650 likes | 981 Views
GRİP ve GRİPTEN KORUNMA YOLLARI. GRİBAL ETKEN-1. İnfluenza virüsü, Orthomyxoviridae ailesindendir. Üç farklı antijenik tipi vardır: A, B ve C. A insan, domuz, at, deniz memelileri ve kanatlılarda, B sadece insanlarda, C insan ve domuzlarda hastalık yapar. Hastalık Mekanizması.
E N D
GRİBAL ETKEN-1 İnfluenza virüsü, Orthomyxoviridae ailesindendir. Üç farklı antijenik tipi vardır: A, B ve C. A insan, domuz, at, deniz memelileri ve kanatlılarda, B sadece insanlarda, C insan ve domuzlarda hastalık yapar.
Hastalık Mekanizması Virüs enfekte ettiği hücrelerde ölüme yol açar. Bronş yüzey hücrelerinde ölüm ve akciğerlerde mekanik temizlenmeyi sekteye uğratır Başka enfeksiyonlara zemin Savunma fonksiyonlarında bozukluk + AC savunma fonksiyonlarında bozukluk
AKCİĞER HASARLARI(KOMPLİKASYONLARI) • Primer Viral Zatüre(Pnömoni): • Ateş, öksürük, balgam, gögüs ağrısı, diğerleri (solunum sıkıntısı, • halsizlik, iştahsızlık...) • Sekonder Bakteriyel Zatüre(Pnömoni):Grip bulguları geriledikten sonra yeniden ateş yükselmesi ile ortaya çıkar. H.influenzae, S.pneumoniae ve S.aureus en sık saptanan etkenlerdir. Ölüm primer viral pnömoniden daha düşüktür. • Ses tellerinin iltihaplanması (Krup sendromu ) • Kronik akciğer hastalıklarının alevlenmesi
Tarihçe • 1918-1919 yılında ilk defa farkedildi • 1974 ilk kez insandan izole edildi. • 1958-2005 yılları arasında insanlar arasında 37 domuz gribi vakası tesbit edildi. • %17 mortalite (6/37) bildirildi. • %44 domuzla temas öyküsü mevcut • ABD, Çekoslovakya, Hollanda, Rusya, İsviçre, Hong Kong • 1976 New Jersey’de 13 asker arasında görülmüş ve 1 asker ölmüş ve sonradan 230 askere bulaştığı anlaşıldı
Ülkemiz • 27 kişi öldü • 2500 kişiden fazlası hastalığa yakalandı.(09.11.2009 itibariyle)
Domuz Gribi(H1N1) Normalde domuzlarda görülen A tipi viral solunum hastalığı Hızlı yayılım İnsan İnsan Domuz İnsan İnsan Domuz (Kanada’da yeni bir vaka) İnsanda doğal bağışıklık yok WHO: Geniş çaplı salgın uyarısı
Domuz solunum yolları yapısında insan kuş ve domuz için reseptör taşır. Domuz gribi ile enfekte domuzda aktif enfeksiyonda anında kuş ve insan virüsüde bulaşırsa yeni bir virüs (shift) ortaya çıkar Domuzun rolü
GRİP HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR? Ayrıca yaygın vücut ağrısı görülür
GRİP NASIL BULAŞIR? Grip virüsü, öksürme, hapşırma ile etrafa saçılan küçük damlacıklar yoluyla bulaşır.
GRİP NASIL BULAŞIR? Öksürük ya da hapşırık sırasında ağzınızı ellerinizle kapattığınızda, mikroplar ellerinize, ellerinizden de dokunduğunuz çeşitli yüzeylere bulaşır. İnsanlar bu yüzeylere elle temas ederek virüsü alırlar ve ellerini ağızlarına, burunlarına ve gözlerine temas ettirerek hastalık etkenini alırlar.
GRİP NASIL BULAŞIR? • Günlük yaşamımızda sık dokunduğumuz canlı grip virüslerinin bulunabileceği yüzeyler: • kapı kolları,
GRİP NASIL BULAŞIR? • bilgisayar klavyesi, • cep telefonu ya da kablolu telefon ahizeleri, • televizyon uzaktan kumandaları,
GRİP NASIL BULAŞIR? • sandalye, masa ve sıralar, • kalem, kitap ve defter vb. yüzeyler,
Bulaşma • Kuluçka süresi mevsimsel gripteki gibi 1-7 gün (sıklıkla 1-4 gün) • Klinik belirtiler başlamadan 1 gün önce başlayıp, klinik belirtiler başladıktan sonra 7 gün devam etmektedir • Çocuklarda daha uzun olabilir
Mevsimsel gripten farkı nedir? • Grip yayılması hasta olan kişilerin hızla geniş kitlelere yayılabilme özelliğindedir • Influenza virüsleri cansız yüzeylerde, ortamın ısı ve nem durumuna göre 48 saate kadar canlılığını koruyabilmektedir.
