Download
1 / 38
390 likes | 1.13k Views
UYGARLIKLAR BEŞİĞİ ANADOLU. Sizce Anadolu’ya Uygarlıklar B eşiği denilmesinin sebebi nedir ?.
E N D
Sizce Anadolu’ya Uygarlıklar Beşiği denilmesinin sebebi nedir ?
Dünya’daki en eski uygarlıklar Anadolu’da kurulmuştur. Anadolu’nun göç ve ticaret yolları üzerinde olması, Asya ve Avrupa’yı birbirine bağlaması ve topraklarının verimli, ikliminin uygun olması sebebiyle Anadolu’ya böyle denmiştir.
HİTİTLER Hititler, Anadolu’nun ilk devletidir. Başkenti Hattuşaş’tır. Bu devlet krallıkla yönetilmekteydi. Kraldan sonra en yetkili kişi Tavananna’dır. HititlerdePankuşdenilen bir meclis vardı. Bu meclis asillerden oluşmaktaydı.
Hititler, kendilerine inandıkları kralların ve tanrıların resimlerini kaya üzerine kabartma şeklinde yapmışlardır.
Hititler, resimli yazı(Hiyeroglif) ve çivi yazısı olarak iki tür yazı kullanmışlardır. Yaptıkları kabartmalarda hiyeroglifi kullanırken, çeşitli belgeler ve krallarının hayatlarını anlattıkları Anal adlı yıllıklarda ise çivi yazısını kullanmışlardır.
Hititlerin ekonomileri tarım ve hayvancılığa dayanmaktadır. Başlıca ürünleri buğday ve arpadır. Yaşadıkları bölge maden bakımından zengin olduğu için altın, gümüş gibi madenlerden çeşitli eşyalar yapmışlardır.
Hititler oldukça gelişmiş bir orduya sahiptirler. Günümüzdeki Suriye topraklarını almak için Mısır ile yapılan savaş sonrasında Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır. Bu antlaşma tarihin bilinen ilk antlaşmasıdır.
FRİGLER Frigler, Sakarya Nehri çevresinde kurulmuşlardır. Ülkenin başkenti Gordion’dur. Friglerin efsanevi kralı Midas’tır. Friglerin tamamen kendilerine özgü yazı sistemi vardır.
Frigler, Sakarya Nehri etrafında kurulduklarından dolayı tarım ve hayvancılıkla uğraşmışlardır. Özellikle maden işçiliğinde çok iyi gelişmişlerdir. Bronz tabaklar, kazanlar, fibula denen çengelli iğneler ve tokalar yapmışlardır.
Frigler, dokumacılıkta da ileri gitmişlerdir. Tapatesadını verdikleri halı ve kilimleri ile ön plandadırlar. Çok tanrılı bir dine inanıyorlardı. Ancak inançları içinde en tanınmışı Kibele’dir.
Frigler özellikle soylu kişileri ve kralları tepe görünümündeki tümülüslere veya kaya mezarlarına gömmüşlerdi.
URARTULAR Urartular, Doğu Anadolu Bölgesi’nde, Van ve çevresinde kurulmuş bir uygarlıktır. Başkentleri Tuşpa’dır.
Çok tanrılı dinlere inanıyorlardı. Krak ülkeyi Savaş Tanrısı Haidi adına yönetirdi. Urartular, dağlık ve kayalık bir bölgede hüküm sürmüşlerdir. Taş işçiliği ve taştan kale yapımında ilerlemişlerdir.
Urartular, başlıca geçim kaynakları olan tarımı geliştirmek için sulama amaçlı ilk göletleri kurmuşlar ve suları gelişmiş kanallarla tarlalarına taşımışlardır. Hayvancılık da önemli bir geçim kaynağıydı.
Çevrelerinde bulunan madenleri çok iyi işlemişler ve maden işçiliğinde çok ileri gitmişlerdir. Friglerintümülüslerinde birçok madeni eşyaya rastlanmıştır.
Urartularda, yönetici kesim ve aileleri, büyük kale ve merkezin yakınındaki çok odalı kaya mezarlarına gömülür. Halk ise sosyal statülerine göre toprak altına inşa edilen mezarlara gömülürdü.
LİDYALILAR Lidyalılar, Gediz ve Menderes ırmakları arasındaki bölgede kurulmuştur. Başkentleri Manisa’daki Sard’dır. Ticaret sayesinde zenginleşmişlerdir. Kral Yolu’nun açılmasında bu yüzden etkili olmuşlardır.
