Bezpieczeństwo na zajęciach wychowania fizycznego

1. Bezpieczeństwo na zajęciach wychowania fizycznego Opracowała: Marzanna Krysiak

2. Za bezpieczeństwo ucznia odpowiada szkoła - od momentu jego przyjścia do momentu jego wyjścia ze szkoły. • Szkoła zapewnia uczniom bezpośrednią i stałą opiekę w czasie ich pobytu w szkole, a także podczas zajęć poza terenem szkoły. • Nauczyciel odpowiada za bezpieczeństwo uczniów podczas zajęć edukacyjnych. • Niedopuszczalne jest prowadzenie jakichkolwiek zajęć bez nadzoru upoważnionej do tego osoby. • Przerwy w zajęciach uczniowie spędzają pod nadzorem nauczyciela.

3. Wybrane aspekty prawne • Ustawa z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 2004 r. Nr 256, poz. 2572 z późn. zmianami) • Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. Karta Nauczyciela (Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zmianami)

4. Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r.Karta Nauczyciela Dz. U. z 2006 r. Nr 97, poz. 674 z późn. zmianami) Rozdz. 2 Obowiązki nauczycieli Art. 6. • Nauczyciel obowiązany jest: rzetelnie realizować zadania związane z powierzonym mu stanowiskiem oraz podstawowymi funkcjami szkoły: dydaktyczną, wychowawczą i opiekuńczą, w tym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę.

5. Ustawa z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857 i Nr 151, poz. 1014) Ustawa z dnia 18 stycznia 1996 r. o kulturze fizycznej Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach

6. Organizatorzy wypoczynku, organizacja wycieczek • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 stycznia 1997 r. w sprawie warunków, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dla dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasad jego organizowania i nadzorowania (Dz. U. Nr 12, poz. 67 i Nr 18, poz. 102 oraz z 2009 r. Nr 218, poz. 1696) • Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 8 listopada 2001 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz. U. Nr 135, poz. 1516)

7. Nauczyciel WF • Nauczyciel wychowania fizycznego jest odpowiedzialny za zdrowie i bezpieczeństwo uczniów na zajęciach. • Powinien być osobą kompetentną, odpowiedzialną, rozważną i przewidującą. • Do jego obowiązków należy stosowanie wszelkich dostępnych środków zapobiegającym wypadkom.

8. Nauczyciel jest zobowiązany do zapewnienia bezpieczeństwa uczniom nie tylko na zajęciach lecz także przed nimi oraz bezpośrednio po nich. Właśnie po lekcji uwaga nauczyciela jest często osłabiona, a uczniowie lubią na własną rękę poszaleć na sali.

9. Obowiązki nauczyciela WF 1. Wejdź pierwszy do sali, sprawdź czy warunki na niej zapewniają bezpieczeństwo tobie i uczniom. Zwróć szczególną uwagę na stan sprzętu, podłogi, szyb w oknach, instalacji elektrycznej. 2. Sprawdź gotowość uczniów do ćwiczeń: czy mają właściwy ubiór i obuwie, czy zdjęli zbędną biżuterię i zegarki, czy stan zdrowia pozwala im brać udział w zajęciach. 3. Na samym początku zajęć poinformuj uczniów o przewidywanych trudniejszych ćwiczeniach, obowiązku zachowania dyscypliny i bezwzględnego stosowania się do poleceń i instrukcji bezpiecznego wykonywania ćwiczeń. Zapoznaj uczniów z zagrożeniami, jakie się wiążą z daną grupą ćwiczeń i przygotuj ich do samoochrony.

10. 4. Podczas wykonywania ćwiczeń ubezpieczaj uczniów. Możesz do tego wykorzystać uczniów współćwiczących lecz muszą to być osoby odpowiednie do tej roli i poinstruowane o sposobach właściwego ubezpieczania. 5. Podczas wykonywania ćwiczeń przez uczniów pamiętaj o wyborze odpowiedniego miejsca dla siebie, z którego będziesz widział wszystkich uczniów, sam będziesz przez nich widziany i z którego będziesz mógł swobodnie udzielać wskazówek, kontrolować i kierować ćwiczeniami.

11. 6. Przy podziale uczniów na grupy wyraźnie określ zadania poszczególnych grup i ich kierowników, wyznacz miejsce do ćwiczeń, a funkcje pomocnicze powierz odpowiednio przygotowanym uczniom. 7. Systematycznie kontroluj stan urządzeń i sprzętu sportowego podczas zajęć, natychmiast usuwaj z użytku sprzęt uszkodzony. 8. Egzekwuj dyscyplinę. Wyciągaj konsekwencje wobec uczniów, którzy prowokują niebezpieczne zachowania lub wywołują sytuacje zagrożenia narażając na niebezpieczeństwo siebie lub kolegów.

12. 9. Starannie organizuj każdą lekcję; przebieg, kolejność ćwiczeń, używanie sprzętu i urządzeń. Uwzględnij rozgrzewkę i stopniowanie trudności ćwiczeń. 10. Jeżeli w miejscu przeprowadzania zajęć z wychowania fizycznego są filary, grzejniki i inne wystające elementy, które mogą spowodować zagrożenie dla ćwiczących, zabezpiecz je (np.zakryj materacami). 11. Nie lekceważ żadnego wypadku lub sytuacji zbliżonej do wypadku.

