BIKAIN Euskararen Kalitate Ziurtagiria 2010

1. BIKAIN Euskararen Kalitate Ziurtagiria 2010

2. Gai-zerrenda 9:00 10:45-11:15 11:15-14:00 14:00 Ongi-etorria eta aurkezpenak Bikainen sorrera eta hezurdura/egitura 2010eko ebaluazio-prozesuaren ikuspegi orokorra Ebaluazio-moldea KAFEA Zalantza-dantza; Aurre-txostenaren irakurketa Ebaluazioa lantzeko ariketa praktikoa, ardazkako talde-lana SAIOAREN AMAIERA 2

3. Ongi-etorria eta aurkezpenak M. Ixabel Ezponda HPS-Koordinaziorako Zuzendaritza Galder Lasuen Euskalit 3

4. SORRERA: egitasmoaren jatorria Hezkuntzan, komunikabideetan, edota administrazioan lortutakoak garatu eta iraunaraziko baditu, euskarak lan-munduan tokia egin behar du:1990ean, programa pilotoa abian jarri zuen, zenbait enpresa eta eragilerekin eskuz esku. 1990etik 1997 artean fase pilotoa amaitzen da eta lehen ebaluazioa egiten da. Proba pilotuak amaitu ahala, euskararen presentzian eta erabileranlortutako maila aitortzeko eskakizuna luzatzen zaio Eusko Jaurlaritzari hainbat enpresatatik 2004an Euskararen Aholku Batzordeak entitate pribatuetako euskara-planak ebaluatzeko, egiaztatzeko eta, hala balegokio, horren aitortza emateko irizpideak finkatu eta zabaltzeko aholkua luzatzen dio Eusko Jaurlaritzari 4

5. LanHitz programa-markoa MUGARRIA: Aurreko legegintzaldian esparru sozio-ekonomikoan euskararen erabilera sustatzea lerro estrategikotzat jotzea eta lehentasunez jorratzea erabaki zuen Hizkuntza Politikarako Sailburuordetzak (HPS). LanHitz, lana eta hitza, euskara eta eguneroko lana uztartu eta indartzeko programa-markoa da, 2006an abian jarri zena, HPSz gain, honako erakundeen babesean: Industria eta Lan Sailak, hiru foru-aldundiak eta EUDEL. LanHitz programa-markoa honako zutoin hauetan oinarrituta dago: • Adostasuna, konpromisoa eta elkarlana lan munduko agente naturalen artean • Sentsibilizazio- eta hedapen-lana • Baliabideak eskura jartzea. Laguntza ekonomikoak, aholkularitza eta tresnak eskaintzea, doan, erabilerrazak eta eraginkorrak • Kalitatea eta euskara lotuko dituen ziurtagiri ofiziala eta publikoa. EUSKALIT. • Lege-garapena eta esparruari loturiko plan estrategikoetan hizkuntza-irizpidea txertatzea • INFORMAZIO GEHIAGO: www.euskadi.net/lanhitz

6. BIKAIN: organo kudeatzaileak Artezkaritza Kontseilua Partaidetza sozialeko organo aholku-emailea da. Funtzio nagusia: aholkuak ematea, hizkuntza-kudeaketaren ebaluazio- eta egiaztapen-ereduaren garapenari eta horrek dakartzan prozedurei dagokienez. Partaideak HPS Euskalit Foru Aldundiak EUDEL, Euskaltzaindia Enpresarien elkarteak (CONFEBASK, ADEGI, CEBEK, SEA) Batzorde Eragilea Artezkaritza Kontseiluaren organo teknikoa da. Funtzio nagusia: Artezkaritza Kontseiluari laguntza ematea hizkuntza-kudeaketaren ebaluazio- eta egiaztapen-eredua aztertzeko eta horri etengabeko jarraipena emateko prozesuetan. Partaideak Artezkaritzako Kontseiluko kideak Euskadiko Kooperatiben Konfederazioa 6

7. 2008-09ko ziurtagiriak 2008 2009 200-399 puntu gutxienez 7 (%23,3) 6 (%24) Oinarrizko ziurtagiria 17 (%56,6) 8 (%32) 400-699 artean Tarteko ziurtagiria Goi mailako ziurtagiria 6 (%20) 11 (%44) 700-1000 artean 30 25 7

