WATERADVIES : van theorie naar praktijk

1. WATERADVIES : van theorie naar praktijk 14 mei 2007 Karel Vandaele (Watering van Sint-Truiden / Samenwerking Land & Water) Watering van St-Truiden

2. Hoe kunnen we dit vermijden ?

3. Aanpak 1 : Symptoomgericht • Het teveel aan water kunnen we opvangen, controleren en in goede banen leiden zodat bestaande gebouwen, constructies worden gevrijwaard van wateroverlast…

4. Symptoomgericht

6. Bestrijden van wateroverlast door de aanleg van ‘wachtbekkens en gecontroleerde overstromingsgebieden

7. Ondanks al onze ingrepen… • Water zullen we nooit volledig onder controle krijgen (er zal altijd wel een bui vallen die net iets te extreem is…) • M.a.w. deze ingrepen zullen nooit een 100 % beveiliging bieden.

8. Aanpak 2 : Brongericht • Aanpak 1 : Beschermen van bestaande constructies/woningen/… • Aanpak 2 : Vermijden dat er nog gebouwd wordt in overstromings-gevoelige zones

9. Brongericht : 2-sporenbeleid • Via de ruimtelijke planning/ordening (bijv. opmaak ruimtelijke structuurplannen – uitvoeringsplannen) • Watertoets

10. Instrument Watertoets • Watertoets = proces van vroegtijdig informeren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van mogelijke schadelijke effecten van plannen, programma’s of vergunningsbesluiten op het watersysteem.

11. Spelregels watertoets • Vlaamse overheid heeft spelregels opgesteld (uitvoeringsbesluit): • Hoe watertoets toepassen ? (procedures) • Hoe bepalen al dan niet een schadelijk effect ? (inhoudelijke richtlijnen).

12. Elke vergunnings-plichtige activiteit Elk plan (inclusief waterhuishoudings-plan, (deel)bekken-beheersplannen,…) Elk programma ….

13. Elke vergunnings-plichtige activiteit Elk plan (inclusief waterhuishoudings-plan, (deel)bekken-beheersplannen,…) Elk programma …. Evaluatie door : Vergunningverlener of Overheid (die moet beslissen over plan of programma)

14. Elke vergunnings-plichtige activiteit Elk plan (inclusief waterhuishoudings-plan, (deel)bekken-beheersplannen,…) Elk programma …. Evaluatie door : Vergunningverlener of Overheid (die moet beslissen over plan of programma) Vergunningverlener of beslissende overheid voert watertoets uit

15. Elke vergunnings-plichtige activiteit Elk plan (inclusief waterhuishoudings-plan, (deel)bekken-beheersplannen,…) Elk programma …. Evaluatie door : Vergunningverlener of Overheid (die moet beslissen over plan of programma) Vergunningverlener of beslissende overheid voert watertoets uit Kunnen advies vragen

17. (1)Toets van het gezond verstand • Voor de gevallen waar er redelijkerwijs geen (schadelijke) effecten voor het watersysteem te verwachten zijn (wegens hun aard, omvang en locatie), dan zegt het gezond verstand dat de watertoets zonder voorwerp is….. • Bijv. jachtvergunning, vervangen ramen, bijbouwen van verdieping,……

19. Veroorzaakt voorgestelde ingreep een significant schadelijk effect ? • Vergunningverlener doorloopt de beslissingsbomen / beoordelingsschema’s

20. http://www.ciwvlaanderen.be/watertoets.html

27. Overzichtsrapport met allemaal ‘positieve uitspraak mogelijk’

31. (5) Adviesvraag • Zolang er geen vastgestelde waterbeheer-plannen zijn is de vergunningverlener bij twijfel verplicht om advies te vragen • Adviesinstantie = waterloopbeheerder van de waterloop waar perceel/locatie naar afwatert • Soms Afdeling land & bodembescherming

33. adviesinstantie ? Effectief overstromingsgevoelig gebied 2de categorie Ambtsgebied watering 1ste categorie

