170 likes | 412 Views
Bezpieczny sport i wypoczynek- urazy rdzenia kręgowego jako skutek brawury wakacyjnej. Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Aleksandra Jaźwińska. KRĘGOSŁUP I RDZEŃ KRĘGOWY BUDOWA. Część ośrodkowego układu nerwowego
E N D
Bezpieczny sport i wypoczynek- urazy rdzenia kręgowego jako skutek brawury wakacyjnej Fundacja Aktywnej Rehabilitacji Aleksandra Jaźwińska
KRĘGOSŁUP I RDZEŃ KRĘGOWY BUDOWA • Część ośrodkowego układu nerwowego • 8 kręgów szyjnych12 kręgów piersiowych5 kręgów lędźwiowych5 kręgów krzyżowych (kość krzyżowa)1 krąg guziczny (kość ogonowa)
KRĘGOSŁUP- FUNKCJE • Ochrona rdzenia kręgowego • Rola podporowo- statyczna • Rola ruchowo- dynamiczna • Amortyzator (krzywizny kręgosłupa)
RDZEŃ KRĘGOWY- FUNKCJE • Przewodzenie impulsów odnoszących się do czucia, bólu i motoryki (interpretacja i źródło impulsów wywołujących ruch) • Rdzeń przedłużony- m.in. ośrodek oddychania, połykania, wymiotny, naczynioruchowy…
URAZY KRĘGOSŁUPA • BY DOSZŁO DO USZKODZENIA KRĘGOSŁUPA MUSZĄ ZADZIAŁAĆ STOSUNKOWO DUŻE SIŁY PRZEKRACZAJĄCE JEGO ZDOLNOŚCI AMORTYZACYJNE (CHYBA, ŻE NIEWIELKA SIŁA NAKŁADA SIĘ NA ISTNIEJĄCY WCZEŚNIEJ DEFEKT) • NARAŻONE ODCINKI KRĘGOSŁUPA CHARAKTERYZUJĄCE SIĘ DUŻĄ RUCHOMOŚCIĄ FIZJOLOGICZNĄ- ODCINEK SZYJNY I LĘDŹWIOWY, GŁÓWNIE Th12-L1
URAZY KRĘGOSŁUPA • Złamanie kompresyjne- uraz w osi kręgosłupa (skoki do wody, uderzenie w głowę spadającym ciężarem, upadek na głowę). Najczęściej są to złamania stabilne. • Złamanie wybuchowe- większe siły działające na oś kręgosłupa. Występuje uszkodzenie więzadeł kręgosłupa oraz duża ilość odłamów kostnych. Złamanie niestabilne- zagrożenie życia.
URAZ KRĘGOSŁUPA NIE JEST RÓWNOZNACZNY Z URAZEM RDZENIA KRĘGOWEGO! DOPIERO URAZ RDZENIA KRĘGOWEGO DAJE SKUTKI NEUROLOGICZNE.
URAZY TOWARZYSZĄCE URK: • Urazy czaszkowo- mózgowe • Stłuczenia płuc z powikłaniami • Złamania kończyn dolnych i kończyn górnych • Złamania w obrębie miednicy • Urazy wielonarządowe ZNIESIENIE CZUCIA!
URK • Uszkodzenie pierwotne- przerwanie, przecięcie, zmiażdżenie rdzenia lub przerwanie ukrwienia rdzenia. • Uszkodzenie wtórne- wynik uszkodzenia naczyń krwionośnych, obrzęku lub ucisku, jaki wywiera na rdzeń zbierająca się w kanale rdzeniowym krew- NAJCZĘŚCIEJ.
NASTĘPSTWA URK: • C1-C5- porażenie wszystkich mięśni kończyn górnych, tułowia i kończyn dolnych • Poniżej C5- porażenie kończyn dolnych i tułowia, z zachowaniem funkcji zginacza łokci • Poniżej C7- zachowanie funkcji ręki • Odcinek piersiowy- porażenie kończyn dolnych, częściowo tułowia, pęcherza i odbytu • Odcinek lędźwiowy- porażenie wiotkie kończyn dolnych, zaburzenia w procesach wydalania moczu i stolca KAŻDY URAZ RDZENIA MA BARDZO INDYWIDUALNY PRZEBIEG
NASTĘPSTWA URK: • Wstrząs rdzeniowy • Spastyczność • Zaburzenia wydolności oddechowej • Zaburzenia w układzie krążenia • Zaburzenia termoregulacji • Dysrefleksja autonomiczna • Skostnienia okołostawowe
NASTĘPSTWA URK: • Zaburzenia w wydalaniu stolca • Zaburzenia urologiczne • Odleżyny • Zaburzenia sfery seksualnej • Wózek inwalidzki • Śmierć • Następstwa psychospołeczne
PRZYCZYNY URK: • Skoki do wody (alkohol, narkotyki, brawura…) • Wypadki samochodowe (brak pasów, brak zagłówka, nadmierna prędkość, nieodpowiedzialne zachowanie na drodze, alkohol, narkotyki)
PRZYCZYNY URK: • Wypadki motocyklowe i na rowerze (brak kasku, niezapięty kask, brak ochrony tułowia) • Upadki z wysokości (skok z okna, wypadki na budowie, upadek z konia) • Maszyny rolnicze
FUNDACJA AKTYWNEJ REHABILITACJI • Od 1988 roku kompleksowy program aktywizacji społecznej i zawodowej dla osób po urazie rdzenia kręgowego, poruszających się na wózkach inwalidzkich • Uczymy samodzielności i niezależnego, aktywnego życia
FUNDACJA AKTYWNEJ REHABILITACJI • Instruktor- wzorzec osobowy (osoba poruszająca się na wózku) • „Pierwszy kontakt” • Obozy aktywnej rehabilitacji • Obozy specjalistyczne • Polska Liga Rugby na Wózkach • Obozy dziecięce, młodzieżowe, kobiece • Szkolenia dla rodziców, szkolenia personelu medycznego
Dziękujemy za uwagę! www.far.org.pl