ECON1221 - Ekonomi

1. ECON1221 - Ekonomi DERS 1 GİRİŞ VE TEMEL KAVRAMLAR

2. İletişim bilgileri • Öğretim Görevlisi: Hüseyin Kaya • Ofis: A Binası 2. Kat • e-posta: huseyin.kaya@bahcesehir.edu.tr • Ofis saatleri: • şimdilikhuseyin.kaya@bahcesehir.edu.tr ‘den randevu ile

3. Ders ile ilgili bilgiler • Değerlendirme: • Vize sınavı%40 • Final sınavı %60 • Takip edilecek kitaplar ve dokümanlar konusunda ders süresince haberdar edileceksiniz. • Principles of Economics; G. MANKIW • Dersle ilgili malzemelere ders yönetim sisteminden ulaşılabilir.

4. Ekonomi / iktisat … • . . . ekonomi kelimesi eski Yunancada “bir hanehalkını yöneten” anlamına geliyor • Bir hanehalkı ve bir ekonomi çeşitli kararlar ile karşı karşıyadır: • Kim çalışacak? • Hangi mallar ne kadar üretilecek? • Hangi kaynaklar üretimde kullanılacak? • Mallar hangi fiyattan satılacak?

5. Eğer daha çok para istiyorsak neden hükümetler(!) daha çok para basmıyor? Ekonomi / iktisat … • Toplum ve sınırlı/kıt kaynaklar: • Toplumun sahip olduğu kaynakları yönetmek çok önemli; çünkü kaynaklar sınırlardır/kıttır. • Kıtlık. . . toplumun sınırlı kaynaklara sahip olduğunu ve bundan dolayı insanların arzuladığı bütün mal ve hizmetlerin üretilemeyeceğini ifade eder. • Ekonomi /iktisat ise toplumun sahip olduğu bu sınırlı kaynakların nasıl yönetileceği üzerine çalışır. • Bir çok kişi ekonominin para ile ilgili olduğunu düşünür. Oysa para ekonominin işlemesi için bir araçtır. Ekonomi sadece para ile değil, asıl olarak • üretim • ve tüketim ile ilgilenir. Para olamadan üretim ve tüketim gerçekleşebilir mi?

6. Kıtlık sorunu • Kıtlık sadece Etiyopya, Sudan gibi ülkelerin problemi değil ABD, AB, Japonya ve Türkiye gibi ülkelerin de problemidir. • İnsanların istekleri ve ihtiyaçları sınırsızdır. Fakat bunları karşılayabilecek kaynaklar sınırlıdır. • Bu sınırlı kaynakları iktisatçılar üretim faktörleri olarak adlandırıyorlar. • İnsan kaynağı: emek • Doğal kaynaklar: toprak ve hammaddeler • İmalat kaynakları: sermaye Bu kaynaklar nitelik ve nicelik açısından arttırılabilir mi? Vereceğiniz cevapta bir zaman boyutu var mı? Dr. Emin Köksal

7. Arz & talep • Ekonominin üretim ve tüketim ile ilgilendiğini söylemiştik. Bir başka değişle bunu arz ve talep olarak adlandırabiliriz. • Talep insanların istek ve ihtiyaçları ile ilgilidir: • Sınırsızdır, belki insanların hayal güçleri ile sınırlıdır. • Arz ise, üretim kısmını ifade eder ve sınırlıdır. Bu sınır • kaynaklara (üretim faktörleri) • kullanılan teknolojiye bağlıdır. Teknoloji nedir?

8. Mikroekonomi & makroekonomi • Ekonomi geleneksel olarak iki ana branşa ayrılır: • Mikroekonomi • Makroekonomi • Mikroekonomi ekonomik birimlerin aldıkları kararlar ile ilgilenir. • Ekonomik birimler: hanehalkları, firmalar • Kaynakların sınırlı olması sebebiyle her ekonomik birim seçişler ile karşı karşıyadır. Bu seçişler bir al-ver sürecini ve sonunda fırsat maliyetini yaratır. • Mikroekonomide dikkate alınan en önemli amaç ekonomik etkinliğin ve hakkaniyetin sağlanmasıdır: • ekonomik etkinlik • hakkaniyet

9. Mikroekonomi & makroekonomi (dvm…) • Ekonomik etkinlik ve hakkaniyet arasında her zaman bir al-ver süreci ve bunun sonucu olarak bir fırsat maliyeti vardır. • Örnekler: • Engelliler için ücretlendirme • Kıta Avrupası’ndaki ve ABD’deki sağlık sistemleri • Makroekonomi ise ekonominin bütününü ilgilendiren sorunlar ile uğraşır • Büyüme • İşsizlik • Enflasyon Makroekonomi için bir al-ver süreci ve bunun sonucunda oluşacak fırsat maliyeti örneği verebilir misiniz?

10. İktisatçılar nasıl düşünür? • İktisatçılar oldukça karmaşık olan gerçek dünyayı açıklamak için modeller kullanırlar. • İktisatçılar gerçek dünyayı basitleştirmek için güçlü bir araça sahiptirler: varsayım yapmak • İktisatçılar hakkında anlatılan meşhur bir fıkra: • “… varsayalım bir konserve açacağımız olsun …” • Fakat iktisat sanatı, varsayımları yaparken problemleri inceleyebilecek kadar basit hale getirip onların önemli özelliklerini de koruyabilme esasına dayanır.

11. Basit bir model olarak “dairesel çevrim modeli” MAL VE HİZMET PİYASASI • Firmalar satar Satın alınan Satılan • Hane halkaları satın alır mal ve mal ve hizmetler hizmetler HANEHALKLARI FİRMALAR • Mal ve hizmetleri • Mal ve hizmetleri alıp tüketirler üretir ve satarlar • Üretim faktörlerine • Üretim faktörlerini sahip olup satarlar kullanırlar ÜRETİM Emek, toprak, Üretim ve sermaye FAKTÖRLERİ faktörleri PİYASASI • Hanehalkları satar Ücretler, rant • Firmalar alır ve kar Harcama Hasılat Gelir = girdilerin ve çıktıların akışı = para akışı

12. Dersin anahtar kavramları • Ekonomi / iktisat (economics) • Kıt kaynaklar (scaraceresources) • Üretim faktörleri:(factors of production) • Emek (labor) • Toprak ve hammaddeler (land & naturalresources) • Sermaye (capital) • Üretim & Tüketim – Arz & Talep (Production & Consumption – Supply & Demand) • Seçişler (choices) • Al-ver süreci (trade-off) • Fırsat maliyeti (oppurtunitycost) • Ekonomik etkinlik & hakkaniyet (efficieny & equity)