Mafkuraviy immunitet, uning mo h iyati va muammolari.

1. O´ZBEKISTON RESPUBLIKASI OLIY VA O´RTA MAXSUS TA´LIM VAZIRLIGI ANDIJON MASHINASOZLIK INSTITUTITexnikafakultetiBiznesniboshqarishyo’nalishhi 4-kurs I guruhtalabasiQodirovJasurning“Milliy Istiqlol G‘oyasi: Asosiy tushuncha va tamoyillar” fanidanMUSTAQIL ISHI

2. Mafkuraviy immunitet, uning mohiyati va muammolari. • Reja: • 1. Mafkuraviyimmunitet, xavfsizlikvabarqarorliktushunchalari. • 2. Yangimilliyg‘oyavademokratikongningshakllanishi. • 3. Mafkuraviytajovuzvaularningmilliyxavfsizliginita’minlashzarurati. • 4. MustaqilO‘zbekistontaraqqiyotigaxavftug‘diradiganmafkuraviytahdidlar. • Foydalanilganadabiyotlar.

3. «…jamiyatimiz mafkurasi, odamlar o‘rtasidagi o‘zaro munosabatlarning ma’no-mazmunini belgilab beradi. • Endigi eng dolzarb vazifamiz - bu jarayonlarning ilmiy-nazariy asoslarini, ularning yangi-yangi qirralarini mukammal ochib berish, o‘quvchilarimiz, talabalarimizga, keng jamoatchilikka sodda, lo‘nda qilib tushuntirib berish va ularni yangi hayot, zamon talablariga javob beradigan jamiyat qurilishining faol va jo‘shqin ishtirokchilariga aylantirishdan iborat».

4. Mafkuraviyimmunitet, xavfsizlikvabarqarorliktushunchalari. “Mafkuraviy immunitet – falsafa qomusiy lug‘atida – ma’naviy barkamol, irodasi baquvvat, iymoni butun shaxsni tarbiyalashda, har qanday reakstion buzg‘unchi xarakterdagi g‘oyaviy tashabbuslarga bardosh bera oladigan yoshlarni tarbiyalashda qo‘l keladi”.

5. Immunitet “Immunitet” so‘zining ma’nosi O‘zbekiston milliy enstiklapediyasida quyidagicha berilgan, biron narsadan xalos, ozod bo‘lish, qutulish. Mafkuraviy immunitet o‘z-o‘zidan namoyon bo‘lmaydi. Uning namoyon bo‘lishi uchun ichki yoki tashqi g‘oyaviy, fikriy ta’sir bo‘lishi kerak. Inson qarshisida yangi, notanish hoya, taklif turganida yoki ikki yo‘ldan birini tanlashga to‘g‘ri kelganida ularni o‘z manfaatlari “ko‘rigi”dan o‘tkazadi. Uning o‘sha paytdagi manfaatlariga ko‘proq mos kelgan, boshqa g‘oyalar, takliflarni enggan g‘oya endi uning harakatlarini boshqara boshlaydi.

6. Yangimilliyg‘oyavademokratikongningshakllanishi. Mustaqillikni mustahkamlashning muhim shartlaridan biri bu g‘oyaviy tarbiyani kuchaytirishdan iboratdir. Bu borada kishilarimizda yot va zararli g‘oyalarga qarshi kurashish uchun mafkuraviy immunitetni shakllantirish zarur. Albatta, mafkuraviy immunitetni shakllantirish kishilar ongiga bir xil g‘oyani zo‘r berib tiqishtirish emas, balki odamlarda oq-qorani ajratish, zarali g‘oyalarga qarshi hushyor va ogoh bo‘lish xususiyatlarini tarbiyalash demakdir.

7. Ichkitahdid Ichki tahdidlar – o‘z Vataniga, vatandoshiga, vatandoshlariga zarar etkazishga qaratilgan g‘oya, fikr, xatti-harakatlardir. Nosog‘lom mahalliychilik, yonidagilarni mensimaslik, vatandoshlarning haqqiga xiyonat qilish, “ma’naviy emigrastiya” (baxtini o‘z vatanidan emas, o‘zga joylarda qidirish), odamlarni boy kambag‘alga bo‘lib muomala qilish, poraxo‘rlik, korrupstiya, qo‘pollik, ashaddiy millatchilik, merkantilizm, ortiqcha mol-dunyoga hirs qo‘yish, befarqlik, loqaydlik, o‘zligini anglamaslik va boshqa illatlar bilvosita ichki tahdidlar vazifasini bajaradi. Ular qancha keng tarqalsa, O‘zbekistonliklarning g‘oyaviy birligiga shuncha ko‘p zaar etkazadi, porakanda qiladi, hamjihatlik bo‘lmayda. G‘oyaviy birligi mo‘rt millatning davlat xavfsizligi ham mo‘rt bo‘ladi.

8. Mafkuraviy tajovuz va ularning milliy xavfsizligini ta’minlash zarurati. Mafkuraviy tajovuz yovuz kuchlar va har xil markazlar tomonidan biron-bir mamlakatga nisbatan ichqaridan yoki tashqaridan turib bevosita amalga oshiriladigan g‘oyaviy buzg‘unchilikning bir shaklidir. Ular o‘z jirkanch maqsadlariga erishish uchun har qanday usullardan, odamlarning diniy, milliy siyosatlari, hayotda mavjud bo‘lgan ijtimoiy – iqtisodiyqiyinchiliklardan, shuningdek zamonaviy texnika, telekommunikatsiya vositalaridan ustalik bilan foydalanishga harakat qiladilar.

