Metodologija za ispitivanje komunalnog otpada

1. Metodologija za ispitivanje komunalnog otpada Hristina Stevanović Čarapina SEPA Beograd januar 2007

2. Sadržaj • Osnovne informacije • Zahtevi za izgradnju i izveštavanje • Potreba za standardizacijom u oblasti upravljanja otpadom • Izrada uputstva za opštine

3. Opšta definicija Otpad prouzrokuje neprihvatljiv uticaj na : • Zdravlje ljudi • Na životnu sredinu

4. Osnovne informacije • Identiifkacija : • generatora • količina i sastava otpada • tipova • Postojećih metoda tretmana

5. Podaci o otpadu • Utvrđivanje količina i sastava : • za određivanje sistema za upravljanje • Za definisanje postrojenja za tretman • za utvrđivanje stanja životne sredine • Za izveštavanje prema međunarodnim organizacijama

6. Ispitivanje otpada ??? • Razumevanje osobina i karakteristika tokova otpada • Poboljšavanje rada opštine-grada • Uvođenjem i edukacija u cilju minimizacije uspostavljanja reciklaže • Podaci /informacije su od interesa za zajednicu koja gradi postrojenja za tretman i preradu otpada

7. Količina komunalnog otpada • poreklo • broj stanovnika • Način stanovanja • način sakupljanja • Mogućnost in situ izdvajanja sekundarnih sirovina • godišnje doba • ekonomski razvoj

8. Nivo i razvoj analiza otpada Prostorna dimenzija • Internacionalni nivo- za izveštavanje prema međunarodnim organizacijama i prema EU zakonima • Nacionalni i regionalni nivo- za strateško upravljanje otpadima • Lokalni – za formulaciju lokalnih planova, kao i izradu planova za reciklažu, sakupljanje, opcije tretmana Preciznost i tačnost podataka • Snimak bez statističkog praćenja, za brzu ocenu sastava otpada u gradu- vrlo jeftina i najmanje tačna • Studija sastava otpada sa statistički validnim rezultatima • Studija sastava sa statistički validnim rezultatima, uz identiifkaciju generatora otpada i njihovom prostornom distribucijom- dugotrajna i skupa

9. Uzorak Uzorak je najmanja jedinica : • Koja se može separatno izvaditi iz matične količine • Koja može biti separatno sortirana • Za koju se mogu uraditi posebni rezultati • Za prethodno definisanu zapreminu otpada na pr. 1m3 • Za prethodno definisanu masu napr. 100kg

10. Morfološki sastav čvrstih otpadaka • maseni udeo pojedinih vrsta otpadaka u karakterističnom uzorku otpada. • Na morfološki sastav utiče: • broj stanovnika i stepen razvoja naselja, • godišnje doba,klima i geografski položaj

11. Metodologija • Definisanje • Načina uzorkovanja zavisno od: • broja stanovnika • Veličine naselja • Strukture naselja • Izrada plana uzorkovanje • Izrada protokola za zaštitu zdravlja • Definisanje vrste otpada koji će se ispitivati

12. Standard za ispitivanje • Predlažu tri načina (nivoa uzorkovanja) komponenti otpada: • analiza otpada direktno iz domaćinstava, • analiza otpada iz kontejnera u okviru naselja • ili kombinacija obe metode

13. Šta se sve određuje • Fizičke kararkteristike • Hemijske karakteristike • Mikrobiološke karakteristike

14. Karakteristike uzorkovanja • Sortiranje materijala i kategorija • Trening ispitivača • Određivanje načina sakupljanja materijala • Višednevno kontinualno merenje • Tokom više godina • Najmanje višednevno u • svakom godišnjem dobu

15. Sortiranje materijala • 10 Kategorija • Crni metali • Aluminum • PET plastične boce • HDPE plastika • • Staklo • • Organski otpad • • Papir • • Ostali otpad

16. Slike iz procesa uzorkovanja

17. Kvalitativna analiza otpada se bazira na utvrđivanju morfološkog sastava otpada , a prema zahtevima I u saglasnosti sa kategorizacijom prema Katalogu otpada. • Šema organizacije - veličine sa koje se otpad sakuplja u opštini. • - šema uzorkovanja se bazira na koncepciji uzorkovanja • za opštine ispod 30.000 stanovnika • Za opština iznad 30.000 stanovnika Uvažavajući različitosti rasporeda stanovanja u opštinama, pri uzorkovanju se mora voditi računa da se uključe specifičnosti otpada koji nastaje u centralnim zonama grada, obodnim zonama grada kao i u seoskim područjima.

18. kvalitativna procena otpada

20. Kvantitativna analiza otpada

22. Šta na kraju • snimanje podataka • Zapisivanje podataka

23. Kragujevac • Primarna analiza- direktno date kese, 22o dom. • Centar Kragujevca, Periferni delovi, Sela • Sekundarna analiza-iz kontejnera • Centar Kragujevca, komercijalna i industrijska zona , Periferni delovi, Sela, • 230 domaćinstava , 21 dan ispitivanje

25. Winter Average 0% 1% 0% 4% 3% 2% 3% 1% 0% 6% 7% 4% 69%

26. Predlog • Izrada instrukcija i uputstava za sve indikatore otpada , shodno zahtevima EEA • Uvođenje standardizacije i metodologije za analize otpada u nacionalnoj standardizaciji • Postavljanje minimalnih standarda sa kojima se analize moraju raditi, imajući u vidu postavke ponovljivosti i to naročito: za određen tip otpada, jedinica za uzorkovanje, klasifikacije za sortiranje, statističkih standarda • Uvođenje uslova akreditacije laboratorija • Postavljanje odgovarajućih kriterijuma za selekciju iznad i ispod tih minimalnih standarda , u cilju omogućavanja krajnjem korisniku da izabere odgovarajući metod zavisno od specifičnih zahteva.

27. Kako ? Tehnička Radna Grupa Problemi otpada u selu Problemi otpada u gradu Izmena Informacija Izmena informacija Metodologija uzorkovanja

29. Hvala na pažnji !