9. EBALUATZAILEAK 2009: ASETASUN INKESTA

10. ENPRESAK 2009: ASETASUN INKESTA

11. Bikainen hiru zutoin nagusiak: erakundeak, ebaluatzaileak eta idazkaritza teknikoa 11

12. Ebaluazio-prozesuaren helburua Eusko Jaurlaritzaren aitortza ofiziala izatea, baita EAEko herri-erakundeen eta eragile sozio-ekonomiko nagusien bermea Euskararen erabilera areagotzen jarraitzeko ikasbide bat izatea, kanpoko adituen eskutik Etengabeko hobekuntzaren eta berrikuntzaren kulturan eta dinamikaren berri izatea, euskaraz Hizkuntzak kudeatzeko tresna eta praktika onak ezagutzea, zabaltzea eta partekatzea 12

13. Zein erakunde-motarentzat da BIKAIN? Entitate publiko eta pribatuek, negozio-unitateek eta entitateen lan-zentroek, baldin eta beren jarduera Euskal Autonomia Erkidegoan egiten badute. 13

14. ZERGATIK EBALUATZAILE KLUBA ? Azken helburua euskararen erabileraren aldeko praktika onak konpartitu eta zabaltzea da, horretarako lan-sare bat sortuz. Lan-sare zabal hori lan-jatorri askotariko 200 ebaluatzaileek osatzen dute 2010ean Urtero 90bat ebaluatzaileek ebaluatzen dute 14

16. Ebaluatzaileentzatonurak BIKAIN Ebaluatzaile Kluba Euskara-planen esperientziari dagokionez, ikasteko bide berri bat Euskararen kudeaketan aurreratuak diren erakundeen erremintak bertatik bertara ezagutzeko aukera Euskararen erabilera aztertuz, enpresa-kudeaketaren erreminta aurreratuak ezagutzeko aukera Ebaluazio-taldeko kideen artean, jakintza eta eskarmentua elkarri trukatzeko aukera 16

17. BIKAIN Ebaluatzaile Kluba 17

18. BIKAIN Ebaluatzaile Kluba 18

19. BIKAIN Ebaluatzaile Kluba Ebaluatzaile izateko baldintzak Borondatezkoa Bikaineko ebaluatzaile izateko prestakuntza jasotzea Ebaluazio bat gutxienez egiteko prest egotea Ebaluatzaile aritzeko euskara gaitasun nahikoa izatea Ebaluatzaile kodea errespetatzea (jarrera egokia izatea, konfidentzialtasun-printzipioa gordetzea, etab. ) 19

20. BIKAIN Ebaluatzaile Kluba Ebaluatzaileek garatu beharreko gaitasunak BIKAIN ereduari buruzko ezagutza Gainerako ebaluatzaileekin hitzartzeko gaitasuna Beharrezkoa den kasuetan lidergoa hartzeko gaitasuna eta beste batzuetan bigarren mailan egoten jakitea Ebaluazioan zehar jarrera egokia (erakundeari laguntzeko gaudela kontuan izan, ez da auditoretza, puntualtasuna…) Ebaluazioko epeak zorroztasunez betetzea

21. Aurretxostena ez ezik, erakundea bere orokortasunean ere ebaluatzen du Aurretxostenean agertzen diren argibide guztiak egiazkotzat jo behar du Ez ditu erakundearen ikuspegiak (enfokeak) epaitzen, erakundea aske da bere ikuspegiak aukeratzeko Prozesuaren isilpekotasun konpromisoa bete behar du BIKAIN Ebaluatzaile Kluba Talde ebaluatzaileak:

22. BIKAIN Ebaluatzaile Kluba • Ebaluazio-taldeak osatzeko: • Balorazioa • Esperientzia • Sektorea • Ebaluatua izango den ala ez Ebaluazio-taldeen osaketa • 3-4 pertsona: Seniorra +beste 2-3 ebaluatzaile • Sektorea ezagutzen duen norbait 22

