130 likes | 477 Views
Reikningur og algebra. Samlagning og frádráttur. Samlagning. Munum að leggja bara TELJARANA saman!. Við byrjum á því að finna samnefnara. 3. 1. 3. 2. 1. 2. 2. 4. 7. __. __. __. __. __. __. __. +. =. +. +. =. =. 2. 2. 3. 2. 6. 6. 6. 3. 3.
E N D
Samlagning og frádráttur • Samlagning Munum að leggja bara TELJARANA saman! Við byrjum á því að finna samnefnara 3 1 3 2 1 2 2 4 7 __ __ __ __ __ __ __ + = + + = = 2 2 3 2 6 6 6 3 3 Upprifjun frá því í 8. bekk! • Frádráttur Við byrjum á því að finna samnefnara 3 2 1 3 1 1 2 2 4 __ __ __ __ __ __ __ - - - = = = 2 3 2 2 6 6 3 6 3
Stærsti sameiginlegi þátturinn og lægsti samnefnari Byrjum á að frumþátta tölurnar! Skráum þættina í mynd! 180 240 2 90 2 120 3 30 2 60 310 230 2 5215 3 5 180=22 32 5 240=24 3 5 2 5 3 2 3 2 2 Stærsti sameiginlegi þátturinn er: 2 2 3 5 = 60 Lægsti samnefnari er: 2 2 3 5 2 2 3 = 720
Stærsti sameiginlegi þátturinn og lægsti samnefnari - Eins gerum við með bókstöfum - Byrjum á að frumþátta tölurnar! Skráum þættina í mynd! 18x 24x 2 9x 2 12x 3 3x 2 6x 3x 23x 3x 18x=232 x 24x=23 3 x 3 2 x 3 2 2 Stærsti sameiginlegi þátturinn er: 3 2 x = 6x Lægsti samnefnari er: 3 2 x 3 2 2 = 72x
32 12 8 4 8 4 4 3 + = + + = 18x 4 24x 3 72x 72x 18x 24x 44 11 = 72x 18x
Margfalda heilar tölur með almennu broti 4 4 3 12 3 = = 5 5 5 + +
Margfalda saman tvö almenn brot = 8 4 2 = 24 6 4 4 8 2 4 2 = = 4 6 6 4 24
Deila heilli tölu í almennt brot 2 2 2 :6 = = 24 4 4 6
Margföldunarandhverfa! Margföldunarhlutleysan er 1. Ef tala er margfölduð með 1 hefur það engin áhrif á útkomuna :-) 5 1 = 5 12 1 = 12 Þetta gildir fyrir allar tölur, nema eina! Hver er hún? Allar tölur, nema þessi eina, eiga sér margföldunarandhverfu. Ef tala er margfölduð með margföldunarandhverfu sinni verður útkoman 1 (margföldunarhlutleysan) 5 1/5 = 1 12 1/12 = 1 Þetta gildir fyrir allar tölur, nema eina! Hver er hún? Að deila með tölu er það sama og að margfalda með margföldunarandhverfu tölunnar!!!
Deila almennu broti í almennt brot Af hverju??? 1 2 __ __ 3 : = 4 6 2 __ 1 __ Af því að það þarf 3 stk. af til að búa til 4 6 1 __ Eða af því það er hægt að draga þrisvar sinnum frá 6 2 __ Hey! Manstu? Að deila með tölu er það sama og að margfalda með margföldunarandhverfu tölunnar! 4 Svona getum við reiknað þetta: 1 6 2 2 12 __ __ __ __ __ 3 : = = = 4 6 4 1 4 6/1 er margföldunar- andhverfa 1/6
Þegar Karl Friedrich Gauss var 7 ára var hann látinn sitja efitr og lagði kennarinn hans fyrir hann það verkefni að leggja saman allar tölurnar frá 1 upp í 100, í refsingarskyni. Gauss kom undir eins með rétta svarið, 5050! - Hvað værir þú lengi að finna svarið?!?
Veldi og veldareglur! upprifjun... 3 3 x x x x = = 3 5 8 x x x x x x x x x x x = = = x 5 x x x x x 2 x = = x x x x 3 1 1 - 3 x = x x x = x3 Munið að x 1/2=√x (ferningsrót af x)
Fleiri veldareglur... 10 10 10 x) (x x x = 3 (x ) 5 15 (5 3) x x = = x 3 3 (x/y) = y 3