15 januari 2013 Pieter Groen Katwijk

1. 15 januari 2013Pieter GroenKatwijk

2. Pel van Hattum Gezondheidsbevordering GGD Hollands Midden

3. Programma 15 januari 2013 0.00 Inleiding over genotmiddelen 0.05 Energydrinks, tabak en alcohol 0.20 Genotmiddelen en opvoeding 0.40 Vragen

4. Indeling naar werking

5. Energydrinks Goedkoop: 28 eurocent Omzet Nederland 115 miljoen Euro in 2007 Dikmaker (calorieënbom) Slecht voor tanden Cafeïne, vooral veel taurine en suikers: ‘ADHD uit een blikje’ Leidt tot druk en ongeconcentreerd gedrag Op veel scholen verboden, in sommige landen verboden Jong beginnen maakt het gemakkelijk tot een gewoonte Maximaal 1 per dag en niet alle dagen

6. Tabak Zéér ongezond: de dodelijkste drug van allemaal Iedereen weet dat en is het daar over eens Maar er zijn nog altijd meer dan 3.7 miljoen rokers Niet roken

7. Startleeftijd Roken:Jong beginnen met roken betekent dat je er moeilijk mee kunt stoppen Algemeen:De startleeftijd van het gebruik van een middel is zeer bepalend voor het ontstaan van een gewenning of verslaving.

8. Waterpijp roken is minder slecht dan roken. waar niet waar

9. Niet waar Waterpijp roken is nog ongezonder dan het roken van sigaretten omdat je langer rookt en dieper inhaleert.

10. Alcohol Alcohol heeft geen kleur of smaak Is altijd giftig Je hebt door de tijd heen een grotere hoeveelheid nodig Werkt verdovend: Verdooft de remmingen: wordt ‘losser’ Afname reactiesnelheid, slechtere coördinatie Geeft zelfoverschatting Effect per glas duurt 1,5 a 2 uur Is goed te ruiken en te merken in gedrag

11. Alcohol Goedkoop Gemakkelijk te verkrijgen Is zeer geaccepteerd Wordt met name door jongeren veel en vaak gebruikt Is economisch belangrijk Is sterk in het nieuws Niet onder 16 jaar, daarna matig

13. Genotmiddelen & Puberteit • abstract denken • ontwikkelen eigen mening • mening wordt te pas en te onpas gegeven • veel “zwart-wit”-denken • kritisch • verbanden leggen • leren plannen • afgewogen beslissingen leren nemen

14. Genotmiddelen & Puberteit Experimenteren Overmoedig Korte termijn denken Gevoelig voor groepsdruk

15. Stelling 1 Genotmiddelen- gebruik tast de jonge hersenen aan. waar niet waar

16. Waar! • tabak, alcohol, hasj en wiet zijn extra schadelijk voor jongeren omdat zij volop in de groei zijn. Het gebruik verstoort de ontwikkeling van de hersenen. • als je jong begint met roken, drinken en blowen, heb je veel meer kans om later verslaafd te raken.

17. Alcohol en de schade • Risico’s op korte termijn: • Meer risico’s op onveilige seks. • Meer risico’s op ongelukken en agressie. • Coma en black-out door alcoholvergiftiging. • Risico’s op lange termijn: • Meer kans op verslaving op latere leeftijd. • Slechtere leerprestaties en schooluitval. • Hersenbeschadiging: slechter plannen onthouden concentreren afgewogen beslissingen nemen

18. Het verschil: 15-jarige jongen drinkt vaak, veel en is jong begonnen 15-jarige jongen drinkt niet

19. Stelling 2 Je kunt het beste je kind thuis laten wennen aan alcohol. eens oneens

20. Oneens! Ondanks de goede bedoeling om ze goed te leren omgaan met alcohol gebeurt juist het tegenovergestelde! Omdat ze het thuis mogen, doen ze het dubbelop; thuis én buiten.

21. Zolang we in gesprek zijn komen we er wel!

22. Deels! Praten is een middel, géén doel

23. Belevingswerelden Jongeren: <> Identiteitsontwikkeling <> Hier en nu <> Ontdekken/genieten <> Mateloos is stoer <> Volwassenen: Gezondheidsbesef Lange termijn Gebruik = probleem Mateloos is negatief

24. Tips voor een gesprek over genotmiddelen • Informeer u zelf vooraf • Kies een rustig moment • Niet te vaak • Wees open, eerlijk maar duidelijk • Praten is een middel, géén doel

25. Stelling 3 Ik kan wel regels opstellen, maar ze luistert toch niet meer naar ons, haar vrienden zijn veel belangrijker. eens oneens

26. Oneens; • ouders hebben juist veel invloed! • Jongeren protesteren vaak maar tegelijkertijd: • vinden ze het belangrijk wat u denkt • kijken ze naar hoe u het doet en • hebben ze uw regels nodig • Juist in de puberteit!

