Professionalisering Havenbeheer Midden Brabant

1. Professionalisering HavenbeheerMidden Brabant Irene van Dongen Senior adviseur Havenconferentie Midden Brabant Oosterhout, 24 november 2010 Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Tel. : 024 379 02 22 E-mail : irene.dongen@bciglobal.com

2. Inhoud • Introductie • Succesfactoren bij havenontwikkeling • Havenbeheer in binnenhavens • Aanpak professionalisering havenbeheer • Meerwaarde  Buck Consultants International, 2010

3. Wat zien we in binnenhavens?

4. 1 Introductie Wat zien we in binnenhavens? • Toename goederenoverslag • Investeringen in haven en kades • Recreatief medegebruik • Wonen aan het water Maar ook… • Achterstallig onderhoud infrastructuur • Droge bedrijven aan het water • Te weinig voorzieningen  Buck Consultants International, 2010

5. 1 Introductie Wat zien we bij havengemeenten? • Geen regie op havenontwikkeling en -beheer • Veel afdelingen betrokken • Taken havenmeester in beperkte tijd • Te weinig contact met havenbedrijven • Onvoldoende financiële middelen • Verlangen naar samenwerking met andere havens  Buck Consultants International, 2010

6. Succesfactoren bij havenontwikkeling

7. 2 Succesfactoren bij havenontwikkeling • Marktbasis en trends • Vervoersvolume • Concurrentie andere havens • Groei in sectoren • Ruimte en infrastructuur • Beschikbare ruimte aan water • Capaciteit weginfrastructuur • Nautische toegang • Mogelijkheden clustering bedrijven • Milieuruimte • Beleid • Economie • Ruimte • Milieu • Mobiliteit • Natuur en Landschap • Mensen en middelen • Organisatiegraad • Samenwerkingstructuur (netwerk) • Financiën voor ontwikkeling • Financiën voor beheer  Buck Consultants International, 2010

8. 2 Succesfactoren bij havenontwikkeling Nieuwe samenwerking tussen marktpartijen: • Netwerken voor efficiënte afwikkeling van containerstromen tussen zeehavens en het achterland • Bijv. Transferia, Brabant Intermodal en Fresh Corridor • Bestaande netwerken overslagbedrijven • Bijv. VITO en ROC-vereniging • Voedingsbodem voor nieuwe netwerken: • Multimodaal vervoer op continentale trajecten • Ketenoptimalisatie forwarders, verladers, sea-terminals, inlandterminals, vervoerders  Buck Consultants International, 2010

9. 2 Succesfactoren bij havenontwikkeling Havengemeenten verkennen samenwerkingsmogelijkheden:    Nieuwe havennetwerken:  Amsterdam Noordzeekanaalgebied  Regio Twente  Havens Limburg  Port of Utrecht  Drechtsteden  Kampen-Zwolle  Havens Midden Brabant      Buck Consultants International, 2010

10. Havenbeheer in binnenhavens

11. 3 Havenbeheer in binnenhavens Wat is havenbeheer? Financieel beheer Nautisch technisch beheer Economische ontwikkeling • Begroting • Facturatie havengelden • Inspecties • Onderhoudswerkzaamheden • Monitoring schepen • Toewijzen ligplaatsen • Waarborgen veiligheid • Toezicht en handhaving • Serviceverlening binnenvaart • Uitgifte bedrijfsgrond • Vestigingsvoorwaarden • Herstructurering • Nieuwe infrastructuur • Promotie van de haven  Buck Consultants International, 2010

12. 3 Havenbeheer in binnenhavens Wie zijn betrokken bij havenbeheer? Financieel beheer Nautisch technisch beheer Economische ontwikkeling Afdeling Financiën Afdeling Openbare Werken Afdeling Civiele Techniek Afdeling Vergunningen & Handhaving Afdeling Economische zaken Afdeling Juridische Zaken Afdeling RO Grondbedrijf  Buck Consultants International, 2010

13. 3 Havenbeheer in binnenhavens Instrumenten bij integraal havenbeheer: Financieel beheer Nautisch technisch beheer Economische ontwikkeling Afdeling Financiën Afdeling Openbare Werken Afdeling Civiele Techniek Afdeling Vergunningen & Handhaving Afdeling Economische zaken Afdeling Juridische Zaken Afdeling RO Grondbedrijf • Instrumenten: • MJOP (meerjaren onderhoud) • Havengeldverordening • Etc. • Instrumenten: • Havenverordening • Vergunningen • Economische beleidsagenda • Mobiliteitsplan • Herstructureringsopgave • Etc.  Buck Consultants International, 2010

14. Aanpak professionalisering havenbeheer

15. 4 Aanpak professionalisering Welke stappen zetten we? • We bouwen een sterk team • We benoemen de motivatie • We brengen de huidige situatie in kaart • We werken aan kennisontwikkeling • We verkennen de meerwaarde door samenwerking • We maken concrete actieplannen • …en bieden houvast bij implementatie  Buck Consultants International, 2010

16. We bouwen een sterk team • Samenwerkingspartners: Publieke partijen Private partijen Gemeente(n) Watergebonden bedrijven Rijkswaterstaat Haven- gebruikers Provincie en/of regio Branche- organisaties Waterschap  Buck Consultants International, 2010

17. Zeil- en watersportverenigingen Veerdiensten Recreatievaart (passanten en thuishaven) Woonschipbewoners Jachthavenbeheerders Sportvisserij Jachtbouwindustrie en maritieme toeleveranciers Verladers en overslagbedrijven Beroepsvaart (passanten en thuishaven) Cruise- en Chartervaart We bouwen een sterk team • Stakeholders:  Buck Consultants International, 2010

