Schoolcijfers, een tweede natuur

1. Schoolcijfers, een tweede natuur Maart 2013 Denise van Schelven en Willem de Vos d.e.j.van.schelven@hr.nl en w.a.de.vos@hr.nl

2. Schoolcijfers, een tweede natuur A.Inleiding B. De praktijk van Schoolcijfers C. Flankerend onderzoek

3. A. Wat is datageletterdheid? Het systematisch analyseren van bestaande databronnen op school en het gebruiken van analyses voor het vernieuwen (innoveren) van instructie en onderwijzen in de klas, curricula en schoolopbrengsten én het implementeren en evalueren van deze vernieuwingen.

4. A. Waaraan willen we werken? Het bevorderen van het analyseren, interpreteren en gebruiken van data uit het leerlingvolgsysteem op basisscholen voor het verbeteren van de instructie in de klas (het handelingsrepertoire van de leerkracht) en het planmatig werken met leerlingen en hoe kunnen lerarenopleidingen (Pabo’s) toekomstige professionals hierin opleiden?

5. A. Onderzoeksopzet Volgen van zes scholen en een Antwerpse school. Drie controle en drie experimentele scholen. De leerkracht centraal. Op de controlescholen voortdurende training tijdens schooljaar 2012-2013 Drie metingen (oktober 2012, juni en december 2013) Kwantitatief en kwalitatief onderzoek (vragenlijsten en interviews) Toetsend en descriptief

6. A. Conceptueel kader

9. B. De praktijk van Schoolcijfers • Vraagstelling • Structuur • Interventies en training • Opbrengsten • Borging en transfer

10. B. Vraagstelling • Na intake vraagstelling met drie componenten: • Houding (onderzoekend, pedagogisch) • Vakinhoud • Datagestuurd werken

12. B. Vraagstelling • Hoe kunnen leerkrachten voor het verbeteren van voorbereidend en technisch lezen in de groepen 1 tot en met 4 data analyseren en vertalen naar de groepsplannen? • Deelvragen: • Hoe kan de instructie bij het voorbereidend en technisch lezen door de leerkrachten vanuit de groepsplannen zo vormgegeven worden dat alle instructiegroepen instructie krijgen vanuit een goed basisarrangement? • Welke data op het gebied van voorbereidend en technisch lezen zijn te gebruiken voor het verbeteren van het technisch lezen? • Hoe kunnen de gedurende het project verworven vaardigheden overgebracht worden naar de groepen 5 tot en met 8?

13. B. Structuur • Trainingen, ontwikkeld door onderzoeksteam: • Kernteambijeenkomsten • Werkbijeenkomsten • Teambijeenkomsten • Internationale bijeenkomsten • Flankerend onderzoek

14. B. Interventies en training • Kernteambijeenkomsten vs. werkbijeenkomsten: • beide zijn interventies. • Het onderzoeksteam ontwikkelt een werkwijze: • Houding • Vakinhoud • Datageletterdheid

16. Sterk: houding Sterk: houding Datagestuurd werken… … met data als informatiebron voor het lesgeven in de komende periode … om trends zichtbaar te maken … om te kijken waar leerlingen in hun ontwikkeling op de leerlijnen zijn

17. Sterk: vakinhoud Sterk: vakinhoud Datagestuurd werken… … vanuit een vakgebied … met actuele data … specifieke kennis over leerlijnen, doelen, toetsen, didactiek

18. Sterk: planmatig, cyclisch Datagestuurd werken… … volgens een ‘vaste’ werkwijze … om te komen tot werkbare groepsplannen … om het onderwijs te richten, evalueren en sturen

19. B. Opbrengsten • Houdingsverandering leerkrachten (interesse en noodzaak) • Kennis toetsen, leerlijnen, doelen • Geen losse elementen, maar samenhang • Kennis en vaardigheden groepsplannen • Trainingspakket, werkwijze Schoolcijfers • Eigen expertise onderzoeksteam

20. B. Borging en transfer • Hoe borgen scholen de uitkomsten van • Schoolcijfers? • Transfer op scholen door middel van ‘train-de- • trainer’. • In gesprek met pabo over inbedding in • curriculum.

21. ‘Het kijken naar leerlijnen en doelen is weer een eye-opener’ ‘Ik zie dat het een geheel is, niet dat de toetsen losstaan van het groepsplan en mijn onderwijs’ ‘Ik maak concreet in mijn groepsplan wat ik de komende periode ga doen’ ‘We verzamelen zoveel gegevens, wat gaan we daarmee doen in ons onderwijs?

22. C. Flankerend onderzoek op 6 scholen

23. C. Flankerend onderzoek

24. C. Flankerend onderzoek