Yeni Dünya’da Çocuklarımızı Bekleyen Tehditler

1. Yeni Dünya’daÇocuklarımızı Bekleyen Tehditler Murat SONGÜR murat.songur@hotmail.com http://www.muratsongur.com.tr

2. Tanıdık geldi mi?

3. 21. Yüzyılda Yaşam Hayatımız çok yoğun İzole ortamlarda yaşıyoruz Birbirimizi çok az tanıyoruz Birbirimize çok az vakit ayırabiliyoruz Bilgisayar işleri kolaylaştırıyor İnternet paydasında birleşebiliyoruz Sosyal medyada tanışıyoruz Bir mesaj atacak zaman bulunuyor

4. Kabul Etmemiz Gerek • Çocuklarımız bu dünyaya doğdular ve bizden çok farklılar: • Algıları daha açık • Özgüvenleri daha fazla • Daha yalnızlar • Daha naifler • Yine de, bizim yaşadıklarımıza benzer şeyler yaşayacaklar: • Kendilerini ispat edecekler • Benlikleri oluşacak • Toplumda yer edinecekler • Kimliklerini bulacaklar

5. Sanal Ortam Çocuklarımızın Bahçesi Birileri ile • Birbirleri ile • İletişim kuruyorlar • Oyun oynuyorlar • Ders çalışıyorlar • Müzik ve film paylaşabiliyorlar • Sosyalleşiyorlar

6. Birileri? • Birileri çocuklarımıza bilgi ve iletişim teknolojilerini kullanarak teknik ya da ilişkisel tarzda zarar verme davranışlarına bulunuyorsa Siber Zorbalık davranışında bulunuyor demektir. • Bu kişiler: • okul ve aile çevresinden akranları • okul ve aile çevresinden büyükleri • internetten tanıştığı yabancı kişiler olabilir.

7. Siber Zorbalık • Teknik olarak iki farklı siber zorbalıktan bahsedebiliriz: • Elektronik zorbalık: Şifre ele geçirmek, web sitelerini kırmak, reklam vb. içeren mesajlar göndermek ya da zararlı yazılım içeren mesajlar göndermek gibi teknik konuları içerir • İçerik zorbalığı: Kişilerin şahsına yönelik, aşağılayıcı, ifşa edici içerikli mesajlar gönderilmesi, iftira, nefret ve hakaret içeren web siteleri oluşturulması, cinsel içerikli tacizler ile yapılan zorbalıktır.

8. Siber Zorbalık Bir Suçtur • Doğrudan Siber Zorbalık başlığı ile tanımlanan bir suç bulunmamakla beraber • TCK Madde 157 hileli davranışlarla bir kimseyi aldatıp, onun veya başkasının zararına olarak, kendisine veya başkasına bir yarar sağlanması • TCK Madde 123 Kişilerin huzur ve sükununu bozma • TCK Madde 105 Cinsel taciz • TCK Madde 106 Tehdit suçu ve cezası • TCK Madde 125 Hakaret suçu ve cezası kapsamında değerlendirilmektedir.

9. Sadece Çocuklarımızla Alakalı Değildir • Siber Zorbalık doğudan çocuklarımızla ilgili olmayıp, yetişkinleri de tehdit eden bir kavramdır. • Ancak içinde bulundukları geçiş döneminin yarattığı sorunlar, kendilerini ispat çabası ve tecrübesizlikleri çocuklarımızı Siber Zorbalık konusunda daha uygun oyuncular haline getirmektedir.

10. Siber Zorbalık Senaryosunun Oyuncuları • Bir siber zorbalık olayında 4 aktör bulunur: • Saldırgan: Siber zorbalığı uygulayan kişiler • Katılımcı: Siber zorbalık yapıldığını bilen, buna destek çıkan ya da aldırmayan kişiler • Kurban: Siber zorbalığa maruz kalan kişiler • Destekleyici: Kurbanlara siber zorbalık konusunda destek olan kişiler

11. Biraz Rakam • Geçtiğimiz yıl içerisinde öğrencilerin %43’ü, gençlerin %81’i eğlenceli olduğu için siber zorbalık yaptıklarını ifade etmiş. • Öğrencilerin %30’u kendilerine siber zorbalık yapanlardan intikam almak istemiş. • Sadece %11’i yaşadıkları siber zorbalık hakkında aileleri ile konuşmuş. • Öğrencilerin %17’si çevrimiçi ortamda kendilerine yalan söyleyenler tarafından siber zorbalığa maruz bırakılmış. • Öğrencilerin %70’i etkili önlemin siber zorbalık yapanların engellenmesi olduğunu ifade etmiş.

12. Vakit Geçmeden • Çocuklarınızla siber zorbalık hakkında konuşun. • Aile bilgisayarını ortak bir mekanda bulundurun. • Yasak yerine denetim uygulayın. • Siber zorbalığa dair işaretler arayın. • Çocuklarınızın siber zorbalık yapmasına tolerans göstermeyin. • Parolaları gizli tutun. • Çocuklarınızı arkadaş edinmeleri konusunda teşvik edin. • Teknolojik önlemler alın.

13. Çocuğunuzun Kurban Olduğunu Nereden Anlarsınız? • İçine kapanık davranışlar. • Öfke /kızgınlık • Okul notlarında düşüş • Okula gitmek istememek • Arkadaşlarıyla görüşmek istememek • Bilgisayar ve cep telefonuna verilen garip tepkiler. • Bilgisayar ve cep telefonunda ne yaptığına verilen kaçamak cevaplar. • Uygunsuz saatlerde gelen mesajlar. • Uygunsuz saatlerde bilgisayar ve cep telefonu kullanımı. • Aşırı harçlık talebi.

14. Çocuğunuzun Kurban Olduğunu Düşünüyorsanız • Derhal harekete geçin. • Siber zorbayı bulmak için her tür çaba gösterilmeli ve bu zorba hesap vermelidir. • Çocuklarınıza siber zorbalara yanıt vermemelerini veya misilleme yapmamalarını çünkü zorbaların tepki beklediklerini söyleyin. • Siber zorbaları engelleyin. • Kanıtları saklayın.

15. Teknoloji İle Ne Yapabilirsiniz? • Bir güvenlik yazılımı edinin • Bilgisayarlar • Mobil cihazlar • Sosyal medya Her türlü cihaz ve yazılımda ebeveyn denetimlerini devreye alın. Güvenli internet kullanımını destekleyin. Destekleyen cihazlar üzerinden günlük bilgilerini inceleyin.

16. Siber Zorbalığın Yaşandığı Ortamlar • Cep telefonu • Mesaj • Sosyal medya • Mesaj odaları • Bloglar • WEB siteleri • Oyun programları ve konsolları

17. Unutmayın! • Siber zorbalık teknolojik bir olgu değildir. • Siber zorbalık yıllardır süregelen zorbalık kavramının bilişim teknolojilerinin alet edilmesi ile yapılan bir insanlık suçudur. • Siber zorbalık göz ardı edilmemelidir. • Çocuklarımız üzerindeki olumsuz etkisi ailelerimizin desteği ve gerektiğinde profesyonel destek ile aşılabilir. • Aksi takdirde çocuklarımız üzerinde çok üzücü etkilere yol açabilmektedir.

18. Teşekküler. Murat SONGÜR murat.songur@hotmail.com http://www.muratsongur.com.tr