1.29k likes | 1.99k Views
Szanse na przeżycie w zależności od dojrzałości i obecności surfaktantu. First units - neonatal & paediatric (1968-70). Pediatric & neonatal ICU-s. Neonatal intensive care units. Według WHO noworodki dzieli się w zależności od wieku płodowego na:.
E N D
Szanse na przeżycie w zależności od dojrzałości i obecności surfaktantu
Według WHO noworodki dzieli się w zależności od wieku płodowego na: • Niedonoszone – o wieku płodowym krótszym niż 37 HBD (>22 - <37) • Donoszone – o wieku płodowym między 37 a 42 HBD (259 – 294 dni) • Urodzone po terminie – o wieku płodowym powyżej 42 HBD
W zależności od stopnia dojrzałości wewnątrzmacicznej na: • Dojrzałe • Niedojrzałe (urodzone przedwcześnie)
Noworodki dojrzałe i niedojrzałe mogą prezentować: • Prawidłowe odżywienie wewnątrzmaciczne – eutrofia • Niedostateczne odżywienie wewnątrzmaciczne – hipotrofia • Nadmierne odżywienie wewnątrzmaciczne - hipertrofia
Trofię noworodka ocenia się na podstawie : • Wyglądu zewnętrznego dziecka • Stopnia dojrzałości • Urodzeniowej masy ciała • Siatek centylowych
Noworodek o niskiej masie urodzeniowej ciała. • LBW – noworodek o niskiej masie ciała – masa ciała nie przekracza 2500g • VLBW – noworodek o masie ciała równej lub niższej od 1500g • ELBW – noworodek o masie ciała równej lub niższej od 1000g • ILBW – noworodek o masie ciała równej lub niższej od 750g
Okres przejścia od życia płodowego do egzystencji samodzielnej charakteryzuje się znaczną chwiejnością i niedojrzałością mechanizmów immunologicznych • Odporność noworodka naśladuje kliniczny stan niedoboru odporności co predysponuje zwłaszcza te, urodzone za wcześnie, do uogólnionych infekcji
U noworodków przeważa z góry zaprogramowana, istniejąca bez uprzedniego zetknięcia organizmu z czynnikiem zakaźnym odporność wrodzona (nieswoista, naturalna)
Bariery anatomiczne:skóra,działanie bakteriostatyczne kw. tłuszczowych, szczelność nabłonka błon śluzowych Przewodu pokarmowy: składniki soków trawiennych, niskie pH soku żołądkowego, enzymy proteolityczne, mikroflora jelitowa Fizjologiczne czynności mechaniczne: ruchy perystaltyczne, ruch rzęsek, złuszczanie nabłonka, przemywanie pow. nabłonków, odruchykaszlu i kichania Mechanizmy humoralne:substancje o działaniu bakteriostatycznym/ bakteriobójczym: (lizozym); antybiotykowym(defensyny), w tkankach i płynach ustrojowych: interferony Proste mechanizmy rozpoznania:kolektyny, konglutynina, surfaktant Miejscowy odczyn zapalny ielementy komórkowe:komórki NK, komórki żerne (neutrofile, makrofagi/monocyty, eozynofile) Inne czynniki:genetyczne, hormonalne, temperatura
Odporność naturalna przeważa zwykle do czasu, kiedy system obronny nabierze doświadczenia immunologicznego. Wtedy to mechanizmy odporności wrodzonej zostają wzmocnione przez wysoce efektywną swoistą (nabytą) odpowiedź immunologiczną
Zawiązki oskrzeli i płuc stwierdza się od 6 tygodnia życia płodowego. Od 11 tygodnia płuca płodu wykonują ruchy oddechowe
Płuca płodu wypełnione są płynem płucnym w ilości 30-35ml/kg.Ruch płynu owodniowego pobudza tkankę płucna do rozwoju.Warunki do ograniczonej wymiany gazowej istnieją od 26 tygodnia ciąży.