23. Ebaluazio-taldeenosaketa BIKAIN Ebaluatzaile Kluba Maiatzaren 17tik aurrera taldeak osatu Maiatzaren 21erako talde guztiak komunikatuak eta onartuak Maiatzaren 18-24 ebaluatzaileei aurretxostenak bidali 23

24. 2010eko ebaluazio-prozesuaren ikuspegi orokorra 24

26. BIKAIN, EBALUAZIO-MOLDEA 26 26

27. Erreferentzia Gida ERREFERENTZIA MARKO ESTANDARRA (EME) 1. ARDATZA 2. ARDATZA 3. ARDATZA 4. ARDATZA KANPO HARREMANAK KOMUNIKAZIOA ETA IRUDI KORPORATIBOA BARNE HARREMANAK HIZKUNTZA KUDEAKETA Hizkuntzak erakundean duen errotze- edo integrazio-maila Kanpoko harremanak zein hizkuntzatan gauzatzen diren: bezeroekin, hornitzaileekin … Barne harremanak nola gauzatzen diren: pertsonen kudeaketan, prestakuntza, bilerak… Erakundeak gizarteari eta herritarrari oro har, helarazten dion mezu-irudien multzoa 27

28. Ardatz bakoitzaren ponderazioa 1. ARDATZA Komunikazioa eta Irudi korporatiboa 2. ARDATZA Kanpo harremanak 3. ARDATZA Barne harremanak 4. ARDATZA Hizkuntza-kudeaketa GUZTIRA 150 300 400 150 1.000 28

29. Ponderazioa lehen mailan 29

30. EMEren 18 elementuak puntuka 30

31. Kuantifikazioaren adibidea

32. OINARRIZKOA 200 PUNTU 400 PUNTU ERTAINA GOI MAILA 700 PUNTU Ziurtagiriaren mailak 32

33. Ziurtagiriaren marka 33

34. Bikain Ebaluazioaren helburua: Euskararen erabilera, presentzia eta kudeaketa neurtzea, kuantifikatzea. Aurrera egiteko orientabideak ematea (balio erantsia). Ez izatea neurgailu hutsa.

35. Ebaluatzeko jarraibideak Ebaluatzeko eta puntuatzeko jarraibide orokorrak “Prozesu hau ebaluazio gisa planteatzen da, eta ez auditoretza gisa. Alde horretatik, ebaluatzailearen lana ez da bakarrik elementuen egoerari erreparatzea: horietan eragiten duten bestelako alderdiei ere erreparatuko zaie. Ebidentzien lagin handia izateak eta hauek xehe-xehe aztertzeak ebaluazio-emaitzari sendotasun handiagoa ematen dion arren, ezin izango da beti horrela jokatu. Horregatik, ebaluatzaileak, enpresan enpresako errealitatea aintzat hartuta, frogarik garrantzitsuenei, nabarmenenei eta adierazgarrienei erreparatuko die, baita horien hedadurari eta garapen-mailari ere. Horiek hobetsiko ditu, bigarren mailako edo anekdotiko diren beste batzuen aurretik. “ (…) Irizpide orokor gisa, kontuan hartuko dira bisitan zehar ikusitako datu nahiz gertaerak, hau da, froga edo ebidentzia zehatzak. Pertsona batek edo batzuek egindako baieztapenak nahikoa frogatzat jo ahal izango dira. Nahi, asmo on, etab.en ahozko adierazpenak, berriz, sinesgarri izanik ere, ez dira aski izango errealitatean antzeman diren gabeziak estaltzeko.

