Konwencja Praw Dziecka „Dzieci nie będą dopiero, ale są już ludźmi” Janusz Korczak

1. Konwencja Praw Dziecka„Dzieci nie będą dopiero, ale są już ludźmi”Janusz Korczak mgr M. Tomczyk Gimnazjum Nr 2 w Tarnowie

2. Powstanie i charakter Konwencji Praw Dziecka • Konwencja Praw Dziecka stanowi uniwersalną umowę międzynarodową, dotyczącą praw człowieka i podstawowych wolności. Można ją zaliczyć do tych instrumentów prawa międzynarodowego z dziedziny praw człowieka, które mają na celu promocję i ochronę praw osób szczególnie podatnych na nieszanowanie ich praw człowieka. • Konwencja Praw Dziecka ma swe źródło z Deklaracji Praw Dziecka z dnia 20 listopada 1959 roku. • Konwencja przewiduje ochronę praw dziecka na poziomie minimalnym. Państwa, chroniąc prawa dziecka, nie powinny schodzić poniżej tego poziomu. Konwencja natomiast dopuszcza ochronę praw dziecka na poziomie wyższym niż sama stanowi. • Inicjatorem uchwalenia Konwencji była Polska. Rząd polski w początkach 1978 roku przedłożył w Komisji Praw Człowieka Narodów Zjednoczonych projekt Konwencji i prosił o włączenie sprawy opracowania Konwencji do agendy Komisji. Była to najważniejsza inicjatywa Polski w dziedzinie praw człowieka. • Z inicjatywy Polaka Ludwika Rajchmana Zgromadzenie Ogólne ONZ utworzyło w 1946 roku UNICEF.

3. Powstanie i charakter Konwencji Praw Dziecka • W latach 1918-1939 w Polsce wykształciła się współczesna koncepcja dzieciństwa. Jej autorem był lekarz, filozof i pedagog Janusz Korczak. Koncepcja ta uznaje, że dziecko w pewnym stadium swego rozwoju ma już zdolność do formułowania i wyrażania swoich poglądów, które należy brać pod uwagę. • Rok 1979 Zgromadzenie Ogólne ONZ ogłosiło Międzynarodowym Rokiem Dziecka. Warto podkreślić, iż wiek XX był również stuleciem dziecka. • Postulowano, aby prace nad projektem Konwencji w sposób zrównoważony, zawarły ogół praw dziecka, jego prawa cywilne, polityczne, ekonomiczne, socjalne i kulturalne. • Od 1983 roku UNICEF dopiero finansowo zaangażował się w prace nad projektem Konwencji Praw Dziecka. • Projekt Konwencji był uzgadniany w sześciu oficajlnych językach. W praktyce największą rolę odegrał język angielski.

4. Powstanie i charakter Konwencji Praw Dziecka • Uzgadnianie niektórych artykułów Konwencji przebiegało stosunkowo harmonijnie. Najdłużej jednak dyskutowano nad pojęciem dziecka, prawem dziecka do wyrażania własnych poglądów, do wolności wypowiedzi, prawem dziecka do wolności myśli, sumienia i religii. • Pod wpływem Konwencji liczne państwa zmieniły swoje ustawodawstwo, dostosowując je do wymogów Konwencji. Konwencja stała się fundamentem dla działalności UNICEF. • Konwencja Praw Dziecka przyjęta została przez Zgromadzenie Ogólne ONZ w dniu 20 listopada 1989 roku. • Konwencję ratyfikowały niemal wszystkie państwa świata, w tym również Polska, która ratyfikowała dokument 7 lipca 1991 roku. • Dokument składa się z preambuły i 54 artykułów.

5. Dziecko – główny bohater Konwencji Spojrzenie Janusza Korczaka • Człowiekiem, który najwcześniej i najpełniej podniósł kwestię praw dziecka był Janusz Korczak. Łączył on kwestię praw dzieci z postulatem ich społecznej, szeroko pojętej emancypacji dziecka. Pod tym względem wyprzedził on nie tylko swoją epokę, ale i nasze czasy. • Postulat emanycpacji dzieci dobitnie akcentowany przez Korczaka, oznaczał, że dzieci wymagają nie tylko szczególnej opieki i troski, ale należy również pamiętać, że dzieci stanowią „połowę ludzkości”. • Korczak domagał się pełnoprawnej pozycji dziecka w społeczeństwie, głosił, że „dziecko jest pełnowartościowym, równym nam człowiekiem”, w każdej fazie swego rozwoju, w każdej instytucji oraz w każdej sytuacji. • „Dzieci nie będą, ale są już ludźmi, ponieważ w duszy ich są zadatki wszystkich myśli i uczuć, które my posiadamy” – Janusz Korczak

6. Deklaracje i rzeczywistość praw dziecka • Oświata w Polsce kieruje się zasadami zawartymi w Konstytucji RP, Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka, Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich i Politycznych oraz Międzynardowej Konwencji o Prawach Dziecka. • Prawo dzieci do nauki (art. 28 Konwencji) po wprowadzeniu w Polsce reformy edukacji, realizowane jest poprzez obowiązek szkolny nauczania powszechnego na poziomie szkoły podstawowej oraz gimnazjum z równoczesnym założeniem otwartości i ogólnej dostępności do wyższych poziomów kształcenia. • Celem oświaty jest wyrównywanie szans edukacyjnych, przekazywanie rzetelnej wiedzy o problematyce praw człowieka w programach szkolnych, uczenie idei samorządności