200 likes | 955 Views
Hayır Diyebilmek Neden Önemli?. Hepimiz biliriz ki onaylanmak ve beğenilmek insanların en önemli ihtiyaçlarından biridir.
E N D
Hepimiz biliriz ki onaylanmak ve beğenilmek insanların en önemli ihtiyaçlarından biridir. Zaman zaman sırf bu ihtiyacını karşılayabilmek için insanlar , kendi isteklerini bir kenara atarak diğer insanların istek ve beklentilerini karşılamak adına onlara EVET; kendi istek ve beklentilerini ise erteleyerek HAYIR derler? Fakat burada diğer insanlara söylediğimiz hayır ve evetlerin dengesini çok iyi kurabilmek önemlidir?
Çünkü ruh sağlığı tanımlamalarına baktığımızda tanımlardan biri de : kendinin ve toplumun beklentilerine dengeli uyum göstermektir. Yani ne biri ne de diğeri çok ağır basmayacak şekilde uygun dengeyi kurabilmek ruh sağlığının kısa fakat belirgin tanımlamalarından biri olarak kabul edilmektedir?
Evet ve hayırları dengeli kullanmak ne anlama gelir? • Neden bazı insanlar evetleri fazla kullanır da hayır demekte zorlanır? • Neden bazı insanlar hayır demek isterken ağızlarından evet cevabı çıkar da sonradan bundan rahatsızlık duydukları halde yine de diğer insanların beklentilerini kendi beklenti ve isteklerinden önde tutma ihtiyacı hissederler? • Ve en önemlisi hayır diyebilmek neden bu kadar önemlidir?
Evet çi yaklaşım bizi başkalarıyla işbirliği ve dayanışma yapmaya yönelten bir yaklaşımdır. Zannederiz ki diğer insanların beklentilerine hep evet dersek onlarla daha yakın, daha samimi ilişkiler kurabiliriz; en önemlisi de onlar tarafından onaylanıp beğenileceğimizi yani kabul edileceğimizi düşünürüz..
Özellikle çocuklarda ve ergenlerde bu yaklaşım daha güçlüdür.. ve bazı yetişkinlerde de? Fakat, evetlerin dengesini kaçırmaya başladığımızda bu beklentimizin boş olduğunu ve imajımızın beklediğimiz gibi olmadığını görmeye başlarız.
Evetlerin dengesi kaçmaya başladığında ne olur? !!! Diğer insanların tüm isteklerine evet dediğimizde bir yandan kendimize saygımız azalmaya başlar? Sanki kendi ihtiyaçlarımıza , ilkelerimize sırtımızı dönmüş gibi hissetmeye başlarız kendimizi? Onaylanmayı beklerken dikkate alınmamaya başlarız önceleri..
Saygı beklerken insanlardan bakarız ki buyrukları yerine getirmeye başlamış buluruz kendimizi? Başkalarını gücendirmeyelim derken kendi kendimizi gücendirmeye başlarız.. Doğru bildiğimiz şeylere bile bazen tutunamaz,..kendi ilkelerimizden uzaklaşmaya başladığımızı fark ederiz ?.
Peki nasıl olmalı ??? Ne zaman HAYIR..ne zaman EVET denmeli? bunun ölçüsü ne olmalı? Eğer son zamanlarda bu EVETLER bizden yana ağır basmaya başladıysa, son dönemlerde hep kendi ihtiyaç ve beklentilerimizi daha çok ön planda tutmuş ve diğer insanlara HAYIR demişsek? artık evet demenin zamanı gelmiştir o zaman?
Ya da bu EVETLER karşımızdakinden yana ağır basmış ve son zamanlarda hep başka insanların istek , beklenti ve ihtiyaçlarını göz önünde bulundurmuş ve kendi ihtiyaç ve beklentilerimizi geri itmişsek, dolayısıyla kendimizi ihmal etmişsek? o zaman durup karşımızdakine HAYIR demenin zamanı gelmiştir artık?.
Zaten böyle bir durumda hayır demek bencillik değil akıllılıktır bana göre? Hayatın her boyutunda bize gerekli olan denge unsuru burada da karşımıza çıkıyor böylece…Her toplumun, toplumun en temel birimi olan her ailenin ve dolayısıyla her insanın bir değerler sistemi ve bir yaşam felsefesi vardır.
Anne babaların çocukları yetiştirme sürecinde yaptıkları da aslında bu değerler sisteminin aktarımıdır. İyi anne baba olmanın sırrı her zaman çocuğunun tüm istek ve beklentilerine evet demek değildir.
Hayır diyebilmek neden önemlidir? Hayır diyebilmek insanın kendisi ve çevresinin beklentilerini dengeleyebilmek adına yaşamının her aşamasında önemli ve gerekli bir davranış kalıbı olmakla birlikte Özellikle ergenlik döneminde akran grubu etkisinin en yoğun yaşandığı ve kötü alışkanlıkların en fazla başladığı yaşlarda onların kendilerine sunulan bir sigaraya,alkole ya da bağımlılık yaratan diğer maddelere sırtını dönebilmesini sağlayabilecek en önemli,en etkin koruyucu önlemdir aslında…
Yapılan araştırmalar bu tür bağımlılık yaratan maddelere başlama yaşının özellikle bu dönemde yoğunluk gösterdiğini kanıtlıyor. Dolayısıyla yerinde ve zamanında hayır diyebilen çocuk ve gençlerin alkol,madde bağımlılığı ,cinsel istismar gibi hem bedensel hem de psikolojik açıdan kendisine zarar verecek etkenlere karşı çok daha güçlü ve donanımlı olabileceği rahatlıkla söylenebilir.
Peki HAYIR demenin daha doğrusu karşımızdakini incitmeden HAYIR diyebilmenin bir yöntemi olabilir mi? • GENELDE ÖNERİLEN YÖNTEM; 1-Sizden istenenin kendi cümlelerinizle tekrar ifade edilmesi,2-Ardından , neden kabul etmediğinizle birlikte gerekçenizin belirtilmesi,3-Ve son olarak hayır cevabınızın sizden bir şeyler isteyen tarafından kabul edilebilmesini kolaylaştıracak ifadeler kullanılmasıdır.
Yani; • Bu sigarayı içmemi mi istiyorsun? • Hayır ,istemiyorum.çünkü bana zarar verebileceğini düşünüyorum ve canım da istemiyor zaten.. • Belki sonra…pek zannetmiyorum ama…gibi…. Böyle bir durumda ve mümkün olduğunca karşısındakini incitmeden hayır diyebilmek,tabii ki karşımızdaki insanda negatif bir tepki yaratacaktır.Bunu başarabilenler bu negatif tepkiyle de başa çıkabileceklerdir.
Sonuç olarak şunu söyleyebiliriz… Gerektiğinde HAYIR diyebilmek çocuklara belki okullarda öğretile gelen pek çok bilgiden daha önemli ve gereklidir. Sürekli olarak başkalarının istek ve beklentilerine evet diyen insanlar
HAZIRLAYAN: ROTARY TİCARET MESLEK LİSSESİ PSİKOLOJİK DANIŞMANI