Lidyalıların tarihteki en önemli başarısı parayı ilk bulan uygarlık olmalarıdır.
Lidyalılar kısa sürede yıkılmışlardır. Bunun sebebi ordularında çeşitli kavimlerden toplanan ücretli askerlerin bulunmasıdır. Çok tanrılı dine inanmışlardır.
İYONLAR İzmir körfezinden Güllük körfezine kadar olan bölgeye İyonya denirdi. Şehir devletleri şeklinde yaşamışlardır ve dış tehditlere karşı devlet yönetimini Tiran adı verilen güçlü devlet adamlarına bırakmışlardır.
İyonlar, yaşamış oldukları bölgenin coğrafi konumundan dolayı deniz ticaretinde çok gelişmişlerdir.
İyonlar, bilim ve sanatta da oldukça gelişmiş bir toplumdur. Bunun sebebi doğanın oluşumuna bilimsel bir açıklama getirmeye çalışmalarıdır. Matematikte Tales ve Pisagor, tarihte heredot, tıpta Hipokrat, felsefede Diyojen önemli bilim adamlarıdır.
Günümüzden binlerce yıl önce yaşamış uygarlıklardan bize neler kalmış olabilir? Bunun cevabına hep birlikte bakalım.
SÜMERLER Sümerler M.Ö 3500-2000 arasında Mezopotamya’da kurulan ilk uygarlıktır. Sümerler site denilen şehir devletleri kurmuşlardır. Bu şehir devletleri Patesiadı verilen rahip krallar tarafından yönetiliyordu.
Sümerler, çok tanrılı bir dine inanıyorlardı. Tapınaklarına Ziggurat denilmektedir. Bu tapınak 7 kattan ve 3 bölümden oluşmaktadır. İlk erzak deposu, ikinci katlar okul ve tapınak, en son katlar ise rasathane yani gözlemevi olarak kullanılıyordu.
Sümerler tarımda bilimsel yöntemleri kullanan ilk uygarlıktır. Mevsimlere göre ekim yapmışlardır barajlar ve su kanalları inşa etmişlerdir. Kötülüklerden korunmak için sihir ve büyüye inanmışlardır. Yıldız ve gök cisimlerini takip etmişler bu da astronomiyi ortaya çıkarmıştır.
Ay ve Güneş tutulmasını hesaplamışlardır. Dünya’da bilinen ilk yazıyı bulmuşlardır. Çivi yazısını bulup geliştirmişlerdir. Sümerlerden bize Tufan Menkıbesi ve Gılgameş Destanı gibi eserler gelmiştir.
ASURLULAR Dicle Nehri kıyısında kurulmuşlardır. Başkentleri Ninova’dır. Anadolu’da ticaret kolonileri kurmuşlardır. Böylece Mezopotamya ve Anadolu uygarlıkları arasında kültürel etkileşimi sağlamışlardır.
Asurlular, ordularına çok önem vermişlerdir. Asurlular tarihteki ilk kütüphaneyi Ninova’da kurmuşlardır. Hititlerden öğrendikleri heykelciliği geliştirerek tapınaklarının ve saraylarının kapılarını insan başlı aslan ya da boğa heykelleri ile koruyorlardı.
ASURLULAR Babiller Fırat Nehri kenarında kurulmuş bir uygarlıktır. Merkezi krallıkla idare ediliyorlardı. En ünlü kralları Hammurabi’dir.
Hammurabi, Sümerler’in yasalarını geliştirerek kendi adını verdiği Hammurabi Yasalarını oluşturmuştur. Çok tanrılı bir dine inanırlardı ve onlar da Zigguratlar inşa etmişlerdir.
Sümerlerin çivi yazısını kullanan Babiller, Gılgameş Destanı’ndan etkilenerek Yaradılış Destanı’nı yazmışlardır. Dünya’nın yedi harikasından sayılan Babil’in Asma Bahçeleri’ni basamaklı piramit şeklinde yapmışlardır. Bir tapınak olduğu düşünülen Babil Kulesi en önemli eserleridir.
KAYNAKÇA 6.Sınıf Sosyal Bilgiler Ders Kitabı http://www.ensonhaber.com/sgkdan-cocuklara-ozel-cizgi-film-2012-05-05.html http://nedirhakkindabilgiler.kadinlaricin.net/makaleler/soru-isareti.htm http://eodev.com/gorev/1008111