34. Wat staat er in het wateradvies ? • Bespreking watersysteem ter plaatse van het project • Toepasselijke voorschriften van integraal waterbeheer (uit waterbeheerplannen) • Beoordeling en evaluatie van ingreep op watersysteem (enkel voor aspecten waarvoor advies wordt gevraagd – cfr. Overzichtsrapport) • Voorwaarden en maatregelen • Toetsing beoordeling aan doelstellingen van decreet integraal waterbeleid • Conclusie • Opmerkingen

36. Beslissing watertoets : waterparagraaf • Op te stellen door vergunningverlener • Wateradvies van adviesinstantie is niet bindend (motivatie) • Beslissing van vergunningverlener moet worden overgemaakt aan adviesinstantie

37. Watertoets is slechts één facet • De ‘watertoets’ is slechts één van de elementen die de vergunningverlenende overheid moet toelaten om op een gefundeerde wijze een oordeel te vellen over het al dan niet toekennen van de vergunning. Andere elementen of reglementeringen (bijv. specifieke gemeentelijke verordeningen, voorwaarden opgenomen in eventuele structuurplannen, uitvoeringsplannen, wet op de onbevaarbare waterlopen, ….) die bij de beoordeling van de vergunning een rol kunnen spelen zijn in de ‘watertoets’ niet meegenomen!

38. Acties uit te voeren door vergunningverlener Actie uit te voeren door adviesinstantie

39. Afspraken vergunningverlener - adviesinstantie • De lokale waterbeheerder maakt best afspraken met gemeentelijke dienst (R.O.) voor een optimale aanpak van advies(vraag) • bijv. overzichtsrapport van doorlopen schema’s bijvoegen bij aanvraag • Mag/kan waterbeheerder de initiatiefnemer (aanvrager) zelf contacteren indien er zaken in dossier niet duidelijk zijn…. • Eventuele ‘uitbreiding’ van overstromingsgevoelige zones met colluviale gronden (hellende gebieden) • ….

40. Wateradvies : enkele cijfers Trapsgewijze aanpak 30 % 67 % 25 % 8 %

41. De watertoets veroorzaakt significant positieve effecten : Nieuwe problemen worden vermeden (beter voorkomen…) ! Watersysteem (in zijn totaliteit) Objectiviteit en éénduidigheid bij dossier-behandeling Eenvoudig instrument Burger gaat zich vlugger informeren ‘Watersysteem’ wordt effectief als structurerend element in ruimtelijke planning meegenomen Watertoets getoetst : conclusie

42. Watertoets getoetst : conclusie • De watertoets veroorzaakt significant schadelijke effecten op: • Tijdsbesteding van vergunningverlener en adviesinstantie • Versnippering waterlopenbeheer zorgt voor heel wat verwarring bij (gemeentelijke vergunningverleners • Waarde van (sommige) gronden • Rechtszekerheid • Nog geen richtlijnen voor plannen e.d. • Nieuwe overstromingskaarten zijn exclusief colluviale gronden…. • …

43. Watertoets getoetst : conclusie • Kunnen de significant schadelijke effecten worden vermeden, beperkt of gecompenseerd ? • Verfijning toepassingsgebied • Snellere internet-toepassing • Opname colluviale gronden in risicozones voor overstromingen • Richtlijnen voor adviesinstanties • Eén loketfunctie m.b.t. adviesaanvraag (waterschap ?) • Extra mensen en middelen • Compensatieregeling voor negatieve watertoetsen • …

44. Eindbeoordeling • Voor de watertoets kan een positief advies worden uitgebracht MITS rekening wordt gehouden met een aantal (tot nu toe onvervulde) voorwaarden • Opname colluviale gronden in nieuwe watertoetskaarten • Richtlijnen voor adviesinstanties / plannen e.d. • Eén loketfunctie m.b.t. adviesaanvraag • Extra mensen en middelen • Compensatieregeling voor negatieve watertoetsen

45. Recente ontwikkelingen… • Verwijs is graag naar de presentatie van ir. Filip Raymaekers van de VMM-afdeling water

46. De bakens zijn uitgezet, is alles nu opgelost ?