Joodse cultuur

1. In het kader van het project : Nigdy Nie Zapomniec (…om nooit te vergeten…) Hevenu SJALOOM alechem Joodse cultuur Joodse cultuur - Devriendt Jan

2. Joden zijn vooral als groep bekend via de HOLOCAUST (= uitroeiïng door de Nazi’s) Maar deze verdrijving is NIET EENMALIG middeleeuwen (Venetië, Praag,…) GETTO : afzondering van een volk in een welbepaald omschreven gebied Woord betekent : slachthuis (Venetië)

3. Maar ook vandaag vormen ze een bron van nieuws : Een muur tussen Israël en Palestina verwijdering van Joodse kolonisten op Gazah (2005)

4. JODEN : een apart volk van GOD • Wie is Jood? • Een belangrijk volk • Een apart volk • Een verlangend volk • Gods volk

5. 1. Wie is Jood? • Volgeling van de Joodse Godsdienst overal op de wereld (Orthodox-liberaal) • Geboren uit Joodse moeder • Inwoner van Israël ‘Goy’ = groep met een gemeenschappelijke geschiedenis en traditie

6. 2. Een belangrijk volk Sigmund Freud : psychologie Albert Einstein : wiskundige Oppenheimer : chemicus Karl Marx : socioloog Bob Dylan : muzikant Charlie Chaplin : filmmaker

7. 3. Een apart volk. • Geboren handelaars (middeleeuwen, crisisjaren ’30) • Een eigen cultuur en gewoontes (chassidisch) • Behoren nooit tot één land • Een uitverkoren volk met uitgesproken leefgewoontes vandaar : gemakkelijke schuldigen bij pest, crisis, kruistochten,…

8. 4. Een verlangend volk Leven met een gemeenschappelijke afkomst in de DIASPORA Hebreeuwen Abraham Koning David onderdrukking

9. Venetië, Praag, Krakow, Lublin, Warschau,Antwerpen, … Verlangen naar het beloofde land : ISRAËL

10. 5. Gods volk • Gebruiken • Jiddische taal • Gebed (synagoge, thuis) • Sabbat • Kosjer • inwijding • Feestmomenten • Pesach • Sjawoeot • Rosj Hasjana • Jom Kippoer • Soekkot • Chanoeka

11. a. Gebruiken • Jiddische taal • Gebed • Thuis • synagoge • Sabbat • dag van de Heer • Kosjer - spijswetten • Inwijding • besnijdenis • Bar en bat mitswa • huwelijk

12. b. Joodse feesten • Pesach : Joodse paasfeest • Sjawoeot : oogstfeest • Rosj Hasjana : Joodse nieuwjaar • Jom Kippoer : grote verzoendag • Soekkot : loofhuttenfeest • Poerim : Joods carnaval • Chanoeka : feest van de herwijding

13. b. Joodse feesten : Pesach Feest van de uittocht uit Egypte • geen brood of kruimels (verbranden) • grote schoonmaak • Seder-maaltijd met de vragen • voorlezen uit de haggada

14. b. Joodse feesten : Sjawoeot Oogstfeest – gedenken van Gods gegeven wet (50 dagen na Pesach) • danken voor de Thora • lezen uit het boek Ruth • versieren van huizen • nuttigen van zuivelprodukten

15. b. Joodse feesten : Roj hasjana Joodse nieuwjaar : bezinnen en her-bronnen (meestal maand september) • eerste twee dagen van de hoogheilige dagen • Bekering en vergeving, wensen • eten van de challa • God beoordeelt de mensen

16. b. Joodse feesten : Jom Kippoer Grote verzoendag - vastendag • 10 dagen na Rosj Hasjana • vastendag (25 uur) • verhaal van Jona • bazuin met de sjofar

17. b. Joodse feesten : Soekkot Loofhuttenfeest : zo was het in het Beloofde land (4 dagen na Jom Kipoer) • verblijven in de soekhoth

18. b. Joodse feesten : Poerim Bevrijdingsfeest – Joden overwinnen • kinderen verkleden zich • uitwisselen van geschenken

19. b. Joodse feesten : Chanoeka Feest van religieuze en nationale vrijheid (Feest van de lichtjes – 8 dagen) ritueel van het licht

20. Onthouden : • Het Joodse volk is belangrijk voor de geschiedenis • Hun handeling is gebaseerd op hun gemeenschappelijke geschiedenis • Ze stellen zich vaak afzonderlijk op • Hun handelen is gericht op Gods droom (via gebruiken en religieuse feesten)

21. SHALOOM ! Ontwerp en uitvoering : Jan Devriendt jan.devriendt@scarlet.be Ieper 2006