18. We benoemen de motivatie Waarom gaan we aan de slag? • Kennisdelen • Kwaliteit infrastructuur verbeteren • Interne werkproces professionaliseren • Nieuwe en betere externe dienstverlening te ontwikkelen • Kosten te drukken en rendement te verbeteren • Complexe (ruimtelijke) vraagstukken op te lossen • Onze haven te profileren • Etc.  Buck Consultants International, 2010

19. We benoemen de motivatie Meerwaarde: • Wegwerken achterstallig onderhoud • Rendement op gedane investeringen groter • Bewustwording eigen verantwoordelijkheden • Verbetering dienstverlening • Koersvaste samenwerking in één team • Basis voor duurzame ontwikkeling van binnenhavens Valkuilen: • Onvoldoende aandacht voor best practices • Te weinig sturing en communicatie • Te grote sprongen voorwaarts • Samenwerking wordt doel op zich  Buck Consultants International, 2010

20. We brengen de situatie in kaart Havenatlas: • Alle faciliteiten • Onderhoudstoestand • Havengebruik • Impact bedrijventerreinen • Eigendomsverhoudingen • Beleid • Organisatiestructuur • Havenbeheertaken • Havenbegroting • Havenbaten en -lasten • Investeringen  Buck Consultants International, 2010

21. We werken aan kennis Havenbedrijf Rotterdam: • Modal split garantie in erfpachtovereenkomst • Vervoersmanagement (personen en goederen) • Efficiënt en doelmatig ruimtegebruik in havens • Havengeld in relatie tot schone binnenvaart Rijkswaterstaat, Directie Noord Brabant: • Contractvorming met gemeenten en bedrijven • Overlegstructuur RWS en havengemeenten • Inventarisatie overnachtingsplaatsen  Buck Consultants International, 2010

22. We werken aan kennis Drechtsteden/Havenbedrijf Dordrecht: • Nautisch beheer Dordrecht, Zwijndrecht, Papendrecht, Sliedrecht binnen Havenbedrijf Dordrecht • Gemeenten dragen kosten Havenbedrijf naar rato van geïnde havengelden per haven. • Identieke havenverordening • Onderhoud en inspecties Dordrecht, andere gemeenten in voorbereiding • Van haalplicht naar brengplicht • Binnenhavens niet financieel dekkend Amsterdam Noordzeekanaalgebied: • Nautisch beheer Amsterdam, Velzen, Beverwijk, Zaanstad binnen Centraal Nautisch Beheer NZKG • Haven Amsterdam financiert CNB, overige gemeenten betalen alleen voor nieuwe diensten • Gemeenten autonoom beheer van havens NZKG • Regionale havenverordening • Onderhoud en inspectie uitbesteed • Brengplicht • Havengeld binnenvaart klein % in begroting • CNB heeft een overeenkomst met het rijk en mandatering aan directeur CNB voor beheer op vaarroute NZK en sluisbediening IJmuiden  Buck Consultants International, 2010

23. We werken aan kennis Provincie Limburg: • Provinciaal havenoverleg en regionale aanpak (werkgroepen: ambtelijk, bestuurlijk, met bedrijven) • Havenbeheer en gebiedsontwikkeling • Opzet uitvoeringsagenda havenbeheer Gemeente Oss: • Jaarlijks Havenbeheerplan • Interesse in gezamenlijke havenverordening • Samenwerking op services aan de binnenvaart  Buck Consultants International, 2010

24. We verkennen samenwerking Autonomie Uitbesteding van havenbeheertaken Gemeenschappelijke regeling / overheids NV Havenoverleg Havenbedrijf Havenschap  Buck Consultants International, 2010

25. We maken concrete actieplannen Eerste stap: verbetermogelijkheden op lokaal niveau: Operationeel beheer: • ‘Havenregisseur’ (ambtelijk) en ‘Havenwethouder’; • Invulling havenmeesterschap nu en in de toekomst; • Upgrading voorzieningenniveau en veiligheidsplan • Professionaliseren registratie van in- en uitgaande schepen en havengeldinning Financieel beheer: • Analyseren van de havenbaten versus –lasten; • Haven(geld)verordening lokaal afstemmen op basis van een regionaal format; • Nulmeting onderhoudstoestand voor opzet Meerjaren Onderhouds Programma (MJOP) Economische ontwikkeling: • Intensiveren van de contacten met havengebruikers en watergebonden bedrijven; • Visievorming ruimtebehoefte en herstructurering havengebieden  Buck Consultants International, 2010

26. We maken concrete actieplannen Volgende stap: verbetermogelijkheden door samenwerking: • Kennisdeling door ambtelijk en bestuurlijk regionaal havenoverleg • Gezamenlijke scheepsregistratie en monitoring (gemeenten samen met RWS) • Harmonisatie haven(geld)verordeningen • Ontwikkelen en afstemmen nieuwe dienstverlening voor de binnenvaart • Gezamenlijke aanbesteding van havenonderhoudswerkzaamheden • Verkennen opzet Regionaal Havenbedrijf • Profilering regio als aantrekkelijk binnenvaartknooppunt …en bieden houvast bij implementatie  Buck Consultants International, 2010

27. Vragen? Irene van Dongen Buck Consultants International Postbus 1456 6501 BL Nijmegen Tel. : 024 379 02 22 E-mail : irene.dongen@bciglobal.com