Do prawidłowej wymiany gazowej w płucach niezbędne jest:- obecność surfaktantu- prawidłowy rozwój sieci naczyń włosowatych
Podsumowanie predyspozycji do niewydolności oddechowej (ONO) ”Należy się raczej dziwić, że noworodki w ogóle są w stanie oddychać ... “. ” Thomas G. Keens , MD Childrens Hospital of Los Angeles, 1985
Częstość występowania niewydolności oddechowej u noworodków: • 20 % noworodków z masą urodzeniową <2500 g • 50% noworodków urodzonych z masą <1500 g • 80 % noworodków przy masie <1000 g i wieku płodowym 23 – 28 tygodni
Ocena dzieci z masą ur. < 1500 g w wieku 2 lat (OIT IP AM w Łodzi)
Powikłania u noworodków z masą ciała < 1000 g • Dysplazja oskrzelowo-płucna 15 - 20% • Krwawienia śródczaszkowe 20 - 40 % • Retinopatia wcześniacza - 40 - 50 %
Terapia indywidualna, ukierunkowana rozwojowo • Delikatne, planowe podejście do dziecka • Ułożenie ciała (zgięciowe, nie na plecach) • Stymulacja dotykowa, ssanie • Redukcja hałasu i światła • Ograniczenie niepotrzebnej inwazyjno- ści monitorowania Heidelise Als, Pediatrics, 1986
Stosowanie surfaktantu • Zarówno naturalny jak i syntetyczny zmniejsza ryzyko “Air leak” i umożliwia szybszą redukcję param. wentylacji • Trzy dawki Exosurfu lepsze niż jedna • Ograniczenie śmiertelności (?) - prawdopodobnie przy podaniu < 30 ‘
Definicja Zespołu Zaburzeń Oddychania (ZZO) • Jest to stan, w którym z powodu niedoboru surfaktantu i związanej z tym niedodmy noworodek nie może utrzymać prawidłowej wentylacji minutowej • Doprowadza to do niedotlenienia, hiperkapnii, oraz kwasicy oddechowej, a następnie metabolicznej.
Definicja ZZO - cd. • Jest to najczęstsza i najcięższa forma niewydolności oddechowej w tym okresie życia, która ujawnia się bezpośrednio po porodzie z maksymalnym nasileniem między 24 a 48 godziną życia.
Częstość występowania ZZO • u noworodków ur. w 26-30 Hbd wynosi 60% • u noworodków ur. w 32-37 Hbd - 15% • u noworodków ur. powyżej 37 Hbd - 5%
Śmiertelność noworodków w ZZO • 10-50% co stanowi 20% ogólnej umieralności i jest w 50-70% przyczyną zgonów wcześniaków.
Działanie surfaktantu • Obniża napięcie powierzchniowe pęcherzyków płucnych, co zapobiega ich zapadaniu się i umożliwia wymianę gazową • Przeciwobrzękowe, co zapobiega przesączaniu płynu z naczyń włosowatych do światła pęcherzyków
Działanie surfaktantu c.d. • Obronne w stosunku do patogenów infekcyjnych • Ochronne na nabłonek oddechowy pęcherzyków płucnych wynikające głównie z jego działania przeciw wolnym rodnikom tlenowym
Rys historyczny • Pattle i Clements w połowie lat 50-tych wyodrębnili surfaktant z płuc ssaków i wykazali jego właściwości biofizyczne w fizjologii płuc. • Fujiwara i wsp. w 1980 roku po raz pierwszy podali dotchawiczo surfaktant noworodkom z ZZO
First paediatric use of mechanical ventilator in Poland - 1966 Eight year old child with meningitis - Wolska Street Hospital for Infectious Diseases ( PROF. Z. RONDIO - WARSAW )
First intensive care units - neonatal & pediatric • OLSZTYN - 1968 • WARSAW - Litewska
Introduction of surfactant • 1991 - ŁÓDŹ, POZNAŃ • Curosurf • Alveofact (Beractant) • Exosurf
Pierwszy raz użyto tlenu do resuscytacji noworodka w 1781 roku W 1862 roku powiązano uszkodzenie OUN z niedotlenieniem okołoporodowym W początkach 20 wieku bardzo różne sposoby podaży tlenu u noworodka. 1953 skala V. Apgar oceny stanu noworodka po porodzie 1956 powiązanie skali Apgar z niedoborem zasad z krwi pępowinowej 1998 pojawiły się pierwsze prace o szkodliwości 100% tlenu podawanego w resuscytacji
Ocena po porodzie - główne elementy • Oddech • Czynność serca • Kolor skóry
Zatrzymanie akcji serca u noworodków • Przede wszystkim z powodu niewydolności oddechowej • Brak „nagłej śmierci sercowej”
Objawy zatrzymania krążenia: • Brak reakcji na bodźce • Brak oddechu • Brak tętna, bradykardia < 60/min
SEKWENCJA RESUSCYTACJI • A - Airway • B - Breathing • C - Circulation • D - Drugs
CZTERY ZALETY INTUBACJI • Utrzymanie drożności dróg oddechowych • Unikanie rozdęcia żołądka • Umożliwienie podaży leków