Zastosowanie neoklasycznej teorii handlu w badaniu determinant handlu międzynarodowego

1. Zastosowanie neoklasycznej teorii handlu w badaniu determinant handlu międzynarodowego Modelowanie handlu międzynarodowego

2. 2 x 2 x 2 – 2 kraje, 2 dobra, 2 czynniki produkcji Założenia: teoria neoklasyczna; doskonała konkurencja, stałe przychody skali, jednakowe preferencje konsumpcyjne, jednakowa technologia produkcji, pełne zatrudnienie c zynników produkcji, przepływy międzygałęziowe czynników, brak przepływów międzynarodowych. Kraj jest względnie obficie wyposażony w czynnik produkcji, jeśli względne zasoby tego czynnika względem drugiego czynnika są większe niż w Zagranicy Dopuszczenie handlu zagranicznego powoduje, że Kraj rozpoczyna eksport dobra, do produkcji którego intensywnie używa się tego czynnika produkcji, w który Kraj jest względnie obficie wyposażony. Kraj importuje zaś drugie dobro, które intensywnie używa względnie rzadki (w tym Kraju) czynnik produkcji. Brak specjalizacji Teoria Heckschera-Ohlina

3. Teoria Heckschera-Ohlina-Vaneka (HOV) • Wersja wielowymiarowa: M krajów, N dóbr, K czynników • Wartość eksportu dóbr jest równa różnicy między produkcją i konsumpcją krajową dla każdego kraju: • Ti = Qi - Ci • Macierz bezpośrednich nakładów czynników produkcji A (jednakową dla wszystkich krajów): • ATi = AQi - ACi • Lewa strona równości przedstawia zawartość czynników produkcji w eksporcie netto kraju i-tego, prawa jest różnicą między podażą czynników produkcji w kraju a zawartością czynników produkcji w krajowej konsumpcji. Konsumpcja: • Ci = siQw • gdzie sizawiera udziały kraju i-tego w światowej konsumpcji, zaś Qw jest wektorem światowej produkcji dóbr.

4. Wówczas, oznaczając: Fi = ATi, Vi = AQi oraz Ci = siQw, otrzymujemy: Fi = Vi - siAQw. Zasoby światowe czynników wynoszą: Vw = AQw. Otrzymujemy równanie udziału czynników w handlu względem wartości zasobów krajowych: Fi = Vi - siVw Fi – wektor eksportu netto czynników produkcji Vi – wektor krajowych zasobów czynników produkcji si – udział kraju i w światowej konsumpcji dóbr Vw – wektor światowych (świat = M krajów) zasobów czynników produkcji Każdy z elementów wektora Fi ma postać: fki = vki – sivkw Teoria Heckschera-Ohlina-Vaneka (HOV) cd.

5. Fi – wektor zawartości czynników produkcji w eksporcie netto kraju i Fk = AkT Ak – wektor bezpośrednich jednostkowych nakładów czynnika k T – wektor handlu (eksportu netto) k – indeks czynnika produkcji Pośrednie przepływy czynników produkcji - metoda

6. Pośrednie przepływy czynników produkcji • Badania typu factor content: • Leontief (1953) – USA, kapitał fizyczny i praca • Leamer (1984) – 27 krajów, 10 agregatów czynnikowych, 10 agregatów produktowych • Ferragina (2003) – kraje EŚW vs Włochy, kapitał fizyczny i praca

7. 1. Handel PL-UE Zakres 1989-2004 54 grupy towarowe według standardu IO (Input-Output) Zróżnicowanie standardów klasyfikacji handlowych – macierz korespondencji SITC-IO 2. Macierz technologii (Trefler, 1993) 14 czynników produkcji, w tym praca zdezagregowana do 7 grup według stopnia wykwalifikowania, kapitał, po trzy kategorie ziemi i surowców naturalnych. Dane

8. Przykład: bilans pracy jako zawartość w handlu PL-UE15, tys. osób Praca ogółem

9. Kategorie pracy według zatrudnienia – ISCO-68, ILO Wykwalifikowana Professionals (occp1) m.in.naukowcy, specjaliści z wyższym wykształceniem technicznym i humanistycznym Managers (occp2) menedżerowie, pracownicy administracji państwowej Nisko wykwalifikowana Agriculture (occp6) rolnicy, rybacy, leśnicy Workers (occp7) robotnicy, operatorzy maszyn, budowniczy Średnio kwalifikowana Clerks (occp3) urzędnicy biurowi, obsługa klienta Sales (occp4) sprzedawcy Services (occp5) pracownicy usług

10. Procedura • Wybór dwóch krajów – 2 pliki *.xls • €  $ • NX = Eksport - Import • ,  . • Uzgodnienie standardów – SITC  IO, Access • Usunięcie grupy 100 („Inne”) • zaw.do • Porównanie wyników dla każdego czynnika produkcji – wykresy • Wnioski