27. Alcohol en opvoeding in Katwijk Jongerenpeiling 2008 / GGD HM

28. Als je ouders alcohol gebruiken, kunnen ze jou niet verbieden om te drinken!

29. Heb belangstelling voor de leefwereld Bang maken of veroordelen werkt nietGeef zelf het ‘goede voorbeeld’Praat eens met andere oudersBevorder zelfvertrouwen en eigenwaarde Grenzen stellen én handhaven werkt welOok (juist!) pubers hebben behoefte aan regels

30. Startleeftijd Verband tussen jong roken en drinken en druggebruik

31. Startleeftijd

32. Startleeftijd Niet doen!

33. Normen gebruik van alcohol Nog net gezond: • Mannen: 5 maal per week 3 glazen • Vrouwen: 5 maal per week 2 glazen Gezond: • Onder de 16 jaar geen alcohol • Vanaf 16 jaar: 2 x 2 of 2 x 3 glazen per week

34. Wat zegt de wetenschap? • Guus Smit (neurobioloog): • Geeft veel schade, juist op de lange termijn • Jongeren tussen 12 en 16 zijn op belangrijke onderdelen neurobiologisch nog niet in staat te kiezen. • N.B. Dit hangt samen met leeftijd, niet met het leervermogen! • Rutger Engels (orthopedagoog): • Ouders, opvoeders en overheden beslissen • Ze moeten praten, uitleggen maar vooral ook grenzen stellen en handhaven; dus verbieden en eraan houden

35. Meer weten? www.hoepakjijdataan.nl www.uwkindenalcohol.nl www.uwkindenroken.nl www.uwkindenblowen.nl U kunt mij bellen 071-405 66 67of mailen pvanhattum@ggdhm.nl U kunt met vragen of voor hulp ook terecht bij: Zorgcoördinator van de school GGD-schoolverpleegkundige Katelijne Ferman 071-5163571of06-51598399 De Brug071-40 33 733 Brijder071-56 85 880

36. Heeft u vragen of opmerkingen?

37. Ritalin Pillen of capsules Slikken Op recept Werkt tot 2 uur Stimulerend middel, bevat amfetamine Samen met andere middelen gebruiken gaat de werking tegen Niet op recept innemen is een groot risico Zelf vervangende middelen zoeken is een risico

38. Cannabis • Gemaakt van de hennepplant (cannabis sativa) • Marihuana / wiet of hasj • Wordt vooral gerookt • Verdovend en hallucinerend • Is nog veel ongezonder dan een sigaret • Kans op geestelijke verslaving (onverschilligheid) • Bij gevoeligheid risico op psychose • Is overal verkrijgbaar • Kost maar 2 tot 5 Euro per gram • Handel is in handen van de georganiseerde misdaad

39. Cannabisde wet • Nog steeds verboden o.g.v. de Opiumwet • Softdrug = drug met een aanvaardbaar risico (lijst 2) Het is ingewikkeld geregeld in de vervolging, de twee belangrijke punten daaruit zijn: • Niet onder 18 jaar • Niet meer dan 5 gram

40. Cannabisde signalen Signalen bij gebruik: gelukzalige stemming (lachkick, alles is te gek’) In zichzelf gekeerd en lui gedrag Onverschillig, ontspannen (relaxed) Vergeetachtigheid bij het praten Veel, langzaam en onsamenhangend praten (associatief) Honger (vreetkick) Dorst (veelvuldig naar de WC om water te drinken) Stoned zijn (zware benen en armen) Rode ogen, lichtschuwheid Andere kenmerken: Cannabisgeur in kleding Afbeelding hennepblad op kleding of agenda Wietzakjes op schoolplein of in agenda Praten over blowen Kennis van allerlei soorten hasj en wiet

41. Cannabisde ontwikkelingen Is ‘gewoon’ geworden Mensen staan er vaak permissief tegenover Wordt slecht gehandhaafd Door teeltmethoden een flink hoger THC-gehalte bereikt Problemen verharden Groep gebruikers groeit niet maar wordt wel jonger Groeiend aantal jonge verslaafden (14 - 20) Hulpvraag stijgt de afgelopen jaren met 25% per jaar 363.000 probleemgebruikers in Nederland Advies: onder 18 jaar niet. Daarboven hoogstens 1 maal per week

42. Redenen voor gebruik