10. Mafkuraviy tahdidni oshkora va yopiq xarakteri. Insoniyat tarixida ezgulik va bunyodkorlik g‘oyalari bilan yovuzlik va buzg‘unchilik g‘oyalari o‘rtasida hamisha kurash bo‘lganligi tarixdan ma’lum. Yovuzlik g‘oyalari tarixda hamisha salbiy va yovuz kuchlar faoliyati hamda hukumronligini ifodalaydi. Salbiy yurishlarga turtki bo‘lgan g‘oyalarga, irqchilik, fashzm, terrorizm, mustamlakachilikni targ‘ib qiluvchi g‘oyalar misol bo‘ladi. Insoniyatning, jumladan, O‘zbekistonning bir necha yuz yillik tarixida ham turli bosqinchiliklaroqibatida zulm, zo‘ravonlik, kulfat urug‘larini sochish va qon to‘kilishiga sabab bo‘lgan buzg‘unchi g‘oyalar va mafkuralarning halokatli ta’siri bilan bog‘liq voqealar ko‘p bo‘lgan. Bu g‘oyalar o‘zlarida mustabidlik intilishlarini goh yashirin, goh oshkora, ifodalangan holda amalga oshgan.

11. “Men ko‘hna bir haqiqatni yana eslatmoqchiman: tabiatda bo‘shliq bo‘lmaganidek, insonning ongu tafakkurida ham bo‘shliq vujudga kelishiga aslo yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. Har bir ongli odamning voqelikka o‘z munosabati, maqsad va intilishlari bo‘lishi tabiiy”1 “Фидокор” газетаси, 2000 йил, 8-июн.

12. Xalqaroterrorchivaekstremistlarningniyatianiq. Ularistiqlolyo‘lidanborayotganO‘zbekistondagig‘oyaviybo‘shliqnio‘zg‘oyalaribilanto‘ldirib, mamlakatimizhududidagibeqiyosboyliklargaegalikqilish, xalqimiznio‘zsiyosati, o‘zhukmronligigabo‘ysundirishni, engyomoni, manashumuhimgeopolitikmaydonnio‘zta’sirdoirasigaolishniorzuqilmoqda.

13. Manashundankelibchiqib, bugungikundamamlakatimizgaqarshiqaratilganmafkuraviytahdidlarnialohidako‘rsatibo‘tishmaqsadgamuvofiqdir. Ularquyidagilardaniborat:

14. Hozirgi voqe’likda Milliy istiqlol g‘oyasi va yot mafkuralar orasidagi munosabatlar mafkuraviy kurash, mafkuraviy qarshi turish, psixologik urush shakllarida kechmoqda. Yot mafkuralar mafkuraviy kurashlarning ming yillik uslublarini, shuningdek, zamonaviylashtirilgan uslublari: axborot maydonini egallab olish, mafkuraviy diversiya, siyosiy indoktrinastiya, mafkuraviy infiltastiya, dezorientastiya, mafkuraviy qo‘poruvchilik harakatlarini qo‘llash orqali xalqimizda O‘zbekistonning buyuk kelajagiga ishonchsizlik uyg‘otishga, davlat siyosatini obro‘sizlantirishga, odamlarni o‘zini Vatan, millat himoyasidan chetga tortishga, loqaydlikka erishishga intiladilar.

15. Foydalanilgan adabiyotlar. 1. Karimov I. O‘zbekiston XX1 asr bo‘sag‘asida: xavfsizlikka tahdid, barqarorlik shartlari va taraqqiyot kafolatlari. T.: O‘zbekiston, 1997. 2. KarimovI.A. Jamiyatmafkurasixalqni-xalq, millatnimillatqilishgaxizmatetsin. T.: O‘zbekiston, 1998. 3. KarimovI. Miliyistiqlolmafkurasi-xalq e’tiqodivabuyukkelajakkaishonchdir: “Fidokor” gazetasimuxbirisavollarigajavoblar. T.: O‘zbekiston, 2000. 4. KarimovI. Hushyorlikka da’vat. T.8.-T.: O‘zbekiston, 2000. 5. KarimovI.A. Vatanimiztinchligivaxavfsizligio‘zkuch-qudratimizga, halqimizninghamjihatligigavabukilmasirodasigabog‘liq. IkkinchichaqiriqO‘zbekistonRespublikasiOliymajlisiningo‘nto‘rtinchisessiyadaginutq. 2004 yil. 29 aprel. Toshkent. «O‘zbekiston» 2004. 6. KarimovI.A. Qonunvaadolat ustuvorligifaoliyatimizmezoni bo‘lsin. g‘g‘ Surxondaryoviloyathalqdeputatlari7. Kengashiningnavbatdantashqarisessiyadaso‘zlagannutqi.-“Xalqso‘zi” gazetasi, 2004 yil 2 iyun. 8. KarimovI.A. YUksak ma’naviyatengilmaskuch. T.: “Ma’naviyat” 2008. 9. KarimovI.A. “Jahonmoliyaviy – iqtisodiyinqirozi, O‘zbekiston sharoitidaunibartarafetishyo‘llarivachoralari” T., 2009 y. 10. Qaxxorova M. Ma’naviy ideal. T., “Ma’naviyat” 2008. 11. SHodmonqulov A., Azizova S, Marifatparvarlik ijtimoiy – madaniy hodisa. T., 2009. 12. Imom Buxoriy. “Xadis”. 4-jildlik. Toshkent, Qomuslar bosh tahririyati, 1992. 13. Ergashev I. Miliy istiqlol g‘oyasi, darslik

16. TAMOM