -rodjeno ime
Pravila u azbučnom (abecednom) sistemu • Ako su prezimena ista, klasifikacija se vrši po imenu • Akademske titule se stavljaj se iza prezimena mna ili zagad • Kraće ime dolazi ispred dužeg ako se slova kraćeg uklapaju sa slogovima dužeg • Prefiksi ispred prezimena smatraju se sastavim delom prezimena
Ako preduzeca u svom službenom nazivu imaju brojeve pri razvrstavanju se postupa kao da su ti brojevi ispisani slovima • Kod preduzeća sa istim imenom, ona se razvrstavaju prema mestu, u sličaju ako je i mesto isto prema broju zgrade • Pri razvrstavanju naziva prodavnica i bolnica koji su označeni brojevima ređaju se po rednom broju Nedostatak- nije univerzalan
BROJČANI (NUMERIČKI) SISTEM • Koristi se pri vođenju -matičnih knjiga -za numerička dokumenta -stranice knjiga -za oznacavanje brojeva u ulicama pogodnost - univerzalan i razumljiv za ceo svet
AZBUČNO-NUMERIČKI SISTEM • Praktičan je za razvrstavanje: -kadriovske evidencije -dosijea -raznih kartica • Koristi se u trgovačko bankarskom kodiranju
HRONOLOŠKI SISTEM • Najstariji sistem • Koristi se u: -računovodstvu -blagajničkoj sluzbi -prilikom praćenja kosmičkih brodova -astronomiji • Pomoćni elementi: -vremenske jedinice -vremenska razdoblja -epohe....
DECIMALNI SISTEM • Zasniva se na decimalnoj vrednosti brojeva • Prva je na polju univerzalne primene • Javlja se kao kombinacija ideološkog i numeričkog sistema • Kod nas se koristi: • -u bibljotekama • -u razvrstavanju arhivskog i drugog materijala
NASTANAK DECIMALNE KLASIFIKAIJE • Tvorac-Amerikanac Melvil Djuj • Iskoristio je klasifikacionu šemu koja je građena na osnovu Bekonove podele nauka • Prerasla u Medjunarodnu decimalnu klasifikaciju i 1905 stampa se prvo izdanje priručnika
MEĐUNARODNADECIMALNAKLASIFIKACIJA • Često se naziva “Djuji” • Po ovom sistemu razvrstava se dokumentacija UN • Koristi se i pri klasiranju: • -literature • -klasičnih radova • -raznovrsne dokumentacije
OSNOVNE GRUPE UNIVERZALNE DECIMALNE KLASIFIKACIJE 0 - OPŠTA GRUPA 1 – FILOZOFIJA 2 – RELIGIJA 3 - DRUŠTVENE NAUKE 4 -FILOLOGIJA 5 – PRIRODNE NAUKE 6 – PRIMENJENE NAUKE 7 – UMETNOST 8 – KNJŽEVNOST 9 – ISTORIJA, GEOGRAFIJA, BIOLOGIJA
OBAVEZNA DECIMALNA KLASIFIKACIJA • Regulisana nekim propisima • Obavezna za sve organe jedne države • Po ovom sistemu propisan je kontni plan • Olakšava kontrolu i omogućava radniku obavljenje posla bez teškoća
0 – organizacija vlasti 1 – rad i radni odnosi i socijalno osiguranje 2 – građanska stanja i evidencija, država i javna bezbednost 3 – privreda 4 - finansije 5 – zdravlje i socijalno osiguranje 6 – obrazovanje, kultura i nauka 7 – sudstvo, tužilastvo i pravobranilaštvo 8 – vojni predmeti- narodna odbrana 9 – predmeti koji se spajaju u grupu od 0 do 8 GLAVNE GRUPE
Proizvoljna decimalna klasifikacija • Izgrađuje se isključivo za unutrašnje potrebe • Mogu da sačine i više organizacija i institucija • Univerzalna je i lako se prilagodjava • Sluzi za klasiranje bilo koje vrste dokumentacije
CENTRALNI SISTEM • Sličan decimalnom sistemu • Za označavanje pojmova sa više od 1 cifre koriste se uspravne crte • Koristi se za numerisanje raznih proizvoda • Po ovom sistemu su oznaceni ziro računi
GEOGRAFSKI SISTEM • Primenjuje se: • -kada su u pitanju geografski pojmovi, naziv kontinenata, reka,zemalja.... • -prilikom razvrstavanja pismonosne pošiljke
SIMBOLIČNI AZBUČNI SISTEM • Upotrebljava se tamo gde broj pojmova za klasifikovnje nije velik • Bazira se na simboljičkim znacima • Koristi se: • -pri razvrstavanju materijala za popis stanovništva • -pri označavanju tablica motornih vozila
Klasifikacija po predmetu ili sadržaju • Koristi se: • -u zbornicima društvenih nauka • -za klasiranje književnog ili dokumentacionog materijala • -pri razvrstavanju materijala iz oblasti novinarstva IDEOLOŠKI SISTEM