UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE

1. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE Wykonał : Adrian Kopyciński & Damian Kopyciński

2. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE • Ubezpieczenia społeczne wraz z pomocą społeczną stanowią podstawowy instrument polityki socjalnej państwa. System ubezpieczeń społecznych obejmuje pracowników najemnych i inne osoby, np. prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. • Podstawowym aktem prawnym dotyczącym ubezpieczeń społecznych jest ustawa z dnia 13 października1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887 z późn. zm.). • Realizacją przepisów o ubezpieczeniach społecznych zajmuje się Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS).

3. PODZIAŁ UBEZPECZEŃ SPOŁECZNYCH • Ubezpieczenia społeczne dzielimy na: • Ubezpieczenia emerytalne - Polegają na comiesięcznej wypłacie określonej kwoty osobom, które osiągnęły wiek emerytalny. • Ubezpieczenia rentowe - Polegają na comiesięcznej wypłacie okreśonej kwoty w okresie wyznaczonym przez specjalną komisję np. osobom niezdolnym do pracy. Rozróżniamy m.in. rentę inwalidzką, starczą, wdowią, sierocą i rodzinną • Ubezpieczenia chorobowe - Polegają na wypłacie określonej kwoty w razie chorób oraz za urlopy macierzyńskie • Ubezpieczenia wypadkowe - Polegają na wypłacie określonej kwoty w postaci odszkodowań i zasiłków z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

4. Stawki składek ubezpieczeniowych na rok 2004: • Ubezpieczenia emerytalne: 19,52% podstawy wynagrodzenia • Ubezpieczenia rentowe: 13% podstawy wynagrodzenia • Ubezpieczenia chorobowe: 2,45% podstawy wynagrodzenia • Ubezpieczenia wypadkowe: 0,97-3,86% podstawy wynagrodzenia

5. UBEZPIECZENIE ROLNICZE KRUS • Ubezpieczenie społeczne rolników uregulowane zostało ustawą z 20 grudnia 1990 roku (tekst jednolity: Dz.U.1998. Nr 7 poz. 25 ze zm.) Realizację zadań wynikających z ustawy powierzono odrębnej instytucji - Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, zobowiązując ją do prowadzenia zadań wyodrębnionych z systemu powszechnego, w tym m.in. obsługi rolników w sprawach dotyczących obejmowania ubezpieczeniem społecznym rolników i opłacania składek na to ubezpieczenie, przyznawania i wypłaty świadczeń pieniężnych z ubezpieczeń: emerytalno-rentowego oraz wypadkowego, chorobowego i macierzyńskiego, prowadzenia działalności prewencyjnej na rzecz upowszechniania zasad bezpieczeństwa pracy w gospodarstwach rolnych oraz eliminowania zagrożeń w miejscu pracy i życia rolników, prowadzenia dobrowolnej, nieodpłatnej rehabilitacji leczniczej dla osób uprawnionych doświadczeń KRUS, zagrożonych niezdolnością do pracy, bądź trwale lub okresowo całkowicie niezdolnych do pracy w gospodarstwie rolnym. Od 1997 roku KRUS prowadzi odrębny dwuinstancyjny system orzecznictwa lekarskiego w związku z ustalaniem prawa ubezpieczonych w KRUS do świadczeń zależnych od niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym lub medycznej oceny stanu zdrowia. Z dniem wejścia Polski do UE Kasa realizuje zadania związane z koordynacją zabezpieczenia społecznego w krajach Unii Europejskiej. W początkach funkcjonowania systemu , tj. w 1991 r. ubezpieczeniem społecznym rolników zostało objętych ok. 1,75 mln rolników indywidualnych i członków ich rodzin; ok. 1,5 mln osób uzyskało w KRUS świadczenia emerytalno-rentowe. Wg danych na koniec 2005 r. ubezpieczeniu w Kasie podlegało 1.581.929 rolników, a emerytury lub renty pobierało 1.661.800 świadczeniobiorców. Więcej danych liczbowych w menu KRUS w liczbach i na stronie BIP KRUS.    

6. UBEZPIECZENIE ROLNICZE KRUS • Kasa realizuje wiele dodatkowych zadań zleconych przez państwo, m.in. wypłaca tzw. krajowe  renty strukturalne, zasiłki rodzinne, pielęgnacyjne, świadczenia kombatanckie dla inwalidów wojennych, obsługuje ubezpieczenie zdrowotne rolników, ich domowników, emerytów i rencistów, a także członków ich rodzin, pełniąc zarazem na rzecz NFZ funkcję płatnika składek na to ubezpieczenie. Ubezpieczeniem tym Kasa obejmowała w 2005 roku ponad 2.607,5 tys. ludności rolniczej. Więcej na ten temat w dziale: Świadczenia

7. RODZAJE UBEZPIECZENIA KRUS • W ubezpieczeniu społecznym rolników funkcjonują na odrębnych zasadach finansowych dwa rodzaje ubezpieczenia: • ubezpieczenie emerytalno-rentowe, finansowane w przeważającej części z dotacji budżetowej, uzupełnionej dochodami ze składek ubezpieczonych rolników; • ubezpieczenie wypadkowe, chorobowe i macierzyńskie, realizację świadczeń z tego ubezpieczenia gwarantują jedynie składki od rolników, gromadzone w Funduszu Składkowym Ubezpieczenia Społecznego Rolników. Fundusz ten jest osobą prawną, funkcje zarządu pełni z urzędu Prezes KRUS, pod nadzorem Rady Rolników.    