13. 12.W razie wypadku ucznia: • zapewnij natychmiastową pomoc poszkodowanemu, • jeśli zachodzi potrzeba, wezwij pogotowie ratunkowe, • zawiadom o wypadku szkolną służbę zdrowia, dyrektora szkoły, pracownika służby bhp, • niezwłocznie zawiadom o wypadku rodziców lub prawnych opiekunów ucznia. 13. Nie pozostawiaj uczniów bez opieki.

14. 14. Gdy młodzież przebywa w sali gimnastycznej, szatnia powinna być zamknięta. Młodzież nieuczestnicząca czynnie w zajęciach nie powinna przebywać w czasie zajęć w szatni. 15. Wszystkie urządzenia i sprzęt do ćwiczeń wykorzystuj tylko zgodnie z ich przeznaczeniem. 16. Po zakończonych zajęciach przeprowadź oględziny używanego sprzętu, a następnie poukładaj go w oznaczonych miejscach.

15. Liczebność uczniów na lekcji • Zgodnie z rozporządzeniem w sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych zajęcia wychowania fizycznego powinny być prowadzone w grupach liczących od 12 do 26 uczniów. • Dopuszcza się tworzenie grup międzyoddziałowych lub grup międzyklasowych.

16. Podstawowe obowiązki nauczycieli w zakresiebezpieczeństwa • Wszyscy nauczyciele w szkole powinni znać zasady i przepisy bhp w szkole oraz systematycznie ich przestrzegać. • W przypadku ujawnienia stanów zagrożeń dla uczniów - wnioskować do dyrektora szkoły o zmianę miejsca lub czasu zajęć, odwołania albo nawet ich przerwania.

17. Na bieżąco kontrolować stan wyposażenia i urządzeń technicznych przed ich eksploatacją. • Systematycznie zwracać uczniom uwagę na konieczność bezpiecznego realizowania otrzymanych zadań. • Kontrolować przestrzeganie przez uczniów obowiązujących zasad i przepisów bhp i p.poż. podczas nauki, pracy, na wycieczkach. • Zapewnić uczniom pierwszą pomoc w przypadku zaistnienia sytuacji wypadkowej.

18. Przyuczać uczniów do zajęć ratowniczych i porządkowych. • Analogiczne zasady postępowania i kontroli stanu technicznego wyposażenia i urządzeń oraz nadzoru obowiązują nauczycieli prowadzących zajęcia w pracowniach fizycznych, chemicznych, na zajęciach technicznych. • Zajęcia prowadzone przy monitorach winny być organizowane w oparciu o zasady ergonomii oraz muszą spełniać podstawowe wymagania z zakresu bhp. • Nie wydawać sprzętu sportowego uczniom ( dysk, kula, młot, tyczka, łuk, szpada, rękawice bokserskie ) jeżeli nie jest zapewniony fachowy nadzór nad ich użytkowaniem.

19. Każdorazowo, przed rozpoczęciem zajęć, skontrolować stan techniczny sprzętu i urządzeń gimnastycznych, a także sprawdzić stan boiska czy sali gimnastycznej. • Stosować niezbędne konieczne ubezpieczenia uczniów przy wykonywaniu przez nich ćwiczeń. • Cały czas obserwować uczniów ćwiczących i nie pozostawić ich bez opieki. • Obligatoryjnie wyłączyć z zajęć uczniów, których kondycja fizyczna lub psychiczna w danym dniu nie gwarantuje zachowania pełnego bezpieczeństwa podczas ćwiczeń.

20. „Czarne punkty szkoły” • Szatnie (tłok, kradzieże) • Toalety (papierosy, narkotyki, przemoc, demolki) • „Zakamarki szkoły”?

21. Wypadki • pierwsza kategoria - zwykły wypadek • druga kategoria -śmiertelny, ciężki, zbiorowy (co najmniej 2 osoby) Ustawa z 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych

22. Kolejność działań • zapewnić poszkodowanemu opiekę, w szczególności sprowadzając fachową pomoc medyczną(pielęgniarka, pogotowie ratunkowe), a w miarę możliwości udzielając pierwszej pomocy; • zabezpieczyć miejsce wypadku; • poinformować dyrektora szkoły, rodziców (opiekunów), pracownika służby bhp, SIP; • poinformować organ prowadzący szkołę lub placówkę, radę rodziców;

23. powiadomić państwowego inspektora sanitarnego w przypadku zatrucia; powiadomić prokuratora i kuratora oświaty o wypadku śmiertelnym, ciężkim i zbiorowym; powołać zespół powypadkowy w skład którego dyrektor powołuje pracownika bhp i SIP , a jeśli nie mogą lub nie ma, to dyrektor i przeszkolony w bhp pracownik.

24. Obowiązek udzielania pierwszej pomocy art. 162 Kodeksu Karnego § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony instytucji lub osoby do tego powołanej. Ustawa Kodeks karny z dn. 6 czerwca 1997 (Dz.U. z 1997 Nr 88, poz. 553)

25. Piramida sukcesu ratowniczego • Kwalifikowana pierwsza pomoc • Ratownictwo społeczne Pomoc medyczna