De Dyslexievriendelijke School

1. Jan HindrikLoonstra, anneke Smits & Els van derVegt De Dyslexievriendelijke School בס''ד

2. Inleiding Onderzoek: De Inspectie van het onderwijs (van der Gift, 2006) Leesproblemenzijnbron van: -> frustatie -> onzekerheid -> gevoelens van minderwaardigheid • 2/3 leerkrachten in groep 3 en 4 kunnenonvoldoendeomgaan met verschillen. • 1/4van de leerlingenverlaat de basisschool met eentelaagleesniveau. • 1/4 van de leerlingen in het 1ste jaar van het vmboheeftmoeite met het lezen van teksten.

3. Beschermendefactoren op de basisschool Coping omgaan met stress • Optimaalleesonderwijs en gunstigeleeromstandigheden • Bewustzijn van de gevolgen van dyslexie, nietalleen op sociaal-emotioneelvlak • En eensteunende, begripvollepedagogischebegeleiding Stress= verstoordevenwichttussendraaglast en draagkracht Ernst van de dyslexie begaafdheid, werkhouding, geleerdehulpstrategieën en steunuit de omgeving Omgeving= belangrijkerol!

4. Beschermendefactoren op de basisschool Effectiviteit van het leesleerproces Duolezen tutorlezen voorlezenaankleuters stillezen Groep 1 Letterherkenning: signaleren en extra ondersteunen van risicoleerlingen Groep 2 Groep 3 Efficiënteomgang met de methode: extra interventiesvoorrisicoleerlingen Groep 4 Groep 5 Leeskilometers: aantrekkelijkeboekencollectie en boeiende, afwisselendeleesvormen Groep 6 Groep 7 Groep 8

5. Beschermende factoren op de basisschool De rol van de schoolleider • Stimuleren van leerkrachten en intern begeleiderom in teamverband de groepsoverzichtentebespreken en van elkaarteleren. • Belangrijkevragenzijn: • Watkunnen we doenomeffectiviteit van onsonderwijsteverhogen? • Watbetekenen de toetsen die we gebruiken? • Watdoen we met toetsresultaten? • Is onsleerlingvolgsysteemnogactueel? • Wetenwij hoe oudersdenken over onsonderwijs? • Watzoueenenquêteonderouders en leerlingenkunnenbijdragenaanonsonderwijs?

6. Beschermende factoren op de basisschool De leerkrachtalsbeschermende factor • Duidelijkuitleggen • Checken of hunuitleggoed is begrepen • Bereidzijnuitleg en instructieteherhalen • Geduldigzijn en nietschreeuwen • Voldoendetijdgunnen • Waardeermijalspersoon • Vindmijaardig • Vindmijnietdom • Breng je vakinhoudenenthousiast • Erkendatersprake is van verschillentussenleerlingen; dezeverschillenzijn op telossen met eenvoudigeondersteuning De leerling met dyslexievraagtzijndocenten:

7. Beschermendefactoren op de basisschool De inbreng van ouders Oudersbrengenveeldeskundigheidbinnen over hun kind: Op de wijzewaaropzijhunlevenbeleven en de manierwaaropzijleven. De school moetwillenprofiteren van de inbreng van de ouders Oudershebbenvaakgelijkals het gaatomhun kind Eenouder die denktdatzijn kind dyslexieheeft, heeft het achterafmeestalbij het rechteeind LOYALITEIT School Kind • Staat die band van loyaliteitondedruk? • Hoe kunnen we daar in gezamenlijkheiduitkomen? • Watzijn je verwachtingen over het kind en de school? • Watverwacht je van jezelf?

8. Doorgaandelijn in de zorg • A Samenwerkingtussen het basisonderwijs en het voortgezetonderwijs Samenwerkingsmodelin conceptvormgeschetstdatnaaronzemeningantwoordgeeft op zowel de behoefte van de individueleleerkrachtaaneen flexible zorgstructuur, als de behoefteaansamenwerkingtussenbasisonderwijs en voortgezetonderwijs Leerling / Ouders - Groepsleerkracht / Mentor • Leerlingen, ouders en collega’skunnenvoorvragen / opmerkingenbij de groepsleerkracht of mentor terecht. • Groepsleerkrachten en mentorenkunnen leer- en gedragsproblemensignaleren en aankaartenbij de ouders. • Ouderskunnenzorgenomtrent de ontwikkeling van hun kind delen met eengroepsleerkracht of mentor. • B Groepsleerkracht / Mentor – Intern begeleider of Zorgcoördinator Heeft de groepsleerkracht of metorbehoefteaanondersteuning, dankanhijterechtbij de Intern begeleider (basisonderwijs) of zorgcoördinator (voortgezetonderwijs) Leerling / ouders Groepsleerkracht / mentor  IB’er / zorgcoördinator

9. Doorgaandelijn in de zorg • C Route naar de begeleidingsgroep Gaat de hulpvraag het specialisme van de IB teboven, dankaneenberoepwordengedaan op de speciefiekebegeleidingsgroep. Intern zorgbegeleider / zorgcoördinator Begeleidingsgroep SBO / begeleidingsgroepVoortgezetOnderwijs • D Route naar het SteunpuntLeerlingzorg  Begeleidingsgroepen in het basisonderwijskunneneenberoepdoen op het SteunpuntLeerlingzorgafdeling Het Jonge Kind: BasisschoolOnderbouw / Middenbouw Begeleidingsgroep SBO SteunpuntLeerlingzorgafd. Het Jonge Kind Gecentreerdrond het Speciaal Basis Onderwijs en richtzich op specialistischonderzoekbijkinderentussen 4 en 9 jaar. • Specialistischetrajectenm.b.t. leerlingen van 10 t.e.m. 20 jaarwordenverricht door het SteunpuntLeerlingzorgafdelingTien-Plus: Regionalebasisscholen/ Regionale VO school  RegionaleBegeleidingsgroep CentraleSteunpuntLlztien-plus

10. Consultatieveleerlingbegeleiding CLB bevatverschillendefasen: Introductiefase Probleemidentificatie Probleemanalyse Concrete vraagstelling Interventiefase Analyse

11. Besluit: Eenleerkrachtkan het verschilmaken Samenwerkingsmodel met daarindoorgaandezorgroutesvoor (dyslectische) leerlingen is van essentieelbelang Watgoed is vooreenleerling met dyslexie, is goedvooralleleerlingen! De problematiek van dyslexiekanzorgenvoor: - Verstoring in de verhoudingtussen de leerling, zijnleerkracht en zijnouders Handelingsonzekerheid en onbegripvanuit de school, leidennietzelden tot: - Frustaties, angst en schaamtebij de leerling Dyslexiezovroegmogelijk in de schoolloopbaanonderkennen & stappenondernemen in de richting van extra lees- en/of spellingbegeleiding