1 / 21

SAMSON AND DELILAH

Oudheid per m2 | collegejaar 2006-2007 | 4de college. SAMSON AND DELILAH. Paramount Pictures 1949. Cecil B. DeMille (1881-1959). Dramatis personae : [* = oudtestamentisch]. Samson = *Šimšōn, een van ‘Richteren’ ( sōftim < sōfet ) van de Joden (Grieks: Sampson)

trella
Download Presentation

SAMSON AND DELILAH

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Oudheid per m2 | collegejaar 2006-2007 | 4de college SAMSON AND DELILAH Paramount Pictures 1949

  2. Cecil B. DeMille (1881-1959)

  3. Dramatis personae:[* = oudtestamentisch] • Samson = *Šimšōn, een van ‘Richteren’ (sōftim < sōfet) van de Joden (Grieks: Sampson) • Manoah, zijn vader = *Manoach • Semadar, zijn Filistijnse geliefde • Delilah, de zuster van Semadar = *Delilā • Athur, Filistijnse prins en legerleider • De saran van Gaza(h) = *de heer van Gaza (ha- seranim: de leiders van de vijf Filistijnse stadstaten) • Enz enz: alle verdere personen zijn het verhaal ingeschreven, hun namen zijn soms, en de plaatsnamen altijd oudtestamentisch

  4. Historisch raamwerk: Eigenlijk geen (mits men de Bijbel niet als ‘ware geschiedenis’ beschouwt). Het verhaal van Šimšōn is een typisch volksverhaal (de kracht van de hoofdfiguur en de sterke staaltjes daarvan, de listen, de raadsels, de vier pogingen van Delilah…). Wel is er een historische achtergrond: het verhaal is een reflectie van de conflicten in de kuststrook van Palestina nadat zich daar ca. 1200 v.C. Filistijnen, afkomstig uit het Egeïsch gebied, hebben gevestigd. Als we het verhaal chronologisch willen plaatsen, dan zitten we in de periode voorafgaand aan het koningschap van Saul, David en Salomon, ergens in de 11de eeuw v.C. (1100-1000)

  5. Bronnen: • Het Oude Testament, Richteren 13-16. • Script volgt min of meer het Bijbelboek, maar slaat van alles over en voegt van alles toe. De hoogte-punten van Bijbel en film zijn Samson en de leeuw, de slag van Ramath Lechi waarin Samson het ‘ezelskakebeen’ hanteert, het ‘temmen’ van de strongman Samson door de femme fatale Delilah, en Samsons zelfmoordterrorisme in de tempel van Dagon.

  6. Visuele bronnen: • Voor de strongman Samson en de verleidster Delilah is er een rijke iconografie. Bijvoorbeeld de Bijbelillustraties (1866) van Gustave Doré (1832-1883). Maar: • DeMille heeft in Samson and Delilaheen van zijn meer archeologische buien; misschien ook omdat de 11de eeuw v.C. goedkoper is dan Doré’s rijke oriëntalisme

  7. Deze en de volgende drie slides: illustraties van Gustave Doré

  8. Deze en volgende slide: oud-Egyptische afbeeldingen van Filistijnen

  9. Er is bij DeMille dus sprake van een zekere archeologische precisie – die ook weer zijn grenzen heeft (zie het fantasiepakje van Hedy Lamarr)

  10. Vergelijk ook deze illustraties (een Filistijns idool uit Ashkalon en een reconstructie van een Filistijns heiligdom met de tempel van Dagon in de film

  11. Wat is dit? Meer een spectacular dan een vrome Bijbelfilm. Met de strongman Samson (weer een!) door de femme fatale (weer een!) Delilah, waar nog wat on-Bijbelse romantiek, spanning en sensatie aan is toegevoegd. Is dit misschien een peplum in Bijbelse gedaante? Vergelijk Maciste, Ben-Hur, Iras, Cleopatra… Zie ook de volgende slide met Steve Reeves als Hercules in een typische peplum.

  12. Ten strijde tegen de tirannen! Is er ook een boodschap? • De Filistijnen zijn de afgodendienaren die staan tegenover de Joden die het licht hebben gezien. De Joden zijn de wegbereiders van het Christendom (Oude en Nieuwe Verbond), het thema van het uitverkoren volk. • De Filistijnen zijn ook (of: dus, hoor DeMille’s intro) de wrede onderdrukkers (vergelijk de Romeinen in Ben-Hur) tegen wie de Joden – in de persoon van Samson – zich verzetten. • Dus: de strijd voor de vrijheid en tegen het kwaad. En dat heeft altijd actualiteitswaarde. Vergelijk The Sign of the Cross, door DeMille opnieuw uitgebracht in de Tweede Wereldoorlog, met nieuw materiaal met betrekking op de actualiteit: het teken van het kruis is het teken waaronder de geallieerde strijders optrekken tegen de As-mogendheden.

  13. Een terugblik op film 1-4: Er wordt dus een spel gespeeld met: Het goede Rome (republikeins); het kwade Rome (keizerlijk); het goede Oosten (joden en christenen); het kwade Oosten (Karthago, Filistijnen, Egyptenaren). Italië of de VS zijn het goede Rome en/of het goede Oosten; het kwade Oosten is ‘de Ander’, de vijand, de ongelovige enz. Het kwade Rome kan niet ‘de Ander’ zijn (Rome is deel van ‘onze geschiedenis’); het kwade Romeis het ontspoorde Rome: tiranniek (geworden), niet bij machte of niet van zins het ware geloof te zien. Wil men de VS als imperialistische mogendheid becritiseren, dan kunnen ook het kwade Rome en de VS aan elkaar worden gelijkgesteld. Maar dat is een neiging die pas ten tijde van Vietnam opkomt. Daarvoor streden de VS immer eenduidig aan ‘de goede kant’.

More Related