8. PREZES KRUS JACEK DUBIŃSKI • Urodzony 8 stycznia 1962 roku w Warszawie. Tytuł zawodowy: magister ekonomii, absolwent Wydziału Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego, 1990 r.  Żonaty. • Prezes Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Jarosław Kaczyński powołał Pana Jacka Dubińskiego na stanowisko Prezesa KRUS z dniem 3 marca 2007 roku, na podstawie art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. (Dz. U. 1998 r. Nr 7 poz. 25 ze zm.), w związku z art. 10 ust. 1 ustawy z dnia 24 sierpnia 2006 r. o państwowym zasobie kadrowym i wysokich stanowiskach państwowych (Dz. U. Nr 170, poz. 1217 ze zm.) Od 7 sierpnia 2006 roku był Zastępcą Prezesa KRUS.

9. Rada Ubezpieczenia Społecznego Rolników Organizacja i tryb działania Rady RolnikówRada Ubezpieczenia Społecznego Rolników (skrót. RR) funkcjonuje w ubezpieczeniu społecznym rolników na podstawie ustawy z dnia 20 grudnia 1990 roku o ubezpieczeniu społecznym rolników (tekst. jedn. Dz. U. Nr 7 poz. 25 ze zm.). Ustawą z dnia 2 kwietnia 2004 r. o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz zmianie niektórych innych ustaw  V kadencja Rady wygasła 31 grudnia 2004 roku.  Na podstawie obowiązującej od 2 maja 2004 r. ustawy z dnia 2 kwietnia 2004 roku o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników oraz zmianie niektórych innych ustaw (Dz.U.2004.91.873) wydane zostało Rozporządzenie Ministra Polityki Społecznej  z dnia 28 grudnia 2004 roku  w sprawie trybu zgłaszania kandydatów na członków Rady Rolników oraz regulaminu i zasad wynagradzania jej członków. (Dz. U. Nr 285, poz. 2860).

10. ZAKŁAD ZUS • Zakład Ubezpieczeń Społecznych (ZUS) jest państwową instytucją publicznoprawną realizującą zadania z zakresu ubezpieczeń społecznych w Polsce. • Zakład Ubezpieczeń Społecznych powstał w 1934 roku na mocy rozporządzenia Prezydenta RP z dnia 24 października 1934 roku o zmianie ustawy o ubezpieczeniu społecznym. Rozporządzenie to doprowadziło do połączenia 5 instytucji (Izba Ubezpieczeń Społecznych, Zakład Ubezpieczenia na Wypadek Choroby, Zakład Ubezpieczenia od Wypadków, Zakład Ubezpieczeń Pracowników Umysłowych, Zakład Ubezpieczenia Emerytalnego Robotników) w ZUS. • W 1955ZUS został zlikwidowany (jego funkcje przejęły związki zawodowe, Ministerstwo Pracy i Opieki Społecznej oraz rady narodowe), a w 1960 reaktywowany. • Zakres działania i zadania Zakładu Ubezpieczeń Społecznych określa ustawa z dnia 13 października1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. nr 137, poz. 887, art. 66-72). • Główna siedziba Zakładu Ubezpieczeń Społecznych znajduje się w Warszawie przy ulicy Czerniakowskiej 16.

11. Najważniejsze zadania • Realizacja przepisów o ubezpieczeniach społecznych, • Dysponowanie środkami finansowymi Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (FUS) oraz Funduszu Rezerwy Demograficznej (środki FRD mogą być uruchomione najwcześniej w 2009 r.), • Realizacja umów i porozumień międzynarodowych w dziedzinie ubezpieczeń społecznych oraz kontrola orzecznictwa o czasowej niezdolności do pracy.

12. UBEZPIECZENIA SPOŁECZNE Ubezpieczenia społeczne • Emerytalne 19,52 % (podstawy wymiaru składki tj. wynagrodzenia brutto) • Rentowe 13,00 % • Chorobowe 2,45 % • Wypadkowe (ustalane na podstawie PKD oraz 1,8 % dla mikrofirm)

13. Struktura organizacyjna ZUS • Prezes ZUS - powoływany przez Prezesa Rady Ministrów na wniosek ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego na 5 letnią kadencję • Zarząd - liczy od 2 do 4 członków powoływanych przez Radę Nadzorczą na wniosek Prezesa ZUS • Rada Nadzorcza liczy 4 członków powoływana przez Prezesa Rady Ministrów na 5 letnią kadencję. w skład RN wchodzą przewodniczący Rady, 1 przedstawiciel pracodawców, 1 przedstawiciel związków zawodowych, 1 przedstawiciel organizaci emerytów i rencistów • W skład ZUS wchodzą: • Centrala • TJO - Terenowe Jednostki Organizacyjne

14. Prezesi ZUS (od 1960) • Stefan Będkowski 1960 - 1981 • Henryk Białczyński 1981 - 1983 • Ireneusz Sekuła 1983 - 1988 • Zofia Tarasińska 1988 - 1990 • Wojciech Topiński 1990 - 1991 • Lech Milewicz 1991 - 1995 • Anna Bańkowska 1995 - 1998 • Stanisław Alot 1998 - 1999 • Lesław Gajek 1999 - 2001 • Aleksandra Wiktorow 2001 - nadal