Erişkinde H1N1 risk faktörleri • Kronik Akciğer hastalıkları (astım, KOAH) • Bağışıklık yetmezliği • Kalp yetmezliği • Gebelik • Diyabet • Şişmanlık
Gripte acil tıbbi yardım gerektiren durumlar nelerdir? Solunum sıkıntısı Şiddetli bulantı ve kusma Şuur bulanıklığı Şiddetli öksürük ve balgam çıkarma Hangi durumda hastaneye yatış önerilir?
Çocuklarda bunlara ek olarak: Dudaklarda morarma Havale geçirme Yaygın döküntü Bu belirtilerden herhangi biri görüldüğünde acilen doktora başvurulmalıdır.
Domuz gribi ne kadar tehlikeli? • SARS • 32 ülke • 8.437 kişide görüldü • 813 kişi öldü (Mortalite%10) • Kuş gribi • 15 ülke • 429 kişide görüldü • 262 kişi öldü (mortalite %61) • Domuz gribi • Pandemi yaptı • 177.000 • 1470 kişi öldü (mortalite %1↓)
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? • Okulda bulunduğunuz ortamı, sınıflarınızı, öğretmen odaları ve diğer odaları, hava akımını sağlayacak şekilde sık sık havalandırın.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? Sizleri hastalıktan koruyacak en önemli uygulama; Ellerinizi yıkamaktır.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? • İnsanlarla tokalaşma sonrasında, ellerinizin bütün yüzeylerini ve parmak aralarını su ve sabun ile iyice köpürterek yıkayın. • Yıkama süresi en az 20 – 30 saniye olmalıdır.
AVUÇ İÇİ AVUÇ İÇİNE ALINARAKOVALAMA HAREKETİ TEKRARLANIR.
SAĞ AVUÇ İÇİNE SOL EL SIRTI GELECEK ŞEKİLDE YERLEŞTİRİLİR, OVALANARAK BEŞ KEZ TEKRARLANIR.
SAĞ ELİ SOL EL SIRTINA KOYARAK PARMAK ARALARI BİRBİRİNİN İÇİNE GELECEK ŞEKİLDE TEKRARLANIR.
SAĞ EL PARMAK SIRTLARI SOL ELİN AVUÇ İÇİNE GELECEK ŞEKİLDE YERLEŞTİRİLİR, OVALAMA TEKRARLANIR.
SAĞ EL BAŞ PARMAĞI SOL EL AVUÇ İÇİNE ALINARAK ROTASYONEL OLARAK BEŞ KEZ TEKRARLANIR. AYNI HAREKET SOL EL İÇİN DE TEKRARLANIR.
SAĞ EL PARMAK UCU İÇ KISIMLARI SOL EL AVUÇ İÇİNE GELECEK ŞEKİLDE KONUR OVALANIR.
EL HİJYENİ • Ellerinizi yıkadıktan sonra, tek kullanımlık kâğıt havlu ile kurulayıp, musluğu bu havlu ile kapatın, • Havluyu çöp kutusuna atın.
EL HİJYENİ • Su bulamadığınız durumlarda alkol bazlı el dezenfektanlarını da el temizliği için kullanabilirsiniz. • El dezenfektanlarını kullanırken, elleriniz kuruyuncaya kadar ovun.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? Hasta olduğunu bildiğiniz kişilerle aranızda mesafe bulundurmaya dikkat edin.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? Tokalaşma ve kucaklaşma gibi yakın temasa bir süre ara verin
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? Hasta kişilere çok gerekmedikçe ziyarette bulunmayın.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? • Alışveriş merkezleri, tiyatro, sinema, spor salonu gibi kapalı alanlar ve çok kalabalık ortamlarda bulunmaktan kaçının. • Unutmayın; grip hastalığı kişiden kişiye kolay bulaşabilen bir hastalıktır.
GRİP HASTALIĞINDAN NASIL KORUNABİLİRSİNİZ? • Ellerinizle gözleriniz, burnunuz ve ağzınıza dokunmayın • Mikroplar en çok kirli yüzey ve eşyalara dokunmayla bulaşır
Domuz Gribi olanların bakımı nasıl olmalı ? • Evde istirahat etmelidir. • belirtilerin başlamasından 7 gün sonrasına ya da • belirtilerin geçmesinden bir gün sonrasına kadar • Şüpheli veya kesin hastaya bakım verenler N95 maske; hasta cerrahi maske takılmalıdır. • Hastalığın bulaşmaması için çevredeki kişilerden uzak durulmalıdır. • Bulunulan mekan sık sık havalandırılmalıdır.
Grip Aşısı nedir? Sık değişim gösteren grip virüsüne karşı doğal bağışıklığımız bulunmamaktadır. Pandemik grip hastalığına karşı kişileri korumak için AŞI geliştirilmiştir.