36. Atributuak ATRIBUTUAK (1, 2, 3 eta 4., ARDATZAK) HEDADURA. kontuan izango dugu elementuak zenbateraino dauden zabalduta, enpresak duen hizkuntza-planteamenduari jarraiki. Enpresako gune batzuen eta besteen artean (bulegoak, tailerrak, biltegiak, etab.) aurrerapen-maila ezberdinak egon daitekeenez, ebaluatu egingo da gune horietako zenbatetan aplikatzen diren ezarritako hizkuntza-moldeak eta zenbaterainoko zabalkundea duten. Halaber, batean eta bestean lan egiten duen pertsona-kopurua aldakorra izan daitekeenez, gune horietako bakoitzeko lagun-kopurua elementu erabakigarria izango da ebaluatu eta puntuazioa emateko garaian. JARRAIBIDEAK. Aztertu eta baloratu egingo da erakundeak elementu bakoitzean duen planteamendua (hizkuntza irizpideak daude, errealitatean oinarritutakoak dira, logika dute eta beste planteamenduekin integratuak daude). Baloratu egingo da azterkizun diren elementu nahiz ekintzek zein hizkuntza-irizpidea agertzen duten (adibidez, errotulazioaren kasuan ea eleanitza, elebakarra edo elebiduna ote den, hizkuntza guztiak maila berean aurkezten edota bat nabarmentzen ote duen, etab.), testuak sortu diren hizkuntza, testuaren zuzentasuna eta egokitasuna eta horiek bermatzeko moduak, ekintza nahiz elementu horiekin zerikusia duten pertsonen hizkuntza-gaitasuna, etab. SENDOTASUNA. Kontuan hartuko da zuzentzat jo elementu nahiz ekintza bat horrela garatzen edo mantentzen emandako denbora. Ontzat joko da, urteetan zehar hoberantz egin bada. 36

37. Atributuak Garapen maila (1, 2, 3 eta 4. ardatzak) 37

38. Kuantifikazioaren mekanika

39. Ebaluazio-faseak Agiriak Ebaluatzaileeneginkizunak Prestalana Erreferentzia Gida Irakurri 1. Irakurri. 2. Aplikazioan indarguneak, zer hobetuak 3. Bisitarako zalantzak. 4. Webgunea irakurri Ebaluazioa I Aurretxostena eta ebaluazio-aplikazioa Ebaluazioa II (Agenda lantzeko eguna) Iritziakkontrastatu. Zalantzakargitu. Ebidentziakeskatuaurrez. Agenda hitzartu. Bisita? Ebaluazio-agenda Ebaluazio-bisita prestatu Zer hobetuak aztertzeko eta bisitarako galderak prestatu Ebaluazio-aplikazioa Ebaluazioa III (Ebaluazio bisita) Ebaluazio Koadernoa + galdera-sorta Hautazkoa. Ebaluazio bisitan apunteak hartzeko (garrantzitsua) Banaka: indarguneak, zer hobetuak eta garapen-maila landu aplikazioan. Seniorrak Ikuspegi Orokorraren Zirrib. landu (lan-erritmoak) Ebaluazio -aplikazioa Behin betiko Ikusp. Orok., indarg. eta zer hobetuak biribildu. Atributuen aplikazioa eta kuantifikazioa. Gomendioak eta praktika onen identifikazioa Ebaluazioa IV 39

40. Aplikazio informatikoa (ebaluazio-tresna) www.euskalit.net/bikain 40

41. Erakundearen berezko funtzionamendua ulertzeko analisia: Aurretxostenaren irakurketa: Erakundean berez, zer den giltzarri identifikatzen jakin: kanpo-irudia, kanpo-harremanak edo/eta barne-harremanak Giltzarri diren esparru horiek, euskararen alderditik “landuak” ote diren ikusi. Zergatik bai/ez ulertzen saiatu Enpresarentzat giltzarri diren horietan, kritiko diren erremintak (agiriak, softwarea), pertsonak (lanpostua, hizkuntza-gaitasuna eta jarrera), alarma-mekanismoak, komunikazio-mekanismoak identifikatu.

42. 1, 2 eta 3. mailako Elementuak Erreferentzia Gida Atributuak Web aplikazioa

43. Gai-zerrenda 9:00 10:45-11:15 11:15-14:00 14:00 Ongi-etorria eta aurkezpenak Bikainen sorrera eta hezurdura/egitura 2009ko ebaluazio-prozesuaren ikuspegi orokorra Ebaluazio-moldea KAFEA Zalantza-dantza; Aurre-txostenaren irakurketa Ebaluazioa lantzeko ariketa praktikoa, ardazkako talde-lana SAIOAREN AMAIERA 43